Jавна промоција на радикализам преку интернет

Колумнист: Горан Момироски

Пре­зен­ти­рај­ќи го сво­е­то и­стра­жу­ва­ње за вре­ме на ме­ѓу­на­род­на­та кон­фе­рен­­­ци­ја што за­вр­ши не­де­ла­ва во Охрид, а на ко­ја зем­ји­те од ре­ги­о­нот и евро­ат­лан­ски­те ин­сти­ту­ции ба­раа ре­ше­ние про­тив ки­бер­нет­ски­от кри­ми­нал и те­ро­ри­стич­ки­те за­ка­ни, Ха­џи Ја­нев пре­зен­ти­ра­ше де­ка се ра­бо­ти за на­ви­дум обич­ни веб-стра­ни­ци на кои се раз­ме­ну­ва­ат по­ра­ки ме­ѓу пре­теж­но мла­ди лу­ѓе, но овој пат по­ра­ки­те се ис­пра­ќа­ат од ра­ди­кал­ни стру­кту­ри до по­тен­ци­јал­ни при­ма­те­ли на про­па­ганд­ни по­ра­ки, кои тре­ба да ре­гру­ти­ра­ат чле­но­ви на ра­ди­кал­ни гру­пи.

– По­сто­јат и отво­ре­ни фо­ру­ми на „Фејс­бук“, на кои се раз­го­ва­ра за на­чи­ни­те на обу­ка и се вр­ши про­па­ги­ра­ње за да се пре­поз­на­ат но­ви мла­ди по­е­дин­ци што мо­жат да се вклу­чат во иде­ја­та и на тој на­чин да учес­тву­ва­ат во це­ли­от про­цес на ра­ди­ка­ли­за­ци­ја на мла­ди­те од ре­ги­о­нот – откри Ха­џи Ја­нев, но со тоа не ги збу­ни нај­го­лем дел од учес­ни­ци­те на кон­фе­рен­ци­ја­та, кои се­кој во сво­ја­та др­жа­ва од ре­ги­о­нот утвр­дил де­ка се при­сут­ни ра­ди­кал­ни еле­мен­ти што го ко­ри­стат ки­бер­нет­ски­от про­стор за свои це­ли. Бо­сан­ско­то искус­тво ве­ли де­ка огро­мен број мла­ди лу­ѓе се иден­ти­фи­ку­ва­ат со те­ро­ри­сти­те што ги гле­да­ат на ин­тер­нет.

– Дел од мла­ди­те се по­ве­де­ни од трен­до­ви што се сме­та­ат за мо­дер­ни и по­ра­ди тоа упо­тре­бу­ва­ат ре­то­ри­ка бли­ска на те­ро­ри­сти­те или се од­не­су­ва­ат спо­ред нив­ни­те идо­ли од ин­тер­нет – ве­ли про­фе­сор­ка­та Гип­тан од мо­стар­ски­от уни­вер­зи­тет. Проб­ле­мот на лес­на ма­ни­пу­ла­ци­ја со чув­ства­та на мла­ди­те лу­ѓе пре­ку ин­тер­нет е сѐ по­при­су­тен во си­те бал­кан­ски зем­ји и во го­лем број член­ки на Уни­ја­та. Ста­ти­сти­ка­та ве­ли де­ка нај­мал­ку 30 про­цен­ти од си­те бор­ци во ра­ди­кал­ни ис­лам­ски стру­кту­ри што за­ми­на­ле да се бо­рат од Евро­па во Ирак и во Си­ри­ја се ре­гру­ти­ра­ни пре­ку фо­ру­ми и пор­та­ли на ин­тер­нет.

Во­е­на­та ака­де­ми­ја „Ге­не­рал Ми­ха­и­ло Апо­стол­ски“ – ре­ги­о­на­лен ли­дер

Иа­ко тре­ти­ра­ње­то на ки­бер­нет­ска­та без­бед­ност во ре­ги­о­нот е сѐ по­че­сто, Во­е­на­та ака­де­ми­ја во Скоп­је се изд­во­ју­ва на ова по­ле. Со под­др­шка од нај­ви­со­ки­те др­жав­ни ин­стан­ции, Во­е­на­та ака­де­ми­ја не се за­ни­ма­ва са­мо со те­о­ре­ти­зи­ра­ње за проб­ле­ми­те во ки­бер­нет­ска­та без­бед­ност и од­бра­на, ту­ку се за­ни­ма­ва и со ана­ли­зи и стра­те­гии, соз­да­ва­ње прав­на рам­ка за би­тка со овој проб­лем, ка­ко и со не­кол­ку дру­ги по­вр­за­ни те­ми по­ра­ди се­оп­фа­тен при­стап кон овие об­ла­сти од на­у­чен и од стру­чен ас­пект. Ток­му по­ра­ди ва­кви­от се­оп­фа­тен при­стап ма­ке­дон­ска­та ака­де­ми­ја, со учес­тво на два­е­се­ти­на врв­ни екс­пер­ти од ООН, НА­ТО, ЕУ, Ве­ли­ка Бри­та­ни­ја, САД, Тур­ци­ја, Есто­ни­ја, Ита­ли­ја, Бу­га­ри­ја, Цр­на Го­ра, Ма­ке­до­ни­ја и од го­ле­ми при­ват­ни без­бед­нос­ни ком­па­нии, за вре­ме на шко­ла­та што се ор­га­ни­зи­ра во Ма­ке­до­ни­ја ќе тре­ти­ра пра­ша­ња по­вр­за­ни со пос­лед­ни­те трен­до­ви на ре­гру­ти­ра­ње­то пре­ку ин­тер­не­тот, обу­ка­та, про­це­сот на ра­ди­ка­ли­за­ци­ја, со­би­ра­ње­то на ин­фор­ма­ци­и­те и шпи­о­на­жа­та, па сѐ до по­тен­ци­јал­ни­те на­па­ди, кои мо­же да се ока­ра­кте­ри­зи­ра­ат ка­ко ки­бер­нет­ско-те­ро­ри­стич­ки на­па­ди. Шко­ла­та ќе ја по­се­ту­ва­ат по­ве­ќе од 40 сту­ден­ти од зем­ји­те од ре­ги­о­нот, ме­ѓу кои зем­ји­те од НА­ТО (Ал­ба­ни­ја, Бу­га­ри­ја, Сло­ве­ни­ја и Хр­ват­ска) и зем­ји­те-парт­не­ри на НА­ТО (Бос­на и Хер­це­го­ви­на, Ма­ке­до­ни­ја, Ср­би­ја и Цр­на Го­ра). На­ред­на­та 2015 го­ди­на Во­е­на­та ака­де­ми­ја пла­ни­ра да отво­ри Ин­сти­тут за ки­бер­нет­ска без­бед­ност и ди­ги­тал­на фо­рен­зи­ка, за што ве­ќе по­стои и пост­дип­лом­ска про­гра­ма на оваа ин­сти­ту­ци­ја.

(Текст објавен во 119. број на неделникот Република, 12.12.2014)

Ставовите искажани во рубриката Колумни се лични ставови на авторите и не се автоматски и ставови на редакцијата на Republika.mk. Редакцијата на Republika.mk се оградува од ставовите во објавените колумни, а одговорноста за изнесеното во нив е исклучиво на авторот.

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.