Дали санкциите на Западот се ефикасни?

Ко­га ста­ну­ва збор за на­не­су­ва­ње еко­ном­ска бол­ка на Ру­си­ја, мо­же­би на Кремљ му оди по­до­бро од санк­ци­и­те на за­пад­ни­те зем­ји.

Са­мо не ка­жу­вај­те му го тоа на ру­ски­от на­род што го об­ви­ну­ва За­па­дот за прод­ла­бо­чу­ва­ње на ре­це­си­ја­та по­ра­ди ко­ја де­ло­ви од цен­трал­на Мос­ква поч­ну­ва­ат да на­ли­ку­ва­ат на град на ду­хо­ви.

Це­ни­те рас­тат. Руб­ља­та па­ѓа. И жи­вот­ни­от стан­дард на Ру­си­те па­ѓа са­мо по ед­на го­ди­на по ане­кси­ја­та на укра­ин­ски­от по­лу­о­стров Крим кон Ру­си­ја.

Мно­гу еко­но­ми­сти ве­лат де­ка проб­ле­ми­те ќе из­був­не­ле и ако не по­сто­е­ле санк­ции. Но, бра­нот санк­ции од За­па­дот про­тив ру­ска­та еко­но­ми­ја не­на­мер­но при­до­не­соа за по­го­ле­ма по­ли­тич­ка под­др­шка на Кремљ од сопс­тве­ни­от на­род, ве­лат ана­ли­ти­ча­ри­те.

Ед­на го­ди­на по ане­кси­ја­та, За­па­дот мно­гу мал­ку сто­ри за да ги сме­ни прес­ме­тки­те на бој­но­то по­ле на пре­тсе­да­те­лот Вла­ди­мир Пу­тин. Ру­си­ја сè уште раз­го­ру­ва кр­вав конф­ликт во источ­ни­от дел на Укра­и­на, кој чи­ни по­ве­ќе од 6.000 жи­во­ти, ве­лат аме­ри­кан­ски офи­ци­јал­ни ли­ца. Пу­тин ја не­ги­ра вме­ша­но­ста во Укра­и­на, но по­ка­жу­ва ма­ли зна­ци на пов­ле­ку­ва­ње. Не­го­ва­та по­пу­лар­ност до­ма е го­ле­ма ду­ри и ко­га еко­но­ми­ја­та е во кри­за.

Иа­ко санк­ци­и­те пре­диз­ви­каа ште­та, го­лем дел од акту­ел­на­та еко­ном­ска сла­бост на Ру­си­ја тре­ба да се спра­ви со пад на це­на­та на на­фта­та од 48 про­цен­ти од ју­ни, ве­лат ана­ли­ти­ча­ри­те. Но, по­ве­ќе­то Ру­си го впе­ру­ва­ат пр­стот кон Бе­ла­та ку­ќа. Санк­ци­и­те, кои се ос­нов­но средс­тво на За­па­дот за да ја раз­ни­ша по­ли­ти­ка­та на Кремљ, ста­наа бо­ксер­ска вре­ќа.

Ефе­ктив­но­ста на санк­ци­и­те ста­ну­ва же­шко пра­ша­ње ка­ко што пре­тсе­да­те­лот Ба­рак Оба­ма се на­о­ѓа под зго­ле­мен дво­пар­ти­ски при­ти­сок да ја во­о­ру­жи Укра­и­на ако не­ста­бил­ни­от пре­кин на ог­нот се рас­пад­не. Тој, исто та­ка, би мо­жел да ги зго­ле­ми санк­ци­и­те. Не­кои ли­ца во Кон­гре­сот се за иск­лу­чу­ва­ње на Ру­си­ја од ме­ѓу­на­род­ни­от бан­кар­ски транс­фер, мож­ност за ко­ја ру­ски офи­ци­јал­ни ли­ца ве­лат де­ка би би­ла ед­на­ква на чин на вој­на.

Оп­ци­и­те ги по­де­ли­ја ос­ла­бе­ни­те ре­до­ви на кри­ти­ча­ри­те на Кремљ, кои, исто та­ка, беа ли­ше­ни од ха­риз­ма­тич­ни­от во­дач Бо­рис Нем­цов отка­ко тој бе­ше уби­ен ми­на­ти­от ме­сец. Не­кои ли­де­ри на опо­зи­ци­ја­та ве­лат де­ка рас­теч­ки­те еко­ном­ски проб­ле­ми на кра­јот ќе ги свр­тат Ру­си­те про­тив Пу­тин. Но, до­се­га, глав­ни­от гнев на санк­ци­и­те, се чи­ни, раз­го­ри ан­ти­а­ме­ри­ка­ни­зам не­ви­ден уште од вре­ме­то на Ста­лин, ве­лат не­кои наб­љу­ду­ва­чи.

- Це­лос­на­та фи­нан­си­ска си­ла на За­па­дот се кон­цен­три­ра на на­пад врз нас. Тоа што го пра­ват е ури­ва­ње на те­ме­ли­те на го­ле­ма ге­о­по­ли­тич­ка кон­струк­ци­ја што ќе ста­не ни­вен кон­ку­рент – ве­ли Ни­ко­лај Ста­ри­ков, про­кремљ­ски екс­перт.

За­пад­ни­те ли­де­ри ве­ќе дол­го вре­ме из­ја­ву­ва­ат де­ка глав­на­та цел на нив­ни­те санк­ции е Кремљ, а не обич­ни­те Ру­си и тие се оби­ду­ва­ат да им пре­диз­ви­ка­ат еко­ном­ски те­шко­тии со не­ве­ро­јат­на пре­циз­ност. По­ве­ќе­то Ру­си ги отфр­ли­ја пр­ви­те не­кол­ку кру­га на санк­ции што беа на­со­че­ни кон лу­ѓе­то и кон ин­сти­ту­ци­и­те бли­ски на Пу­тин.

Но, по ури­ва­ње­то на ци­вил­ни­от ави­он над источ­ни­от дел на Укра­и­на во ју­ли, За­па­дот удри уште по­сил­но, а Ру­си­ја воз­вра­ти со за­бра­на за увоз на по­ве­ќе­то за­пад­ни пре­хран­бе­ни про­из­во­ди. Ру­ски­те кон­тра­санк­ции им на­ште­ти­ја на европ­ски­те зем­јо­дел­ци, а мо­же­би ги по­го­ди­ја Ру­си­те најм­но­гу од сè. Це­на­та на хра­на­та се зго­ле­ми. За­бр­за­но­то па­ѓа­ње на руб­ља­та во но­ем­ври са­мо ги вло­ши ра­бо­ти­те.

Це­на­та на зел­ка­та ре­чи­си двој­но се зго­ле­ми во те­кот на из­ми­на­та­та го­ди­на. Це­на­та на свин­ско­то ме­со се зго­ле­ми ре­чи­си ед­на тре­ти­на, до­де­ка це­на­та на ком­пи­ри­те за ед­на че­твр­ти­на. Кон кра­јот на ми­на­ти­от ме­сец, нај­го­ле­ми­те син­џи­ри за пре­хран­бе­ни про­из­во­ди во Ру­си­ја по­ста­ви­ја зна­ци нај­а­ву­вај­ќи при­вре­ме­но за­мрз­ну­ва­ње на це­ни­те на клуч­ни­те про­из­во­ди, но мно­гу на­мир­ни­ци сѐ уште по­ска­пу­ва­ат.

Оваа го­ди­на ру­ска­та еко­но­ми­ја се оче­ку­ва да се на­ма­ли до 6 про­цен­ти, пот­тик­на­та од на­ма­лу­ва­ње­то на це­на­та на на­фта­та. Руб­ља­та за­гу­би ре­чи­си по­ло­ви­на од сво­ја­та вред­ност од по­че­то­кот на 2014 го­ди­на иа­ко во пос­лед­ни­те де­но­ви поч­на да за­јак­ну­ва. Спо­ред не­кои про­це­ни, ре­чи­си ед­на тре­ти­на од ре­сто­ра­ни­те во Мос­ква ќе се за­тво­рат до кра­јот на овој ме­сец оста­вај­ќи праз­ни из­ло­зи низ гра­дот.

Обич­ни­те Ру­си, исто та­ка, ја чув­ству­ва­ат бол­ка­та. Ју­ли­ја Ле­бе­де­ва (46) ре­че де­ка во пос­лед­ни­те не­кол­ку ме­се­ци неј­зи­ни­от фри­жи­дер по­сте­пе­но ста­ну­ва сѐ по­пра­зен. Неј­зи­на­та пла­та ка­ко ца­рин­ски бро­кер би­ла на­ма­ле­на за ед­на тре­ти­на, а це­ни­те вр­тог­ла­во рас­тат.

- Ја­дам по­мал­ку до­ма­ти, по­мал­ку кра­ста­ви­ци, по­мал­ку зе­ле­на са­ла­та. Ед­но­став­но, не мо­же­ме да си ги доз­во­ли­ме. Кар­фи­о­лот, пак, се­га е ре­тка гоз­ба – ве­ли таа.

Нај­ло­шо­то не­што е стра­вот од ид­ни­на­та. Таа ве­ли де­ка де­нес мо­же да ка­же де­ка ра­бо­ти­те не сто­јат ни до­бро ни ло­шо, но утре, мо­же­би, ќе ста­нат на­ви­сти­на страш­ни.

Спо­ред ја­ну­ар­ска­та ан­ке­та на не­за­вис­ни­от цен­тар „Ле­ва­да“ во Мос­ква, огром­но­то мно­зинс­тво Ру­си, 91 про­цент, ве­лат де­ка нив­ни­те нај­го­ле­ми проб­ле­ми се­га се еко­ном­ски. Мно­гу лу­ѓе го об­ви­ну­ва­ат За­па­дот.

- Глав­но­то об­јас­ну­ва­ње е де­ка За­па­дот и Аме­ри­ка се ви­нов­ни за сѐ – ве­ли На­та­ли­ја Зор­ка­ја, ан­ке­тар и ана­ли­ти­чар во цен­та­рот „Ле­ва­да“.

Еко­ном­ска­та ан­кси­оз­ност пра­ви мно­гу мал­ку за да ги инс­пи­ри­ра Ру­си­те да им по­мог­нат на сво­и­те ли­де­ри за про­ме­ни во по­ли­ти­ка­та, до­да­ва таа. Во де­кем­ври Пу­тин 25-30 про­цен­ти од еко­ном­ски­те проб­ле­ми ги пре­пи­ша на санк­ци­и­те врз Ру­си­ја.

Санк­ци­и­те на За­па­дот има­ат зна­чи­те­лен еко­ном­ски ефект, ду­ри и ако тие не се глав­ни­те дви­га­те­ли на це­ло­куп­но­то за­ба­ву­ва­ње на Ру­си­ја. Не­кои од нај­го­ле­ми­те бан­ки во Ру­си­ја, по­го­де­ни од огра­ни­чу­ва­ња­та од За­па­дот, ги огра­ни­чи­ја за­е­ми­те до­ма и се обра­ти­ја до Вла­да­та за по­мош. „Рос­нефт“, нај­го­ле­ми­от про­из­во­ди­тел на на­фта во Ру­си­ја, исто та­ка, бе­ше санк­ци­о­ни­ран и ба­ра­ше за­ем од по­ве­ќе ми­ли­јар­ди до­ла­ри од др­жа­ва­та.

Во исто вре­ме, по­ве­ќе од 150 ми­ли­јар­ди до­ла­ри се из­ле­а­ја од Ру­си­ја ми­на­та­та го­ди­на.

Те­шко е да се про­це­нат ефе­кти­те од санк­ци­и­те врз кре­и­ра­ње­то на по­ли­ти­ка­та на Кремљ, ве­лат ана­ли­ти­ча­ри­те, би­деј­ќи не по­стои на­чин да се знае да­ли еко­ном­ски­от при­ти­сок по­мог­на да се из­бег­не уште по­кр­ва­ва бор­ба во Укра­и­на. Кремљ­ски­от кри­ти­чар Але­ксеј На­вал­ну во ед­но ин­терв­ју из­ја­ви де­ка се­ктор­ски­те санк­ции го чу­ва­ат Пу­тин по­да­ле­ку од под­ла­бо­ко нав­ле­гу­ва­ње во Укра­и­на и де­ка са­мо по­ши­ро­ки санк­ции про­тив ели­та­та во Ру­си­ја мо­же да пре­диз­ви­ка­ат на­та­мош­ни про­ме­ни во по­ли­ти­ка­та. На­силс­тво­то во источ­ни­от дел на Укра­и­на стив­на од пре­ки­нот на ог­нот во сре­ди­на­та на фе­вру­а­ри. Ме­ѓу­тоа, аме­ри­кан­ски­те вла­сти ве­лат де­ка ру­ски тен­ко­ви про­дол­жи­ле да ми­ну­ва­ат пре­ку гра­ни­ца­та.

Аме­ри­кан­ски­от др­жа­вен се­кре­тар Џон Ф. Ке­ри ми­на­ти­от ме­сец из­ја­ви де­ка санк­ци­и­те се од­го­вор­ни за го­лем дел од акту­ел­ни­те еко­ном­ски по­те­шко­тии на Ру­си­ја и де­ка ад­ми­ни­стра­ци­ја­та е под­го­тве­на да ги ме­ну­ва врз ос­но­ва на ак­ции на Пу­тин.

- Тоа, очиг­лед­но, има­ше го­ле­мо вли­ја­ние, но не и до­вол­но за пре­тсе­да­те­лот Пу­тин да од­лу­чи де­ка не­ма да про­дол­жи со сво­ја­та опре­де­ле­на стра­те­ги­ја. Ние не го пра­ви­ме тоа за да му на­ште­ти­ме на ру­ски­от на­род. Ние го пра­ви­ме тоа за да се оби­де­ме да вли­ја­е­ме на из­бо­ри­те што нив­ни­те ли­де­ри ги пра­ват за да се при­др­жу­ва­ат до нор­ми­те на ме­ѓу­на­род­но­то пра­во – ре­че Ке­ри.

Би­деј­ќи Ру­си­ја, очиг­лед­но, сѐ уште е актив­на во Укра­и­на и ан­ти­а­ме­ри­ка­низ­мот се раз­го­ру­ва ме­ѓу по­ши­ро­ка­та по­пу­ла­ци­ја, не­кои ана­ли­ти­ча­ри и ин­ве­сти­то­ри сѐ по­ве­ќе се пра­шу­ва­ат да­ли санк­ци­и­те во се­гаш­на­та фор­ма има­ат смис­ла.

- Ако ја во­ди­те оваа би­тка, то­гаш тре­ба да го из­бе­ре­те оруж­је­то што ќе ви го до­не­се по­са­ку­ва­ни­от ре­зул­тат. Јас мис­лам де­ка санк­ци­и­те не се пра­во­то оруж­је за оваа бор­ба – ре­че Бер­нард Зу­хер, аме­ри­кан­ски ин­ве­сти­тор во Мос­ква. Тој ве­ли де­ка санк­ци­и­те ќе им на­не­сат ште­та на по­ма­ли­те фир­ми, кои не мо­жат да се обра­тат до Кремљ за по­мош.

За­се­га, ад­ми­ни­стра­ци­ја­та на Оба­ма, нај­ве­ро­јат­но, ќе ја кри­ти­ку­ва Ру­си­ја без раз­ли­ка што пра­ви. По ве­сти­те од из­ми­на­та­та не­де­ла де­ка Оба­ма е скеп­ти­чен за ис­пра­ќа­ње оруж­је во Укра­и­на, поз­на­ти­от ру­ски те­ле­ви­зи­ски но­ви­нар Ми­ха­ил Ле­он­ти­јев из­ја­ви де­ка тој е ку­ка­ви­ца.

- Тој ли­гав ми­ро­тво­рец Оба­ма пра­ви сѐ што мо­же за да ги из­бег­не бес­ни­те при­ти­со­ци од стра­на на тие што се оби­ду­ва­ат да го при­ну­дат на отво­ре­но снаб­ду­ва­ње смр­то­нос­но оруж­је на Укра­и­на – ве­ли Ле­он­ти­јев.

Извор: „Ва­шин­гтон пост“
Превод: Ана Цве­та­но­ска

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.