Колоски: Нашата цел е светот да нè признае под уставното име Република Македонија

Ка­ко се чув­ству­ва­те ко­га ќе ја слуш­не­те ше­га­та за ди­јас­по­ра­та во ко­ја на­ши­не­цот дал пет до­ла­ри за Ма­ке­до­ни­ја, ама ако тре­ба ќе да­де уште пет за да ја би­де зем­ја­та?
Колоски: Смеш­но, но и тра­гич­но е што овој сте­ре­о­тип сѐ уште пре­ов­ла­ду­ва во јав­но мис­ле­ње во Ма­ке­до­ни­ја и по­крај си­те ра­бо­ти што ги има на­пра­ве­но ди­јас­по­ра­та за та­тко­ви­на­та. За жал, прет­ста­ва­та што ја има­ат Ма­ке­дон­ци­те за ди­јас­по­ра­та е де­ка нам ни е лес­но ов­де и за­бо­ра­ва­ме на те­шко­ти­и­те со кои Ма­ке­дон­ци­те во Ма­ке­до­ни­ја се­којд­нев­но се со­о­чу­ва­ат.
За те­шко­ти­и­те со кои се со­о­чу­ва­ат фа­ми­ли­и­те по за­ми­ну­ва­ње­то од сво­ја­та та­тко­ви­на знам од искус­тво­то на мо­ја­та фа­ми­ли­ја. Мо­и­те ро­ди­те­ли при­стиг­на­ле во САД не­мај­ќи ни­што. Им би­ло те­шко да го на­у­чат анг­ли­ски­от ја­зик, да нај­дат ра­бо­та и да соз­да­дат фа­ми­ли­ја, ка­ко и да се прис­по­со­бат во но­во­то оп­штес­тво. Ве­ру­вај­те, тие не­ма­ле ра­бо­та зад комп­ју­тер во кан­це­ла­ри­ја, ту­ку се­кој до­лар бил, и сѐ уште е, те­шко за­ра­бо­тен. Но, се­пак, лу­ѓе­то во ди­јас­по­ра­та ус­пе­а­ле да се ор­га­ни­зи­ра­ат во цр­ков­ни оп­шти­ни, кул­тур­ни цен­три и во дру­ги ор­га­ни­за­ции со цел да ја за­чу­ва­ат ма­ке­дон­ска­та кул­ту­ра, иден­ти­тет и ја­зик. Исто та­ка, ус­пе­ва­ле и сѐ уште ус­пе­ва­ат да им ис­пра­тат па­ри на дру­ги­те чле­но­ви од фа­ми­ли­ја­та во Ма­ке­до­ни­ја. Пет до­ла­ри се пет до­ла­ри, и се­кој до­лар ѝ по­ма­га на Ма­ке­до­ни­ја. Но, ве­ру­вај­те, се пра­ќа­ат по­ве­ќе од пет до­ла­ри, и ако не е ди­јас­по­ра­та, еко­но­ми­ја­та во Ма­ке­до­ни­ја би би­ла уште пос­ла­ба.

Ва­ша­та ор­га­ни­за­ци­ја се ви­ка Обе­ди­не­та ма­ке­дон­ска ди­јас­по­ра, но кај дел од поз­на­ва­чи­те на окол­но­сти­те има чув­ство де­ка, се­пак, ди­јас­по­ра­та не е обе­ди­не­та кол­ку што тре­ба.
Колоски: Име­то на на­ша­та ор­га­ни­за­ци­ја е Обе­ди­не­та ма­ке­дон­ска ди­јас­по­ра би­деј­ќи има­ме за цел да ја обе­ди­ни­ме ди­јас­по­ра­та во це­ли­от свет во ед­на ко­ор­ди­ни­ра­на ак­ци­ја за по­мош на Ма­ке­до­ни­ја и на ма­ке­дон­ска­та ка­у­за.
Ви­сти­на, сѐ уште има­ме мно­гу ра­бо­та пред нас, но мис­ли­ме де­ка сме на до­бар пат. За жал, мно­гу­ми­на би са­ка­ле да ја ви­дат ди­јас­по­ра­та раз­де­ле­на, но ОМД ве­ру­ва де­ка са­мо обе­ди­не­ти мо­же­ме да ра­бо­ти­ме во ко­рист на Ма­ке­до­ни­ја.

Во Аме­ри­ка функ­ци­о­ни­ра­ат и дру­ги ор­га­ни­за­ции на Ма­ке­дон­ци­те, но и та­кви што го но­сат пре­фи­ксот ма­ке­дон­ски, но има­ат дру­ги це­ли. Ка­ко со­ра­бо­ту­ва­те со дру­ги­те ма­ке­дон­ски здру­же­ни­ја и, на при­мер, мо­же ли да се со­ра­бо­ту­ва со Ма­ке­дон­ска­та па­три­от­ска ор­га­ни­за­ци­ја (МПО).
Колоски: За жал, МПО е ор­га­ни­за­ци­ја пред­во­де­на од сим­па­ти­зе­ри на про­бу­гар­ска­та по­ли­ти­ка­та и про­па­ган­да за Ма­ке­до­ни­ја. Ако ја по­се­ти­те веб-стра­ни­ца­та на МПО ќе нај­де­те лин­ко­ви што ди­рект­но во­дат до Бу­гар­ска­та ака­де­ми­ја за на­у­ки и за умет­ност ка­де што се збо­ру­ва за не­ка­ква бу­гар­ска исто­ри­ја на Ма­ке­до­ни­ја и на ма­ке­дон­ски­от на­род. За жал, по­ли­ти­ка­та на не­кои дип­ло­ма­ти на Ма­ке­до­ни­ја би­ла да се со­ра­бо­ту­ва со МПО и оваа по­ли­ти­ка не­кол­ку па­ти нѐ има ста­ве­но во не­при­јат­ни си­ту­а­ции. ОМД се огра­ду­ва од ва­кви­те не­про­ду­ктив­ни про­па­ган­ди од стра­на на бу­га­ро­фи­ли и на гр­ко­ма­ни. ОМД ра­бо­ти да ги обе­ди­ни си­те тие што се чув­ству­ва­ат ка­ко Ма­ке­дон­ци и што има­ат ма­ке­дон­ско по­тек­ло.

Ка­ко со­ра­бо­ту­ва­те со ал­бан­ска­та за­ед­ни­ца по по­тек­ло од Ма­ке­до­ни­ја што жи­вее во Аме­ри­ка?
Колоски: ОМД со­ра­бо­ту­ва со ал­бан­ски­те и со дру­ги за­ед­ни­ци во за­вис­ност од актив­но­сти­те. Во мај 2012 го­ди­на, за­ед­но со Ал­бан­ско-аме­ри­кан­ска­та на­ци­о­нал­на ор­га­ни­за­ци­ја кос­пон­зо­ри­рав­ме ди­ску­си­ја во биб­ли­о­те­ка­та на Кон­гре­сот на САД за жи­во­тот и за де­ло­то на поз­на­ти­от ал­бан­ски пи­са­тел со ма­ке­дон­ско ети­нич­ко по­тек­ло Штер­јо Спа­се. Ди­ску­си­ја­та бе­ше по­зи­тив­но при­фа­те­на од стра­на на ма­ке­дон­ска­та и на ал­бан­ска­та за­ед­ни­ца.

Кол­ку Ма­ке­дон­ци има во САД , кол­ку од нив се ма­ке­дон­ски др­жав­ја­ни, а кол­ку аме­ри­кан­ски?
Колоски: На­ша про­це­на е де­ка во САД има око­лу по­ло­ви­на ми­ли­он Ма­ке­дон­ци. Ме­ѓу­тоа, не­ма­ме по­да­то­ци за број­ка­та кол­ку од нив се др­жав­ја­ни на ко­ја би­ло од две­те зем­ји.

Дај­те оп­шта оце­на за тоа што на­пра­ви ОМД во пос­лед­ни­ве го­ди­ни за РМ.
Колоски: Ре­пуб­ли­ка Ма­ке­до­ни­ја се­га има про­фе­си­о­нал­на, ефе­ктив­на, по­чи­ту­ва­на и ко­ор­ди­ни­ра­на ди­јас­по­ра со се­ди­ште во Ва­шин­гтон од ко­ја мо­же да оче­ку­ва без­ре­зерв­на по­мош. Беа по­треб­ни це­ли де­вет го­ди­ни за ОМД да би­де ме­ди­ум на ма­ке­дон­ски­от глас во Ва­шин­гтон.

Што е дол­го­роч­на­та стра­те­ги­ја и цел на ОМД?
Колоски: На­ша­та дол­го­роч­на стра­те­ги­ја и цел е се­ко­ја др­жа­ва во све­тот да ја приз­нае на­ша­та та­тко­ви­на под неј­зи­но­то устав­но и пра­вил­но име – Ре­пуб­ли­ка Ма­ке­до­ни­ја, ка­ко и Ма­ке­дон­ци­те низ све­тот да ги ужи­ва­ат сво­и­те чо­ве­ко­ви пра­ва.
По­на­та­му, цел на ОМД е да обез­бе­ди прет­став­ниш­тво и глас за це­ла­та ма­ке­дон­ска ди­јас­по­ра во нај­го­ле­ми­те цен­три во све­тот. Пр­вич­на­та цел на ОМД е да го обе­ди­ни ма­ке­дон­ски­от на­род и не­го­ви­те ин­те­ре­си. Актив­но­сти­те на ОМД се фо­ку­си­ра­ни кон про­мо­ци­ја на на­ше­то ма­ке­дон­ско, исто­ри­ско, ду­хов­но и кул­тур­но нас­ледс­тво, ка­ко и про­мо­ци­ја на ма­ке­дон­ска­та тра­ди­ци­ја во рам­ки на раз­лич­ни еду­ка­тив­ни и до­бро­твор­ни про­гра­ми. ОМД сме­та де­ка ус­пе­хот и до­бро­со­стој­ба­та на ма­ке­дон­ски­те за­ед­ни­ци низ све­тот е од из­во­нред­на важ­ност за ус­пе­хот и за до­бро­со­стој­ба­та на Ре­пуб­ли­ка Ма­ке­до­ни­ја.

Зо­што Хи­ла­ри Клин­тон не дој­де во Ма­ке­до­ни­ја?
Колоски: На­ви­сти­на те­шко пра­ша­ње. Пр­во, жа­ли­ме што др­жав­на­та се­кре­тар­ка Хи­ла­ри Клин­тон ре­ши по че­твр­ти пат да не ја по­се­ти Ма­ке­до­ни­ја на сво­ја­та ту­ра низ Бал­ка­нот. Ви­на­та не мо­же­ме да ја ба­ра­ме во дру­ги, освен во са­ми­те нас. Имав­ме од­лич­на мож­ност за сред­ба во март 2011 го­ди­на ко­га пре­ми­е­рот Гру­ев­ски бе­ше во САД. Но, за жал, по­се­та­та на Пре­ми­е­рот не бе­ше ор­га­ни­зи­ра­на на нај­ви­со­ко ни­во, не бе­ше до­го­во­ре­на за­ед­нич­ка кон­фе­рен­ци­ја за пе­чат, па та­ка ние, ка­ко Аме­ри­кан­ци со ма­ке­дон­ско по­тек­ло, се по­чув­ству­ва­ме на­вре­де­ни.
Да­дов­ме сѐ од се­бе да ло­би­ра­ме ос­тва­ру­ва­ње по­се­та на Клин­тон за вре­ме на оваа дип­ло­мат­ска ту­ра. Во Ва­шин­гтон по­сто­јат не­кол­ку раз­лич­ни мис­ле­ња во вр­ска со не­ос­тва­ре­на­та по­се­та на Клин­тон. Ед­ни ве­лат де­ка при­чи­на­та е сѐ уште не­ре­ше­но­то пра­ша­ње за име­то, а дру­ги ве­лат де­ка до­кол­ку Клин­тон ја по­се­ти Ма­ке­до­ни­ја, ќе мо­ра да ја по­се­ти и Гр­ци­ја. Но, ние сме­та­ме де­ка ова се са­мо из­го­во­ри би­деј­ќи Клин­тон ве­ќе ги по­се­ти и Бу­га­ри­ја и Гр­ци­ја, ка­ко и по­ве­ќе­то дру­ги бал­кан­ски зем­ји, освен Ма­ке­до­ни­ја. Иа­ко во мо­мен­тов, Бал­ка­нот и Ма­ке­до­ни­ја не им се при­о­ри­тет на САД, се­пак сме­та­ме де­ка до­кол­ку не­кој аме­ри­кан­ски др­жав­ник до­а­ѓа во по­се­та на Бал­ка­нот, то­гаш би тре­ба­ло да ја по­се­ти и Ма­ке­до­ни­ја, ко­ја во­ед­но е еден од нај­го­ле­ми­те учес­ни­ци во ми­си­и­те на НАТО и во Авга­ни­стан.

Ка­ко функ­ци­о­ни­ра ма­ке­дон­ска­та гру­па во Кон­гре­сот?
Колоски: Гру­па­та е фор­ми­ра­на во април 2011 го­ди­на од стра­на на член­ка­та на Кон­гре­сот Кан­дис Ми­лер од др­жа­ва­та Ми­чи­ген. ОМД и Ма­ке­дон­ци­те од Ми­чи­ген оди­граа нај­го­ле­ма уло­га во фор­ми­ра­ње­то на оваа гру­па. От­то­гаш, гру­па­та има 16 чле­на од кои пос­лед­ни­те шест се прик­лу­чи­ја во пос­лед­ни­те три ме­се­ци. Во гру­па­та има­ме и ре­пуб­ли­кан­ски и де­мо­крат­ски прет­став­ни­ци, но по­ве­ќе има де­мо­кра­ти. Во март 2011 го­ди­на, пред са­ми­тот на НАТО во Чи­ка­го, 54 чле­но­ви на Кон­гре­сот од Кон­грес­на­та гру­па ис­пра­ти­ја пис­мо до пре­тсе­да­те­лот Оба­ма од ко­го по­ба­раа под­др­шка за Ма­ке­до­ни­ја за членс­тво во НАТО.

За ко­го ќе гла­са­ат на­шин­ци­те на из­бо­ри­те во САД?
Колоски: За тој што ќе ја по­до­бри еко­ном­ска­та си­ту­а­ци­ја на САД. Се­пак, ова е са­мо мое лич­но мис­ле­ње. Пр­во се на­де­вам де­ка си­те Ма­ке­дон­ци во Аме­ри­ка што има­ат пра­во, ќе гла­са­ат – тоа е нај­важ­но. До­бро е што сѐ по­ве­ќе Ма­ке­дон­ци во Аме­ри­ка се ин­те­ре­си­ра­ат за по­ли­тич­ки­те пра­ша­ња на САД.

Мо­же ли да се сме­ни не­што до­кол­ку по­бе­ди Ром­ни?
Колоски: Ако ста­ну­ва збор за Ма­ке­до­ни­ја, и до­кол­ку по­бе­ди Ром­ни, сѐ ќе за­ви­си од тоа кои ќе му би­дат со­вет­ни­ци за Бал­ка­нот и за НАТО.

Поз­на­вам не­кол­ку лу­ѓе вра­те­ни од САД во Ма­ке­до­ни­ја. Зо­што нив­ни­от број не е по­го­лем?
Колоски: Од 2006 го­ди­на на­ва­му, вра­ти­те на ди­јас­по­ра­та се по­о­тво­ре­ни кон та­тко­ви­на­та. Поз­на­вам две-три лич­но­сти што се има­ат вра­те­но во Ма­ке­до­ни­ја во пос­лед­ни­те не­кол­ку ме­се­ци и си­гу­рен сум де­ка овој број со те­кот на го­ди­ни­те ќе рас­те. На при­мер, мо­ја­та се­стра се пре­се­ли на кра­тко во Ма­ке­до­ни­ја, но се вра­ти во САД би­деј­ќи си­сте­мот во Ма­ке­до­ни­ја е мно­гу по­и­на­ков од тој во САД. Се раз­би­ра де­ка е по­лес­но да се вра­тат во Ма­ке­до­ни­ја тие што дош­ле во САД на сту­дии, откол­ку ние што сме ро­де­ни и по­рас­на­ти ов­де.

Зо­што Ма­ке­дон­ци­те сла­бо ин­ве­сти­ра­ат во сво­ја­та род­на зем­ја?
Колоски: За ова пра­ша­ње бе­ше ди­ску­ти­ра­но за вре­ме на тре­та­та гло­бал­на кон­фе­рен­ци­ја на ОМД во Ва­шин­гтон, ка­де што беа по­ка­не­ти лу­ѓе на па­нел-ди­ску­си­ја за јав­но да се ди­ску­ти­ра за ова пра­ша­ње. Од­го­во­рот нај­че­сто бе­ше не­до­вер­ба­та во судс­тво­то во Ма­ке­до­ни­ја, кое, за жал, е сѐ уште мно­гу ис­по­ли­ти­зи­ра­но и има по­тре­ба од ре­фор­ми. Но, де­фи­ни­тив­но, има го­ле­мо по­до­бру­ва­ње. Од дру­га стра­на, не­га­тив­но­то искус­тво за вре­ме на тран­зи­ци­ја­та во де­ве­де­сет­ти­те го­ди­ни од ми­на­ти­от век прет­ста­ву­ва уште ед­на преч­ка за ин­ве­сти­ра­ње во Ма­ке­до­ни­ја. ОМД ве­ру­ва и ра­бо­ти за зго­ле­му­ва­ње на број­ка­та на ин­ве­сти­то­ри од ди­јас­по­ра­та. Но, мо­ра­ме да раз­бе­ре­ме де­ка се­ко­ја ин­ве­сти­ци­ја е до­бредој­де­на кол­ку и да е ма­ла, без раз­ли­ка да­ли е од 10.000 или од 500 ми­ли­о­ни до­ла­ри.

Кол­ку е лес­но на­шин­ци­те во САД и во Ка­на­да да се вклу­чат во би­тка­та за ка­у­за­та?
Колоски: Мо­рам да наг­ла­сам де­ка во пос­лед­ни­те де­вет го­ди­ни би­тка­та за ма­ке­дон­ска­та ка­у­за е олес­не­та пре­ку ор­га­ни­за­ци­и­те на ди­јас­по­ра­та пред­во­де­ни од ОМД. Па, за­тоа е по­лес­но за лу­ѓе­то да се вклу­чат во ко­ор­ди­ни­ра­на ак­ци­ја за Ма­ке­до­ни­ја.

Во пос­лед­но вре­ме не сме чу­ле за ди­рект­на вклу­че­ност на не­кој од го­ле­ми­те ма­ке­дон­ски ми­ли­о­не­ри во САД и во Ка­на­да во ло­би­ра­ње­то, да­ли е тоа тај­на опе­ра­ци­ја или не­ма та­ква вклу­че­ност? Ка­ко се бо­ри­те со грч­ко­то ло­би во САД?
Колоски: Го­лем број од го­ле­ми­те ма­ке­дон­ски ми­ли­о­не­ри во САД и во Ка­на­да се чле­но­ви на ОМД и ре­дов­но ја под­др­жу­ва­ат на­ша­та ра­бо­та. На при­мер, фа­ми­ли­ја­та Илич и нив­но­то чле­ну­ва­ње во ОМД оди­гра огром­на уло­га во фор­ми­ра­ње­то на ма­ке­дон­ска­та гру­па во Кон­гре­сот на САД.

Се­ка­ко де­ка на­и­ду­ва­ме на че­сти и мно­гу­број­ни преч­ки од стра­на на грч­ко­то ло­би. По се­ко­ја ос­тва­ре­на сред­ба во Ва­шин­гтон, тие вед­наш за­ка­жу­ва­ат со­ста­нок со исти­те лу­ѓе оби­ду­вај­ќи се да нѐ ди­скре­ди­ти­ра­ат. Од иск­лу­чи­тел­на важ­ност е што сме ту­ка и дејс­тву­ва­ме и има­ме шан­са да ја прет­ста­ви­ме ма­ке­дон­ска­та перс­пе­кти­ва во Ва­шин­гтон. Из­во­ју­ва­на е го­ле­ма по­бе­да со ог­лед на тоа што до пред са­мо не­кол­ку го­ди­ни грч­ко­то ло­би има­ше це­ло­сен мо­но­пол над Ва­шин­гтон, а ма­ке­дон­ски­от глас не бе­ше при­су­тен. За­тоа, би наг­ла­сил де­ка са­мо­то на­ше дејс­тву­ва­ње во Ва­шин­гтон е со­о­чу­ва­ње со грч­ко­то ло­би.

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.