Виолетов цвет со прекрасен мирис и украс на почвата. Вака изгледа шафранот кога цвета од крајот на септември до почетокот на декември. Тој е најскапиот зачин во светот. Неговата цена е астрономска и за еден килограм шафран се плаќа од 10.000 евра до 30.000 евра, во зависност од квалитетот. Важи за лек што помага при варењето, но најважно е што има посебен, извонреден вкус, па на јадењата им дава посебност како ниеден друг зачин.Македонија е погодна за одгледување шафран. За да се одгледува потребно е да се инвестира во расад, но може да се бере и дивиот шафран, кој во земјава е распространет на големи површини и за чијашто експлоатација не е потребно вложување на никакви средства.
Меѓупрвите лица штопочнале да одгледуваат шафран во Македонија е Благоја Крстевски, и тоа во демирхисарското село Слоештница. Тој еден дел од годината поминува во Македонија, а другиот со своето семејство е во Швајцарија, во Луцерн.Крстевски смета дека регионот на Повардарието, а посебно Тиквешко, се погодни за огледување на оваа високоисплатливакултура. Инаку, шафранот, кој уште го нарекуваат мирудија на кралевите, издржува ниска температура до минус 20 Целзиусови степени. Сака водопропусни површини на кои има варовничка почва. Тоа што е карактеристично за него е дека не бара наводнување.
– Моја препорака е да се почне со посериозно производство на шафран кај нас затоа што е култура што е исплатлива и трудоинтензивна. Доколку се почне со сериозно производство, ќе ги заживее руралните средини затоа што со релативно мала површина, од неколку декари,може да живее едно просечно семејство. Полезно е и тоа што не бара посебни услови во однос на почвата и на механизацијата. Од работни операции се потребни плевење и берење –нагласува Крстевски.
Шафранот има обратен животен циклус од другите растенија. Напролет го снемува, во лето е во хибернација, а се појавува со првите есенски дождови, во септември. Во зависност од врнежите и од температурата, почнува да цвета три недели по никнувањето, и тоа во октомври и во ноември.
За насад на еден декар површина потребни се околу 10.000 луковици и во наредниот период од три години,бидејќи е триплодно растение, ќе се размножат повеќе од 100.000 луковици. Четвртата година е најродна, а во петтата година треба да се смени парцелата и луковиците да се пресадат на нова локација.
– Приносот зависи од тоа колку растенија имаме. За да се добие еден килограм шафран, потребни се околу 150.000 цветови. Всушност, шафранот е толчникот на цветот на растението и се собираат само црвените толчници, кои се сушат на температура од 40 до 50 Целзиусови степени без ветер, во сушилница, во период од еден ден. Сушењето на сонце не се препорачува затоа што сончевите зраци штетно влијаат на аромата на шафранот -објаснува Крстевски.
Цената на светскиот пазар варира од година во година, а моментната цена е 20.000 евра за прва класа и 16.000 евра за втора класа за еден килограм шафран. Причина за високата цена на шафранот е континуираниот недостиг од него на светскиот пазар. Главен производител во светот, со повеќе од 90 проценти, е Иран.
Пишува: Александрија Стефковска
Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.