Јанкуловска: Грција и СДСМ се на иста линија

Ми­на­та­та не­де­ла ре­а­ли­зи­ра­вте го­ле­ма ак­ци­ја за раз­би­ва­ње мре­жа што се за­ни­ма­ва­ла со шпи­о­на­жа и про­да­ва­ла др­жав­ни тај­ни на стран­ски служ­би. СДСМ Ве об­ви­ни де­ка ак­ци­ја­та „Шпи­он“ ја ко­ри­сти­те иск­лу­чи­тел­но ка­ко по­ли­тич­ка ма­ни­пу­ла­ци­ја. Нив­ни­те ста­во­ви ги оце­ни­вте ка­ко иден­тич­ни со тие што до­а­ѓа­ат од еден наш со­сед. Сме­та­те ли де­ка кри­ти­ки­те на опо­зи­ци­ја­та се штет­ни за др­жа­ва­та и за на­ци­о­нал­ни­те ин­те­ре­си и зо­што?
Јанкуловска: Ос­по­ру­ва­ње­то и ури­ва­ње­то на уг­ле­дот на ин­сти­ту­ци­и­те не е, ни­ту мо­же да би­де ко­рис­но за др­жа­ва­та. Тие не се ни­ту на ВМРО, ни­ту на СДСМ и ап­со­лут­но е не­раз­бир­лив и не­при­фат­лив ва­кви­от од­нос на опо­зи­ци­ја­та. Ап­сурд­но е во­оп­што и да по­мис­ли­те, а не, пак, да се оби­де­те по­ли­тич­ки да про­фи­ти­ра­те на сме­тка на др­жа­ва­та и на ин­сти­ту­ци­и­те. Срам­но е да ги де­вал­ви­ра­те про­фе­си­о­нал­ци­те во по­ли­ци­ја­та, об­ви­ни­телс­тво­то или су­дот, кои по­ста­пу­ваа во овие слу­чаи. Јас сум си­гур­на де­ка ва­кво­то од­не­су­ва­ње не е во пол­за ни­ту на СДСМ би­деј­ќи гра­ѓа­ни­те ве­ќе се­дум па­ти по ред им ис­пра­ти­ја јас­на по­ра­ка за не­при­фат­ли­во­ста на де­стру­ктив­на­та по­ли­ти­ка што ја про­мо­ви­ра­ат. Тре­ба да сте крај­но очај­ни и да оди­те со гла­ва­та низ ѕид ако не мо­же­те да ги про­чи­та­те тие по­ра­ки. За­тоа се на­мет­ну­ва пра­ша­ње­то кој има пол­за од ва­кви­те ис­па­ди на СДСМ? Зо­што чув­ству­ваа по­тре­ба да ја кри­ти­ку­ва­ат ак­ци­ја­та и да из­ле­гу­ва­ат со ими­ња на ли­ца уште пред по­ли­ци­ја­та во­оп­што да со­оп­шти не­што? Во од­нос на сов­па­ѓа­ње­то на јав­ни­те на­ста­пи на СДСМ и на тие на јуж­ни­от со­сед, мо­жам са­мо да по­твр­дам де­ка не ста­ну­ва збор за оце­на, ту­ку за но­то­рен факт. Ста­во­ви­те со кои из­ле­зе СДСМ се ре­чи­си иден­тич­ни со тие што се об­ја­ве­ни во „Ка­ти­ме­ри­ни“, ка­де што се ци­ти­ра­ни из­во­ри од грч­ка­та вла­да. Тоа лес­но мо­же да го про­ве­ри се­кој. Впро­чем, ка­ко што пре­не­соа ва­ши ко­ле­ги, „Ка­ти­ме­ри­ни“ во тек­стот ду­ри и го ци­ти­рал ста­вот на СДСМ ка­ко по­твр­да на сом­не­ни­ја­та на грч­ка­та вла­да за оправ­да­но­ста на ак­ци­ја­та.

Ка­кви се пос­ле­ди­ци­те од актив­но­сти­те на гру­па­та во „Шпи­он“ по без­бед­нос­ни­от си­стем на РМ? Има­ле ли акте­ри­те во „Шпи­он“ при­стап до ли­сти­те на ма­ке­дон­ски­те опе­ра­тив­ци и мо­же­ле ли да до­ста­ват ин­фор­ма­ции што дол­го­роч­но ја ста­ва­ат Ма­ке­до­ни­ја во де­фан­зив­на по­зи­ци­ја?
Јанкуловска: Ма­ке­до­ни­ја и кра­тко­роч­но и дол­го­роч­но ќе бе­ше ста­ве­на во де­фан­зив­на по­зи­ци­ја до­кол­ку ин­сти­ту­ци­и­те не си ја за­вр­шеа ра­бо­та­та и до­кол­ку оста­веа оваа шпи­он­ска мре­жа да про­дол­жи да ра­бо­ти. Впро­чем, не за­луд­но на­ши­от Кри­ви­чен за­кон пред­ви­дел кри­вич­но де­ло шпи­о­на­жа, со ви­со­ки за­твор­ски каз­ни. Не ве­ру­вам де­ка не­кој мо­же да пред­ви­ди во мо­мен­тов кол­ка­ви би би­ле пос­ле­ди­ци­те по Ма­ке­до­ни­ја во слу­чај гру­па­та да не бе­ше раз­о­ткри­е­на и кој и во ка­кви це­ли би мо­жел да ги зло­у­по­тре­би ин­фор­ма­ци­и­те до­би­е­ни од чле­но­ви­те на оваа гру­па. На­ши­от За­кон за по­ста­пу­ва­ње со кла­си­фи­ку­ва­ни ин­фор­ма­ции е во це­лост усог­ла­сен со за­кон­ска­та ре­гу­ла­ти­ва на зем­ји­те што се член­ки на ЕУ и на НАТО. Тој точ­но пред­ви­ду­ва ко­га, ка­ко и зо­што мо­же да се ста­ви не­ка­ков сте­пен на кла­си­фи­ка­ци­ја на одре­де­на ин­фор­ма­ци­ја. Тој точ­но пред­ви­ду­ва кои ли­ца и на кој на­чин мо­же да по­ста­пу­ва­ат со ва­кви ин­фор­ма­ции. Ва­кви­те стан­дар­ди кај нас и во све­тот не се во­ве­де­ни по­ра­ди не­чиј ка­приц, ту­ку за­ра­ди без­бед­нос­ни­те по­тре­би. Факт е де­ка кол­ку и да се при­др­жу­ва­те до стан­дар­ди­те, се­ко­гаш мо­же да се по­ја­ват по­е­дин­ци или гру­пи, кои на ште­та на др­жа­ва­та ќе се оби­дат да ос­тва­рат про­фит. Во слич­на си­ту­а­ци­ја се нај­доа и на­ши­те парт­не­ри од САД од ка­де што про­те­коа кла­си­фи­ку­ва­ни ин­фор­ма­ции. Си­ла­та на си­сте­мот и на др­жа­ва­та се гле­да во ва­ши­от ка­па­ци­тет да се бо­ри­те со ва­кви­те ри­зи­ци, а ние по­ка­жав­ме де­ка сме под­го­тве­ни за тоа.

Од ед­на стра­на, опо­зи­ци­ја­та об­ви­ни де­ка ак­ци­ја­та би­ла ама­тер­ска, а од дру­га, пак, де­ка ако об­ви­не­ни­е­то би­ло из­др­жа­но, ви­нов­ни сте би­ле што сте доз­во­ли­ле во пер­и­о­дот од две го­ди­ни, до­де­ка тра­е­ла истра­га­та, не­пре­че­но да откри­ва­ат др­жав­ни тај­ни. Кој е Ва­ши­от ко­мен­тар на овие об­ви­ну­ва­ња?
Јанкуловска: Да­ли вие или кој би­ло гра­ѓа­нин гле­да не­ка­ква ло­ги­ка во овие ма­ни­пу­ла­ции и об­ви­ну­ва­ња? Ва­кви­те по­ли­тич­ки те­те­ра­ве­ња и из­ле­гу­ва­ње­то со еден став на­у­тро, а со друг на­ве­чер, по­ка­жу­ва­ат де­ка СДСМ е во те­жок нок­да­ун. Но, спорт­ски ка­жа­но, вре­ме­то те­че. Да­ли ќе до­жи­ве­ат уште еден но­ка­ут или ќе се ре­фор­ми­ра­ат и ќе се оби­дат да се вра­тат, оста­ну­ва да ви­ди­ме. За­се­га си­гур­но е са­мо де­ка но­во-ста­ро­то ра­ко­водс­тво е ве­ќе ви­де­на без­и­деј­на оп­ци­ја. Ка­ко мо­же да зна­ат да­ли ак­ци­ја­та би­ла ама­тер­ска и да­ли има до­ка­зи? Ка­ко мо­же да зна­ат кој е ви­но­вен и за што ко­га сѐ уште не бе­ше поч­на­та фор­мал­на­та суд­ска истра­га? До­кол­ку се пог­ле­да би­о­гра­фи­ја­та на пр­во­о­сом­ни­че­ни­от, од­нос­но ор­га­ни­за­то­рот на це­ла­та мре­жа во слу­ча­јот „Шпи­он“, па­ѓа в очи не­го­ви­от на­пре­док во ка­ри­е­ра­та во без­бед­нос­ни­те служ­би. Во 2000 го­ди­на до­бил отказ, а во 2004 го­ди­на е по­втор­но вра­тен на ра­бо­та. Не­го­ви­от на­пре­док поч­ну­ва ток­му во 2004 го­ди­на за во 2007 го­ди­на да до­тур­ка и до со­вет­ник во ка­би­не­тот на ди­ре­кто­рот. Аген­ци­ја­та за раз­уз­на­ва­ње е во ин­ге­рен­ции на пре­тсе­да­те­лот на др­жа­ва­та. Зна­е­ме кој бил пре­тсе­да­тел во 2000 го­ди­на, а кој во 2004 го­ди­на. Во 2009 го­ди­на, пр­во­о­сом­ни­че­ни­от по­втор­но до­би­ва отказ, отка­ко без зна­е­ње и одо­бру­ва­ње на не­го­ви­те прет­по­ста­ве­ни па­ту­вал во ед­на со­сед­на зем­ја. Не­се­ри­оз­но би би­ло да се сим­ну­вам на ни­во­то на СДСМ, но општ е впе­ча­то­кот де­ка овој слу­чај кај нив пре­диз­ви­ка ед­на не­об­јас­ни­ва воз­не­ми­ре­ност, ко­ја не мо­же да се иск­лу­чи ка­ко мо­тив за нив­на­та кон­фуз­ност и де­зо­ри­ен­ти­ра­ност.

Иа­ко до­се­га во ми­на­то­то мно­гу­па­ти се из­да­ва­ле др­жав­ни тај­ни, ду­ри и од по­ли­ти­ча­ри, овој пат за прв­пат се ап­сат осом­ни­че­ни за кри­вич­но де­ло шпи­о­на­жа. Дел од струч­ња­ци­те го оце­ну­ва­ат ка­ко по­зи­тив­но, но твр­дат де­ка е мно­гу те­шко за до­ка­жу­ва­ње. Има ли МВР до­вол­но до­ка­зи за да до­ка­же де­ка уап­се­ни­те им про­да­ва­ле др­жав­ни тај­ни на со­сед­ни зем­ји?
Јанкуловска: До­ка­зи­те ги це­ни су­дот. Да­ли има до­вол­но до­ка­зи или не и ка­кви се тие ќе се утвр­ди во по­стап­ка­та. Тоа што мо­же­ме да го ка­же­ме во овој мо­мент е де­ка во овие две го­ди­ни се по­ста­пу­ва­ше крај­но вни­ма­тел­но и про­фе­си­о­нал­но. Беа вклу­че­ни де­се­ти­ци опе­ра­тив­ци во си­те фа­зи од пре­зе­ме­ни­те пре­ди­страж­ни дејс­тва. Се­ко­гаш е иск­лу­чи­тел­но те­шко ко­га од спро­тив­на стра­на има­те лу­ѓе од без­бед­нос­ни­те стру­кту­ри, кои, исто та­ка, ги зна­ат про­це­ду­ри­те на ра­бо­те­ње на служ­би­те. Не­кои слу­чаи беа до­ку­мен­ти­ра­ни по­ра­но, но за­ра­ди по­тре­би­те од це­лос­но за­о­кру­жу­ва­ње на си­те дејс­тва, ре­шив­ме да не откри­ва­ме по­е­ди­но­сти за јав­но­ста. По­сто­ја­но бев­ме во ко­ор­ди­на­ци­ја со об­ви­ни­телс­тво­то. По из­вр­ше­ни­те пре­тре­си бе­ше од­зе­ме­на огром­на до­ку­мен­та­ци­ја. Јас мо­жам да изра­зам за­до­волс­тво де­ка таа ги по­твр­ди на­ши­те ос­но­ви за сом­не­ва­ње за сто­ре­ни­те кри­вич­ни де­ла што им се ста­ва­ат на то­вар на осом­ни­че­ни­те, иа­ко до­се­га е на­пра­ве­на ана­ли­за са­мо на дел од од­зе­ме­ни­те ма­те­ри­ја­ли. Тие се дра­го­це­ни за служ­би­те. Тоа што е уште по­важ­но, јав­ни­от об­ви­ни­тел ја при­фа­ти при­ја­ва­та и до­ста­ве­ни­те ма­те­ри­јал­ни до­ка­зи и под­не­се ба­ра­ње до су­дот за поч­ну­ва­ње истра­га. Ос­нов­ни­от суд Скоп­је 1 го при­фа­ти ба­ра­ње­то, ги сос­лу­ша осом­ни­че­ни­те и им изре­че мер­ка при­твор.

Дел од суд­ски­те про­це­си за дру­ги го­ле­ми ак­ции на МВР за­вр­ши­ја со ос­ло­бо­ди­тел­ни пре­су­ди. Мо­же ли и овој пат уап­се­ни­те ме­сто зад ре­ше­тки да за­вр­шат на сло­бо­да?
Јанкуловска: Искре­но, не мо­жам да се се­там на та­ков про­цес, иа­ко ле­ги­тим­но е су­дот врз ос­но­ва на при­ло­же­ни­те до­ка­зи да до­не­се со­од­вет­на пре­су­да. Пред не­кој ден ви­дов де­ка ад­во­ка­ти­те на об­ви­не­ти­те во слу­ча­јот „Ме­та­ста­за“ по­ба­раа на­ма­лу­ва­ње на каз­ни­те, што зна­чи има­ло осу­ди­тел­на пре­су­да. Осу­ди­тел­ни пре­су­ди има­ше и во слу­ча­и­те „Па­ја­жи­на“, „Ба­чи­ло“, „Фи­ком“, „Кам­па­ња“ и во ред дру­ги. Факт е де­ка не­кои сѐ уште се во тек или се вра­те­ни на по­втор­но су­де­ње, а за не­кои, ка­ко „Гло­бал“, осом­ни­че­ни­те беа або­ли­ци­ра­ни. Спо­ред офи­ци­јал­ни­те ста­ти­сти­ки, пре­ку 90 про­цен­ти од пред­ме­ти­те за­вр­шу­ва­ат со осу­ди­тел­ни пре­су­ди. Јас лич­но мо­же да сме­там де­ка каз­ни­те се прем­но­гу ни­ски или ви­со­ки, но не е мое да ги ко­мен­ти­рам или кри­ти­ку­вам суд­ски­те пре­су­ди. Се на­де­вам и убе­де­на сум де­ка и во слу­ча­јот „Шпи­он“ су­дот ќе би­де на ни­во, се­ри­оз­но ќе го разг­ле­да и по­тоа во за­кон­ска про­це­ду­ра ќе ја утвр­ду­ва ви­на­та на осом­ни­че­ни­те. Да­ли и кол­ку „ќе за­вр­шат зад ре­ше­тки“ не е пра­ша­ње на кое мо­же и на кое тре­ба да од­го­во­ри ми­ни­стер за вна­треш­ни ра­бо­ти.

Има­те ли точ­на прет­ста­ва кој си­стем кон­крет­но тр­пел во слу­ча­јов, еко­ном­ски­от, по­ли­тич­ки­от или во­е­ни­от?
Јанкуловска: Слу­ча­јот е прем­но­гу се­ри­о­зен за да шпе­ку­ли­ра­ме или ли­ци­ти­ра­ме кој тр­пел по­ве­ќе, а кој по­мал­ку. До­кол­ку служ­би­те не ја из­ве­деа крај­но про­фе­си­о­нал­но це­ла­та истра­га и гру­па­та про­дол­же­ше со из­да­ва­ње­то ин­фор­ма­ции на стран­ски­те служ­би, ри­зи­кот ќе го тр­пев­ме си­те. Кри­ми­нал­на­та гру­па при­би­ра­ла кла­си­фи­ку­ва­ни тај­ни по­да­то­ци и до­ку­мен­ти за ор­га­ни­за­ци­ска­та по­ста­ве­ност и вна­треш­на стру­кту­ри­ра­ност на без­бед­нос­ни­те и на дру­ги ин­сти­ту­ции, по­да­то­ци за по­ли­тич­ка­та и за без­бед­нос­на­та со­стој­ба, из­бо­ри­те, оп­шта­та без­бед­нос­на со­стој­ба во др­жа­ва­та од ас­пект на мож­ни ри­зи­ци и еска­ла­ции, про­гра­ми и пла­но­ви за по­се­ти и за пре­стој на ви­со­ки прет­став­ни­ци на стран­ски раз­уз­на­вач­ки служ­би, по­да­то­ци за ли­ца што би­ле оп­фа­те­ни во опе­ра­тив­ни обра­бо­тки, по­да­то­ци за со­стој­би­те во вер­ски­те за­ед­ни­ци, за ра­ди­кал­ни­те стру­кту­ри во Р.Ма­ке­до­ни­ја и во Р.Ал­ба­ни­ја и за стру­кту­ри­те што ги фи­нан­си­ра­ат и по­ма­га­ат. Овие ин­фор­ма­ции, ко­ри­стеј­ќи спе­ци­јал­ни са­те­лит­ски опе­ра­тив­ни си­сте­ми и тех­ни­ка, ка­ко и лич­но при не­по­сред­ни сред­би, ги до­ста­ву­ва­ле до стран­ски­те служ­би. Зна­е­ме де­ка, освен на овој на­чин, не­за­кон­ски се оби­ду­ва­ле да за­ра­бо­тат и со уце­ни и из­ма­ми на де­лов­на­та ели­та во зем­ја­ва. Обез­бе­ду­ва­ле по­да­то­ци за ли­ца од јав­ни­от жи­вот или за де­лов­на­та за­ед­ни­ца со кои би мо­же­ле да им на­не­сат ште­та на нив­ни­от уг­лед и на уг­ле­дот на нив­ни­те бли­ски се­мејс­тва, а по­тоа им из­ну­ду­ва­ле па­рич­ни средс­тва за­ка­ну­вај­ќи им се де­ка ќе ги об­ја­ват со­др­жи­ни­те на ин­тер­нет-сај­то­ви или во ме­ди­у­ми­те кон­тро­ли­ра­ни од дел од чле­но­ви­те на зло­стор­нич­ко­то здру­же­ние.

Ми­на­та­та не­де­ла МВР спро­ве­де уште ед­на опе­ра­ци­ја, про­дол­же­ние на ак­ци­ја­та „Ди­ри­гент“ од пред не­кол­ку го­ди­ни за раз­би­ва­ње на та­ка­на­ре­че­на­та „Фран­кфурт­ска ма­фи­ја“. Пр­ви­от дел за­вр­ши со епи­лог – ви­со­ки за­твор­ски каз­ни, сме­та­те ли де­ка и овој пат обез­бе­ди­вте до­вол­но до­ка­зи?
Јанкуловска: Опе­ра­ци­ја­та „Ди­ри­гент“ е уште еден до­каз де­ка ма­ке­дон­ска­та по­ли­ци­ја ги до­стиг­на ни­во­то и ефи­кас­но­ста на нај­раз­ви­е­ни­те за­пад­но­е­вроп­ски служ­би и по­ка­жу­ва де­ка мо­же да би­де со­од­ве­тен ме­ѓу­на­ро­ден парт­нер во бор­ба со се­ри­оз­ни­от пре­ку­гра­ни­чен кри­ми­нал. Ко­га до­вер­ба­та и про­фе­си­о­на­лиз­мот на служ­би­те е на ол­ку ви­со­ко ни­во, со­се­ма се оче­ку­ва­ни и ре­зул­та­ти­те, кои за­ед­нич­ки ги по­стиг­ну­ва­ме. Це­ла­та опе­ра­ци­ја е го­лем удар врз нар­ко­ма­фи­ја­та и прет­ста­ву­ва до­бар при­мер за си­те во ре­ги­о­нот, но и во Евро­па, ка­ко тре­ба ефи­кас­но да се бо­ри­ме про­тив овој кри­ми­нал. До­ка­зи­те во оваа опе­ра­ци­ја не ги обез­бе­ду­вав­ме са­мо ние, ту­ку и гер­ман­ски­те служ­би. Пос­лед­но­то про­дол­же­ние на истра­га­та про­тив т.н „Фран­кфурт­ска ма­фи­ја“, за­ед­но со гер­ман­ски­те служ­би, го ре­а­ли­зи­рав­ме во пер­и­о­дот од сеп­тем­ври 2012 го­ди­на до сеп­тем­ври 2013 го­ди­на. Во рам­ки­те на за­ед­нич­ка­та истра­га беа оп­фа­те­ни 62 ли­ца од кои 44 ли­ца во Гер­ма­ни­ја и 18 во Ма­ке­до­ни­ја. Од тие во Гер­ма­ни­ја, 26 се ма­ке­дон­ски др­жав­ја­ни. Во Гер­ма­ни­ја беа зап­ле­не­ти 700 ки­ло­гра­ми сме­са за ме­ша­ње хе­ро­ин, пет ки­ло­гра­ми чист хе­ро­ин и по­ве­ќе од пет ки­ло­гра­ми ко­ка­ин и 30.000 евра. Ние зап­ле­нив­ме око­лу пет ки­ло­гра­ми хе­ро­ин, кој чле­но­ви­те на гру­па­та од Ма­ке­до­ни­ја се оби­ду­ваа да го вне­сат од Тур­ци­ја со на­ме­ра да го транс­пор­ти­ра­ат за Фран­кфурт, но и по­ма­ла ко­ли­чи­на ма­ри­ху­а­на и ам­фе­та­мин. Вклу­чу­вај­ќи го и пос­лед­но­то про­дол­же­ние во из­ми­на­ти­ве че­ти­ри го­ди­ни, на т.н. „Фран­фурт­ска ма­фи­ја“ ѝ е на­не­сен го­лем удар. При­ве­де­ни се пре­ку 500 ли­ца во Гер­ма­ни­ја, Ав­стри­ја и во Хо­лан­ди­ја.

Мно­гу моќ­ни лу­ѓе пик­на­вте зад ре­ше­тки. Се пла­ши­те ли де­ка мо­же да би­де­те жр­тва на ре­ван­ши­зам по за­вр­шу­ва­ње­то на ва­ше­то ми­ни­сте­ру­ва­ње и на вла­де­е­ње­то на ВМРО-ДПМНЕ?
Јанкуловска: Мо­рам да наг­ла­сам де­ка јас не ги де­лам лу­ѓе­то на моќ­ни или не­моќ­ни, ту­ку на лу­ѓе што ги по­чи­ту­ва­ат за­ко­ни­те и на тие што ра­бо­тат спро­тив­но на за­ко­ни­те. Мо­ќта е мин­ли­ва ка­те­го­ри­ја. Таа мо­же да про­из­ле­гу­ва од чес­на и на­пор­на ра­бо­та, но мо­же и ди­рект­но да за­ви­си од то­ле­ран­ци­ја­та и од про­сто­рот што им е оста­вен на ва­кви­те моќ­ни­ци. Ние ка­ко власт се об­вр­зав­ме на бе­ском­про­мис­на и не­се­ле­ктив­на бор­ба про­тив кри­ми­на­лот. Тоа по­драз­би­ра де­ка пред за­ко­нот си­те сме исти. За­тоа поч­нав­ме со по­ли­ти­ка на нул­та то­ле­ран­ци­ја кон кри­ми­на­лот и ко­руп­ци­ја­та и ви­дов­ме ка­ко ра­бо­те­ле мно­гу моќ­ни­ци и ка­ко нив­ни­те им­пе­рии се ури­ва­ат пре­ку ноќ. Таа моќ, во овие слу­чаи се по­ка­жа де­ка би­ла не­за­кон­ски при­гра­бе­на на гр­бот на си­те гра­ѓа­ни во зем­ја­ва. Свес­на сум де­ка со бор­ба­та про­тив кри­ми­на­лот на мно­гу­ми­на им „брц­нав­ме в око“. Свес­на сум и за ри­зи­ци­те и за за­ка­ни­те, но не се пла­шам и не­мам на­ме­ра да от­ста­пам. Гра­ѓа­ни­те ни го да­ле ман­да­тот за да обез­бе­ди­ме вла­де­е­ње на пра­во­то. Ре­ван­шиз­мот е по­ли­ти­ка на ста­ри­те тран­зи­ци­ски стру­кту­ри, кои сво­ја­та си­ла ја цр­пеа од ли­ко­ви ка­ко Ма­гаш, а не од гра­ѓа­ни­те. Ко­га ра­бо­ти­те во ин­те­рес на др­жа­ва­та, а за­ко­нот и мно­зинс­тво­то гра­ѓа­ни се на ва­ша стра­на, не тре­ба да стра­ву­ва­те.

Ве­ти­вте бес­по­штед­на би­тка про­тив си­те кри­ми­нал­ци без раз­ли­ка на пар­ти­ска­та кни­шка, но со ап­се­ња­та на се­гаш­ни или по­ра­неш­ни чле­но­ви на Ва­ша­та пар­ти­ја опо­зи­ци­ја­та сме­та де­ка ги зат­скри­ва­те прес­ме­тки­те со „не­пос­луш­ни­те“.
Јанкуловска: До­кол­ку се во­ди­ме по нив­ни­те кри­те­ри­у­ми, во Ма­ке­до­ни­ја тран­зи­ци­ја­та и при­ва­ти­за­ци­ја­та по­ми­на­ле иде­ал­но. Сто­ти­ци ил­ја­ди лу­ѓе оста­на­ле на ули­ца би­деј­ќи са­ми са­ка­ле, а не­кол­ку­ми­на бли­ски до вр­вот на СДСМ се збо­га­ти­ле би­деј­ќи би­ле вред­ни. Швер­цот со ци­га­ри, на­фта и со ак­циз­ни сто­ки бе­ше са­мо из­мис­ли­ца на ка­пи­та­ли­стич­ки­от свет што про­па­ѓа, нас­про­ти ви­сти­на­та на СДСМ и на Цр­вен­ков­ски. Ви­де­те ка­ко ги тре­ти­раа си­те по­го­ле­ми слу­чаи ко­га нив­ни функ­ци­о­не­ри беа оп­фа­те­ни со при­ја­ви­те. Ко­га го ста­вив­ме во про­це­ду­ра слу­ча­јот „Тен­ков­ски де­ло­ви“ бев­ме све­до­ци на ата­ка и врз Со­бра­ни­е­то и врз су­дот. Ко­га го поч­нав­ме слу­ча­јот „Гло­бал“, на або­ли­ци­ја­та ѝ прет­хо­деа бло­ка­ди и за­ка­ни врз су­дот. Во слу­ча­јот со по­ло­ви­на тон ко­ка­ин, по­ра­не­шен ми­ни­стер за вна­треш­ни ра­бо­ти од СДСМ ја бра­не­ше пр­во­об­ви­не­та­та. Слу­ча­јот „Па­ја­жи­на“ бе­ше прос­ле­ден со ор­га­ни­зи­ра­ни про­те­сти и при­ти­со­ци и пред и за вре­ме на су­де­ње­то и по не­го. Спо­ред СДСМ, мо­же­би су­дот и не тре­ба да по­стои би­деј­ќи тие сме­та­ат де­ка има­ат екск­лу­зив­но пра­во да прог­ла­су­ва­ат кои се „пос­луш­ни­те“, а кои „не­пос­луш­ни­те“ што тре­ба да од­го­ва­ра­ат пред за­ко­нот. Но ние во овие се­дум го­ди­ни по­ка­жав­ме де­ка си­те се ед­на­кви пред за­ко­нот.

Но­ви­на­ри­те Ви се лу­тат што ве­ќе че­ти­ри ме­се­ци зад ре­ше­тки, во при­твор е но­ви­на­рот на „Но­ва Ма­ке­до­ни­ја“ То­мис­лав Ке­жа­ров­ски, за мно­гу­ми­на од нас е не­јас­но зо­што еден чо­век по­ра­ди об­ја­вен текст по­ве­ќе од сто де­на е во при­твор? За не­го не­ма об­ви­не­ние во слу­ча­јот „Шпи­он“ со што пад­наа во во­да шпе­ку­ла­ци­и­те де­ка тој е по­вр­зан и со дру­ги ин­кри­ми­ни­рач­ки актив­но­сти.
Јанкуловска: Пр­во би са­ка­ла да ја рас­чи­сти­ме ма­ни­пу­ла­ци­ја­та де­ка не­кој е во при­твор по­ра­ди на­пи­шан текст. Во слу­ча­јот „Ли­кви­да­ци­ја“ утвр­див­ме ос­но­ва­но сом­не­ние за сто­ре­но кри­вич­но де­ло и под­не­сов­ме при­ја­ва. Но­ви­на­рот не е при­ја­вен по­ра­ди на­пи­шан текст, ту­ку по­ра­ди сом­не­ние за сто­ре­но кри­вич­но де­ло не­ов­ла­сте­но из­да­ва­ње ин­фор­ма­ции и по­да­то­ци за све­до­ци­те, со­ра­бот­ни­ци­те на прав­да­та, жр­тви­те што се ја­ву­ва­ат во својс­тво на све­до­ци и нив­ни­те бли­ски ли­ца од За­ко­нот за за­шти­та на све­до­ци. Об­ви­ни­телс­тво­то ја при­фа­ти при­ја­ва­та. Оста­ну­ва во суд­ски­от про­цес да се до­ка­жу­ва да­ли де­ло­то по­стои и да­ли е сто­ре­но слу­чај­но или на­мер­но би­деј­ќи но­ви­на­рот е со пра­вен фа­кул­тет, а на иста­та стра­на ка­де што е откри­е­но име­то на за­шти­те­ни­от све­док е ци­ти­ран и За­ко­нот за за­шти­та на све­до­ци, што ука­жу­ва на тоа де­ка ги поз­на­вал имп­ли­ка­ци­и­те од не­го­во­то пре­кр­шу­ва­ње. Да­ли тој што по­ста­пил спро­тив­но на за­ко­нот бил но­ви­нар, су­ди­ја, об­ви­ни­тел, по­ли­ци­ски служ­бе­ник или до­ктор не би тре­ба­ло да нѐ ин­те­ре­си­ра би­деј­ќи за­ко­ни­те мо­ра да ва­жат ед­на­кво за си­те. Впро­чем, не­се­ле­ктив­но­то по­ста­пу­ва­ње при по­ста­пу­ва­ње­то е на­чи­нот на кој ра­бо­ти се­ко­ја де­мо­кра­ти­ја. Најм­но­гу пре­су­ди про­тив но­ви­на­ри има ток­му од Ха­шки­от три­бу­нал. Зар не­кој ќе твр­ди де­ка Ме­ѓу­на­род­ни­от суд ра­бо­ти при­страс­но и не­де­мо­крат­ски ко­га по­ве­ду­ва по­стап­ки за но­ви­на­ри. Ме­сто, ка­ко што се су­ге­ри­ра ту­ка, за­ми­жу­ва­ње пред кри­вич­но­то де­ло, Хаг по­ве­де по­стап­ки и осу­ди че­тво­ри­ца но­ви­на­ри по­ра­ди сом­не­ние за исто­то кри­вич­но де­ло, откри­ва­ње на иден­ти­те­тот на за­шти­тен све­док. Освен ви­со­ки­те па­рич­ни каз­ни и до 20.000 евра, еден од но­ви­на­ри­те е осу­ден и на каз­на за­твор.

На сли­чен на­чин ка­ко и Ке­жа­ров­ски бе­ше уап­сен и ре­жи­се­рот Бо­рис Да­мов­ски, со таа раз­ли­ка што за не­го не­ма об­ви­не­ние, зар две го­ди­ни по­себ­ни мер­ки не бе­ше до­вол­но за да се ви­ди де­ка Да­мов­ски не е дел од слу­ча­јот „Шпи­он“? И има­ше ли по­тре­ба да се ап­сат со спе­ци­јал­на по­ли­ци­ја лу­ѓе што не­ма­ат до­си­е­ја на кри­ми­нал­ци и за кои, во слу­ча­јот со Да­мов­ски, на при­мер, се по­ка­жа де­ка не бил ин­вол­ви­ран во кри­ми­нал. Тие, се­пак, не беа по­ви­ка­ни на ин­фор­ма­ти­вен раз­го­вор ту­ку им беа пра­те­ни спе­ци­јал­ци.
Јанкуловска: Ста­ну­ва збор за иск­лу­чи­тел­но се­ри­оз­на ак­ци­ја на по­ли­ци­ја­та и за вни­ма­тел­но пре­зе­ме­ни опе­ра­тив­ни мер­ки и дејс­тва. Те­жи­на­та на де­ла­та ни го од­зе­доа лу­ксу­зот да пра­ви­ме ка­кви би­ло гре­шки. За­ра­ди чув­стви­тел­но­ста на по­стап­ка­та не би са­ка­ла да ко­мен­ти­рам и не би нав­ле­гу­ва­ла во де­та­ли око­лу ак­ци­ја­та и истра­га­та. Мо­жам са­мо да ка­жам де­ка си­те дејс­тва што ги пре­зе­ма­ме ги ко­ор­ди­ни­ра­ме со јав­но­то об­ви­ни­телс­тво. Ве­ќе ин­фор­ми­рав­ме де­ка слу­ча­јот не е за­вр­шен и истра­га­та трае. За си­те ли­ца за што има­ме до­вол­но до­ка­зи во овој мо­мент бе­ше под­не­се­на при­ја­ва. Тре­ба до­пол­ни­тел­но вре­ме да се ана­ли­зи­ра и дру­ги­от дел од це­ла­та до­ку­мен­та­ци­ја што бе­ше од­зе­ме­на. Ед­но е си­гур­но, а тоа е де­ка слу­ча­јот ќе го исте­ра­ме до крај. По­ли­ци­ски­те спе­ци­јал­ци се, исто та­ка, по­ли­ци­ски служ­бе­ни­ци со по­ли­ци­ски ов­ла­сту­ва­ња. За нас е нај­важ­но при при­ве­ду­ва­ња­та на ли­ца да не­ма ни­ка­кви проб­ле­ми и да не би­де до­ве­ден во пра­ша­ње ни­ту жи­во­тот на по­ли­ци­ски­те служ­бе­ни­ци, ни­ту на ли­ца­та што се спро­ве­ду­ва­ат. Кое служ­бе­но ли­це, од ко­ја ор­га­ни­за­ци­ска еди­ни­ца по­ста­пи­ло по на­ред­ба­та за нас е од вто­ро­сте­пе­но зна­че­ње. Кон­крет­но за пос­лед­на­та ак­ци­ја не­ма ни­ка­кви по­се­ри­оз­ни за­бе­ле­шки за про­це­ду­ра­та при при­ве­ду­ва­ње­то на ли­ца­та. До­кол­ку има, им сто­и­ме на рас­по­ла­га­ње за ис­пи­ту­ва­ње на си­те прет­ста­вки.

Порт­па­ро­лот на СДСМ, Пе­тре Ши­ле­гов, Ве об­ви­ни де­ка во пос­лед­ни­ве пет го­ди­ни сте дош­ле до имот на не­ја­сен на­чин. Ан­ти­ко­руп­ци­ска­та ко­ми­си­ја го не­ги­ра­ше Ши­ле­гов, а Вие нај­а­ви­вте туж­ба. До ка­де е туж­ба­та?
Јанкуловска: Гри­жа­та око­лу под­го­тву­ва­ње­то на туж­ба­та му ја пре­пу­штив на мо­јот ад­во­кат и се на­де­вам де­ка на суд­ски­те ро­чи­шта не­ма да се по­ја­ву­ва са­мо порт­па­ро­лот Ши­ле­гов ту­ку и кре­а­то­ри­те на оваа бес­мис­ле­на и очај­на ма­ни­пу­ла­ци­ја. Ши­ле­гов та­му ќе има шан­са да ги об­јас­ни сво­и­те ла­ги за не­за­кон­ски за­ра­бо­те­ни 200.000 евра. Вам, ка­ко и на си­те дру­ги но­ви­на­ри, мо­жам да ви го при­ло­жам До­го­во­рот, кој е склу­чен на 5.1.2012 го­ди­на со Шпар­ка­се бан­ка Ма­ке­до­ни­ја а.д. Скоп­је. До­го­во­рот го имам и јас, а го има и во ар­хи­ва на бан­ка­та. Тој е склу­чен врз ос­но­ва на од­лу­ка на кре­дит­ни­от од­бор на Бан­ка­та бр. 113 од 05.01.2012 го­ди­на, од кре­дит­на­та ли­ни­ја на Steiermarkische Bank und Sparkassen AG од Грац, Ав­стри­ја, а се од­не­су­ва на дол­го­ро­чен на­мен­ски кре­дит во из­нос од 90.000 евра. Ста­нот што го по­се­ду­вав пред ста­пу­ва­ње на функ­ци­ја и пред ста­пу­ва­ње во брак е про­да­ден за 60.000 евра. Тоа се гле­да од до­го­во­рот за ку­по­про­даж­ба. Освен овие па­ри, за­ште­ди­те што ги имав­ме, за­е­мот од 10.000 евра што го има мо­јот со­пруг и оста­то­кот од кре­ди­тот, во сог­лас­ност со но­ви­от амор­ти­за­ци­ски план, беа упо­тре­бе­ни за ку­пу­ва­ње на стан­бе­ни­от про­стор, кој во­ед­но е и обез­бе­ду­ва­ње на кре­ди­тот во вид на хи­по­те­ка. Но овој слу­чај нај­до­бро по­ка­жу­ва што е СДСМ и ка­ко се на­вик­на­ти да ра­бо­тат. Нив нај­мал­ку ги ин­те­ре­си­ра ви­сти­на­та. Од ан­ти­ко­руп­ци­о­не­ри­те им бе­ше ука­жа­но де­ка не се во пра­во. Од УЈП, исто та­ка, им бе­ше ка­жа­но де­ка сѐ е кри­стал­но чи­сто и де­ка гре­шат. Но тие ре­ши­ја да про­дол­жат со ла­ги­те и со ма­ни­пу­ла­ци­и­те и да ги иг­но­ри­ра­ат фа­кти­те и до­ку­мен­ти­те на­па­ѓај­ќи ги ин­сти­ту­ци­и­те и оби­ду­вај­ќи се да ги де­вал­ви­ра­ат.

Мно­гу­ми­на беа из­не­на­де­ни од ап­се­ње­то на Па­ско Куз­ман, осо­бе­но што се ра­бо­ти за чо­век бли­зок на по­ли­тич­ки­от естаб­лиш­мент и што, спо­ред пр­вич­но­то со­оп­ште­ние, на­пра­вил кри­ми­нал вре­ден 20.000 евра. Куз­ман, спо­ред об­ви­не­ни­е­то, е дел од слу­ча­јот „Фа­лан­га“, кој по­кри­ва краж­би на кул­тур­но нас­ледс­тво. Се сог­ла­су­ва­те ли де­ка овој вид кри­ми­нал е нај­мал­ку тре­ти­ран од оса­мо­сто­ју­ва­ње, осо­бе­но по­ра­ди ин­фор­ма­ци­ја­та де­ка пре­ку еден ми­ли­он ар­те­фа­кти од зем­ја­ва се на­о­ѓа­ат во ту­ѓи му­зеи и ко­лек­ции?
Јанкуловска: Не са­мо овој, ту­ку во ми­на­то­то, ко­га СДСМ бе­ше на власт, ни­кој кри­ми­нал не бе­ше тре­ти­ран од ор­га­ни­те на про­го­нот. Опе­ра­ци­ја­та „Фа­лан­га“, ве­ро­јат­но, не е пр­ва во ре­ги­о­нот, но за­тоа на те­ри­то­ри­ја­та на Ре­пуб­ли­ка Ма­ке­до­ни­ја е пр­ва од тој обем. За кри­ми­на­лот со ар­те­фа­кти во зем­ја­ва зна­е­ја си­те, но мол­чеа. Оваа гар­ни­ту­ра бе­ше пр­ва што по­ка­жа под­го­тве­ност да на­пра­ви не­што за за­шти­та на кул­тур­но-исто­ри­ско­то бо­гат­ство. Ние не­ма да от­ста­пи­ме од таа опре­дел­ба. За­тоа и има­ше про­дол­же­ние на опе­ра­ци­ја­та „Фа­лан­га“, а се­ко­гаш же­сто­ко ќе ре­а­ги­ра­ме ко­га и во ид­ни­на ќе до­би­е­ме соз­на­ни­ја де­ка не­кој се бо­га­ти на сме­тка на на­ша­та исто­ри­ја. Про­ши­ру­ва­ње­то на истра­га­та во пред­ме­тот „Фа­лан­га 2“ бе­ше по сог­ле­ду­ва­ње и на ба­ра­ње на јав­но­то об­ви­ни­телс­тво и са­мо ја по­твр­ду­ва на­ша­та опре­дел­ба за не­се­ле­ктив­ност во по­ста­пу­ва­ње­то.

Дел од опо­зи­ци­ја­та Ве об­ви­ну­ва де­ка не­ма­ло по­тре­ба од сто­ти­ци по­ли­цај­ци при ак­ци­ја­та про­тив т.н. „пар­ко­бра­ни“ во цен­та­рот на Скоп­је. Ка­ко се пра­ват про­це­ни кол­ку по­ли­цај­ци да ин­тер­ве­ни­ра­ат при рас­чи­сту­ва­ње на на­ру­шу­ва­ње на јав­ни­от ред и мир?
Јанкуловска: Ако ре­ша­ва СДСМ во­оп­што не­ма по­тре­ба од по­ли­ци­ја. Ако ре­ша­ва СДСМ во­оп­што не­ма по­тре­ба од де­фи­ни­ра­ње на бра­кот ка­ко за­ед­ни­ца на маж и на же­на. Ако ре­ша­ва СДСМ не­ма по­тре­ба од рас­чи­сту­ва­ње со мрач­но­то ко­му­ни­стич­ко ми­на­то и лу­стра­ци­ја. Ако ре­ша­ва СДСМ не­ма по­тре­ба од про­мо­ци­ја на Ма­ке­до­ни­ја и од прив­ле­ку­ва­ње стран­ски ин­ве­сти­ции. Ако ре­ша­ва СДСМ не­ма по­тре­ба од на­ба­вка на но­ва ме­ди­цин­ска опре­ма, авто­бу­си, комп­ју­те­ри, спорт­ски са­ли. Во овие се­дум го­ди­ни, гра­ѓа­ни­те од из­бо­ри на из­бо­ри по­ка­жу­ва­ат де­ка има­ат спро­тив­ни ста­во­ви од тие на СДСМ. Во Оп­шти­на Цен­тар имав­ме кри­стал­но јас­на си­ту­а­ци­ја. Ин­ве­сти­то­рот нај­ле­гал­но ја има­ше до­би­е­но се­та не­оп­ход­на до­ку­мен­та­ци­ја за поч­ну­ва­ње град­ба из­да­де­на од оп­шти­на­та. Оп­шти­на Цен­тар ги при­ми па­ри­те што ѝ беа пла­те­ни за ко­му­на­лии. Ду­ри по­тоа се ја­ви­ја де­се­ти­на ли­ца со ста­вот „нас не нѐ ин­те­ре­си­ра за­ко­нот, мо­ра да би­де по на­ше“. Врв на са­мо­во­ли­е­то. Ду­ри и Жер­нов­ски и со­вет­ни­ци­те од СДСМ по­твр­ди­ја де­ка си­те про­це­ду­ри се по­чи­ту­ва­ни. Се­пак, исти­те ли­ца, ве­ро­јат­но охра­бре­ни од не­ко­го, са­каа да им по­ра­ча­ат на гра­ѓа­ни­те „нас не нѐ ин­те­ре­си­ра­ат про­це­ду­ри­те. Мо­же­ме да вле­зе­ме и во ва­ши­те до­мо­ви и во ва­ши­те дво­ро­ви и да пра­ви­ме што са­ка­ме“. Та­кви­от од­нос е не­доз­во­лив во ко­ја би­ло де­мо­крат­ска др­жа­ва. За­тоа ние по­ста­пив­ме на ба­ра­ње на ин­ве­сти­то­рот за аси­стен­ци­ја, кој по­ра­ди не­од­го­вор­но­то од­не­су­ва­ње ве­ќе тр­пе­ше огром­ни ма­те­ри­јал­ни ште­ти. Про­це­ни­те за ан­га­жи­ра­ње на служ­бе­ни­те ли­ца ги пра­ви­ме врз ана­ли­за на мо­мент­на­та си­ту­а­ци­ја и по­тен­ци­јал­ни­те ри­зи­ци при на­та­мош­ни­от раз­вој на на­ста­ни­те. Пред сѐ, се во­ди­ме од про­фе­си­о­нал­но из­ве­ду­ва­ње на ра­бо­ти­те и на­ма­лу­ва­ње на ми­ни­мум на опас­но­сти­те и на мож­ни­те гре­шки при за­вр­шу­ва­ње­то на за­да­чи­те. Це­ла­та аси­стен­ци­ја бе­ше из­ве­де­на крај­но про­фе­си­о­нал­но и ус­пеш­но би­деј­ќи, за раз­ли­ка од прет­ход­но, ли­ца­та што не­за­кон­ски го узур­пи­раа зем­ји­ште­то не ус­пе­а­ја да го на­пра­ват тоа по­втор­но. Ток­му ова за нас е по­твр­да де­ка сме ја на­пра­ви­ле ви­стин­ска­та про­це­на.

Разговараше: Ненад Мирчевски
Фото: Игор Ангеловски
(Интервјуто со министерката за внатрешни работи, Гордана Јанкуловска е објавено во 56. број на неделникот Република)

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.