Исходот од референдумот во Турција, најверојатно, дополнително ќе ги излади односите со ЕУ

До­де­ка од­но­си­те ме­ѓу Европ­ска­та уни­ја и Тур­ци­ја се вло­шу­ва­ат со ме­се­ци, ре­зул­та­тот од ре­фе­рен­ду­мот во Тур­ци­ја, ве­ро­јат­но, са­мо ќе ја про­ши­ри рас­теч­ка­та по­ли­тич­ка и кул­тур­на оддалеченост ме­ѓу бло­кот од 28 на­ции и зем­ја­та-кан­ди­дат за ЕУ.

И Гер­ма­ни­ја и Фран­ци­ја изра­зи­ја за­гри­же­ност за евен­ту­ал­ни из­бор­ни не­ре­гу­лар­но­сти и го по­ви­каа тур­ски­от пре­тсе­да­тел Ре­џеп Та­ип Ер­до­ган да се вклу­чи во ди­ја­лог со опо­зи­ци­ја­та отка­ко ре­фе­рен­ду­мот во не­де­ла­та по­ка­жа кол­ку дла­бо­ко е по­де­ле­на зем­ја­та.

– Тес­ни­от ре­зул­тат од гла­са­ње­то по­ка­жу­ва кол­ку дла­бо­ко е по­де­ле­но тур­ско­то оп­штес­тво. Тоа зна­чи го­ле­ма од­го­вор­ност за тур­ска­та вла­да и лич­но за пре­тсе­да­те­лот Ер­до­ган – се ве­ли во за­ед­нич­ка­та из­ја­ва на гер­ман­ска­та кан­це­лар­ка Ан­ге­ла Мер­кел и на ми­ни­сте­рот за над­во­реш­ни ра­бо­ти Зиг­мар Га­бри­ел.

Спо­ред др­жав­на­та аген­ци­ја „Ана­до­лу“, око­лу 51,4 про­цен­ти од тур­ски­те гла­са­чи го да­доа сво­јот глас во ко­рист на пла­но­ви­те на Ер­до­ган да се про­ши­рат не­го­ви­те ов­ла­сту­ва­ња во го­ле­ма ме­ра, до­де­ка 48,6 про­цен­ти гла­саа да не се доз­во­ли тоа.

Раз­ли­ка­та не ус­пеа да ја обез­бе­ди убед­ли­ва­та по­бе­да што ја ба­ра­ше 63-го­диш­ни­от Ер­до­ган на ре­фе­рен­ду­мот. Се­пак, не­го­ва­та власт во Тур­ци­ја мо­же да се зац­вр­сти за ед­на де­це­ни­ја и се оче­ку­ва да има го­лем ефект врз дол­го­роч­на­та по­ли­тич­ка ид­ни­на на зем­ја­та и неј­зи­ни­те ме­ѓу­на­род­ни од­но­си.

Не­кол­ку тур­ски опо­зи­ци­ски гру­пи твр­дат де­ка има­ло не­пра­вил­но­сти за вре­ме на гла­са­ње­то, а Ор­га­ни­за­ци­ја­та за без­бед­ност и со­ра­бо­тка во Евро­па из­ја­ви де­ка ре­фе­рен­ду­мот не ги ис­пол­ну­ва ме­ѓу­на­род­ни­те стан­дар­ди.

Мер­кел и Га­бри­ел из­ја­ви­ја де­ка Тур­ци­ја, ка­ко член­ка на ОБ­СЕ и зем­ја-кан­ди­дат за ЕУ, тре­ба да ги разг­ле­да тие проб­ле­ми.

Фран­цу­ски­от пре­тсе­да­тел Фран­соа Оланд, исто та­ка, пре­ду­пре­ди де­ка ако Тур­ци­ја ја вра­ти смрт­на­та каз­на, ка­ко што по­со­чи Ер­до­ган во сво­јот го­вор доц­на во не­де­ла­та, тоа ќе прет­ста­ву­ва кр­ше­ње на ве­ту­ва­ња­та на Тур­ци­ја да ги по­чи­ту­ва чо­ве­ко­ви­те пра­ва, ка­ко дел од на­по­ри­те за влез во европ­ски­те ин­сти­ту­ции.

Ав­стри­ски­от ми­ни­стер за над­во­реш­ни ра­бо­ти, Се­ба­сти­јан Курц, во не­де­ла­та из­ја­ви де­ка ре­фе­рен­ду­мот ќе ја искомп­ли­ку­ва по­на­та­мош­на­та со­ра­бо­тка ме­ѓу Ан­ка­ра и ЕУ. Курц на „Тви­тер“ на­пи­ша де­ка ре­зул­та­тот по­ка­жу­ва кол­ку е по­де­ле­на зем­ја­та и де­ка со­ра­бо­тка­та со ЕУ ќе ста­не уште пос­ло­же­на.

Ка­ти Пи­ри, член­ка на Европ­ски­от пар­ла­мент и пар­ла­мен­та­рен из­ве­сту­вач за Тур­ци­ја, збо­ру­ва­ше со пос­ми­рен тон.

– Ис­хо­дот по­ка­жу­ва де­ка ми­ли­о­ни тур­ски гра­ѓа­ни ги де­лат исти­те европ­ски вред­но­сти. ЕУ ни­ко­гаш не тре­ба да ја за­тво­ри вра­та­та за нив – на­пи­ша Пи­ри на „Тви­тер“.

Се­пак, огром­ни­от број кри­тич­ки ре­ак­ции од европ­ски­те ли­де­ри беа одраз на тоа кол­ку комп­ли­ку­ва­ни и сту­де­ни ста­наа од­но­си­те ме­ѓу Уни­ја­та и Тур­ци­ја во те­кот на из­ми­на­та­та го­ди­на, ток­му ко­га ЕУ ја ба­ра под­др­шка­та на Тур­ци­ја во бор­ба­та про­тив Ис­лам­ска­та др­жа­ва и за на­ма­лу­ва­ње и ре­гу­ли­ра­ње на про­то­кот на еми­гран­ти во Евро­па.

На Евро­пеј­ци­те, исто та­ка, им тре­ба Тур­ци­ја ка­ко ва­жен и до­вер­лив парт­нер во НА­ТО, но по­сто­јат прем­но­гу проб­ле­ми отка­ко во ми­на­то­то Тур­ци­ја при­вре­ме­но им за­бра­ни на гер­ман­ски­те пра­те­ни­ци да го по­се­ту­ва­ат пер­со­на­лот на гер­ман­ска­та ар­ми­ја во во­е­на ба­за во Тур­ци­ја.

Тен­зии се по­ја­ви­ја и ми­на­ти­от ме­сец ко­га оби­ди­те на тур­ски офи­ци­јал­ни прет­став­ни­ци да одр­жат ми­тинг пред гра­ѓа­ни­те што жи­ве­ат во Евро­па за ре­фе­рен­ду­мот пре­диз­ви­каа ири­та­ци­ја и не­кол­ку од нив­ни­те јав­ни на­ста­ни беа отка­жа­ни. Тоа го пре­диз­ви­ка Ер­до­ган да ги об­ви­ни гер­ман­ски­те и хо­ланд­ски­те вла­сти де­ка дејс­тву­ва­ат ка­ко на­ци­сти, што, пак, на­и­де на сил­на осу­да од европ­ски­те ли­де­ри.

Са­ми­от Ер­до­ган да­де де­фан­зив­на бе­ле­шка по ре­фе­рен­ду­мот ве­леј­ќи: „Ние са­ка­ме дру­ги­те зем­ји и ор­га­ни­за­ции да по­ка­жат по­чит кон од­лу­ка­та на на­ши­от на­род“.

Во го­во­рот од по­не­дел­ни­кот, тој зву­че­ше уште по­др­ско, ве­леј­ќи: „Ние поч­нав­ме бор­ба про­тив моќ­ни­те на­ции на све­тот… Ние не потк­лек­нав­ме. Ние бев­ме сил­ни ка­ко на­ци­ја“.

До­де­ка по­ве­ќе­то Евро­пеј­ци ни­ко­гаш не би­ле ен­ту­зи­ја­сти во вр­ска со кан­ди­да­ту­ра­та на Тур­ци­ја за влез во ЕУ, а пре­го­во­ри­те за членс­тво мно­гу мал­ку на­пре­ду­ваа во те­кот на из­ми­на­та­та де­це­ни­ја, изг­ле­ди­те на Тур­ци­ја за прик­лу­чу­ва­ње кон бло­кот, се чи­ни, ста­наа нај­не­ре­ал­ни од ко­га би­ло до­се­га.

– Вли­ја­ни­е­то на овој ре­фе­рен­дум во од­нос на де­мо­крат­ски­те про­це­си на Тур­ци­ја на свет­ска­та сце­на, за жал, е не­га­тив­но – ве­ли Марк Пи­е­ри­ни, екс­перт во Ин­сти­ту­тот „Кар­не­ги Евро­па“.

И не­фер кам­па­ња­та и су­штин­ски­те ре­фор­ми што се­га ќе би­дат спро­ве­де­ни ќе ја од­не­сат Тур­ци­ја да­ле­ку од мож­но­ста за по­ли­тич­ки со­јуз со ЕУ. Се­пак, но­ва­та со­стој­ба на ра­бо­ти­те, мо­же­би, им од­го­ва­ра и на пре­тсе­да­те­лот Ер­до­ган и на ли­де­ри­те на ЕУ, до­да­ва Пи­е­ри­ни.

И по­крај си­те овие проб­ле­ми, Га­бри­ел из­ја­ви де­ка ЕУ тре­ба да оста­не во ди­ја­лог со Тур­ци­ја.

Гер­ман­ски­от ми­ни­стер за над­во­реш­ни ра­бо­ти, збо­ру­вај­ќи пред но­ви­на­ри­те во Ти­ра­на, Ал­ба­ни­ја, ре­че де­ка Бри­сел тре­ба ин­тен­зив­но да ра­бо­ти за да го нај­де ка­на­лот за ди­ја­лог за тоа што тре­ба да се на­пра­ви за Тур­ци­ја и на­та­му да оста­не ед­на де­мо­крат­ска др­жа­ва.

Из­вор: „Фокс­њуз“
Пре­вод: Ана Цве­та­но­ска

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.