
Колумнист: Горан Момироски
Последната анкета на Институтот за политички истражувања (ИПИС), практично, ја потврди ситуацијата од октомври 2012 година, кога беше забележана истата разлика меѓу двете водечки партии од шест проценти или 22,5 наспрема 16,5. Единствената разлика од тогаш е што место тогашните 22,5 проценти сега ВМРО-ДПМНЕ има 24,5 од гласовите, додека кај СДСМ тогашните 16,5 проценти сега се 17,4. Ваквиот тренд разликата да остане приближно иста, а партиите да имаат за по два процента повеќе поддршка, се должи на сѐ поголемата поделба на политичка основа. Се разбира, ваквиот сооднос е многу поповолен за владејачката партија, која влезе во осмата година од своето владеење, што е апсолутен рекорд на Балканот. Зголемувањето на довербата, при што разликата останува иста, не е од никаква корист за опозицијата, особено што во предизборната кампања, која не може да промени ништо драматично, владејачката партија влегува со многу посилни адути. Практично, доволно е во текот на кампањата ВМРО-ДПМНЕ да промовира само неколку од најавените десетина странски инвестиции за да отпаднат најголемиот дел од аргументите на СДСМ. Дека на политичката сцена и, соодветно на тоа, кај рејтинзите нема сериозни придвижувања покажува уште една анкета на ИПИС од пред локалните избори во 2013 година, кога на ВМРО-ДПМНЕ му се предвидуваа 450.000 гласови, наспроти 290.000 за опозицијата, и во таа анкета соодносот е 23,5 проценти спрема 16,5 проценти во корист на власта, или разлика од седум проценти.

Табела од mkd.mk
Кандидатите за претседател, сепак, не се посилни од партиите?
Во анкетата на ИПИС, која е правена врз основа на исти параметри и примероци како таа од 2011 година, најинтересен е делот за довербата во кандидатите за претседател. Според неа, дури 29,3 проценти од анкетираните 1.113 полнолетни граѓани на Македонија, доколку излезат да гласаат на претседателските избори, ќе го дадат својот глас за актуелниот претседател Иванов. За кандидатот на СДСМ би гласале 19,4 проценти, за кандидатот на ДПА Илијаз Халими шест проценти, а за Зоран Поповски од ГРОМ 1,5 процент. Тоа што е најинтересно кај сите четворица е што, можеби, за првпат во последниве дваесет години сите кандидатите за претседател имаат поголема потенцијална гласачка база од партиите што ги кандидирале.
Ако се споредат процентите што ги добиле кандидатите со довербата во партиите ќе се види дека Иванов има пет проценти повеќе потенцијални гласачи од довербата што ја има ВМРО-ДПМНЕ, Пендаровски има два процента, Халими 2,2, додека Поповски 0,4 проценти повеќе од рејтингот на ГРОМ. Ако се претворат овие проценти во број на гласачи (на избирачкиот список има повеќе од 1.700.000 граѓани) се добива бројка од околу 170.000 гласачи. Се разбира, најчесто речиси едната половина од овие луѓе, претежно симпатизери на аутсајдерите, не излегуваат на гласање, но, сепак, и преостанатата една половина е сериозна бројка, која покажува дека, генерално, како што е ред во напредни демократии, но и на локалните избори во 2013 година, при гласање на листите за градоначалници, личностите имаат поголем простор за анимирање на гласачкото тело, особено ако се логистички поддржани од сериозни партии.

Табела од mkd.mk
„Приврзокот на владата“ има 85.000 „свои“ симпатизери
Додека опозицијата ја користеше анкетата на ИПИС за да поентира со тврдењето дека Иванов е попопуларен од Груевски, не виде дека, всушност, таа ја урна нивната главна теза во врска со претседателските избори. Иако неспоредливи затоа што се работи за различни прашања, петте проценти повеќе што ги доби Иванов од ВМРО-ДПМНЕ и од лидерот Груевски покажуваат дека сегашниот шеф на државата ужива поддршка и кај речиси 90.000 луѓе што не се појавуваат меѓу потенцијалните гласачи на владејачката партија. Практично, сите овие луѓе не се согласуваат со ставот на СДСМ дека Иванов нема своја политика или, пак, сметаат дека е добро што претседателот, за разлика од времето на Црвенковски, е во постојана караница со извршната власт.
Иако кај Пендаровски, кој, навидум, ја има поддршката од голем број неопределени Албанци, би требало овој процент да биде поголем, тој има само два процента поголема доверба од неговата партија. Со оглед на тоа што по негативната кампања од ДУИ против Иванов и тактиката со која Пендаровски се претставува како обединител што на своја страна ги повикува сите граѓани што се против оваа власт, а не само симпатизерите на СДСМ, логично би било да има барем една половина повеќе од рејтингот на партијата. Ако се суди според социјалните мрежи, тие два процента во најголем дел се Албанци што нема да го послушаат повикот на ДУИ да не се гласа за кој било македонски кандидат или традиционално неопределени гласачи, кои во Пендаровски гледаат вистински кандидат.
Најголем победник, барем според анкетата на ИПИС, е Илијаз Халими од ДПА, кој добил една третина повеќе од довербата што ја има неговата партија на оваа анкета. Се разбира, од ДУИ ја отфрлаат како неточна, но ако се земе предвид дека во конкуренција со македонски кандидати најголем дел од АЛбанците би гласале за својот, таа и не мора да биде сосема неточна, барем кога се искажува поддршка или преференции за гласање, а дали тоа ќе се ефектуира останува да видиме на 13 и на 27 април.
ДУИ губи со изборите
Ако во македонскиот блок зборуваме за константи што се повторуваат на секои две години, во албанскиот блок, според анкетата, се појавува еден тренд, кој познавачи го објаснуваат со доминантниот став кај албанските гласачи дека Ахмети е во договор со Груевски и дека игра по нотите на коалицискиот партнер. Имено, за првпат по подолго време рејтингот на ДУИ паѓа под седум проценти, што, можеби, може да се објасни со маргина на грешка, но, во суштина, за многумина е логичен тренд затоа што голем број од Албаниците не веруваат дека ДУИ, навистина, сака предвремени избори.
За среќа на ДУИ, и лидерот Тачи самиот создаде причина за незадоволство кај дел од неговите потенцијални гласачи во албанскиот блок. Погазувањето на изјавата дека ДПА не ја интересираат претседателските избори и дека нема да кандидира свој претендент за шеф на државата и јавната седенка со шефот на тајната полиција кај многу Албанци предизвика поделени чувства, кои ќе станат јавни на денот на изборите – 27 април.
Рејтингот на Заев расте, Груевски води 2:1 против цел СДСМ
Кај рејтингот на лидерите најинтересен момент е што продолжува благо да расте рејтингот на Зоран Заев, кој претседателската функција во СДСМ ја презеде со малку повеќе од четири проценти, а сега има 8,4. Тоа што е лошо и за него и за неговата партија е што тој заедно со другите тројца најистакнати опозициски политичари од анкетата на ИПИС – Црвенковски (1,8 процент), Шекеринска (2,1 проценти) и лидерот на ЛДП Жерновски (0,4 проценти) има само една половина од довербата што кај граѓаните ја има лидерот ВМРО-ДПМНЕ и премиер Никола Груевски (24,3 проценти).
(објавено во 80. број на неделникот „Република“, 14.03.2014)
Ставовите искажани во рубриката Колумни се лични ставови на авторите и не се автоматски и ставови на редакцијата на Republika.mk. Редакцијата на Republika.mk се оградува од ставовите во објавените колумни, а одговорноста за изнесеното во нив е исклучиво на авторот.
Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.



