
Стекнатиот рефлекс на лидерот на ДУИ, Али Ахмети, не му дозволува да ја пружи својата рака кога некој му ја бара, туку само кога другиот му ја дава. Со други зборови, Ахмети ја изгради својата политичка фигура на барања и нивни исполнувања од своите политички партнери и продолжува да се однесува така и на овие избори. Речиси сите негови јавни пораки досега биле поврзани со остварување на правата на Албанците и речиси секогаш се работело за однос во кој тој бара нешто, а другиот треба да ги оствари неговите барања. Освен во настапите од церемонијален карактер или во „дипломатската офанзива“, во политичките обраќања тој секогаш е барателот. Рака на срце, најголем дел од неговите барања се остварува, во воени или во мирновременски услови. Тргнувајќи од позицијата дека како доминантен политички фактор во албанската средина лесно може да влијае врз стабилноста на земјата, Али Ахмети и на овие избори реши да оди со услови. Инсистираше на консензуален претседател иако не понуди ниту име ниту профил на таков кандидат. Дури и високи членови на ДУИ не можат со сигурност да кажат каков треба да биде консензуалниот кандидат зад кој би застанала и ДУИ.
По првиот круг на претседателските избори, Али Ахмети може да биде прогласен за победник затоа што успеа да ги убеди Албанците во најголем дел да останат дома и да не гласаат за никој од кандидатите. Во случајот не е важно дали тоа се случи поради страв дека Албанците што ќе излезат на гласање, ќе бидат етикетирани како гласачи на ДПА или дека ќе се најдат на списоци за одмазда, како што тврди Мендух Тачи. Поважно е дека таа победа на Ахмети повторно се базира на принципот барање – добивање, во кој Ахмети повторно бараше нешто и кога не го доби тоа, се реши на бојкот.
Се сеќавате ли дека Али Ахмети, како најпопуларен лидер, досега понудил нешто што е во интерес на сите граѓани. Освен реторичките настапи во кои се залага за интеграција, како што наведува и името на неговата партија, малкумина ќе се сетат на негови сериозни политички отстапки во интерес на сите граѓани.
Во оваа кампања ДУИ речиси не се обраќа на пошироката јавност, освен ако не реагира на изјави на другите партии. Во кампањата ДУИ, односно лидерот, говори за подобра Македонија, за визија, за заедништво, но ниту еднаш не го постави македонското знаме како симбол на тоа заедништво. Во штабот на ДУИ во Скопје, пред американската амбасада, можете да ги видите знамињата на САД, Албанија, Европска унија, но ни случајно не можете да го видите државното знаме.
За разлика од неговиот партнер во Владата во последните речиси шест години, Никола Груевски, кој немаше проблем директно да им се обрати на Албанците, Ахмети внимателно ги подготвува своите јавни настапи без да говори на македонски јазик или да се слика пред македонското знаме. Тие што ја познаваат политиката, знаат дека се работи за предизборен маркетинг кој Ахмети нема храброст да го надмине, но поупатените можат да го доживеат како порака дека соживотот во Македонија ќе биде жртва на други територијални и големи државни планови. Односно, како што се убедени дел од радикалните структури, зборот „интеграција“ во името на партијата на Ахмети не значи интеграција на ниво на Македонија, туку интеграција на сите Албанци во регионот.
Всушност, најголема навреда и демант за неговите визии за заедништво е токму неговиот избор да не зборува на македонски јазик. За разлика од неговиот коалициски партнер во Владата, Никола Груевски, кој знаејќи дека ќе му се намали рејтингот, се согласи да ги амнестира хашките случаи, го призна Косово, дури според присутни членови на владата од ДУИ на албанските министри им предлагал отворање дисперзирани студии на тетовскиот универзитет иако, по логика, тоа прашање треба да го туркаат албанските фактори, Ахмети нема храброст да проговори на македонски јазик.
Ахмети на овие избори заигра и на уште една карта, за којашто досега никој од албанските лидери не проговорил јавно. На предизборен митинг тој спомена дека на овие избори 14.000 Албанци ќе гласаат првпат и со тоа индиректно го изложи планот како во 2019 година планира, со помош на демографската прогресија, да дојде до консензуален претседателски кандидат.
Како и да завршат овие избори, кој и да биде во Владата, Ахмети мора да научи дека само со личен пример може да се надева на симпатии од неалбанците. Како што мора да научи дека, според неговите параметри, градоначалниците Албанци, во случај некогаш да биде прифатена консензуалноста каква што ја предлага тој, нема да бидат легитимни ако не се договорени на ниво на најголеми партии. Молкот на Ахмети за новото дефинирање на Уставот од страна на партискиот портпарол, Бујар Османи, кој, толкувајќи ја преамбулата, изјави дека не граѓаните туку етничките заедници се носители на политичкиот систем, значи дека тој бега од изворната идеологија на која ја темелеше својата кариера, која од некогашен марксист-ленинист преку умерен социјалдемократ го доведе во десниот политички блок.

Објавено на порталот „Република“
Али Ахмети се вознемири од пораките на Груевски?
Уплашен дека неговата реторика, преполна со големи зборови за нацијата и за албанските етнички, природни и територијални граници, не носи подобар живот за никого, почна да говори за економијата. Човекот којшто во својата 12-годишна политичка кариера никогаш јавно не проговорил за економија, сега за само два дена целосно ја смени изборната реторика и почна економските проекти да ги промовира како центар на неговото политичко дејствување.
А, сето тоа се случи само еден ден откако на медиумите на албански јазик во земјава почна да се врти видеоспот во кој премиерот и лидер на ВМРО-ДПМНЕ им се обрати на Албанците на албански јазик.
Во видеоспотот, којшто го изработи изборниот штаб на ВМРО-ДПМНЕ, Груевски со превод на македонски јазик директно им се обраќа на граѓаните Албанци. Во видеопораката Груевски бара Албанците да не веруваат во обвинувањата дека тој и неговата партија се антиалбански настроени, бара Албанците да не живеат во стереотипи и предрасуди за него и за неговата политика, и тоа го аргументира со низа проекти од кои добивки имаат сите граѓани, а не само Македонците. Тој во пораката вели дека иако во албанскиот блок има многу политичари, министри, функционери, коишто помогнале да се спроведат многу проекти од општо добро, на сите им е јасно дека стожер на политиката што носи подобар живот за сите граѓани е неговата партија. Притоа, Груевски ги наведува проектите со кои се намали бројот на невработеноста, намалувањето на цената на лековите, странските инвестиции, изградбата на спортските сали, бесплатните учебници и превозот за учениците, субвенции за земјоделците и десетици други проекти коишто ги предложила и ги спровела владата на Груевски, а кои се од корист за сите граѓани, и Македонци, и Албанци, и Турци, и Роми, и Срби, и Власи, и Бошњаци и сите други граѓани без разлика на националната и на верската припадност.
За Ахмети, се разбира, е најопасен делот во кој Груевски прецизно ја откри шемата по која оперираат најголем дел од албанските политичари: „Значаен дел од политичарите кои ја добиваа довербата од вас многу малку беа сконцентрирани на вашите реални проблеми, на вашето преживување, на сиромаштијата, на невработеноста, на проблемите со криминалот, на образованието, на здравството, на проблемите на земјоделците… Наспроти тоа, вашето внимание го одвлекуваа со национални теми, како употребата на знамето, на тоа на кој јазик ќе се зборува во парламентот и други прашања. Јас тие теми не ги потценувам и ги уважувам, но сите знаеме кои се вашите и наши најголеми проблеми“, порача премиерот Груевски во своето обраќање до граѓаните Албанци.
Веднаш потоа се појави ДУИ со нервозна реакција. Погоден од зборовите на Груевски, дека во обид да ја покријат својата неспособност во реалната политика лидерите на Албанците преферираат да зборуваат за големи национални теми, а, всушност, празни теми коишто не можат да го подобрат стандардот, лидерот на ДУИ почна да ја менува реториката и да говори дека за да се биде патриот, треба да се биде добар во економијата.
Со брзата промена на реториката и ставањето на економијата во фокусот, Ахмети, всушност, ја потврди исправноста на сите поенти од говорот на Груевски. Призна дека за сите 10 години, колку што ДУИ е во владата, од 2002 година, неговите министри воопшто не се фокусирале на економијата корисна за сите граѓани, туку само на теми поврзани со правата и барањата на Албанците.
Доколку тој навистина ја научил лекцијата и навистина во иднина ќе остане на својот нов став дека економијата е најважна тема за сите политичари, тогаш говорот на Груевски вредеше за сите, и за граѓаните Албанци и за политичарите Албанци.
Доколку, пак, Ахмети само сака да ја прикрие слабоста на своите министри и планира по изборите повторно да работи само за Албанците, тогаш пораките на Груевски се корисни само за тие што реално можат и сакаат да видат што е корисно за сите. За жал, не и за гетоизираните заедници каде што предрасудите и стереотипите се поважни од општиот интерес.
(Текст објавен во 86. број на неделникот „Република“, 25.04.2014)
Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.


