Сјаење

Ацо Станковски

Ко­га го чув на ТВ вто­ри­от од­го­вор од аме­ри­кан­ска­та ам­ба­са­да на пис­мо­то ис­пра­те­но од Се­на­тот (пр­во­то стиг­на од Кон­гре­сот) со текст иден­ти­чен на пр­ви­от, вед­наш не­ка­ков мол­ска­ви­чен ког­ни­ти­вен проб­ле­сок ме вне­се во оној кру­ци­ја­лен мо­мент од фил­мот „Сја­е­ње“ (Shining) на не­за­бо­рав­ни­от Стен­ли Кју­брик (Бог да го про­сти), се­квен­ци­ја во ко­ја откри­ва­ме де­ка Џек Ни­кол­сон, кој го тол­ку­ва глав­ни­от лик во фил­мот, пи­са­тел, што на опре­де­лен рок се вра­бо­тил ка­ко чу­вар на еден лу­ксу­зен хо­тел во пла­ни­ни­те, кои ста­ну­ва­ат не­про­од­ни во зи­ма по­ра­ди че­сти­те и сил­ни снеж­ни бу­ри, е пот­пол­но за­бе­ган.

Име­но, тој пи­шу­ва ед­на иста ре­че­ни­ца од­но­во и од­но­во, на сто­ти­ци стра­ни­ци. По­тоа Кју­брик нѐ во­ди низ ед­на ужас­на хо­рор-ди­мен­зи­ја на те­шко пси­хич­ко на­ру­шу­ва­ње, кое еска­ли­ра во ма­ни­ја­кал­но по­ве­де­ние.

Хо­мо­ци­дот поч­ну­ва во обид, кон сво­и­те најб­ли­ски (со­пру­га­та и ма­ло­лет­ни­от син), а се ос­тва­ру­ва со убис­тво­то на Афро­а­ме­ри­ка­не­цот, кој е до­мар на хо­те­лот и единс­тве­ни­от чо­век кој жи­вее со ма­ла­та фа­ми­ли­ја во таа зим­ска пу­сте­ли­ја и е кон­такт со ци­ви­ли­за­ци­ја­та.

Сце­ни­те во ги­гант­ски­те фри­жи­де­ри на хо­те­лот, пре­пол­ни со за­мрз­на­то ме­со, се мор­ни­ча­ви и уште по­ве­ќе го по­тен­ци­ра­ат сту­дот што вла­дее на­се­ка­де, па и во ду­ши­те на про­та­го­ни­сти­те.

Ту­ка, ге­ни­јал­ни­от Стен­ли Кју­брик го ло­ци­ра стра­вот на еден си­не­сте­тич­ки на­чин, ток­му пре­ку сту­дот, пре­ку праз­ни­на­та и отсус­тво­то на топ­ли­на, спо­којс­тво и ра­дост. Сус­пен­зи­и­те и дра­ма­тич­но­ста на ова де­ло до­би­ва­ат страш­на су­ге­сти­бил­ност пре­ку му­зич­ки­от ам­би­ент, соз­да­ден од ком­по­зи­то­рот Пен­де­рец­ки.

Се­ка­ко, авто­рот на ова филм­ско ре­мек-де­ло не про­пу­шта да вне­се во не­го­ви­от ви­зу­е­лен на­ра­тив, кој упа­ту­ва на фан­таз­ма­го­рич­но­то, на­дре­ал­но­то, но и па­ра­нор­мал­но­то, ед­на за­стра­шу­вач­ка ме­та-тек­сту­ал­на дра­ма, по­вр­за­на со гро­зо­мор­но­то зло­сторс­тво од ми­на­то­то, но и ед­но пре­да­ние за тоа де­ка овој хо­тел, всуш­ност, е из­гра­ден врз ста­ра ин­ди­јан­ска не­кро­по­ла – све­то ме­сто за ло­кал­ни­те до­мо­род­ци.

Ту­ка гле­дам но­ва ко­ин­ци­ден­ци­ја ме­ѓу хо­те­лот од „Сја­е­ње“ и аме­ри­кан­ска­та ам­ба­са­да во Скоп­је, сме­сте­на на Ка­ле­то, ло­ка­ци­ја за ко­ја си­те ар­хе­о­ло­зи во Ма­ке­до­ни­ја зна­ат де­ка во ми­на­то­то би­ла не­кро­по­ла. Тур­ска, од ос­ман­ли­ски­от пер­и­од, сред­но­ве­ков­но-хри­сти­јан­ска, ан­тич­ка или, мо­же­би, пра­и­сто­ри­ска?

Тоа ме­сто ни­ко­гаш не бе­ше те­мел­но истра­же­но од ма­ке­дон­ска­та ар­хе­о­ло­шка на­у­ка. Во це­ла­та на­ша снис­ход­ли­вост и стра­во­по­чит кон (во тоа вре­ме) единс­тве­на­та су­пер­си­ла на све­тот (де­нес ве­ќе не е та­ка) ѝ го про­да­дов­ме тој дел од ка­ле­то на Аме­ри­ка со нај­до­бри на­ме­ри и бе­скрај­на сер­вил­ност. Во на­ив­на на­деж де­ка свет­ски­от хе­ге­мон (во тоа вре­ме пред­во­ден од се­га разв­ла­сте­ни­те не­о­ли­бе­ра­ли) ќе нѐ за­са­ка и ќе ви­ди во нас ми­лоз­ли­во га­ле­ни­че.

Но, играј­ќи се та­ка на опас­но­то ге­о­по­ли­тич­ко по­ле, ко­га др­жа­ва­та се по­ве­де по сопс­тве­ни­от еко­ном­ски ин­те­рес, хе­ге­мо­нот вед­наш во тоа ви­де ина­ет и са­мо­во­лие, но и за­гро­за на сво­ја­та до­ми­на­ци­ја и удри без­ми­лос­но по ку­тро­то га­ле­ни­че.

За да ги зат­скрие сво­и­те зло­стор­нич­ки ге­сто­ви, тој каз­на­та ја об­мис­ли мно­гу итро и под­мол­но, а спро­ве­ду­ва­ње­то на овој пе­ко­лен план, кој на ма­ла­та исп­ла­ше­на др­жа­вич­ка тре­ба­ше да ѝ да­де не­за­бо­рав­на, да не ка­жам, исто­ри­ска лек­ци­ја, ги мо­би­ли­зи­ра си­те кри­ми­нал­ци во др­жа­ва­та, ту­ка да­вај­ќи им пред­ност на оние од по­ли­тич­ка­та про­ви­ни­ен­ци­ја.

Што да се пра­ви? Та­ка оди тоа со ме­ну­ва­ње вла­ди. Та­ка се пра­ват пре­вра­ти, пу­че­ви и ре­во­лу­ции. Та­ка, впро­чем, се каз­ну­ва­ат си­те вла­ди што ќе по­ка­жат не­пос­луш­ност и не­ло­јал­ност кон хе­ге­мо­нот.

Но, ние сме ло­јал­ни и по­кор­ни!!! – кви­чат за­сег­на­ти­те, а за­сег­на­ти се си­те, освен гру­па­ци­ја­та што тре­ба да се ин­ста­ли­ра на власт и чи­ја­што по­ли­ти­ка ќе би­дат во ап­со­лут­на ко­ре­ла­ци­ја со оние на хе­ге­мо­нот во ре­ги­о­нот.

Ка­ко тоа ло­јал­ни ко­га не ста­ви­вте санк­ции врз Ру­си­ја, ко­га си­те на­ши слу­ги ста­ви­ја?! Зо­што зе­ма­вте кре­ди­ти од Ки­на, а?! Зна­е­те ли де­ка оваа др­жа­ва ја раз­о­ру­ва на­ша­та еко­но­ми­ја?! Зо­што уште не го ме­ну­ва­те име­то, со ли­жав­че ли да ве мо­ли­ме?!

Но, ние да­ва­ме вој­ска во ми­си­и­те во Авга­ни­стан и сѐ пра­ви­ме за да ви уго­ди­ме!!!

Не сте ло­јал­ни! Шу­ру­ва­те со Пу­тин! Пре­ку пра­вос­ла­ви­е­то и пре­ку слав­јанс­тво­то прем­но­гу се доб­ли­жи­вте до Ру­си­ја, на­ши­от гла­вен стра­те­ги­ски пре­диз­вик! За ова ви не­ма спас од каз­на­та, ко­ја са­ка­ле или не са­ка­ле да се по­ко­ри­те, ќе си ја до­би­е­те!

И та­ка би. Пр­во пла­те­ни­ци­те и Со­ро­со­ви­те ла­кеи. Ете, тоа ви е Ша­ре­на ре­во­лу­ци­ја. Прет­ход­но, под­го­то­вка на те­ре­нот со та­ка­на­ре­че­ни­те „бом­би За­е­ви“, до­би­е­но од анг­ло­а­ме­ри­кан­ски­те тај­ни служ­би. Па, СЈО. И на кра­јот, ка­ко шлаг на тор­та­та – ал­бан­ско­то кре­шен­до во ма­ни­пу­ли­ра­ње­то со гла­со­ви­те и, ко­неч­но – „Пла­тфор­ма­та“.

Ете, гле­да­те, што пра­ви­ме ко­га оди­те про­тив на­ша­та вол­ја!

Но, вие ни ја уни­шти­вте др­жа­ва­та со­се це­ли­от оп­штес­твен и по­ли­тич­ки си­стем!!!

Да не са­ка­те пес­ни да ви пе­е­ме?!

Но, за при­ка­ска­та да не би­де пред­вид­ли­ва и, се­пак, не­што од це­ла­та оваа суб­вер­зив­на ак­ци­ја да би­де спа­се­но, по­бе­ди Трамп. Тоа ги оста­ви зи­на­ти си­те учес­ни­ци во оваа конс­пи­ра­ци­ја про­тив Ре­пуб­ли­ка Ма­ке­до­ни­ја.

Ка­ко, се­га? Кои че­ко­ри да се пре­зе­мат? Што ќе на­ре­ди Трамп? Што ќе пот­пи­ше Ти­лер­сон?

Стра­вот ја оп­фа­ти го­ле­ма­та ци­та­де­ла, по­са­де­на врз не­кро­по­ла­та на Ка­ле­то. Одед­наш сја­ат чуд­ни па­ра­нор­мал­ни проб­ле­со­ци со мол­ска­вич­ни ха­лу­ци­на­ции. Ќе да е пол­тер­гајст ефект.

Ве­лат, има­ло та­кви фе­но­ме­ни во Зло­ку­ќа­ни, са­мо­то име ре­фе­ри­ра на чуд­ни и не­об­јас­ни­ви по­ја­ви, што дла­бо­ко ги воз­не­ми­ру­ва­ат лу­ѓе­то од тој дел на Скоп­је и, по­ра­ди тоа, че­сто би­ла ба­ра­на ин­тер­вен­ци­ја од исте­ру­ва­чи на ду­хо­ви, ба­ја­чи и раз­но­раз­ни ша­ма­ни. Во То­па­а­на, нас­про­ти аме­ри­кан­ска­та ам­ба­са­да, си­гур­но има нај­мал­ку трој­ца та­кви. Не тре­ба да се оди да­ле­ку. Ед­но ге­не­рал­но чи­сте­ње на спи­ри­ти­стич­ко ни­во, не­ма да би­де на од­мет, за мир во ку­ќа.

А ту­ка е и Ар­хи­е­пи­ско­пи­ја­та, па би мо­же­ле во по­средс­тво со ар­хи­е­пи­ско­пот Сте­фан да би­де по­ви­кан све­ште­ник за да ги иска­ди про­сто­ри­те на ам­ба­са­да­та со тем­јан и да се ис­пр­ска све­та во­дич­ка. Ќе би­де ко’ но­во. А, ако тоа им е прем­но­гу (too much), мо­же да го по­ви­ка­ат и хо­рот на Ха­ре Криш­на да за­пее. Ве­ру­вај­те, љу­бо­вта е по­ја­ка од си­те ва­ши каз­ни, од си­те ва­ши конс­пи­ра­ции и под­мол­но­сти, од си­те ва­ши ла­ги и зло­сторс­тва, љу­бо­вта е по­ја­ка.

Ставовите искажани во рубриката Колумни се лични ставови на авторите и не се автоматски и ставови на редакцијата на Republika.mk. Редакцијата на Republika.mk се оградува од ставовите во објавените колумни, а одговорноста за изнесеното во нив е исклучиво на авторот.

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.