Д-р Сашо Стефаноски, директор на ФЗО: Поголем буџет за поквалитетни здравствени услуги

За­поз­на­е­ни ли се ма­ке­дон­ски­те оси­гу­ре­ни­ци со сво­и­те пра­ва, кои се во над­леж­ност на Фон­дот за здрав­стве­но оси­гу­ру­ва­ње?

СТЕФАНОСКИ: Ед­на од на­ши­те стра­те­ги­ски це­ли и при­о­ри­те­ти е што по­ве­ќе гра­ѓа­ни да ги осоз­на­ат пра­ва­та што ги да­ва ФЗО. Фон­дот, ка­ко фи­нан­си­ска ин­сти­ту­ци­ја, има об­вр­ска да ги обез­бе­ди здрав­стве­ни­те ус­лу­ги за ма­ке­дон­ски­те оси­гу­ре­ни­ци. Ала­тки­те што ни сто­јат на рас­по­ла­га­ње и кои ги ко­ри­сти­ме се на­ша­та веб-стра­ни­ца, прес-кон­фе­рен­ци­и­те, спо­де­лу­ва­ње­то на но­ви­ни­те пре­ку на­ши­те до­го­вор­ни суб­је­кти, а тоа се ма­тич­ни­те ле­ка­ри, сто­ма­то­ло­зи, ги­не­ко­ло­зи, си­те до­кто­ри што ра­бо­тат во здрав­стве­ни­от си­стем, пе­ча­те­ње и де­ле­ње про­мо­тив­ни ле­то­ци, бро­шу­ри. Од по­но­во вре­ме ко­ри­сти­ме и СМС и ди­рект­ни те­ле­фон­ски ја­ву­ва­ња, по­тоа еле­ктрон­ска по­шта, со­ци­јал­ни­те мре­жи. Ка­ко ФЗО ги ко­ри­сти­ме си­те со­вре­ме­ни ала­тки за ко­му­ни­ка­ци­ја во јав­но­ста за што по­го­лем број оси­гу­ре­ни­ци да доз­на­ат за сво­и­те пра­ва и да мо­же да ги пол­зу­ва­ат во си­сте­мот на здрав­стве­на за­шти­та. Се­кој што ќе за­бе­ле­жи одре­ден проб­лем или до­кол­ку не­кое пра­во му е оне­воз­мо­же­но ја има на рас­по­ла­га­ње бесп­лат­на­та те­ле­фон­ска ли­ни­ја, ко­ја е об­ја­ве­на на на­ша­та веб-стра­ни­ца.

Фон­дот за 2016 го­ди­на има исто­ри­ски нај­го­лем бу­џет од фор­ми­ра­ње­то. На што ќе се по­тро­шат нај­го­лем дел од средс­тва­та со кои рас­по­ла­га?

СТЕФАНОСКИ: Бу­џе­тот на ФЗО е двој­но зго­ле­мен од ко­га е фор­ми­ран Фон­дот во но­ем­ври 2000 го­ди­на. Бу­џе­тот за 2016 го­ди­на из­не­су­ва 25 ми­ли­јар­ди и око­лу 600 ми­ли­о­ни де­на­ри, што е, пак, по­ве­ќе за око­лу ед­на ми­ли­јар­да и 400 ми­ли­о­ни де­на­ри, за раз­ли­ка од бу­џе­тот во 2015 го­ди­на. Тоа зна­чи де­ка мно­гу по­ве­ќе средс­тва се на рас­по­ла­га­ње за здрав­стве­ни­от си­стем и мно­гу по­ве­ќе средс­тва ќе би­дат ин­ве­сти­ра­ни во по­до­бру­ва­ње на ус­лу­ги­те. ФЗО е стра­те­ги­ски ку­пу­вач на ус­лу­ги од здрав­стве­ни­те уста­но­ви. Од оваа го­ди­на во­ве­дов­ме про­ект, а тоа е ди­рект­на по­се­та на здрав­стве­ни­те уста­но­ви и до­го­ва­ра­ње бу­џет ди­рект­но на те­рен и мо­же да ка­же­ме де­ка нај­го­лем дел од средс­тва­та ќе би­де ин­ве­сти­ран во јав­ни­те здрав­стве­ни уста­но­ви и тоа во спро­ве­ду­ва­ње но­ви ме­то­ди, во усо­вр­шу­ва­ње на по­стој­ни­те, за­тоа што ние сил­но сме убе­де­ни де­ка во­ве­ду­ва­ње­то но­ви ме­то­ди зна­чи на­пре­док во ме­ди­ци­на­та. Здрав­ство­то во се­ко­ја зем­ја е ди­рект­но вр­за­но со еко­ном­ска­та си­ла на зем­ја­та. Ако во 2006 го­ди­на во Ма­ке­до­ни­ја ра­бо­те­ле око­лу 560 ил­ја­ди лу­ѓе, во 2015 го­ди­на но­во­вра­бо­те­ни се 150 ил­ја­ди лу­ѓе, кои изд­во­ју­ва­ат про­цент од сопс­тве­на­та пла­та и тие средс­тва, пре­ку Ми­ни­стерс­тво­то за фи­нан­сии, за­вр­шу­ва­ат во Бу­џе­тот на ФЗО. Зго­ле­ме­ни­от број вра­бо­ту­ва­ња ди­рект­но вли­јае на ФЗО, пре­ку изд­во­ју­ва­ње­то про­цен­т за здрав­стве­но оси­гу­ру­ва­ње од бру­то-пла­та­та (7,3 про­цен­ти). Тој про­цент ди­рект­но за­вр­шу­ва во ФЗО и ние тие па­ри ги пре­фр­лу­ва­ме до здрав­стве­ни­те уста­но­ви за да обез­бе­ди­ме до­во­лен број здрав­стве­ни ус­лу­ги. Ова е ед­но од нај­ма­ли­те изд­во­ју­ва­ња во ЕУ.

За ле­ку­ва­ње во странс­тво е пла­ни­ра­но да се по­тро­шат 300 ми­ли­о­ни де­на­ри. Кои слу­чаи се при­о­ри­тет­ни за Фон­дот?

СТЕФАНОСКИ: Без раз­ли­ка на су­ма­та што е на­ве­де­на ка­ко бу­џет­ска ста­вка за ле­ку­ва­ње во странс­тво, фи­нан­си­ски­те средс­тва за оваа на­ме­на се не­о­гра­ни­че­ни. Ние ќе по­тро­ши­ме тол­ку средс­тва кол­ку што има по­тре­ба за да им из­ле­зе­ме в пре­срет на на­ши­те оси­гу­ре­ни­ци и да ги ис­пра­ти­ме на ле­ку­ва­ње во странс­тво до­кол­ку та­ква ин­тер­вен­ци­ја не се вр­ши кај нас, а тоа е по­твр­де­но од струч­ни­те кон­зи­ли­у­ми на со­од­вет­на­та кли­ни­ка ка­де што се тре­ти­ра па­ци­ен­тот. За нас при­о­ри­тет се си­те слу­чаи за кои е по­ста­ве­на та­ква ди­јаг­но­за за ко­ја не­ма мож­ност да се ле­ку­ва во Ма­ке­до­ни­ја. Клуч­на уло­га во це­ли­от си­стем има струч­ни­от кон­зи­ли­ум на со­од­вет­на­та кли­ни­ка за­тоа што со со­од­ве­тен па­раф на со­од­вет­ни­те ли­ца во таа ин­сти­ту­ци­ја тре­ба да би­де из­да­де­но кон­зи­ли­јар­но, струч­но мис­ле­ње, кое ќе на­ве­де де­ка таа ин­тер­вен­ци­ја не се вр­ши во Ма­ке­до­ни­ја. Во из­ми­на­ти­от пер­и­од на­пра­вив­ме ни­за ад­ми­ни­стра­тив­ни кра­те­ња, од­нос­но зна­чи­тел­но го скра­тив­ме пер­и­о­дот на до­не­су­ва­ње од­лу­ки по до­би­е­но ба­ра­ње за ле­ку­ва­ње во странс­тво. Ако струч­ни­от кон­зи­ли­ум на со­од­вет­на­та кли­ни­ка сме­та де­ка ста­ну­ва збор за ви­тал­но за­гро­зу­вач­ка си­ту­а­ци­ја, то­гаш ФЗО е об­вр­зан да од­го­во­ри на ба­ра­ње­то и да го ис­пра­ти ли­це­то на ле­ку­ва­ње во странс­тво во нај­кра­ток рок. Еден пред­мет на смее да би­де разг­ле­ду­ван по­ве­ќе од три­па­ти. На­пра­вив­ме спе­ци­ја­ли­зи­ран тим, кој има за­да­ча да ги сле­ди си­те со­ци­јал­ни мре­жи и ме­ди­у­ми и да ги ло­ци­ра­ме си­те па­ци­ен­ти што ба­ра­ат по­мош на раз­лич­ни на­чи­ни, да кон­та­кти­ра­ме со нив и да им ука­же­ме на прав­ни­те нор­ми и на си­те че­ко­ри што тре­ба да ги пре­зе­мат, да се ја­ват на ле­кар, да се оби­дат да до­би­јат кон­зи­ли­јар­но мис­ле­ње и да под­не­сат ба­ра­ње до ФЗО.

На­пра­вив­ме спе­ци­ја­ли­зи­ран тим, кој има за­да­ча да ги сле­ди си­те со­ци­јал­ни мре­жи и ме­ди­у­ми и да ги ло­ци­ра­ме си­те па­ци­ен­ти што ба­ра­ат по­мош на раз­лич­ни на­чи­ни

На­ја­ви­вте не­кол­ку про­е­кти ка­ко „Фон­дот поб­ли­ску до пен­зи­о­не­ри­те“, „Фон­дот се гри­жи за хро­нич­ни­те бол­ни“, по­тоа за­ме­ну­ва­ње на кла­сич­но­то ад­ми­ни­стра­тив­но ра­бо­те­ње со еле­ктрон­ско ра­бо­те­ње, про­е­ктот за еле­ктрон­ски по­твр­ди за кр­во­да­ри­те­ли­те. Кол­ку ова ќе ја по­до­бри ра­бо­та­та и ефи­кас­но­ста на ФЗО?

СТЕФАНОСКИ: До­бар дел од про­е­кти­те се по­све­те­ни на фор­мал­на и на не­фор­мал­на ко­му­ни­ка­ци­ја со раз­лич­ни ка­те­го­рии оси­гу­ре­ни­ци­те за да ги за­поз­на­е­ме со одре­де­ни пра­ва што ги има­ат во здрав­стве­ни­от си­стем. Има­ме од­лич­на со­ра­бо­тка со здру­же­ни­ја­та на пен­зи­о­не­ри­те, ор­га­ни­зи­ра­ме ра­бо­тил­ни­ци на кои струч­ни ли­ца од ФЗО ги пре­не­су­ва­ат но­ви­ни­те. Про­е­ктот „Фон­дот се гри­жи за хро­нич­ни­те бол­ни“ го поч­нав­ме ла­ни и е на­ме­нет да ко­му­ни­ци­ра со тие лу­ѓе што има­ат хро­нич­ни бо­ле­сти од три­те нај­че­сти не­за­раз­ни бо­ле­сти – кар­ди­о­ло­шки, бу­бреж­ни бо­ле­сти и ди­ја­бет. Ти­мо­ви од ФЗО ко­му­ни­ци­ра­ат со овие лу­ѓе. Има­ме и отво­ре­ни де­но­ви на ФЗО, а наш си­лен фо­кус е раз­ви­ва­ње­то еле­ктрон­ски ус­лу­ги што ќе ја за­ме­нат до­се­гаш­на­та кла­сич­на ра­бо­та на ФЗО. Тоа зна­чи де­ка на­ши­те оси­гу­ре­ни­ци и си­те фа­кто­ри до­бар дел од по­стап­ки­те ги вр­шат ди­рект­но од ор­ди­на­ци­ја­та или од до­ма. Еден од тие про­е­кти е и еле­ктрон­ска­та по­твр­да за кр­во­да­ри­те­ли, кој е еден од по­ус­пеш­ни­те про­е­кти на ФЗО. Да им се да­де мож­ност на тие што ос­тва­ри­ле пра­во на кр­во­да­ри­те­ли да ос­тва­рат и пра­во на здрав­стве­на за­шти­та. Здрав­стве­ни­от ра­бот­ник ди­рект­но во соф­тве­рот мо­же вед­наш да ви­ди де­ка тој ка­ко кр­во­да­ри­тел има пра­во на здрав­стве­на за­шти­та. Овој про­ект го ра­бо­тев­ме со Ин­сти­ту­тот за транс­фу­зи­ска ме­ди­ци­на и на­и­ду­ва на од­ли­чен при­ем. Под­го­тву­ва­ме уште еден сет мер­ки, со единс­тве­на цел што по­мал­ку да се ми­ну­ва вре­ме во ад­ми­ни­стра­ци­ја.

Има­ме и отво­ре­ни де­но­ви на ФЗО, а наш си­лен фо­кус е раз­ви­ва­ње­то еле­ктрон­ски ус­лу­ги што ќе ја за­ме­нат до­се­гаш­на­та кла­сич­на ра­бо­та на ФЗО

Нај­го­лем дел од средс­тва­та од бу­џе­тот на Фон­дот се пла­ни­ра­ни за по­стап­ка­та за вон­те­лес­но оп­ло­ду­ва­ње. Ка­ков е ин­те­ре­сот?

СТЕФАНОСКИ: Па­ке­тот за по­стап­ка­та за вон­те­лес­но оп­ло­ду­ва­ње, кој чи­ни око­лу 80 ил­ја­ди де­на­ри, комп­лет­но го пре­зе­ма ФЗО. Сме­там де­ка тоа е огром­но олес­ну­ва­ње за лу­ѓе­то што ап­ли­ци­ра­ат за вон­те­лес­но оп­ло­ду­ва­ње, а се­га тоа се од­не­су­ва и за тре­то и за че­твр­то де­те. Има­ме доз­во­ле­но бесп­лат­но вон­те­лес­но оп­ло­ду­ва­ње за пр­во, вто­ро, тре­то и за че­твр­то де­те до три оби­ди во ед­на од де­вет­те ин­сти­ту­ции со кои ФЗО има склу­че­но до­го­вор.

По­ве­ќе од шест ме­се­ци функ­ци­о­ни­ра но­ви­от соф­твер во ФЗО, кој га­ран­ти­ра исп­ла­та ме­сец за ме­сец на по­ро­дил­но­то бо­ле­ду­ва­ње, но и на дру­ги­те бо­ле­ду­ва­ња

Рак-ра­на дол­го вре­ме бе­ше исп­ла­та­та на по­ро­дил­но­то бо­ле­ду­ва­ње. Доц­ни ли де­нес исп­ла­та­та на се­кое бо­ле­ду­ва­ње?

СТЕФАНОСКИ: По­ве­ќе од шест ме­се­ци функ­ци­о­ни­ра но­ви­от соф­твер во ФЗО, кој га­ран­ти­ра исп­ла­та ме­сец за ме­сец на по­ро­дил­но­то бо­ле­ду­ва­ње, но и на дру­ги­те бо­ле­ду­ва­ња. Не­ма доц­не­ње. Комп­лет­но е ди­ги­та­ли­зи­ра­на по­стап­ка­та во тој дел, не­ма чо­веч­ки фа­ктор, по­вр­за­ни сме со УЈП од ка­де што се „вле­чат“ по­да­то­ци­те за исп­ла­ти­те до­де­ка ли­це­то би­ло во ра­бо­тен од­нос. Штом оси­гу­ре­ни­кот го ос­тва­ри пра­во­то на бо­ле­ду­ва­ње, вле­гу­ва во про­це­сот на исп­ла­та ме­сец за ме­сец. Исп­ла­та­та на бо­ле­ду­ва­ња­та не е вр­за­на со исп­ла­та­та на при­до­не­си­те во фир­ма­та. Исп­ла­ти­те се со мно­гу ви­сок про­цент, до 98 про­цен­ти. Се­ко­ја мај­ка на де­те до три го­ди­ни има пра­во на бо­ле­ду­ва­ње на име на де­те­то. Тоа мо­же да би­де по­твр­де­но од пе­ди­ја­тар.

Раз­го­ва­ра­ше: Але­ксан­дра М. Бун­да­лев­ска
Фо­то: Але­ксан­дар Ива­нов­ски

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.