Србија кон Македонија, Хрватска до Тимок – Македонија најголем баксуз во големите идеи (2.дел)

Се спо­ме­ну­ва го­ле­ма Ма­ке­до­ни­ја, ко­ја ја по­ка­жу­ва Ма­ке­до­ни­ја со те­ри­то­рии на де­неш­на Гр­ци­ја, Бу­га­ри­ја и Ал­ба­ни­ја. Ма­ке­до­ни­ја, ко­ја ги со­др­жи егеј­ски­от и пи­рин­ски­от дел. Во ед­на при­го­да, еден ма­ке­дон­ски но­ви­нар ис­пра­ти по­ра­ка до то­гаш­ни­от и до се­кој на­ре­ден др­жа­вен врв. Ири­ти­ран од од­но­сот на Гр­ци­ја и на Бу­га­ри­ја и за­ка­ни­те за се­ка­кво ве­то, тој на­пи­ша:

„Не­ка би­де ова мо­ја­та нај­е­ре­тич­ка мис­ла и по­ра­ка до ма­ке­дон­ски­от др­жа­вен врв: вре­ме е да на­ста­пи­ме со ви­стин­ски­те ар­гу­мен­ти, без дип­ло­мат­ски ра­ка­ви­ци и да го акту­а­ли­зи­ра­ме пра­ша­ње­то за го­ле­ма Ма­ке­до­ни­ја. Не да оди­ме на нож и да ја раз­ви­ва­ме срп­ска­та те­за ’си­те Ма­ке­дон­ци во ед­на др­жа­ва‘, ту­ку да ѝ ста­ви­ме до зна­е­ње на ме­ѓу­на­род­на­та за­ед­ни­ца де­ка за укра­де­ни­те те­ри­то­рии ба­ра­ме ком­пен­за­ци­ја во сми­ру­ва­ње на стра­сти­те на Гр­ци­ја и на Бу­га­ри­ја и нив­но пов­ле­ку­ва­ње од офан­зи­ва­та за про­ме­на на на­ше­то устав­но име. Да нѐ оста­ват ба­рем во ова мал­ку што ни оста­на од ет­нич­ка Ма­ке­до­ни­ја, да по­жи­ве­е­ме на ра­ат!“

Ми­на­ти­от број пи­шу­вав­ме за со­ни­шта­та на со­се­ди­те за Го­ле­ма Ал­ба­ни­ја, го­ле­ма Бу­га­ри­ја, го­ле­ма Гр­ци­ја. Ма­ке­до­ни­ја е нај­го­ле­ми­от ба­ксуз, во тие жел­би за го­ле­ми зем­ји. Таа е ин­те­гра­лен дел и од жел­ба­та на го­ле­мо­бу­гар­ски­те на­ци­о­на­ли­сти, на го­ле­мо­ал­бан­ски­те и на го­ле­мо­срп­ски­те ас­пи­ра­ции.

Го­ле­мо­срп­ски­те ас­пи­ра­ции

Ко­га ќе се спо­ме­не го­ле­ма Ср­би­ја не­ка­ко тоа се по­вр­зу­ва со Во­ис­лав Ше­шељ, иа­ко тој не е неј­зин тво­рец. Пр­ви­те зна­ци за оваа иде­ја мо­же да се нај­дат во де­ла­та на До­си­теј Обра­до­виќ, Јо­ван Ра­јиќ, Са­во Те­ке­ли­ја, кои жи­ве­е­ле и соз­да­ва­ле на кра­јот на 18 век и по­че­то­кот на 19 век. По­тоа до­а­ѓа „На­чер­та­ние“ на Или­ја Гра­ша­нин, кое е со­се­ма во сог­лас­ност со вре­ме­то во кое жи­ве­ел и го раз­ра­бо­тил пла­нот за спо­ју­ва­ње на Ко­со­во, Ме­то­хи­ја, Бос­на, Хер­це­го­ви­на и Цр­на Го­ра кон то­гаш­но­то срп­ско кне­жев­ство. На иста, лин­гви­стич­ка ли­ни­ја бил и Вук Сте­фа­но­вич Ка­ра­џиќ, кој оправ­да­но или не, си­те што збо­ру­ва­ат на што­кав­ски ди­ја­лект ги сме­тал за Ср­би.

Се­ка­ко, си­те па­три­о­ти не гле­да­ле по­зи­тив­но на ова, па та­ка Све­то­зар Ми­ле­тиќ, Све­то­зар Мар­ко­виќ и Ди­ми­три­ја Туц­ко­виќ ука­жу­ва­ле на страш­ни­те пос­ле­ди­ци (до кои и дош­ло), ка­ко на при­мер су­ди­рот со дру­ги­те на­ро­ди што во го­ле­ма Ср­би­ја би би­ле на­си­ла вклу­че­ни и омра­зе­ни. Тие пред­ла­га­ле бал­кан­ска кон­фе­де­ра­ци­ја.

Ка­ко и да е, пла­нот поч­нал да се ос­тва­ру­ва со бал­кан­ски­те вој­ни и, пред сè, Пр­ва­та свет­ска вој­на. На кра­јот на оваа вој­на се соз­да­ва исто­ри­ска шан­са Кралс­тво­то Ср­би­ја да ги спои си­те де­ло­ви на­се­ле­ни со Ср­би ( и дру­ги на­ро­ди). Но кра­лот Але­ксан­дар Пр­ви Ка­ра­ѓор­ѓе­виќ ре­шил да го офор­ми СХС, од­нос­но Ју­гос­ла­ви­ја. За вре­ме на Вто­ра­та свет­ска вој­на, чет­ни­ци­те, а пред сѐ нив­ни­от по­ли­тич­ки иде­о­лог Сте­фан Мо­ље­виќ, ја об­но­ви­ле иде­ја­та што са­ка­ле да ја оте­ло­тво­рат пре­ку ге­но­цид и ет­нич­ко чи­сте­ње, за што по­сто­јат и мно­гу­број­ни до­ка­зи. Де­ве­де­сет­ти­те го­ди­ни на ми­на­ти­от век е не­што на кое по­ве­ќе­то од нас бев­ме све­до­ци…

За го­ле­ма Ср­би­ја про­го­во­ри и ли­де­рот на Срп­ска­та ра­ди­кал­на пар­ти­ја (СРС) Во­ис­лав Ше­шељ, кој пред Ха­шки­от три­бу­нал приз­на де­ка не­го­ва цел би­ла го­ле­ма Ср­би­ја, вклу­чу­вај­ќи ги „срп­ска Бос­на, срп­ска Хер­це­го­ви­на, срп­ска Ма­ке­до­ни­ја и срп­ска Хр­ват­ска“, во ко­ја ќе има ет­нич­ко единс­тво. Не­го­ва­та ви­зи­ја за Ср­би­ја по­драз­би­ра „ет­нич­ко единс­тво и хар­мо­ни­ја ме­ѓу пра­вос­лав­ни­те Ср­би, Ср­би­те ка­то­ли­ци, Ср­би­те мус­ли­ма­ни и Ср­би­те ате­и­сти“. За не­го Бош­ња­ци­те се „Ср­би што пре­ми­на­ле кон ис­ла­мот“. Ше­шељ во Хаг по­со­чи „ни­кој не мо­же по­сто­ја­но да го др­жи срп­ски­от на­род раз­де­лен“.

Хр­ват­ска од Ал­пи­те до Ти­мок

Од по­ра­неш­ни­те ју­гос­ло­вен­ски зем­ји „го­лем“ сон има и Хр­ват­ска. Идеј­ни твор­ци на го­ле­ма Хр­ват­ска се про­то­фа­ши­сти­те од сре­ди­на­та на 19 век, Ан­те Стар­че­виќ (мра­зи Ср­би и сѐ што е срп­ско) и Еу­ген Ква­тер­ник. Нив­на­та ра­бо­та ја про­дол­жу­ва Јо­сип Франк, кој дејс­тву­ва на пре­ми­нот на 19 во 20 век.

За­ед­нич­ко на трој­ца­та е тоа што сво­ја­та иде­ја ја зас­но­ва­ле на ни­за фал­си­фи­ку­ва­ни до­ку­мен­ти ка­ко „Пакт на ме­ѓу­на­род­ни­те кон­вен­ции“. Пре­ку зап­ле­ткан пра­вен на­чин до­ка­жу­ва­ле де­ка по­стои др­жа­вен кон­ти­ну­и­тет од сред­ни­от век до де­нес, ка­ко и де­ка не би­ле по­ко­ре­ни од Ун­гар­ци­те, ту­ку до­бро­вол­но се здру­жи­ле со нив. По­ра­ди тоа им при­па­ѓа­ат си­те те­ри­то­рии што, на­вод­но, ги до­не­ле со се­бе во ун­гар­ска­та др­жа­ва, а по­доц­на и во Ав­стри­ја.

Го­ле­ма Хр­ват­ска сти­га до Ко­со­во. Ко­неч­но Ма­ке­до­ни­ја не е оп­фа­те­на од не­чии жел­би. Но Стар­че­виќ „имал пра­во“ на сѐ – од Ал­пи­те до Ти­мок, за­ед­но со се­вер­на Ал­ба­ни­ја, во сог­лас­ност со твр­де­ње­то де­ка на Бал­ка­нот по­стои са­мо хр­ват­ски на­род. За не­го Ср­би­те се пра­вос­лав­ни Хр­ва­ти.

Кол­ку е опас­но да си играш со ту­ѓи­те те­ри­то­рии се ви­де во Вто­ра­та свет­ска вој­на, ко­га ду­хов­ни­те че­да на Пар­ти­ја­та на пра­во­то пра­ве­ле не­ви­де­ни лу­ди­ла над срп­ско­то на­се­ле­ние… Тоа мо­же­ше да се ви­ди и во те­кот на вој­на­та во де­ве­де­сет­ти­те години на 20 век, ко­га во Хр­ват­ска на власт дој­де ХДЗ, чиј­што пре­тсе­да­тел, Фра­њо Туѓ­ман збо­ру­ва­ше за соз­да­ва­ње „Хр­ват­ска во исто­ри­ски и при­род­ни гра­ни­ци“. Тој твр­де­ше де­ка об­ли­кот на то­гаш­на­та ју­гос­ло­вен­ска ре­пуб­ли­ка не е при­ро­ден.

 ПРВИОТ ДЕЛ ПРОЧИТАЈТЕ ГО НА СЛЕДНИОТ ЛИНК

(Пишува: Билјана Зафирова
Текст објавен во 114. број на неделникот „Република“, 7.11.2014)

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.