Д-р Мајсторов: Годишно се откриваат и до 50 нови случаи на тироиден карцином

На Ин­сти­ту­тот за па­то­фи­зи­о­ло­ги­ја и за нук­ле­ар­на ме­ди­ци­на е на­ба­ве­на но­ва ка­ме­ра за по­бр­зо и за по­пре­циз­но ди­јаг­но­сти­ци­ра­ње на ма­лиг­ни­те, на ср­це­ви­те и на не­вро­ло­шки­те за­бо­лу­ва­ња. Оваа ус­лу­га ќе мо­жат да ја ко­ри­стат двој­но по­ве­ќе па­ци­ен­ти. Ова е прв ва­ков апа­рат во јав­но­то и во при­ват­но­то здрав­ство и прет­ста­ву­ва нов ис­че­кор во ди­јаг­но­сти­ка­та, ве­ли до­цент д-р Вен­ја­мин Мај­сто­ров, ра­ко­во­ди­тел на Ин­сти­ту­тот за па­то­фи­зи­о­ло­ги­ја и за нук­ле­ар­на ме­ди­ци­на.

 

 

Не­о­дам­на Ин­сти­ту­тот за па­то­фи­зи­о­ло­ги­ја и за нук­ле­ар­на ме­ди­ци­на до­би но­ва ка­ме­ра за по­пре­циз­но и за по­бр­зо ди­јаг­но­сти­ци­ра­ње на ма­лиг­ни, на ср­це­ви и не­вро­ло­шки за­бо­лу­ва­ња. Ка­ко оваа ка­ме­ра по­ма­га во ди­јаг­но­сти­ци­ра­ње­то на овие бо­ле­сти?

МАЈ­СТО­РОВ: Не­о­дам­на, со по­мош на Ми­ни­стерс­тво­то за здрав­ство и на Ме­ди­цин­ски­от фа­кул­тет до­бив­ме нов апа­рат за комп­ју­те­ри­зи­ра­на то­мо­гра­фи­ја со СПЕКТ/ЦТ га­ма-ка­ме­ра, нај­но­ва ка­ме­ра ко­ја овоз­мо­жу­ва исто­вре­ме­но и функ­ци­о­нал­на и мор­фо­ло­шка ди­јаг­но­сти­ка. Та­кво не­што до­се­га не сме има­ле во на­ша­та апа­ра­ту­ра на Ин­сти­ту­тот и тоа е еден че­кор на­пред во ди­јаг­но­сти­ка­та на за­бо­лу­ва­ња­та. Нај­че­сто тоа се ма­лиг­ни, ме­ѓу­тоа ту­ка има и кар­ди­о­ло­шки за­бо­лу­ва­ња. Пред­но­ста на овој апа­рат е во тоа што до­се­га она што го ра­бо­тев­ме во таа та­ка на­ре­че­на кла­сич­на нук­ле­ар­на ме­ди­ци­на се ба­зи­ра­ше на де­тек­ци­ја на аку­му­ла­ци­ја на тра­се­рот или на ра­ди­о­и­зо­то­пот кој отс­ли­ку­ва не­кој на­ру­шен функ­ци­о­на­лен про­цес во те­ло­то. Проб­ле­мот бе­ше во тоа што не мо­же­ме се­ко­гаш со си­гур­ност точ­но ана­том­ски да ло­ка­ли­зи­ра­ме ка­де се слу­чу­ва про­ме­на­та. Се­га, со оваа тех­ни­ка, тој проб­лем се над­ми­ну­ва би­деј­ќи во исто вре­ме има­ме мож­ност да ви­ди­ме не са­мо ка­де се про­ме­ни­те во функ­ци­ја­та, ту­ку и точ­но во кој дел на те­ло­то се слу­чу­ва­ат. Таа ком­би­на­ци­ја на функ­ци­о­нал­на и на мор­фо­ло­шка ди­јаг­но­сти­ка ни да­ва го­ле­ми пред­но­сти во ин­тер­пре­та­ци­ја­та на на­о­дот, од­нос­но по­го­ле­ма ди­јаг­но­стич­ка си­гур­ност ко­ја спо­ред не­кои по­да­то­ци од свет­ска­та ли­те­ра­ту­ра се сме­та де­ка е и до 30 от­сто по­пре­циз­на. Тоа, пак, од дру­га стра­на е важ­но за па­ци­ен­ти­те и за ле­ка­ри­те што ги упа­ту­ва­ат за­тоа што тоа да­ва мож­ност за пре­циз­на ди­јаг­но­за, а од тоа по­на­та­му за­ви­си и во­де­ње­то на тие па­ци­ен­ти, те­ра­пи­ски­те про­то­ко­ли и та­ка на­та­му.

 

Кои ен­до­кри­но­ло­шки за­бо­лу­ва­ња ги ди­јаг­но­сти­ци­ра оваа ка­ме­ра?

МАЈ­СТО­РОВ: На на­ши­от Ин­сти­тут тра­ди­ци­о­нал­но, со го­ди­ни на­на­зад, има­ме еди­ни­ца ко­ја се за­ни­ма­ва со си­те за­бо­лу­ва­ња на ти­ро­ид­на­та жлез­да. Пра­ктич­но, за­поч­ну­ва­ње­то на при­ме­на­та на изо­то­пи­те во нук­ле­ар­на­та ме­ди­ци­на­та, во­оп­што, е вр­за­но со ти­ро­ид­на­та жлез­да. Ед­на зна­чај­на гру­па па­ци­ен­ти на кои оваа ка­ме­ра ќе им по­мог­не во ди­јаг­но­сти­ци­ра­ње се па­ци­ен­ти­те со кар­ци­ном на ти­ро­ид­на­та жлез­да. Во све­тот, а и кај нас, има тен­ден­ци­ја на по­раст на овој кар­ци­ном. Бро­јот на за­бо­ле­ни со ова ма­лиг­но за­бо­лу­ва­ње е ре­чи­си двој­но зго­ле­мен. Иа­ко тие во нај­го­лем број се со до­бар развој, се­пак, има и одре­де­на гру­па кај кои прог­но­за­та е ло­ша. Овој апа­рат е и за па­ци­ен­ти со дру­ги ма­лиг­ни за­бо­лу­ва­ња кои мо­жат да би­дат ло­ци­ра­ни во раз­ни де­ло­ви на те­ло­то и ре­ла­тив­но те­шко се ди­јаг­но­сти­ци­ра­ат. Тоа се не­вро­ен­до­кри­ни ту­мо­ри. Обич­но по­ми­ну­ва по­долг вре­мен­ски пер­и­од до­де­ка се по­ста­ви точ­на­та ди­јаг­но­за. Та­ка и кај оваа гру­па не­вро­ен­до­кри­ни ту­мо­ри ќе има зна­чи­те­лен при­до­нес во смис­ла на по­до­бру­ва­ње на ди­јаг­но­стич­ка­та си­гур­ност на ин­тер­пре­та­ци­ја на на­о­ди­те. Глав­но­то пра­ша­ње ко­га се сле­ди еден па­ци­ент со ма­лиг­на бо­лест е да­ли таа про­гре­си­ра, да­ли се ши­ри во те­ло­то или, пак, па­ци­ен­тот е во ста­бил­на со­стој­ба.

 

 

Да­ли оваа ка­ме­ра ја има­ло до­се­га во при­ват­но­то или во јав­но­то здрав­ство? Има ли ка­дар кој ќе мо­же да ра­бо­ти со неа?

МАЈ­СТО­РОВ: Ва­ков апа­рат, со СПЕКТ/ЦТ га­ма-ка­ме­ра прв­пат до­би­ва­ме во јав­но­то здрав­ство, а спо­ред мо­и­те ин­фор­ма­ции го не­ма во при­ват­но­то здрав­ство. На­ша­та ин­сти­ту­ци­ја ќе би­де пр­ва ко­ја ќе поч­не да го ко­ри­сти. Рас­по­ла­га­ме со ка­дар кој ве­ќе бил на еду­ка­ци­ја, но и кој до­пр­ва ќе се еду­ци­ра. Ед­на ко­ле­шка за­ми­ну­ва за кра­тко вре­ме во САД, има­ме до­бра со­ра­бо­тка со еден цен­тар во Ми­чи­ген, а тоа е пре­ку про­е­ктот за еду­ка­ци­ја што го спро­ве­ду­ва Ми­ни­стерс­тво­то за здрав­ство. По­доц­на, во сеп­тем­ври ќе оди дру­га ко­ле­шка. Не­за­вис­но од овие еду­ка­ции кои ги спро­ве­ду­ва Ми­ни­стерс­тво­то за здрав­ство, пре­ку на­ша­та про­ект­на актив­ност со Аген­ци­ја­та за атом­ска енер­ги­ја до­пол­ни­тел­но ќе има­ме еду­ка­ци­ја за уште трој­ца ле­ка­ри и за трој­ца ра­ди­о­ло­шки тех­но­ло­зи кои во те­кот на го­ди­на­ва ќе се еду­ци­ра­ат во раз­ни цен­три, глав­но во Евро­па и во ре­ги­о­нот.

 

Што ве­лат ва­ши­те ин­фор­ма­ции, кол­ку па­ци­ен­ти го­диш­но има­ат по­тре­ба од оваа здрав­стве­на ус­лу­га?

МАЈ­СТО­РОВ: Спо­ред она што ние го сле­ди­ме ка­ко број­ка, го­диш­но ста­ну­ва збор за осум до де­вет ил­ја­ди па­ци­ен­ти на кои им е по­треб­но ис­пи­ту­ва­ње за ра­ди­о­и­зо­то­пи. Нај­за­ста­пе­ни се ске­ни­ра­ње­то на ске­лет, ти­ро­ид­ни­те ске­ни­ра­ња, ске­ни­ра­ње­то на ср­це, но и ре­ди­ца дру­ги за­бо­лу­ва­ња ка­ко не­о­ин­до­кри­ни­те ту­мо­ри, бу­бреж­на па­то­ло­ги­ја. Нај­го­лем при­до­нес ќе има кај ма­лиг­ни­те за­бо­лу­ва­ња, ме­ѓу­тоа и кај кар­ди­о­ло­шки­те би­деј­ќи со оваа тех­ни­ка се овоз­мо­жу­ва во тој сег­мент по­пре­циз­на, по­до­бра ди­јаг­но­за, не­ин­ва­зив­на на кар­ди­о­ва­ску­лар­ни­те за­бо­лу­ва­ња.

 

Со но­ви­от апа­рат на Ин­сти­ту­тот тре­ба да се откри­јат ма­лиг­ни ту­мо­ри на ти­ро­и­деа, па­ра­ти­ро­и­деа, на над­бу­брег. За овие ту­мо­ри мал­ку се го­во­ри во јав­но­ста. Кол­ку че­сто се ја­ву­ва­ат кај на­ши­те па­ци­ен­ти?

МАЈ­СТО­РОВ: Тен­ден­ци­ја­та во све­тот и кај нас е про­гре­си­ја на ти­ро­ид­ни­от кар­ци­ном. За тоа има по­ве­ќе фа­кто­ри. Еден од нив е ра­на­та ди­јаг­но­сти­ка. Ис­пи­ту­ва­ња­та се вр­шат по­че­сто, ре­дов­но се оди на си­сте­мат­ски прег­ле­ди или, пак, за­ра­ди не­кои дру­ги со­стој­би се откри­ва­ат тие про­ме­ни. Ме­ѓу­тоа, има и дру­ги фа­кто­ри. Се­ка­ко, ту­ка е зго­ле­ме­на­та из­ло­же­ност на зра­че­ње­то, ка­ко еден ва­жен фа­ктор од око­ли­на­та. Кон­ста­та­ци­ја­та е де­ка се­ко­ја го­ди­на има­ме од 40 до 50 но­ви слу­чаи на па­ци­ен­ти со ти­ро­и­ден кар­ци­ном. Би­деј­ќи кај оваа по­пу­ла­ци­ја пре­жи­ву­ва­ње­то е дол­го, тоа зна­чи де­ка и сле­де­ње­то е дол­го би­деј­ќи на тој на­чин до­а­ѓа до аку­му­ли­ра­ње на број­ка­та на па­ци­ен­ти кои ние се­којд­нев­но ги обра­бо­ту­ва­ме, тре­ти­ра­ме и ги сле­ди­ме. Што се од­не­су­ва до не­вро­ен­до­кри­ни ту­мо­ри, тие, се­пак, се по­ре­тка ка­те­го­ри­ја за­бо­лу­ва­ња. От­при­ли­ка, око­лу два­е­сет па­ци­ен­ти го­диш­но има­ат по­тре­ба да под­ло­жу­ва­ње на овие тех­ни­ки кои се ко­ри­стат за нив­но откри­ва­ње, ди­јаг­но­сти­ци­ра­ње и за сле­де­ње.

 

 

Ка­кви дру­ги ис­пи­ту­ва­ња се вр­шат на Ин­сти­ту­тот за па­то­фи­зи­олoги­ја и за нук­ле­ар­на ме­ди­ци­на?

МАЈ­СТО­РОВ: За па­то­ло­ги­ја­та на ти­ро­ид­на­та жлез­да на Ин­сти­ту­тот се­којд­нев­но ра­бо­тат три ам­бу­лан­ти кои ра­бо­тат со полн ка­па­ци­тет ка­де што по­кри­ва­ме зна­ча­ен сег­мент од тие ис­пи­ту­ва­ња, од ос­нов­ни­те, па сѐ до нај­со­фи­сти­ци­ра­ни­те, ка­ко и те­ра­пи­ја­та ко­ја е зна­чај­на со изо­то­пи, осо­бе­но кај па­ци­ен­ти­те со ти­ро­и­ден кар­ци­ном во по­на­пред­на фа­за. Има­ме и кон­вен­ци­о­нал­ни нук­ле­ар­но-ме­ди­цин­ски ис­пи­ту­ва­ња кои се ра­бо­тат се­којд­нев­но. Има­ме ис­пи­ту­ва­ња кај де­ца, осо­бе­но се ис­пи­ту­ва­ат не­вро­у­ри­нар­ни­те ин­фек­ции, функ­ци­о­нал­на­та со­стој­ба на бу­бре­зи­те, од ма­лиг­ни­те за­бо­лу­ва­ња ги ра­бо­ти­ме ске­ни­ра­ње­то на ске­лет, ске­ни­ра­ње­то на ср­це, бе­ло­дроб­ни­те ис­пи­ту­ва­ња и ре­ди­ца дру­ги.

 

 

Раз­го­ва­ра­ше: Але­ксан­дра М. Бун­да­лев­ска
Фо­то: Де­јан Стан­чев­ски

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.