Величковски: Последниот солидарен влог на либералите

Во делот на индивидуалните права апсолутно немаме намера да се наметнуваме како нивни носител туку како заштитник, вели претседателот на Либералната партија Ивон Величковски. Смета дека политиката не е само појавна состојба и затоа не ги повторуваат своите позиции, на пример, во однос на ЛГБТ заедницата и врските од ист пол. Уште во 2005 година јасно истакнавме дека поддржуваме т.н. заедница на ниво на регистрирано партнерство, вели Величковски.

Пре­ку пар­ти­ја­та е дел од здру­же­на­та опо­зи­ци­ја на фрон­тот, но има по­кон­стру­ктив­ни пред­ло­зи за ко­ми­си­ја­та, на­чи­нот за ре­ша­ва­ње низ ин­сти­ту­ци­и­те, па и на не­кој на­чин да се вра­ти опо­зи­ци­ја­та во ин­сти­ту­ци­и­те. Кол­ку му се слу­ша гла­сот во опо­зи­ци­ски­от фронт?
Величковски: Па, очиг­лед­но, не­до­вол­но. Во спро­тив­но, де­нес ќе имав­ме по­и­на­ква си­ту­а­ци­ја.

Ако е не­до­вол­но, зо­што е во ко­а­ли­ци­ја­та?
Величковски: За да се сфа­ти ова, би поч­нал со пој­дов­ни­те по­зи­ции на ЛП де­ка 24 де­кем­ври 2012 го­ди­на не смее да би­де са­мо да­тум на ка­лен­да­рот. А, за тоа мо­ра да се на­пра­ви не­што, да се рас­чи­сти, за лу­ѓе­то да зна­ат што е при­чи­на­та, по­во­дот и кој е ин­сти­ту­ци­о­нал­ни­от епи­лог. За­тоа, сме­та­ме де­ка фор­ми­ра­ње­то струч­на ко­ми­си­ја, спо­ред нас, со по­и­на­ков по­тре­бен фор­мат, се ја­ви ка­ко мож­ност за во­нин­сти­ту­ци­о­на­лен бај­пас, во ус­ло­ви ко­га опо­зи­ци­ја­та го бој­ко­ти­ра Со­бра­ни­е­то, а си­те са­ка­ат да се утвр­дат ви­нов­ни­ци­те. Во мо­мен­тов има­ме уште по­комп­ли­ку­ва­на си­ту­а­ци­ја: по ин­ци­ден­тот и вос­по­ста­ве­ни­от бој­кот, во кри­за­та се вне­соа две но­ви те­ми што се од­во­е­на проб­ле­ма­ти­ка од ин­ци­ден­тот: ба­ра­ње­то за пред­вре­ме­ни из­бо­ри и бој­ко­тот на ло­кал­ни­те из­бо­ри. За­тоа ин­си­сти­рав­ме на рас­чи­сту­ва­ње на на­ста­ни­те пре­ку екс­перт­ска­та ко­ми­си­ја – та­ка, де фа­кто, ќе се раз­гра­ни­чат тие ра­бо­ти, на­о­ди­те на ко­ми­си­ја­та ќе ло­ци­ра­ат од­го­вор­ност, а по­ли­тич­ки­от ди­ја­лог па­ра­лел­но ќе де­фи­ни­ра­ше ре­ше­ни­ја за да­тум за из­бо­ри, по­стап­ки­те до нив и ќе ги спре­че­ше ва­ка оште­те­ни­те ло­кал­ни из­бо­ри. Впро­чем, тоа ќе го за­жи­ве­е­ше по­ли­тич­ки­от ди­ја­лог од са­ми­от по­че­ток, од утвр­ду­ва­ње­то кој ќе би­де во ко­ми­си­ја­та, пре­ку неј­зи­ни­те над­леж­но­сти, до ро­кот за неј­зи­ни­те зак­лу­чо­ци. По­тоа, таа ќе по­со­че­ше на тоа кој е од­го­во­рен и ви­нов­ни­ци­те ќе по­не­сат по­ли­тич­ка од­го­вор­ност. На при­мер, таа ќе зак­лу­чи да­ли е од­го­во­рен пре­тсе­да­те­лот на Со­бра­ни­е­то, чи­ја­што оста­вка са­мо јас ја ба­рам, да­ли ми­ни­сте­рот за вна­треш­ни, да­ли ге­не­рал­ни­от се­кре­тар на Со­бра­ни­е­то, на Вла­да­та, кој го при­мил тој бу­џет во Вла­да­та, кој го пу­штил во про­це­ду­ра, да­ли си­те за­ед­но… А, ако не се рас­чи­сти тоа, џа­бе збо­ру­ва­ме за сѐ дру­го. Ка­ко мо­же во пар­ла­мен­тар­на де­мо­кра­ти­ја во ко­ја Уста­вот га­ран­ти­ра вла­де­е­ње на пра­во­то, тоа пра­ша­ње да го оста­ви­ме на­стра­на? Да, и пред­вре­ме­ни­те из­бо­ри на кра­јот би про­ду­ци­ра­ле ре­ше­ние, но но­ви­от пра­те­нич­ки со­став не­ма да има ман­дат да го рас­чи­сти 24 де­кем­ври 2012 го­ди­на. Тоа се при­чи­ни­те за ва­кви­от впе­ча­ток за раз­ли­ки во са­ма­та опо­зи­ци­ја.

Но, кој би ги рас­чи­стил ра­бо­ти­те што се слу­чу­ваа над­вор, на­силс­тво­то од здру­же­на­та опо­зи­ци­ја, ко­га ли­де­рот на опо­зи­ци­ја­та трг­на пре­ку ба­ри­ка­ди­те кон по­ли­ци­ја­та и на­ро­дот. Тре­ба ли да се ба­ра од­го­вор­ност и за тоа?
Величковски: Таа ко­ми­си­ја мо­же­ше да се из­јас­ни за се­кое кон­ста­ти­ра­но на­силс­тво, ма­кар и од слу­ча­ен ми­ну­вач. Се­кој мо­ра да пре­зе­ме од­го­вор­ност за по­стап­ки­те, вклу­чи­тел­но и јас. Еве, иро­ни­чен сум, ако сум го пог­лед­нал на кри­во Трај­ко Ве­ља­но­ски и со тоа сум му пре­диз­ви­кал ду­шев­на бол­ка, не­ка се кон­ста­ти­ра тоа. Но, се­ри­оз­но, се­ко­ја по­стап­ка ба­ра од­го­вор­ност и про­мис­ле­ност, а најм­но­гу кај про­фе­си­о­нал­ни­те по­ли­ти­ча­ри. Лич­но сме­там де­ка пре­тсе­да­те­лот на Со­бра­ни­е­то има огром­на од­го­вор­ност за тоа што се слу­чи и за­тоа сум из­не­на­ден што сум оса­мен во ба­ра­ње­то на не­го­ва­та оста­вка. А, пред сѐ, ин­си­сти­рам да би­де утвр­де­на не­го­ва­та од­го­вор­ност и од­го­вор­но­ста на си­те ин­вол­ви­ра­ни, вклу­чи­тел­но и мо­ја­та, би­деј­ќи бев во са­ла­та. Исто­то се од­не­су­ва и на си­те на­ста­ни око­лу со­бра­ни­ска­та згра­да. А, ако ВМРО-ДПМНЕ искре­но, од са­ми­от по­че­ток по­са­ку­ва­ше по­ли­тич­ки ди­ја­лог, то­гаш не­го­ва­та оста­вка ќе бе­ше по­ну­де­на след­ни­от ден. Ина­ку, на рас­по­ла­га­ње стои ин­сти­ту­ци­о­нал­ни­от ин­стру­мент во од­нос на Бу­џе­тот. Устав­ни­от суд мо­ра да ка­же да­ли е тој до­не­сен во ле­гал­на по­стап­ка и ако не е, Бу­џе­тот да би­де прог­ла­сен за про­ти­ву­ста­вен.

Мож­но ли е та­кво не­што со ог­лед на тоа што ќе по­ми­не цел квар­тал?
Величковски: И мож­но е, но и не­оп­ход­но. Не­ле­гал­на­та по­стап­ка го пра­ви Бу­џе­тот не­ле­га­лен и про­ти­ву­ста­вен. Од­ми­ну­ва­ње­то на вре­ме­то не го по­пра­ва тоа.

Бе­вте ли вие за­поз­на­е­ни со евен­ту­а­лен план за ин­ци­ден­ти?
Величковски: Не. Впро­чем, поз­на­то е де­ка ни­ту Ли­бе­рал­на­та пар­ти­ја, ни­ту јас лич­но не би би­ле дел од та­ков план.

Ли­де­рот на ДПА, Мен­дух Та­чи, во ин­терв­ју за „Ре­пуб­ли­ка“ ве­ли де­ка стран­ски­те дип­ло­ма­ти има­ле нај­а­ва и соз­на­ни­ја за ин­ци­ден­ти пре­диз­ви­ка­ни од опо­зи­ци­ја­та, му го пре­не­ле тоа на сред­ба при­тоа ба­рај­ќи од не­го да не до­ле­ва мас­ло во ог­нот.
Величковски: Ни­ту ве­ру­вам ни­ту са­кам да ве­ру­вам де­ка би­ло ис­це­ни­ра­но та­кво не­што. Од сним­ки­те се за­бе­ле­жу­ва де­ка во тоа вре­ме бев до­лу, по­крај го­вор­ни­ца­та, но не пре­диз­ви­кав ни­ка­ков ин­ци­дент. И ај­де об­јас­не­те зо­што бев исфр­лен од са­ла­та? Зо­што беа исфр­ле­ни пра­те­ни­ци од опо­зи­ци­ја­та што се­деа во стол­чи­ња­та и го сни­маа на­ста­нот? За­тоа што беа са­мо опо­зи­ци­ја. Са­мо опо­зи­ци­ски­те пра­те­ни­ци беа исфр­ле­ни. Тоа е до­каз за пре­кр­шу­ва­ње­то на Де­лов­ни­кот. За­тоа ве­ру­вам де­ка вла­ста са­ка­ше да го соз­да­де тој ин­ци­дент и ус­пеа во тоа.

На­чи­нот на изра­зу­ва­ње си­ла пред 24 декември не ли Ви ука­жу­ва­ше на та­кво не­што?
Величковски: По­ли­тич­ка­та кри­за бе­ше „јамб во нај­а­ва“. Се чув­ству­ва­ше де­ка од мар­ги­ни­те се пре­се­ли во со­бра­ни­ска­та са­ла, а од За­ко­нот за бра­ни­те­ли таа поч­на да до­би­ва вид­лив тек, а огром­ни­те по­ли­тич­ки раз­ли­ки ме­ѓу вла­ста и опо­зи­ци­ја­та и отсус­тво­то на ре­а­лен и су­штин­ски по­ли­тич­ки ди­ја­лог по­тоа при­до­не­соа ра­бо­ти­те да дој­дат до оваа еска­ла­ци­ја. За­тоа и сме­там де­ка е по­тре­бен од­го­во­рен од­нос кон ин­сти­ту­ци­и­те, на на­чин ка­ко што об­јас­нив прет­ход­но. Ин­сти­ту­ци­и­те не сме­ат да би­дат бло­ки­ра­ни, за­што со бло­ки­ра­ни ин­сти­ту­ции се бло­ки­ра си­сте­мот. Во тој мо­мент ко­га тие оста­ну­ва­ат пре­дол­го бло­ки­ра­ни се по­ста­ву­ва пра­ша­ње­то за нив­на­та из­лиш­ност. Во ва­кви ус­ло­ви, во мул­ти­ет­нич­ка др­жа­ва со те­ков­на еко­ном­ска кри­за, пра­ша­ње е ко­га тие ин­сти­ту­ции ќе ста­нат из­лиш­ни, а то­гаш ќе би­де пре­доц­на за по­ли­тич­ки мер­ки. Вла­ста мо­ра да би­де свес­на за тоа, за­што кај неа е нај­го­ле­ми­от дел од од­го­вор­но­ста.

Ова ме на­вра­ќа пред 24 декември, ги ба­рам ко­ре­ни­те на тоа од­не­су­ва­ње, Вие бе­вте дел од опо­зи­ци­ја­та што ги бло­ки­ра­ше ин­сти­ту­ци­и­те, ко­ми­си­ја­та, за­тоа што СДСМ ба­ра­ше да им се при­фа­тат аманд­ма­ни­те.
Величковски: Во За­ко­но­дав­но-прав­на­та ко­ми­си­ја и во Ко­ми­си­ја­та за фи­нан­си­ра­ње и за бу­џет се по­ка­жа де­ка си­те се оби­ду­ва­ат да ги иско­ри­стат ме­то­ди­те што се на рас­по­ла­га­ње од Де­лов­ни­кот: опо­зи­ци­ја­та со „фи­ли­ба­сте­ринг“ (одол­жу­ва­ње на де­ба­та­та до крај­ни гра­ни­ци за од­ло­жу­ва­ње или спре­чу­ва­ње да се гла­са), а вла­ста со број­ки­те и со мно­зинс­тво­то. Но, вла­ста го зло­у­по­тре­би мно­зинс­тво­то пра­ќај­ќи из­ве­штај до Вла­да­та од Ко­ми­си­ја­та за фи­нан­си­ра­ње и за бу­џет пот­пи­шан од мно­зинс­тво пра­те­ни­ци, што не смее да оста­не не­за­бе­ле­жа­но и не­санк­ци­о­ни­ра­но би­деј­ќи, во спро­тив­но, тоа ќе ста­не пра­кти­ка. Тоа не е де­мо­крат­ски би­деј­ќи де­мо­кра­ти­ја­та е зас­но­ва­на на про­це­ду­ри, а кр­ше­ње­то на про­це­ду­ри­те е кр­ше­ње на де­мо­кра­ти­ја­та. И, низ оваа приз­ма, се вра­ќам на со­бра­ни­ски­те на­ста­ни по Слуп­ча­не и За­ко­нот за бра­ни­те­ли бло­ки­ран со 15.000 аманд­ма­ни на ДУИ. Ако таа по­стап­ка бе­ше ле­ги­тим­на, зо­што да не би­де ле­ги­тим­на и оваа на опо­зи­ци­ја­та? Пре­се­да­нот и пра­ви­ло­то ва­жат за си­те.

Што пра­ви­ме се­га со бој­ко­ти­ра­ње­то на из­бо­ри­те од Вас ка­ко опо­зи­ци­ска ко­а­ли­ци­ја? Од ед­на стра­на, по­сто­јат нај­а­ви за де­мон­стра­ции за да не­ма из­бо­ри, да се пре­ки­не из­бор­ни­от про­цес. Од дру­га стра­на, Вие, ка­ко пар­ти­ја, ве­ли­те де­ка во ни­е­ден мо­мент не­ма да се бло­ки­ра­ат де­мо­крат­ски­те про­це­си ка­ко из­бо­ри. Не­ма­те ли конф­ликт во опо­зи­ци­ја­та?
Величковски: Вло­гот на Ли­бе­рал­на­та пар­ти­ја во ко­а­ли­ци­ска­та со­ли­дар­ност е не­и­стак­ну­ва­ње­то кан­ди­да­ти на ЛП за ло­кал­ни­те из­бо­ри, ЛП ни­ко­гаш не по­ви­ку­ва­ла и не по­ви­ку­ва на по­стап­ки спро­тив­ни на за­кон или лич­но убе­ду­ва­ње. За­тоа ние јас­но ка­жав­ме: не истак­нав­ме кан­ди­да­ти и ја до­не­сов­ме ед­на од нај­те­шки­те од­лу­ки во на­ша­та пар­ти­ска исто­ри­ја.

Но, зо­што? Ка­ква вр­ска има­ат ло­кал­ни­те из­бо­ри со ин­ци­ден­тот во пар­ла­мент?
Величковски: Ве­ќе ре­ков де­ка тоа се два изд­во­е­ни про­це­са, исто ка­ко што об­јас­нив де­ка на­ша­та од­лу­ка бе­ше мо­ти­ви­ра­на од ко­а­ли­ци­ска­та со­ли­дар­ност. На­ви­сти­на, се по­ка­жа де­ка не по­ста­пи­ја си­те исто, но имам раз­би­ра­ње за ет­нич­ки­те пар­тии, кои сво­јот еле­кто­рат го ге­не­ри­ра­ат ток­му по ет­нич­ка ос­но­ва. За­тоа ги упа­тив­ме си­те на­ши чле­но­ви во из­би­рач­ки­те ор­га­ни да ги вр­шат сво­и­те над­леж­но­сти спо­ред за­ко­нот и сопс­тве­ни­те убе­ду­ва­ња и не ги пов­ле­ку­ва­ме со пар­ти­ска од­лу­ка. Мо­ра да при­до­не­се­ме пар­ти­ја­та да се раз­гра­ни­чи од др­жа­ва­та. Не­ка поч­не тоа од ЛП.

По­сто­е­ше ли пред­до­го­вор или на­ве­сту­ва­ња Стев­чо Ја­ки­мов­ски да се кан­ди­ди­ра пре­ку Ва­ша­та пар­ти­ја?
Величковски: Из­лиш­но е да збо­ру­ва­ме за тоа што си­те зна­ат де­ка се по­ка­жа ка­ко не­точ­но.

Во слу­чај да Ви се обра­тел, ќе му го да­де­вте ли на „за­ем“ пе­ча­тот?
Величковски: ЛП е пар­ти­ја и по­ли­тич­ка ин­сти­ту­ци­ја во ко­ја пе­ча­тот не се да­ва на за­ем, ту­ку се ста­ва на сопс­тве­ни акти и тој не е сопс­тве­ност на пре­тсе­да­те­лот на пар­ти­ја­та. Од дру­га стра­на, не му се лу­там на се­кој што са­ка сво­ја­та сре­ди­на да ја за­др­жи со јас­на опо­зи­ци­ска опре­де­ле­ност – од­нос­но на тој што ѝ пр­ко­си на вмро­и­за­ци­ја­та. Ја­ки­мов­ски го на­пра­ви тоа. Не­го­ва­та кан­ди­да­ту­ра е сво­е­ви­ден ре­фе­рен­дум. Од­ѕи­вот во Кар­пош е опо­зи­ци­ски „ре­фе­рен­дум“ за Скоп­је, исто ка­ко и од­ѕи­вот на ни­во на др­жа­ва. Ако има­ме си­ла да ги над­ми­не­ме су­е­ти­те, опо­зи­ци­ја­та тре­ба да по­мог­не Кар­пош да оста­не опо­зи­ци­ска оп­шти­на.

Пред инцидентот подготвував закон за „олабавување“ на законот за пушење, но сега ќе чекаме решение за актуелната ситуација.

Но, Цр­вен­ков­ски, кој е ли­дер на здру­же­на­та опо­зи­ци­ја на фрон­тот, ве­ли ро­вов­ска­та би­тка сѐ уште трае, ние тој Ју­да не­ма да го под­др­жам и ќе по­ви­ка­ме на бој­кот. Зар тоа не е кр­ше­ње?
Величковски: Мо­јот по­ли­тич­ки реч­ник не поз­на­ва ни­ту „ро­во­ви“, ни­ту „би­тки“.

Цр­вен­ков­ски по­ви­ку­ва на бој­ко­тот на из­бо­ри­те, Вие сте дел од опо­зи­ци­ја­та, ве­ли­те не…
Величковски: Из­бо­рот на чле­нот на ЛП и из­бо­рот на ор­га­ни­те на ЛП не се­ко­гаш ко­ин­ци­ди­ра­ат би­деј­ќи не би би­ле ли­бе­ра­ли ако им ка­жу­ва­ме на чле­но­ви­те ка­ко да раз­мис­лу­ва­ат. Ве по­тсе­ту­вам и де­ка ЛП че­сто ко­а­ли­ци­ра­ла и аси­ме­трич­но, со кан­ди­да­ти и над­вор од ко­а­ли­ци­и­те. Та­ква по­ну­да упа­тив­ме до парт­не­рот и пред овие из­бо­ри, уште пред да се знае де­ка ќе се бој­ко­ти рат. Впро­чем, ако има­ме кан­ди­да­ти са­мо за во ко­а­ли­ци­ја, ко­ја е то­гаш смис­ла­та на на­ше­то по­сто­е­ње?!

Не­ли сме­та­вте де­ка е до­бра мож­ност да се на­мет­не­те ка­ко но­ва опо­зи­ци­ја, но­ва оп­ци­ја?
Величковски: Во сог­лас­ност со из­бор­ни­от мо­дел, во 2011 го­ди­на пре­ду­пре­ду­вав­ме де­ка е нај­ко­рис­но си­от опо­зи­ци­ски фо­кус да се ста­ви на ед­но ме­сто. До­кол­ку нѐ пос­лу­шаа, опо­зи­ци­ја­та ќе осво­е­ше ба­рем ед­на­ков број пра­те­ни­ци со вла­ста во пар­ла­мен­тот, ако не и по­ве­ќе. Ние ста­вив­ме на рас­по­ла­га­ње сѐ што имав­ме, се оби­дов­ме да вли­ја­е­ме на си­те по­тен­ци­јал­ни и се­гаш­ни парт­не­ри за да на­пра­ви­ме си­лен опо­зи­ци­ски блок уште во 2011 го­ди­на. По­тоа ве­ќе збо­ру­ва­ме за со­стој­ба­та ба­зи­ра­на на ре­зул­та­тот од осво­е­ни­те гла­со­ви на из­бо­ри­те, со си­те раз­ли­ки во иде­о­ло­шки­те по­сту­ла­ти на пар­ти­и­те во опо­зи­ци­ски­от фронт, ле­ви­ца, лев и де­сен цен­тар, дес­ни­ца… што фор­мал­но сѐ уште не­ма за­ед­нич­ка пла­тфор­ма. За­тоа, ние и се­га ја про­мо­ви­ра­ме по­ли­ти­ка­та на ЛП од 2011 го­ди­на.

Осо­бе­но што не се сог­ла­су­ва­те со си­те че­ко­ри со ли­де­рот на опо­зи­ци­ја­та, а го сле­ди­те и по­крај си­те не­го­ви раз­лич­ни и про­мен­ли­ви ста­во­ви.
Величковски: Ко­а­ли­ци­ра­ње­то е про­цес на урам­но­те­жу­ва­ње на про­гра­ми­те, за­лож­би­те и на ме­то­ди­те на си­те парт­не­ри.

Зо­што ЛП ка­ко пар­ти­ја што оп­сто­ју­ва 20 го­ди­ни, слу­жи ка­ко до­бар ре­сурс на др­жа­ва­та со чле­но­ви и идеи, не се на­мет­ну­ва на по­ли­тич­ка­та сце­на? Да ре­че­ме, се отво­ри цен­тар на ЛГБТ за­ед­ни­ца­та, а Вас не ве ви­дов­ме та­му? Во де­ба­та­та во јав­но­ста го не­ма­ше ва­ши­от став.
Величковски: На­мет­ну­ва­ње­то не ни е стил на дејс­тву­ва­ње. А, за кон­крет­но­то пра­ша­ње, по­зи­ци­и­те на ЛП се мно­гу јас­ни. Уште во 2005 го­ди­на, јас­но истак­нав­ме де­ка под­др­жу­ва­ме т.н. за­ед­ни­ца на ни­во на ре­ги­стри­ра­но парт­нерс­тво, до­де­ка ко­а­ли­ци­рав­ме со ВМРО-ДПМНЕ. Таа по­зи­ци­ја на ЛП не е про­ме­не­та, а кај се­гаш­на­та власт, очиг­лед­но, се про­ме­ни­ла. Тие си зна­ат зо­што. Ина­ку, рас­пра­ва­та за ко­ја збо­ру­ва­те бе­ше ве­штач­ки про­ду­ци­ра­на од ми­ни­сте­рот, на те­ма „што би би­ло ко­га би би­ло“. ЛП не рас­пра­ва за хи­по­те­зи, ние сме пар­ти­ја, а не нев­ла­ди­на ор­га­ни­за­ци­ја. На­про­тив, еве пра­шу­вам зо­што ВМРО-ДПМНЕ не ја под­др­жа дек­ла­ра­ци­ја­та за го­вор на омра­за што ја пред­ло­жив во Со­бра­ни­е­то и бе­ше под­др­жа­на од опо­зи­ци­ја­та? Да ре­зи­ми­рам, не наг­ла­су­ва­ме ста­во­ви што не сме ги ме­ну­ва­ле ста­во­ви­те, не др­жи­ме кон­фе­рен­ции за пе­чат за да нѐ има на ТВ, ту­ку са­мо ко­га не­што са­ка­ме да со­оп­шти­ме. По­ли­ти­ка­та не е сли­ка­ње и не е са­мо по­јав­на со­стој­ба.

То­гаш, ко­ја е по­ен­та­та на по­ли­тич­ка­та пар­ти­ја?
Величковски: Да ја спро­ве­ду­ва по­ли­ти­ка­та што ја дек­ла­ри­ра.

А ка­ко ќе ја спро­ве­ду­ва ако не ја освои вла­ста или ако не ѝ се на­мет­не на вла­ста?
Величковски: Кон­зи­стент­ни сме во сво­и­те ста­во­ви.

Да, ама Ве не­ма да се на­мет­не­те, освен ко­га „не­што го­ри“?
Величковски: Во сво­е­то два­е­се­тго­диш­но по­сто­е­ње, ЛП ре­ша­ва проб­ле­ми, а не ги соз­да­ва.

Но, би мо­же­ле да се на­мет­не­те, осво­и­те по­ве­ќе гла­со­ви, да им се на­мет­не­те на ко­а­ли­ци­ски­те парт­не­ри, во­оп­што…
Величковски: Ја има­ме ко­мо­ци­ја­та да има­ме раз­лич­ни пог­ле­ди со ко­а­ли­ци­ски­те парт­не­ри. На при­мер, пла­тфор­ма­та за ре­ша­ва­ње­то на спо­рот за име­то, ко­ја сме­та­ме де­ка тре­ба да по­ми­не низ Со­бра­ни­е­то. Ние оста­ну­ва­ме на таа иде­ја. Спо­ред нас, Со­бра­ни­е­то по­стои за да се ре­ша­ва­ат круп­ни­те пра­ша­ња врз ос­но­ва на ре­пре­зен­та­тив­ност на вол­ја­та на гра­ѓа­ни­те, би­деј­ќи тоа е смис­ла­та на прет­став­нич­ка­та де­мо­кра­ти­ја. Та­кви­от при­стап по­ве­ќе ќе се це­ни откол­ку да сме по­све­те­ни на сли­ка­ње пред јав­но­ста.

Се­пак, се оста­ви про­стор за на­мет­ну­ва­ње, а не го иско­ри­сти­вте, а Ва­ши­те идеи и пред­ло­зи би­ле при­фа­те­ни и до­не­ле го­ле­ми и круп­ни про­ме­ни.
Величковски: Ете, вие са­ми­те по­твр­ду­ва­те де­ка на­ши­те идеи се до­бри и во­дат кон круп­ни и ко­рис­ни про­ме­ни, а не сте член на ЛП. Ние сме пар­ти­ја што ну­ди идеи, а не ги на­мет­ну­ва. Тие што во по­ли­ти­ка­та трг­ну­ва­ат од на­мет­ну­ва­ње во јав­но­ста, ги за­вр­шу­ва­ат сво­и­те про­е­кти со го­ле­ми сла­бо­сти и отво­ра­ње но­ви проб­ле­ми. За нас е по­бит­но на­ши­те пре­поз­нат­ли­ви про­е­кти да ги за­вр­ши­ме ус­пеш­но и по­тоа да се це­ни на­ши­от при­до­нес во др­жа­ва­та. За­тоа, мо­же­би, сме не­а­гре­сив­ни во јав­но­ста, но на долг рок, мис­лам де­ка сме мно­гу по­ко­рис­ни.

Да­ли Ви е кри­во што ги бој­ко­ти­ра­вте ло­кал­ни­те из­бо­ри?
Величковски: Да. Бој­ко­тот е те­шка од­лу­ка што не­ми­нов­но ќе про­из­ве­де пос­ле­ди­ци. Впро­чем, ка­ко и бој­ко­тот во 1994 го­ди­на од то­гаш­на­та опо­зи­ци­ја.

Ќе из­ле­зе­те ли се­га од опо­зи­ци­ски­от фронт?
Величковски: Та­кво­ пра­ша­ње не сме си по­ста­ви­ле.

Се сог­ла­су­ва­те ли со си­те пред­ло­зи на ли­де­рот на тој фронт? На при­мер де­ка ако на гла­са­ње­то за со­вет­нич­ки­те ли­сти се освои ба­рем еден глас по­ве­ќе да се оди на пред­вре­ме­ни из­бо­ри, или да се да­де до­пол­ни­те­лен рок за под­не­су­ва­ње кан­ди­дат­ски ли­сти, или де­ка не­ма да ба­ра­те пред­вре­ме­ни из­бо­ри ако се за­тво­ри проб­ле­мот за име­то?
Величковски: Вие раз­го­ва­ра­те со пре­тсе­да­те­лот на ЛП. Впро­чем, во но­ви­те окол­но­сти тие пред­ло­зи не се акту­ел­ни.

Но, Вие сте дел од ко­а­ли­ци­ја­та, чиј­што ли­дер ги по­ста­ву­ва ус­ло­ви­те и во Ва­ше име.
Величковски: Би ре­кол де­ка пре­мал­ку се фо­ку­си­ра­ме на сла­бо­сти­те на вла­ста, а прем­но­гу на опо­зи­ци­ја­та.

Јас не ве­лам да се отка­же­те од опо­зи­ци­ска­та по­ста­ве­ност, ту­ку да­ли се­га би на­ста­пу­ва­ле са­ми за­тоа што јав­но­ста Ве иден­ти­фи­ку­ва со тие ста­во­ви?
Величковски: Под­го­то­вки­те за из­бо­ри, би­ле ние во ко­а­ли­ци­ја или не, ги вр­ши­ме ка­ко за са­мо­сто­ен на­стап. Би­деј­ќи об­јас­нив де­ка овие из­бо­ри ќе би­дат сво­е­ви­ден ре­фе­рен­дум, по 24 март, ќе мо­же­ме да збо­ру­ва­ме за след­ни­те че­ко­ри, отка­ко ќе ги про­це­ни­ме ефе­кти­те од бој­ко­тот.

Не бе­ше ли ова пре­го­лем влог за др­жа­ва­та, вме­шу­ва­ње и по­ви­ку­ва­ње на ме­ѓу­на­род­на­та за­ед­ни­ца да при­тис­не на ед­ни­те или на дру­ги­те?
Величковски: Три­те од­во­е­ни си­ту­а­ции за кои прет­ход­но збо­ру­вав го до­жи­ву­ва­ат сво­е­то кре­шен­до по­вр­за­ни во ед­но. Ка­мо сре­ќа вла­ста да има­ше под­го­тве­ност да раз­го­ва­ра за ре­ше­ни­е­то за екс­перт­ска­та ко­ми­си­ја и по­тоа да се про­из­ве­де­ше по­ли­тич­ки ди­ја­лог.

Но, ус­ло­ву­ва­ње­то на Цр­вен­ков­ски бе­ше ко­ми­си­ја во па­кет со пред­вре­ме­ни из­бо­ри, ина­ку не се при­фа­ќа­ше.
Величковски: Раз­лич­ни пред­ло­зи до­а­ѓаа во раз­лич­ни пер­и­о­ди, па ба­ра­ње­то ре­зул­тат од по­ли­тич­ки­от ди­ја­лог бе­ше кон­ти­ну­и­ра­но. Таа фа­за тра­е­ше и мо­же­ше да трае сѐ до 16 фе­вру­а­ри на пол­ноќ. Се­га сме во но­ва фа­за, ко­га по­втор­но ќе мо­ра да се ба­ра ре­ше­ние и тоа е об­вр­ска­та на из­бра­ни­те, про­фе­си­о­нал­ни по­ли­ти­ча­ри.

Ба­ра­ња­та и пред­ло­зи­те се ме­ну­ваа на 12 ча­са. По­сто­е­ше ба­ра­ње де­ка мо­ра да се сме­ни пар­ла­мен­тар­ни­от со­став за да се ре­ши ин­ци­ден­тот, Вие твр­ди­те по­и­на­ку – де­ка нов ман­дат на Со­бра­ни­е­то не би имал ман­дат да ре­ша­ва за ин­ци­ден­тот. Ми се чи­ни де­ка Вие „по­ма­ли­те бра­ќа“ на опо­зи­ци­ја­та мо­же­вте да ги обе­ди­ни­те и гла­со­ви­те на опо­зи­ци­ја­та и на не­о­пре­де­ле­ни­те (осо­бе­но по „иди­о­тес“), со што ќе се на­мет­не­вте ка­ко се­ри­о­зен парт­нер во оп­штес­тво­то.
Величковски: И за тоа мо­же­ше да се збо­ру­ва са­мо до 16 фе­вру­а­ри.

Се исп­ла­ши­вте ко­ле­ги­те опо­зи­ци­о­не­ри да не по­ка­жу­ва­ат кон Вас ка­ко кон „ма­ри­о­не­тка на вла­ста“ по нај­а­ви­те за фор­ми­ра­ње но­ва опо­зи­ци­ја?
Величковски: Во гра­де­ње­то на ста­вот, се во­дев­ме од тоа да не да­ва­ме актив­на ле­ги­ти­ма­ци­ја на вла­ста истак­ну­вај­ќи кан­ди­да­ти за ло­кал­ни­те из­бо­ри, кои во старт се оште­те­ни со нај­а­ве­ни­от бој­кот на опо­зи­ци­ја­та. Два де­на де­ба­ти­рав­ме во два ор­га­на и, на кра­јот, и по­крај го­ле­ма­та жел­ба да ги од­ме­ри­ме си­ли­те со вла­ста, ја до­не­сов­ме од­лу­ка­та што е ве­ќе поз­на­та.

Учес­тву­ва­те во про­те­сти­те. Би учес­тву­ва­ле ли на про­те­сти на из­бор­ни­от ден, што, спо­ред ме­не, е на­ру­шу­ва­ње на де­мо­крат­ски­от про­цес.
Величковски: На­ру­шу­ва­ње­то на из­бор­ни­от про­цес на де­нот на из­бо­ри­те и во пре­диз­бор­ни­от молк е про­тив­за­кон­ско. Тоа се ос­нов­ни­те прин­ци­пи на Ли­бе­рал­на­та пар­ти­ја.

Зар про­те­сти во око­ли­на не се еден вид при­ти­сок и зап­ла­шу­ва­ње?
Величковски: За­ко­ни­те во тој дел се мно­гу јас­ни.

Ако се нај­а­ву­ва де­ка ќе има про­те­сти за да се пре­ки­не из­бор­ни­от про­цес, би учес­тву­ва­ле ли во та­кви про­те­сти?
Величковски: Мис­лам де­ка ве­ќе ви од­го­во­рив на ова пра­ша­ње.

Гле­да­те ли ско­ра­шен из­лез од кри­за­та и ка­ко?
Величковски: Си­гур­но ќе има пред­вре­ме­ни пар­ла­мен­тар­ни из­бо­ри, но по­ли­тич­ки­от ди­ја­лог тре­ба да ги про­из­ве­де од­го­во­ри­те на пра­ша­ња­та ка­ко и ко­га ќе се стиг­не до нив и ка­ко ин­сти­ту­ци­и­те да про­дол­жат да би­дат функ­ци­о­нал­ни.

Да­ли има из­лез до ју­ни?
Величковски: Мно­гу те­шко, а не гле­дам де­ка не­кој се­ри­оз­но го ба­ра. Се­ко­ја кри­за има при­чи­на, по­вод, пос­ле­ди­ца и, се­ка­ко, из­лез. Ние сме се­га во ед­на од фа­зи­те на кри­за­та и ние, про­фе­си­о­нал­ни­те по­ли­ти­ча­ри, сме нај­у­па­те­ни да го нај­де­ме во што по­кра­ток рок. А, ВМРО-ДПМНЕ и вла­ста, во­оп­што, ја има­ат нај­го­ле­ма­та об­вр­ска и од­го­вор­ност за тоа.

Наб­ли­жу­ва­ме ли до из­ле­зот?
Величковски: Од се­ко­ја кри­за ед­наш се из­ле­гу­ва, но кол­ку ќе нѐ чи­ни тоа…?

Пра­шу­вам во од­нос на ин­те­гра­тив­ни­от про­цес.
Величковски: Са­ми­от факт де­ка иде­ја­та за ко­ми­си­ја е со бри­сел­ска „инс­пи­ра­ци­ја“ по­ка­жа кол­ка­ва е жел­ба­та на ЕУ да по­мог­не. Во на­ши­те днев­ни ба­ра­ња и рас­пра­вии, тој факт не бе­ше ва­ло­ри­зи­ран. Се­пак, ќе дој­де­ме во фа­за ко­га ќе мо­ра по­втор­но да се сед­не и да се раз­мис­ли што да се пра­ви. Са­мо да не пре­скок­не­ме три-че­ти­ри го­ди­ни.

Разговараше: Наум Стоилковски
Фото: Александар Ивановски

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.