Пребарувањето низ избирачкиот список може да биде новата категорија во Македонскиот олимписки комитет. Со сите сили опозицијата со години се обидува да обвини „фантоми“ и други нереални собитија за изборните порази (сетете се на изумот обележување со мастило), главна атракција во општеството последните три месеци стана опсесијата кој на која адреса ќе биде пронајден на избирачкиот список.
И дојде моментот на објавување на тие што се најдоа на списокот поминат низ сите определени филтри, кои се потенцијални „фантомски гласачи“. Додека првиот социјалдемократ Зоран Заев исцрпно објаснува со микрофон в рака „џабе е, ќе гласам јас како што мислам, ќе гласате вие како што мислите, џабе е, некој 200-300.000 гласови фантомски ќе ги тутне на едно место и нема слободно изразена волја на граѓаните“ – фантомите добија многу звучни имиња и тоа токму од неговата партија.
На пример, Радмила Шекеринска не знае дека сестра ѝ не гласа, а нејзиното ливче го препушта на злоупотреби? Или, можеби, гласа на две места – и тоа за противничкиот тим? Главен „фантом“ за губењето на изборите за градоначалник на Скопје од Коце Трајановски да ти бил Јани Макрадули! А, човекот не само што е истакнат член на СДСМ, туку лично беше и противкандидат на Трајановски! А фантоми се и Гордан Георгиев, Фијат и Сефер Цаноски, па првоборците Ерол Ризаов, Ида Протуѓер, Мирјана Најчевска, како и Павле Трајанов, но и ред други поради кои СДСМ „фантомски ги губат изборите“. Секако, затоа што фантомски гласале против СДСМ. Фантоми има и меѓу специјалните обвинители како Гаврил Бубевски или сестрата на Катица Јанева. Сега Јанева, навистина, треба да образложи како нејзиното семејство и тим придонеле кон тврдењата за легитимноста на институциите.
Сега токму тие треба да го примат ДИК во домот. Но не се само тие, во јавноста и во медиумите се објавија и многу други звучни имиња што беа пронајдени во таа листа на „сомнителни гласачи“. Без намера да навлегуваме (и да се повторуваме) кои беа тие во детали, ќе споменеме дека меѓу нив се најдоа и многу лица што се здобија со македонско државјанство, а се од областа на спортот, уметноста, науката. На пример, многу е интересно како на рекламата на ДИК, во која повикува да им се отвори вратата, ќе изреагира актерот Раде Шербеџија, или, на пример, еминентниот економист Исак Адижес?
Небулозите со избирачкиот список може да одат (и ќе одат) до недоглед, особено откако и ДИК се впушти во креирањето хаос и недоверба кон списокот.
СДСМ ја креираше во ДИК недовербата што ја чисти сега
Пред извесно време, под закрила на законска обврска, комисијата на Чичаковски објави список од МВР за кој компетентните оценија дека не само што е некомплетен туку и дека е намерно објавен за дневнополитички цели на СДСМ. Тогаш Александар Новаковски, поранешен претседател на ДИК од редовите на СДСМ, оцени дека ДИК намерно објавил застарен неажуриран список.
– Со оглед на тоа дека не стои зад податоците во оваа апликација, кажува дека тоа се податоци ажурирани од Заводот за статистика, не кажува дека се нејзини, значи, ДИК се вклучува директно во хаосот – коментираше Александар Новаковски за еден од претходните броеви на „Република“. За него, целата ситуација укажувала на манипулација уште откако опозицијата застана против предлогот за активна регистрација на гласачите.
За намерата за создавање лажната слика и нова недоверба кон списокот, говори и координацијата меѓу ДИК и таканаречената „ангажирана јавност“, веднаш по објавувањето на непрочистениот список со сите податоци на почеток на март, да бидат „црпнати“ луѓе со исти и слични имиња со членови на ВМРО-ДПМНЕ за да може да се надополни сликата за евентуален изборен криминал. Координацијата продолжи и со објавување на бројките на „сомнителни гласачи“ по секоја нова фаза на проверка, со чијашто помош и непозната математика се дојде до фрапантна бројка за невозможни 500.000 оспорувани гласови.
Молкот тогаш беше карактеристика за ДИК. Затоа, интересен момент за анализа беше вресокот што го произведоа гласните жици на опозицијата дека нема потреба од објавување на „листата за проверка“ и дека со неа ќе се „наруши приватноста“, но и дека би се оставило простор да се „прегрупираат фантомите“.
Цветин Чилиманов, новинар, кој неодамна беше на „ТВ-дуел“ со еден од застапниците на фантомската теорија, смета дека е интересно како сега се користи аргументот за заштита на приватноста, по една и пол година во која СДСМ, медиумите и невладините организации поврзани со оваа партија, без пардон, навлегуваа во приватноста на граѓаните само за да постигнат политички поени, тргуваа со илегално и тајно снимени телефонски разговори со сомнителна автентичност и, конечно, отворено преминаа на уцени со напади врз приватноста и врз деловни тајни.
– До вчера СДСМ и неговите блиски креатори на јавното мислење, буквално, гледаа сеир и се лигавеа околу објавувањето на целосниот список. Изостана посериозна реакција во јавноста против оваа практика, од разбирливи причини – секој што мислеше да реагира веднаш ќе беше прогласен за соучесник во наводни изборни манипулации и дополнително ќе му дадеше гориво на СДСМ во неговото инсистирање дека изборните порази не се должат на тоа што и лидерот и партијата им се во состојба на хаварија, туку на евентуални измами. Но, сега, со логичното и консеквентно објавување на списокот на лица на кои треба да се обрне дополнително внимание, одеднаш СДСМ бара да се запре објавувањето на имиња и на списоци, откако се покажа дека содржаните податоци ниту по број, ниту по содржина не одговараат на приказната што упорно се обидуваат да ни ја продадат. На списокот, меѓу познатите лица, водат луѓе од СДСМ, а меѓу непознатите, водат општини што со ништо не придонесуваат кон победничката маргина на ВМРО-ДПМНЕ, напротив – додава Чилиманов.
Манипулациите излегуваат на виделина
Сега се чини дека беа залудни укажувањата на луѓето што со години се занимаваат со избирачкиот список, кои укажуваа дека избирачкото право се определува со државјанството, а не со местото на живеење. Субхи Јакупи, долгогодишен член на Државната изборна комисија, посочуваше дека списокот е реален. Потпретседателот на ДИК, стручњак со докторат на тема избори, неодамна велеше дека Јакупи смета дека во јавноста многу се манипулира со избирачкиот список, особено со тоа кој може да се најде во него. Пописот на населението не ја одредува и бројката на гласачи, туку државјанството . Тој вели дека бројката на гласачи изнесува 1.804.000. Со податок од МВР што го изнесе Јакупи, од 2010 година Р. Македонија има 2.410.000 државјани. Малолетни, односно под 18 години има 530.000, што значи дека бројките се совпаѓаат, објасни во медиумите потпретседателот на ДИК. За небулозите што ги предизвикаа СДСМ и сателитските партии од опозицискиот блок, дека би требало избирачкиот список да изнесува меѓу 1.400.000 и 1.500.000 гласачи, земајќи предвид дека во Македонија живеат околу 2.022.000 жители, од кои 530.000 малолетни вели дека тоа е целосно непознавање на проблематиката.
Стевчо Јакимовски, пак , во интервјуто за „Република“ посочи дека пред секои избори политичките партии го добиваат избирачкиот список.
– Си ги проверуваме своите членови, симпатизери и гледаме дали има нешто сомнително. Огромно прашање е како во пет изборни циклуси, секогаш СДСМ го добива списокот и никогаш не нашол забелешки, односно немало вакви аномалии какви што сакаат тие да ги прикажат. Сега наеднаш излегуваат аномалии – посочи Јакимовски.
Вадењето покритија за загубените избори стана редовна практика на опозицијата во последната деценија, но овој пат успеаја да нанесат срам за целото општество во меѓународни рамки. На пример, американската амбасада ја споделува видеорекламата на ДИК. Како да се објасни потоа дека врескањето за 500.000 „фантоми“ резултираше со една шестина од тоа за проверка, меѓу кои и добар дел опозиционери, за на крај, по чистењето, бројот да се сведе на незначителна бројка. Не смее да се заборави дека на сметка на жалењето на СДСМ, македонскиот гласач заминуваше од избирачко место со обоен нокот. Замислете, доколку е бизнисмен што има средба со странски партнер – што сега веќе и не е толку чудно и ретко – ќе требаше да му објаснува зошто на средба пристигнал „лакиран“.
Кој сега може да пресмета колку ќе нѐ чини срамот наречен „чистење на избирачкиот список“? Не само финансиски, за повеќе од 700 контролори на терен и за рекламата „Пуштете го ДИК да ви влезе“, туку воопшто како држава, како општество, пред самите себе, додека и покрај сите очигледни факти, претендент за премиер исцрпно објаснува „џабе гласате“, кога некој „ќе тупне 200-300.000 ливчиња во кутиите“? Таа сметка наскоро ќе биде испорачана, а СДСМ уште од сега стравува дали прочистувањето на списокот ќе ја исчисти и партијата од раководството. Дотогаш, ќе се занимаваме со секојдневно препознавање на фантомите. На телевизија.
…..///….
Фантомска мака
Еден од потенцијалните фантоми, јавна личност од медиумите, за „Република“ вели дека претпоставува зошто се нашол на списокот за проверка. Едноставно, сите лични документи на човекот се на адреса од градот од каде што е доселен во Скопје, каде што живее подолго време. Откако купил и имот, извадил и лична карта со скопска адреса. Сега вели не му се поклопуваат адресите на патниот документ, со тие на личната карта. Сега, вели, ги чекам претставниците на ДИК.
Пишува: Наум Стоилковски
(Текст објавен во 187. број на неделникот „Република“, 01.04.2016)
Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.
Поврзани вести
-
Ја турка ли СДСМ државата во меѓународен блам?
-
Дерковски: Едно гласачко место е поништено бидејќи резултатот намерно бил променет
-
ДИК: Со последните обработени податоци 91,4 отсто за, 5,64 отсто против
-
Нема проблеми при доставата и примопредавањето на гласачките материјали – ДИК ја одржа првата прес-конференција