Кога правилата се посилни од човековите права

Колумнист: Горан Момироски

Аме­ри­кан­ски­от дип­ло­мат од ви­сок ранг Фи­лип Ри­кер не ус­пеа во сво­јот обид да пре­диз­ви­ка де­ба­та за име­то, од­нос­но јав­на ви­ви­сек­ци­ја на пос­лед­ни­от пред­лог на по­сред­ни­кот Мет­ју Ни­миц. Не­го­ви­от апел да се раз­го­ва­ра за тоа што од пред­ло­гот на Ни­миц е при­фат­ли­во а што не, бе­ше при­фа­те­но са­мо од ли­де­рот на ДУИ, Али Ах­ме­ти, кој со исти­от во­ка­бу­лар ги по­ви­ка гра­ѓа­ни­те да се вклу­чат во јав­ни раз­го­во­ри за тај­ни­от про­цес на пре­го­во­ри. Ни­ту Ри­кер ни­ту Ах­ме­ти не ус­пе­е­ја во сво­ја­та на­ме­ра да на­мет­нат де­ба­та за име­то ка­ко што ни­ту Ште­фан Фи­ле ни­ту Европ­ска­та уни­ја со сво­е­то од­не­су­ва­ње не ус­пеа да ја за­пре де­ба­та­та да­ли во­оп­што вре­ди да се стре­ми­ме кон ЕУ ако таа се во­ди спо­ред пер­фид­ни­те ин­те­ре­си на сво­и­те член­ки, а не спо­ред јав­но­дек­ла­ри­ра­ни­те пра­ви­ла и про­це­ду­ри.

Два­е­сет и две го­ди­ни од не­за­вис­но­ста и пет­на­е­се­ти­на го­ди­ни отка­ко и фор­мал­но го поч­нав­ме па­тот кон ЕУ на Ма­ке­до­ни­ја за прв­пат ѝ се слу­чу­ва ди­ле­ма да­ли вре­ди да се ста­не член на екск­лу­зив­ни­от клуб ако на тој пат ста­не­те аморф­на ма­са, а при­тоа ка­ко ку­ла од кар­ти еден по друг се ури­ва­ат си­те европ­ски до­ку­мен­ти од кри­те­ри­у­ми­те од Ко­пен­ха­ген, па до си­те ре­зо­лу­ции и дек­ла­ра­ции на Европ­ска­та уни­ја, Со­ве­тот на Евро­па, Обе­ди­не­ти­те на­ции и до­ку­мен­ти на ОБСЕ. Де­но­ви­ве за прв­пат во зем­ја­ва јав­но и без ра­ка­ви­ци се збо­ру­ва да­ли тре­ба да се би­де дел од ЕУ под ва­кви по­ни­жу­вач­ки ус­ло­ви. За раз­ли­ка од по­ра­но ко­га дел од ин­те­ле­кту­ал­ци­те по­дол­го вре­ме ба­раа да се пре­ис­пи­та од­лу­ка­та за влез во ЕУ по се­ко­ја це­на, а кои беа сме­та­ни за „на­ци­о­на­ли­сти и ра­ди­ка­ли“, се­га де­ба­та­та ја во­дат про­е­вроп­ски ин­те­ле­кту­ал­ци, кои и вер­бал­но и со де­ла се­ко­гаш се за­ла­га­ле за по­брз влез во Уни­ја­та, ко­ја ја гле­да­ат ка­ко единс­тве­на ид­ни­на и ка­ко по­ли­тич­ка асо­ци­ја­ци­ја, но и ка­ко си­стем на вред­но­сти кон кои вре­ди да се стре­миш.

Се ра­бо­ти за уме­ре­ни и вли­ја­тел­ни но­ви­на­ри и прет­став­ни­ци на гра­ѓан­ски­от се­ктор, кои со го­ди­ни со сво­и­те на­ста­пи во јав­но­ста би­ле столб на ан­ке­ти­те во кои вле­зот во ЕУ го под­др­жу­ва­ат по­ве­ќе од 90 про­цен­ти од гра­ѓа­ни­те, што е „свет­ски ре­корд“ во про­це­сот на европ­ска ин­те­гра­ци­ја уште од по­че­то­кот на Европ­ска­та за­ед­ни­ца.

Без раз­ли­ка да­ли праг­ма­тич­ни­от евро­ко­ме­сар за про­ши­ру­ва­ње Ште­фан Фи­ле е искрен ко­га ве­ли де­ка од­лу­ка­та на ЕУ на јун­ски­от са­мит да не се збо­ру­ва за Ма­ке­до­ни­ја е го­лем по­раз за Уни­ја­та или са­мо се оби­ду­ва со ва­кви из­ја­ви да си ги ис­чи­сти гре­во­ви­те пред јав­но­ста, тој јас­но ни по­ра­ча де­ка ка­де што има си­ла и ин­те­рес не тре­ба да се оче­ку­ва прав­ди­на. Не­ма при­чи­на да не му ве­ру­ва­ме на до­се­га ко­рект­ни­от Чех на при­вре­ме­на ра­бо­та во Бри­сел, осо­бе­но што ко­ри­сте­ње­то на двој­ни стан­дар­ди од стра­на на Европ­ска­та уни­ја тој го наг­ла­си и пред ед­на не­де­ла, ко­га на кон­фе­рен­ци­ја за ме­ди­у­ми во Бри­сел јас­но ка­жа де­ка не е фер да се збо­ру­ва за ме­ди­у­ми­те во Тур­ци­ја, а да се мол­чи за со­стој­ба­та во Ита­ли­ја. Слич­но ка­ко што евро­пра­те­нич­ка­та До­рис Пак јав­но приз­на де­ка Уни­ја­та има двој­ни стан­дар­ди ко­га збо­ру­ва за мал­цин­ски­те пра­ва во ре­ги­о­нот, а пре­мол­чу­ва за не­ги­ра­ње­то на европ­ска­та член­ка Гр­ци­ја на ка­кво би­ло мал­цинс­тво на неј­зи­на те­ри­то­ри­ја. По­ра­ки­те што ни ги упа­ти­ја Фи­ле и Пак ми­на­та­та не­де­ла тре­ба­ше да ни об­јас­нат де­ка не сме­е­ме да се на­де­ва­ме на што би­ло по­зи­тив­но сѐ до­де­ка Уни­ја­та не ги пре­ис­пи­та и рас­чи­сти сво­и­те вна­треш­ни ди­ле­ми и стан­дар­ди. Не­што што ба­рем во слу­ча­јот со Ма­ке­до­ни­ја, спо­ред сѐ, не­ма да се слу­чи на­бр­зо. Ток­му тоа ги ис­про­во­ци­ра уме­ре­ни­те авто­ри на јав­но­то мис­ле­ње да про­го­во­рат за двој­ни­те стан­дар­ди на ЕУ.

Спо­ред ди­ре­ктор­ка­та на Ви­со­ка­та шко­ла за ме­ди­у­ми и за од­но­си со јав­ност Жа­не­та Трај­ков­ска, на Ма­ке­до­ни­ја ѝ е по­треб­на де­ба­та за тоа во кој пра­вец ќе се дви­жи зем­ја­та во ус­ло­ви ко­га пра­ша­ње­то за име­то е не­реш­ли­во, а ЕУ и по­крај тоа што знае де­ка ни­ка­ков при­ти­сок не­ма да го сме­ни ста­вот на гра­ѓа­ни­те за име­то, ко­ри­сти двој­ни стан­дар­ди и до­пол­ни­тел­но ја пот­тик­ну­ва ат­мо­сфе­ра­та во ко­ја по­ли­тич­ка­та ели­та соз­да­ва не­при­ја­те­ли, ко­до­ши , пре­дав­ни­ци и скеп­ти­ци.

До­ско­раш­ни­от гла­вен и од­го­во­рен уред­ник на ТВ „24 ве­сти“ Бо­би Хри­стов е уште по­крут во сво­и­те ста­во­ви за ЕУ. „До­ста е. Вре­ме е да се раз­мис­лу­ва за сус­пен­зи­ја на пре­го­во­ри­те со ЕУ и по пос­лед­но­то иг­но­ри­ра­ње на зас­лу­же­на­та пре­по­ра­ка за да­тум за по­че­ток на пре­го­во­ри. На нај­но­во­то бри­сел­ско иг­но­ри­ра­ње, не­сом­не­но тре­ба да сле­ду­ва ед­но ма­ке­дон­ско – си­ктер. А, отка­ко си­те нѐ осве­сти ’кој ѝ го сме­сти на Ма­ке­до­ни­ја’ , не­ма по­со­од­вет­на лич­ност за да го на­пи­ше тоа си­ктер-пис­мо од пре­тсе­да­те­лот Ива­нов. И не ед­но ту­ку три тре­ба да на­пи­ше“, ве­ли Хри­стов, кој ме­ѓу ко­ле­ги­те ва­жи за но­ви­нар, кој дек­ла­ри­ра­ни­те европ­ски вред­но­сти ги сме­та за цел кон ко­ја тре­ба да се стре­мат ма­ке­дон­ски­те гра­ѓа­ни.

Да­ли Европ­ска­та уни­ја ќе го за­па­ли цр­ве­но­то свет­ло за тре­во­га по­ра­ди тоа што про­тив неј­зи­ни­те лаж­ни вред­но­сти се свр­теа и тие што до вче­ра се кол­неа во единс­тве­ни­от ис­пра­вен пат за зем­ја­та е пра­ша­ње на ин­те­рес, пред сѐ на евро­би­ро­кра­ти­те во Бри­сел. Дру­го важ­но пра­ша­ње е да­ли со бло­ки­ра­ње­то на Ма­ке­до­ни­ја и со од­ло­жу­ва­ње­то на да­ту­мот за пре­го­во­ри на Ср­би­ја тие свес­но им да­доа про­стор на ра­ди­ка­ли­те во ре­ги­о­нот. Да се твр­ди де­ка ЕУ има ин­те­рес во ре­ги­о­нот по­втор­но да се раз­го­ри на­ци­о­на­лиз­мот е, мо­же­би, смеш­но, но ни­кој не мо­же да ја иск­лу­чи и таа ва­ри­јан­та ако се зе­ме пред­вид од­не­су­ва­ње­то на европ­ски­те член­ки. Ка­ко по­и­на­ку би го об­јас­ни­ле ре­ше­ни­е­то на Бри­сел Ср­би­ја и Ма­ке­до­ни­ја да ги иск­лу­чи­те од про­це­сот на про­ши­ру­ва­ње по си­те от­стап­ки што ги на­пра­ви­ја две­те зем­ји. И тоа во ус­ло­ви ко­га во Ал­ба­ни­ја на­ци­о­на­ли­стич­ка­та Цр­ве­но-цр­на али­јан­са има иста екс­пан­зи­о­ни­стич­ка ре­то­ри­ка ка­ко и во­деч­ки­те по­ли­тич­ки пар­тии, а во дру­ги­те зем­ји на ре­ги­о­нот ка­де што жи­ве­ат Ал­бан­ци­те иде­ја­та за го­ле­ма др­жа­ва ни­ко­гаш не би­ла по­а­кту­ел­на. Бри­сел мно­гу до­бро знае де­ка на­ци­о­на­лиз­мот на Бал­ка­нот ра­бо­ти на прин­ци­пот на свр­за­ни са­до­ви и де­ка срп­ски­от и ма­ке­дон­ски­от на­ци­о­на­ли­зам не­ма да оста­не ми­рен пред за­ка­ни­те од со­седс­тво­то и од до­ма. Ка­ко што знае де­ка нов конф­ликт во ре­ги­о­нот ќе ја чи­ни де­се­ти­ци ил­ја­ди жр­тви и ми­ли­јар­ди евра на сво­и­те да­ноч­ни об­врз­ни­ци. И по­крај сѐ, ЕУ се од­не­су­ва ка­ко што се од­не­су­ва, при­тоа за­ка­ну­вај­ќи се од про­ект што до­не­се дол­го­ро­чен мир на ста­ри­от кон­ти­нент да се пре­тво­ри во про­ект што пре­диз­ви­кал вој­на на ју­гот од исти­от кон­ти­нент.

Жа­не­та Трај­ко­ска, ди­ре­ктор­ка на ВШНОЈ
Мис­лам де­ка во Ма­ке­до­ни­ја е вре­ме да се отво­ри де­ба­та што нѐ оче­ку­ва во ид­ни­на и кон ка­де се дви­жи др­жа­ва­та. Сме­там де­ка т.н. пре­го­во­ри за име­то со Гр­ци­ја отсе­ко­гаш би­ле без­на­деж­ни би­деј­ќи спо­рот е бес­мис­лен, ако во­оп­што мо­же да се на­ре­че спор… Ова пра­ша­ње е не­реш­ли­во и не ве­ру­вам де­ка во Ма­ке­до­ни­ја по­стои по­ли­ти­чар од ма­ке­дон­ски­от или од ал­бан­ски­от блок, кој би мо­жел да нај­де на­чин да го сме­ни име­то на др­жа­ва­та без да­ле­ко­сеж­ни пос­ле­ди­ци. ЕУ тоа до­бро го знае и ни­ка­кви при­ти­со­ци не мо­же да го из­бри­шат овој факт. На­про­тив, нив­на­та по­ли­ти­ка на двој­ни стан­дар­ди пра­ви плод­на поч­ва за на­ша­та по­ли­тич­ка ели­та да мо­же да кре­и­ра не­при­ја­те­ли, пре­дав­ни­ци, ко­до­ши и скеп­ти­ци, сѐ со цел да по­ка­же де­ка си­те се про­тив Ма­ке­до­ни­ја, а са­мо тие ѝ мис­лат нај­до­бро.

Пра­ша­ње­то со име­то и пре­го­во­ри­те со ЕУ се ко­ри­стат ка­ко оправ­ду­ва­ње зо­што ако не­кој мис­ли по­и­на­ку од глав­ни­те по­ли­тич­ки фа­кто­ри, а, пред сѐ, од тие на власт, да се ста­ви на стол­бот на сра­мот на­ре­чен не­при­ја­тел на др­жа­ва­та, ко­ле­ктив­ни­от ин­те­рес да пре­ов­ла­ду­ва над ин­ди­ви­ду­ал­ни­те пра­ва, де­мо­кра­ти­ја­та да блед­нее над на­ци­о­нал­на­та бор­ба за за­чу­ву­ва­ње на иден­ти­те­тот. И се­то ова се пра­ви со из­ме­сту­ва­ње на те­зи­те, со из­вр­ту­ва­ње на фа­кти­те, со чуд­ни ар­гу­мен­ти и об­јас­ну­ва­ња. Ако на­ши­те по­ли­ти­ча­ри тоа го пра­ват ка­ко прет­став­ни­ци на по­лу­кон­со­ли­ди­ра­на де­мо­кра­ти­ја и зем­ја во тран­зи­ци­ја, то­гаш кое е оправ­ду­ва­ње­то на европ­ски­те по­ли­ти­ча­ри и на би­ро­кра­ти­ја­та на ЕУ?! Ни­ед­на нив­на по­ли­ти­ка на (не)ед­на­кви пра­ва и на про­да­ва­ње де­мо­крат­ски вред­но­сти со чуд­ни сфа­ќа­ња за спро­ве­ду­ва­ње во за­вис­ност од др­жа­ва­та и од нив­ни­те ин­те­ре­си не им но­си до­бро на Ма­ке­до­ни­ја и на неј­зи­ни­те гра­ѓа­ни.

Нај­го­лем дел од нас са­ка­ат да жи­ве­ат во др­жа­ва во ко­ја за­ра­ди нас вла­дее пра­во­то и прав­да­та, а не за­ра­ди ЕУ. За­ра­ди нас, а не за­ра­ди клу­бот Евро­па са­ка­ме др­жа­ва на ед­на­кви гра­ѓа­ни и по­чи­ту­ва­ње на ин­ди­ви­ду­ал­ни­те пра­ва на се­кој од нас. А од до­се­гаш­но­то искус­тво со европ­ски­от клуб на (не)ед­на­кви­те мис­лам де­ка и та­му нѐ оче­ку­ва иста­та па­ра­диг­ма на по­ли­тич­ки од­но­си и де­мо­кра­ти­ја, чи­ја­што ос­но­ва е по­ли­тич­ка моќ и ин­те­рес, а не чо­ве­ко­ви пра­ва и сло­бо­ди…

Јас лич­но не са­кам да би­дам член во та­ков клуб, до­вол­но ми е ма­ке­дон­ска­та по­ли­тич­ка ели­та… За­тоа сме­там де­ка е вре­ме со отво­ре­ни очи да пог­лед­не­ме до ка­де сме стиг­на­ти и кои ни се при­о­ри­те­ти­те, во ка­ква др­жа­ва са­ка­ме да жи­ве­е­ме и кои вред­но­сти са­ка­ме да ги не­гу­ва­ме, ка­ква де­мо­кра­ти­ја да из­гра­ди­ме – за нас, а не за­ра­ди членс­тво­то во ЕУ или во НАТО.

Бо­би Хри­стов, уред­ник

До­ста е. Вре­ме е да се раз­мис­лу­ва за сус­пен­зи­ја на пре­го­во­ри­те со ЕУ и по пос­лед­но­то иг­но­ри­ра­ње на зас­лу­же­на­та пре­по­ра­ка за да­тум за по­че­ток на пре­го­во­ри. На нај­но­во­то бри­сел­ско „иг­нор“, не­сом­не­но тре­ба да сле­ди ед­но ма­ке­дон­ско – си­ктер. А отка­ко си­те нѐ осве­сти „кој ѝ го сме­сти на Ма­ке­до­ни­ја“ , не­ма по­со­од­вет­на лич­ност за да го на­пи­ше тоа си­ктер-пис­мо од пре­тсе­да­те­лот Ива­нов. И не ед­но ту­ку три тре­ба да на­пи­ше.

Пр­во­то, се­ка­ко, тре­ба да го на­пи­ше до Ром­пуј, Ештон, Фи­ле и до си­те дру­ги не­го­ви 27 ко­ле­ги, кои од „Ју­стус Лип­си­ус“ (Justus Lipsius) ни ма­ва­ат „иг­нор“ на се­кои шест ме­се­ци и по не­ко­ја сит­на чвр­га во ме­ѓу­вре­ме. И јас­но и глас­но да им ка­же де­ка Ма­ке­до­ни­ја не­ма да доз­во­ли на неј­зин грб да се пре­кр­шу­ва­ат европ­ски­те фру­стра­ции, без­о­браз­на ли­це­мер­ност и двој­ни стан­дар­ди од кои на Жан Мо­не, Ро­берт Шу­ман, Ко­нрад Аде­на­у­ер и на дру­ги­те та­тков­ци на де­неш­на­та ЕУ ко­ски­те в гроб им се пре­вр­ту­ва­ат. И да им по­ра­ча нед­вос­мис­ле­но и без ди­ле­ми де­ка нам, на по­том­ци­те Але­ксан­дро­ви, од зем­ја­та осве­те­на и со оре­о­лот на све­ти Пав­ле при не­го­ви­те па­те­шес­тви­ја по Па­љур­ци, пре­ку гла­ва ни е од нив­на­та дво­лич­ност и ни се сма­чи да се­ди­ме под нив­ни­те ХЛАДО-ви, за кои зна­е­ме де­ка не се ни­што дру­го ту­ку са­мо би­ро­крат­ско по­кри­тие за нив­на­та по­ли­тич­ка кра­тко­ви­дост и не­под­го­тве­ност да се спро­тив­ста­ват на бе­скру­пу­лоз­на­та зло­у­по­тре­ба на прин­ци­пот на европ­ска со­ли­дар­ност од раз­га­ле­ни­от им „ме­ме­бер оф д клаб“ (member of the club), кoј од свои лу­кра­тив­ни по­бу­ди ги под­ве­ду­ва и на кри­ми­на­лен чин на не­по­чи­ту­ва­ње на од­лу­ки­те на г. Џа­стис (Mr. Justice) од Хаг. Да. До­ста е! До­ста е од ли­це­мерс­тво – и европ­ско и до­маш­но. Во тој мо­мент ко­га вла­ста ќе нѐ уве­ри де­ка на­ви­сти­на на­пра­ви­ла сѐ за ма­ке­дон­ски­те по­зи­ции и де­ка на­ви­сти­на са­мо­пре­гор­но ра­бо­те­ла на ос­тва­ру­ва­ње на европ­ска­та аген­да е то­гаш ќе би­де вре­ме­то за оп­шта под­др­шка за си­ктер-пис­мо. Но, во ме­ѓу­вре­ме, за жал, има­ме са­мо вре­ме на – ли­це­мерие!

Пос­лед­но­то од­не­су­ва­ње на Бри­сел отво­ра и дру­ги важ­ни ди­ле­ми во кои мо­жат да би­дат дол­го­роч­но при­сут­ни на не­ста­бил­на­та ре­ги­о­нал­на сце­на. Ка­ко ќе се од­не­су­ва утре Ма­ке­до­ни­ја ко­га ќе ста­не дел од ЕУ, а Ср­би­ја ка­ко зем­ја-член­ка на ЕУ ќе го бло­ки­ра Ко­со­во? Што ќе на­пра­ви офи­ци­јал­но Скоп­је ко­га пред се ма­ке­дон­ски­те гра­ѓа­ни од ал­бан­ско ет­нич­ко по­тек­ло ќе би­дат про­тив ве­то­то од Бел­град, кое би се ко­се­ло со пра­ви­ла­та на ЕУ.

Ед­но ме­ѓу­на­род­но истра­жу­ва­ње, кое оп­фа­ти три­е­се­ти­на при­пад­ни­ци на ма­ке­дон­ска­та по­ли­тич­ка и де­лов­на ели­та, ве­ли де­ка за ни­ту еден од нив не­ма ал­тер­на­ти­ва на ЕУ. Нај­го­лем дел од нив се сог­ла­су­ва­ат со те­за­та де­ка, што и да би­де, Ма­ке­до­ни­ја ќе пре­жи­вее, но го­лем дел не знае во ка­ква фор­ма. Се раз­би­ра, ни­кој не го наг­ла­су­ва стра­вот од конф­ли­кти, но тој е при­су­тен, леб­ди во воз­ду­хот при се­кој раз­го­вор на оваа те­ма. За­ка­ни­те, кои во поб­ла­га или по­ди­рект­на фор­ма до­а­ѓа­ат од ра­ди­кал­ни­те и уме­ре­ни­те по­ли­тич­ки си­ли на Ал­бан­ци­те, а кои го­во­рат за „Си­те Ал­бан­ци во ед­на др­жа­ва“, не се са­мо праз­на фло­ску­ла. Тие се ви­зи­ја, а за мно­гу­ми­на што ги упо­тре­бу­ва­ат се и за­вет. До­кол­ку ЕУ не ги ана­ли­зи­ра и не ги кал­ку­ли­ра си­те овие трен­до­ви во ре­ги­о­нот, тоа го пра­ви свес­но, а до­кол­ку, пак, ве­ќе ги кал­ку­ли­ра­ла во сво­и­те ре­ше­ни­ја, тоа зна­чи де­ка е под­го­тве­на или до­пр­ва се под­го­тву­ва за цр­ни сце­на­ри­ја во ре­ги­о­нот.

Единс­тве­на­та до­бра вест за евро­про­ши­ру­ва­ње­то де­но­ви­ве бе­ше тоа што Бри­сел поч­на пре­го­во­ри за но­во пог­лав­је со Тур­ци­ја. Да не се слу­че­ше по­ра­ди два важ­ни на­ста­на што прет­хо­деа, мо­жев­ме да ги до­жи­ве­е­ме и ка­ко до­бра жел­ба на ЕУ. За жал, но­во­то пог­лав­је на Тур­ци­ја ѝ се слу­чи ду­ри отка­ко ви­со­ки прет­став­ни­ци на Ан­ка­ра ѝ се за­ка­ни­ја на Уни­ја­та де­ка ќе си ба­ра дру­го ча­ре ако се про­дол­жи со не­ко­рект­но­то од­не­су­ва­ње кон неа. При ана­ли­за­та на ова од­лу­ка не тре­ба да се за­не­ма­рат ни­ту ин­фор­ма­ци­и­те де­ка до­кол­ку не се слу­че­ше тоа, гер­ман­ска­та кан­це­лар­ка Мер­кел за прв­пат ќе се со­о­че­ше со ор­га­ни­зи­ра­на тур­ска кам­па­ња по ко­ја ни­ту еден од че­ти­ри­те ми­ли­о­ни Тур­ци во Гер­ма­ни­ја не­ма­ше да го да­де сво­јот глас за неј­зи­на­та пар­ти­ја. Та­ка стра­вот од про­тур­ска по­ли­ти­ка на Мер­кел, кој мо­же­ше да ѝ од­лее не­кој ми­ли­он гла­со­ви, се пре­тво­ри во страв де­ка неј­зи­ни­те про­тив­ни­ци мо­жат да до­би­јат не­кол­ку ми­ли­о­ни тур­ски гла­со­ви. Ду­ри и овие ана­ли­зи да не се со­вр­ше­но точ­ни, тие од­лич­но при­ка­жу­ва­ат ка­ко функ­ци­о­ни­ра европ­ска­та по­ли­ти­ка.

Се раз­би­ра, Ма­ке­до­ни­ја ни­ту во мо­мен­тов, ко­га е над­вор од екск­лу­зив­ни­от клуб, ни­ту утре, ко­га ќе вле­зе во не­го, не­ма да мо­же да ги кре­и­ра ге­не­рал­ни­те по­ли­тич­ки трен­до­ви и по­зи­ции. Тоа што зем­ја­ва, се­ка­ко, мо­же да го на­пра­ви е да ба­ра прин­ци­пи­ел­ност и по­чи­ту­ва­ње на ме­ѓу­на­род­ни­те пра­ви­ла, кон­вен­ции и до­го­во­ри. Со дру­ги збо­ро­ви, тоа што пред из­вес­но вре­ме го ка­жа пре­тсе­да­те­лот Ива­нов, мо­ра да би­де цен­трал­на по­зи­ци­ја во си­те ид­ни че­ко­ри. За Ма­ке­до­ни­ја не е при­фат­ли­во член­ки­те на НАТО, на при­мер, кои си­те до ед­на се член­ки на ОН, да ја иг­но­ри­ра­ат пре­су­да­та на Су­дот за чо­ве­ко­ви пра­ва во Хаг спо­ред ко­ја Гр­ци­ја згре­ши­ла, а Ма­ке­до­ни­ја по ре­чи­си си­те точ­ки од об­ви­не­ни­е­то е не­ви­на. Уште по­мал­ку тре­ба да се ко­ке­ти­ра со про­ме­на на устав­но­то име и да им се да­ва на­деж на европ­ски­те би­ро­кра­ти де­ка се сог­ла­су­ва­ме со тр­го­ви­ја во ко­ја ќе ја за­гу­би­ме ду­ша­та за да до­би­е­ме пар­че леб и па­ште­та.

(објавено во 43. број на неделникот „Република“, 28.06.2013)

Ставовите искажани во рубриката Колумни се лични ставови на авторите и не се автоматски и ставови на редакцијата на Republika.mk. Редакцијата на Republika.mk се оградува од ставовите во објавените колумни, а одговорноста за изнесеното во нив е исклучиво на авторот.

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.