Златко Стевковски (39) петта година е директор на Младински културен центар (МКЦ), а на таа функција дојде откако му заврши мандатот како директор во Културно-информативниот центар (КИЦ). МКЦ пред еден месец славеше роденден, четириесет и втори по ред, кој беше одбележан со концерти, изложби, поезија, филмови, како и со поетско-сценскиот перформанс „Песнило“ на кој настапија повеќе од 20 автори. МКЦ е културна институција, која е позната по својата отвореност кон независните уметници.
Младинскиот културен центар (МКЦ) неодамна прослави 42 години од своето постоење. Човек кога ќе влезе во петтата деценија од животот вообичаено е да ги чувствува првите знаци на стареењето. Но, МКЦ личи како да се подмладува од година в година. Дали е тоа само „фејслифтинг“ или духот му пулсира заедно со младите?
СТЕВКОВСКИ: МКЦ не битува според тоа што ќе донесе денот или, пак,од денес за утре. МКЦ не ја промени само ветвата фасада, ами се прочисти сиот, однадвор иоднатре, просторно и карактерно. МКЦ не е забавен, симпатичен, фин, шармантен…МКЦ е троа подлабок, троа понекатадневен, троа потежок… Токму и само таквиот искрен, „хигиенски” и нехипокризичен МКЦ може да им се даде и понуди на младите, старите, впивачите на опијатите на автентичната уметност.
Ја ситните првата петолетка откако сте назначен за директор на МКЦ. Дали за овие пет години како директор на оваа културна институција ги реализиравте сите планови што ги зацртавте и кој сон сèуште не ви е остварен?
СТЕВКОВСКИ: Да! Какво надмено и себевосфалувачко „да“, а?! Арно, но, фактограф ски.
Кадар 1
2010 година, МКЦ:дребен, трошен, распаѓачки, однатре понорно и неиздржливо влажен, изгризан, опскурно мрачен, соблазниво мачен…, МКЦ, кому единствените посетители му биле куририте со судски извршни решенија, инкасантите со натокмени извршни налози за прекин на електрична или топлинска енергија, некое макро и/или „дама” по/од нужда од соседскиот Црвен сокак, некој мил добронамерник барајќи абер за МВР.
Кадар 2
МКЦ 2011/2012/2013/2014/2015… (не ја спомнувам 2010 година зашто таа е поарчена сета на трајно расчистување, сметки, шунд, отпад, од секаков не/жив вид, облик, материјал…).Светол, рафиниран, стамен, себесвесен… пред него, редици и редици за билет повеќе за филм, музика, театар… и знајно: од турканиците, блокирана последната коцкеста улица сè до кејот. А, пак, внатре, преполнети до издив: холот, концертната сала, Фросина, џебното кино, галеријата, планетариумот… и жолчни и жолчни караници со Русе за плус контингент од 100/200 билети на веќе продадените илјада и кусур оти пред порти МКЦ е сардисан од гладни и незаситни за питорескната сочна трпеза.
Сонот?!
Само кога би… како кадар 2 во МКЦ, т.е. неговото секојдневие и другите центри, театри, галерии… низ наша Македонија, е тогаш, културата не ќе е погрешен термин, напротив, ќе одѕвонува милозвучно предизвикувајќи трепет, хигиена, порив за убаво(то).
МКЦ е културна институција финансирана од државата и епозната по својата отвореност за независни уметници. Што е за Вас МКЦ?
СТЕВКОВСКИ: Број1! Не е МКЦ за Златко и за неговите желанија. Тажна и автентична традиција, импрегниран код на дејствување во минатото на „големите” директори во МКЦ. Златко е минлив намесник. Секоја индивидуа има можност да остави трага зад себе. Каде сум, благодарен сум, оти имам уникатна можност да влезам воисторијата полагајќи се и стоејќи им на услуга на уметниците и на уметноста. Дали ја користам оваа уникатна можност, прашајте ги уметниците. Дребноста ми не може, и не смее, да суди за тоа.
Што е МКЦ за Златко?!
Светилиште, цврсто упориште,толкутуѓо и одбивно на кичот, шундот, горделиватанеукост, заглушувачкиот ревносен простотилак, полтронството, дребното политикантство, наметнатите нечии т.н. стандарди, корпоративниот безочен безобразлук зачнат од арамилакот во почетокот на 90-тите години на минатиот век.
П.С. Есега, нема да ви пишувам минус за овој лапсус и „неистражувањето” на оваа парадигма.
Платите на вработените, поголемиот дел од режиските трошоци и киното „Милениум“ (целосно) се потпомогнати од Градот и од Министерството за култура.За тоанемерно сум благодарен, оти такватапрактика е толкуодамна мртва таму каде што стремиме. Огромната програма на МКЦ (концерти, изложби, филм, перформанси, десетици издадени книги и музички албуми, поетски вечери, дебати…) епотпрена само и единствено на сопствените сили, вложувања, жртви и на фондовите на ЕУ. Посакувам во овој модел на дејствување, по неколку децении, да успеат и другите братски и сестрински институции вомила Македонија. Така е и во„посакуваната” ЕУ, зар не?!
Октомври секогаш мириса на МОТ и на МКЦ. Оваа година имате јубилеј, 40 години од постоењето на Млад отворен театар. Што планирате за јубилејното издание? Факт е дека не можат многу фестивали да се пофалат со таков континуитет.
СТЕВКОВСКИ: МОТ е во квалитетната втора суперлига во Југоисточна Европа кога станува збор за вакви фестивали. Без лажна надеж и истрчување, светлосно сме далеку од големите Авињон, Единбург, Берлин и од Лондон со фестивали што се вистинско чудо и пробив во некое идно време, нам толкудалечно. На спомнатите, буџетите им се седмоцифрени (говорам за валутата „евро”). Но, МОТ првпат по осумдесеттите годиниповторно има распродадени сали. МОТ има рамо до рамо, ако не и подобра, поиздржана програма и концепт од многубројнидруги фестивали во споменатата втора суперлига во Југоисточна Европа(ова не го говори Златко,ниту, пак, ќе му падне на ум да го говори), ами според многумина неслучајни критичари и театарски работници од Европа и пошироко.МОТ го чини сево ова со буџет десетина пати помал од другите фестивали во споменатата втора суперлига во Југоисточна Европа.Нема планови за годинава, минатата или, пак,за в година… има само голема слика за распродадени сали, голема слика со претстави што ќе нè „повлечат” бар за кусо, можеби и из(в)лечат трајно од нашето неискрено, моќно, недопирливо, а, сепак, толку плашливо „јас”.
Факт е дека МКЦ се раздвижи во последните неколку години и му се враќа сјајот што го имаше во 80-тите и во 90-титегодини на минатиот век, кога беа златните години на тогашниот Дом на млади „25 Мај“. Која е формулата за успешност?
СТЕВКОВСКИ: Имаме проблем со толкувањето и со симболикатана „златото“. За мене, златото е олицетворение на неискреноста, евтиноста, алчноста, незаситноста…, за мене златото е темен сјај.Така, ако говориме за параметрите за успех, имаме проблем! Тогашните македонски групи се вознесуваа кога ќеснимеа сингл, не дај боже ЛП, за дискографските куќи во „метрополите” Загреб, Белград… За истата цел, пусто додворувачки, потпевнуваа на нивните јазици (со вечен и длабок наклон кон тие што не го чинеа тоа, се/ги знаеме). Денес, пак, „Бернајс пропаганда“ има 1.500 концерти на фестивалските и на клупските сцени во Европа и преку барата, пеејќи на кој јазик?!Молам понизно, именувајте ми артист, музичар, сликар, поет… кој нè почестил со неговата светлина во тие „златни“ години на МКЦ?! Следствено, именувајте ми изложба, концерт, фестивал (освен МОТ), книга, музички албум под закрилата на МКЦ од „златните“години?!
Е сега, ѕирнете во историјата пет години назад, на www.mkc.mk…
МКЦ е организатор на пет фестивали, „Синедејс“, „МОТ“, „Бела ноќ“, „Здраво млади“, „Види музика“. Сите имаат горе-долу слична публика, но кој од овие фестивали е најтежок за организирање, а во кој уживате најмногу?
СТЕВКОВСКИ: Простете, немам одговор. Што имав, реков погоре. Сполај ви.
Разговараше: Александра М. Бундалевска
Фото: Александар Ивановски
Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.