Ставовите се исти дури и кога не се

Опозициски константи и перманенти

Во СДСМ е сè по ста­ро. Пар­дон, кон­зи­стент­но. Во пар­ти­ја­та не гле­да­ат из­ме­не­ти ста­во­ви во из­ја­ви­те на ли­де­рот Зо­ран За­ев за исти пра­ша­ња. И во пос­лед­но­то ин­терв­ју на За­ев за „Днев­ник“, на пра­ша­ње кој е ста­вот на пар­ти­ја­та во од­нос на ре­ше­ни­е­то на на­мет­на­ти­от спор од Гр­ци­ја, за­ра­ди очиг­лед­на­та раз­лич­на „кич­ме­на по­зи­ци­ја“, тој не да­ва ди­ре­ктен од­го­вор, но ве­ли: „Не по­стои про­ти­вреч­ност, ста­во­ви­те на СДСМ се кон­зи­стент­ни и прин­ци­пи­ел­ни“.

„Ре­пуб­ли­ка“ по­ба­ра и оста­на без кон­крет­ни од­го­во­ри од пар­ти­ја­та за тоа да­ли СДСМ има на­ме­ра да от­ста­пи и да при­фа­ти ре­ше­ние за се­ко­ја упо­тре­ба на ин­си­сти­ра­ње на Гр­ци­ја? Иа­ко во ин­терв­ју за „Ре­пуб­ли­ка“ За­ев по­со­чу­ва­ше де­ка прет­ход­но, ка­ко пот­пре­тсе­да­тел на опо­зи­ци­ја­та, бил за­поз­на­ен со тоа што е, а што не е дел од пре­го­во­ри­те, а на­ши­от иден­ти­тет не е дел од тие пре­го­во­ри, одед­наш дој­де до про­ме­на во не­го­ви­от став и до наг­ла­су­ва­ње де­ка за СДСМ се не­при­фат­ли­ви ре­ше­ни­ја за про­ме­на на ја­зи­кот, иден­ти­те­тот и на на­ци­о­нал­на­та по­себ­ност на ма­ке­дон­ски­от на­род? Да­ли акту­ел­но­то наг­ла­су­ва­ње за не­про­мен­ли­вост на Уста­вот и за за­чу­ву­ва­ње на иден­ти­те­тот не е „про­во­ци­ра­ње“ за кое ја об­ви­ну­ва вла­ста?

Во до­пи­сот од пар­ти­ски­от цен­тар за ко­му­ни­ка­ции, ме­сто од­го­вор, до „Ре­пуб­ли­ка“ бе­ше пре­пра­тен во це­лост еден од од­го­во­ри­те што За­ев ги да­де за „Днев­ник“. И оста­наа со тој од­го­вор, иа­ко уред­но беа пра­ша­ни да не се ра­бо­ти за гре­шка.

„За СДСМ ста­ну­ва збор за на­мет­нат и крај­но не­ра­ци­о­на­лен и не­прин­ци­пи­е­лен спор и проб­лем што Ре­пуб­ли­ка Гр­ци­ја го има за устав­но­то име на Ре­пуб­ли­ка Ма­ке­до­ни­ја. Гр­ци­ја го зло­у­по­тре­бу­ва членс­тво­то во Уни­ја­та и ги ко­ри­сти си­те доз­во­ле­ни и не­доз­во­ле­ни средс­тва и ме­ха­низ­ми, ка­ко при­ме­на­та на ве­то­то, на при­мер, за да ја спре­чи Ма­ке­до­ни­ја во неј­зи­ни­те ас­пи­ра­ции за членс­тво во ЕУ. СДСМ по­сто­ја­но истак­ну­ва де­ка тоа е ед­на не­фер по­зи­ци­ја, зло­у­по­тре­ба на при­ви­ле­ги­и­те на зем­ја-член­ка, во це­лос­на спро­тив­ност со неј­зи­ни­те ме­ѓу­на­род­ни об­вр­ски. Во не­кол­ку на­вра­ти го по­со­чив­ме на­ши­от став де­ка за СДСМ се не­при­фат­ли­ви ре­ше­ни­ја за про­ме­на на ја­зи­кот, иден­ти­те­тот и на на­ци­о­нал­на­та по­себ­ност на ма­ке­дон­ски­от на­род. Ме­ѓу­тоа, за жал, пре­ме­рот Гру­ев­ски ре­ши да го мо­но­по­ли­зи­ра и авто­ри­зи­ра ова пра­ша­ње. СДСМ и опо­зи­ци­ја­та во Ма­ке­до­ни­ја е це­лос­но иск­лу­че­на од про­це­сот на пре­го­ва­ра­ње. И во та­кви окол­но­сти, СДСМ ка­ко од­го­вор­на пар­ти­ја со сво­и­те ста­во­ви и из­ја­ви не доз­во­лу­ва да ѝ се на­не­се ште­та на Ре­пуб­ли­ка Ма­ке­до­ни­ја“.

За раз­ли­ка од од­го­во­рот во „Днев­ник“, не­до­сти­га са­мо пр­ва­та ре­че­ни­ца: „Не по­стои про­ти­вреч­ност, ста­во­ви­те на СДСМ се кон­зи­стент­ни и прин­ци­пи­ел­ни“. Мо­же­би тој дел се од­не­су­ва на од­го­во­ри­те до ме­ди­у­ми­те, а не кон ста­во­ви­те на пар­ти­ја­та.

Пер­ма­нент­но јас сум твој

Об­јас­ну­вај­ќи ја по­зи­ци­ја­та на „кич­ма“ ка­ко „клу­чен ор­ган кон нак­ло­не­тост и при­ја­тел­ски по­да­де­на ра­ка“ , За­ев во ју­ни во ин­терв­ју за „Ре­пуб­ли­ка“ из­ја­ви: „Пре­ми­е­рот тре­ба да оди на на­ци­о­нал­на грч­ка те­ле­ви­зи­ја и да му об­јас­ни на грч­ки­от на­род, кој е eле­кто­рат на грч­ки­те по­ли­ти­ча­ри, де­ка не мо­же ние да би­де­ме со про­ме­нет или со друг иден­ти­тет. На­ши­от ја­зик е ма­ке­дон­ски, на­ша­та по­себ­ност е по­и­на­ква од таа на Гр­ци­ја“.

Но, да­ли За­ев, до­кол­ку евен­ту­ал­но сед­не во пре­ми­ер­ска­та фо­тел­ја, ќе го на­пра­ви тоа, да по­ба­ра од на­ци­о­нал­ни­те грч­ки ме­ди­у­ми да им об­јас­ни де­ка не мо­же да би­де со про­ме­нет или друг иден­ти­тет?

– Што се од­не­су­ва на пра­ша­ње­то за тоа да­ли пре­тсе­да­те­лот За­ев би при­фа­тил на­стап или ин­терв­ју за од­бра­на на ма­ке­дон­ски­от ја­зик и по­зи­ци­ја, ап­со­лут­но, да. СДСМ и пре­тсе­да­те­лот За­ев не бе­га­ат од де­ба­та со ни­ко­го, за што би­ло, по­себ­но не за ма­ке­дон­ски­те др­жав­ни ин­те­ре­си. Пре­тсе­да­те­лот За­ев е под­го­твен на ко­ја би­ло те­ле­ви­зи­ја, во кое би­ло ин­терв­ју, со кој би­ло но­ви­нар да ги со­о­чи ар­гу­мен­ти­те во ин­те­рес на ма­ке­дон­ски­от ја­зик и иден­ти­тет, кои се цвр­сти и нед­вос­мис­ле­ни по­зи­ции на СДСМ, ка­ко што е поз­на­то во јав­но­ста – ве­лат од по­ра­неш­на Би­ха­ќка.

Се­пак, не­ма од­го­вор ка­ко без ко­неч­но ре­ше­ние со Гр­ци­ја, пар­ти­ја­та би ја спро­ве­ла еко­ном­ска­та про­гра­ма, вра­ќа­ње­то на сред­на­та кла­са и по­ве­ќе вра­бо­ту­ва­ња, кои, пред сѐ, се пот­пи­ра­ат на евро­ат­лант­ски­те ин­те­гра­ции ка­ко пре­дус­лов.

И ту­ка најм­но­гу се по­ка­жу­ва по­сто­ја­но­ста во на­ста­пи­те на ли­де­ри­те на пар­ти­ја­та. По­ли­тич­ки­от мен­тор и ме­це­на на За­ев, Цр­вен­ков­ски, ве­ту­ва­ше про­гра­ма со ко­ја тре­ба­ше да вра­бо­ти по еден член од се­кое се­мејс­тво, но ни­ко­гаш не ка­жа ка­ко. Дос­лед­но се на­до­вр­за нас­лед­нич­ка­та Ше­ке­рин­ска. Ни­ту таа ни­ко­гаш не ја откри ал­хе­ми­ска­та фор­му­ла за влез во ЕУ и во НАТО без ре­ше­ние со Гр­ци­ја, до­де­ка пла­ше­ше со „жен­ско здол­ни­ште“.

Ка­ко мо­же да се про­тол­ку­ва по­и­на­ку од дос­лед­но од­не­су­ва­ње­то на пра­те­ни­кот Игор Ива­нов­ски и не­го­ви­от емо­ти­вен на­стап за зна­че­ње­то и за за­чу­ву­ва­ње­то на сон­це­то од Кут­леш? Осо­бе­но отка­ко пар­ти­ја­та во чи­е­што ра­ко­водс­тво е го трг­на овој ма­ке­дон­ски на­ци­о­на­лен сим­бол од др­жав­но­то зна­ме. И зар се­га Ива­нов­ски со ва­ка јав­но иска­жа­на­та по­вр­за­ност кон сон­це­то од Кут­леш не се спро­тив­ста­ву­ва на по­ли­ти­ка­та на СДСМ „да не се бра­ну­ва“? Пред ед­на го­ди­на Ива­нов­ски ба­ра­ше вра­ќа­ње на европ­ски­от над­зор на Ма­ке­до­ни­ја од Со­ве­тот на Евро­па, што се иско­ри­сти од грч­ки­те по­ли­ти­ча­ри исто ка­ко што се­га Ивон Ве­лич­ков­ски им да­де адут в ра­ка.

Дос­лед­но­ста се ог­ле­да и во мер­ка­та за по­врат на ДДВ. СДСМ обе­ло­де­ни де­ка но­ви­от столб на прос­пе­ри­тет­на­та еко­но­ми­ја пар­ти­ја­та го по­ну­ди­ла во из­бор­на­та про­гра­ма во 2002 го­ди­на. Во то­гаш­ни­от тим за изра­бо­тка на про­гра­ма­та на пер­ма­нент­ни­от ли­дер Цр­вен­ков­ски би­ле и Ше­ке­рин­ска и Ива­нов­ски.

Не е до дос­лед­но­ста, до неј­зи­ни­от ко­рен е

И по­втор­но, за жал, се на­вра­ќа­ме на не­до­сти­гот од све­жи­на и од идеи во опо­зи­ци­ја­та. Ду­ри и не се крие вли­ја­ни­е­то на веч­ни­от ли­дер. Иа­ко бор­ба­та за из­бор на но­во ра­ко­водс­тво пред по­ло­ви­на го­ди­на бе­ше бор­ба да се над­ми­не тоа вли­ја­ни­е­то, За­ев се­га во „Днев­ник“ наг­ла­су­ва: „Искус­тво­то и му­дро­ста на Цр­вен­ков­ски се до­бре­дој­де­ни и са­кам да ги ко­ри­стам се­ко­гаш ко­га има по­тре­ба. Не ги де­лам лу­ѓе­то во СДСМ на свои или на не­кои дру­ги, бли­ски до ме­не, до овој или до оној. Kако пот­пре­тсе­да­тел на СДСМ, во ми­на­то­то, јас бев еден од најб­ли­ски­те со­ра­бот­ни­ци на Цр­вен­ков­ски, што се ве­ли, дес­на ра­ка“.

Чле­но­ви и сим­па­ти­зе­ри на СДСМ пре­ду­пре­ду­ваа де­ка Цр­вен­ков­ски ги има в ра­ка си­те кан­ди­да­ти за не­гов нас­лед­ник. Де­ка  има ин­фор­ма­ции за нив од ми­на­то­то, што му да­ва пред­ност. Ме­ѓу дру­го­то, „Ре­пуб­ли­ка“ то­гаш об­ја­ви де­ка си­те кан­ди­да­ти еден по еден одат на „ба­ци ра­ка“ со сво­и­те про­гра­ми кај Цр­вен­ков­ски, на не­го­во одо­бру­ва­ње. Гла­са­ње­то на Кон­гре­сот ста­на ма­ска за дос­лед­на­та пос­луш­ност ме­ѓу де­ле­га­ти­те. Со­би­ра­ње­то на 20.000 пот­пи­си са­мо беа наг­ла­су­ва­ње на не­го­ва­та моќ и вли­ја­ние.

За­ев ка­ко нас­лед­ник на Цр­вен­ков­ски сѐ по­че­сто ве­ли де­ка не е грев по­ли­тич­ки да се за­ги­не за ис­че­кор на др­жа­ва­та. Ко­ле­ктив­на­та ме­мо­ри­ја на Ма­ке­до­ни­ја го па­ме­ти За­ев ка­ко чо­век што на­пра­ви че­кор и се из­ви­ни за гре­шки­те на СДСМ од ми­на­то­то. Ана­ли­ти­ча­ри­те фи­ни­шот на слу­ча­јот „Гло­бал“ и або­ли­ци­ја­та по­тоа го сме­таа за по­ли­тич­ки по­ги­бел на За­ев.

За­ев из­ја­ву­ва­ше де­ка не­ма ам­би­ции ни­ту за нов гра­до­на­чал­нич­ки ман­дат, ни­ту за ли­дер на СДСМ, но се кан­ди­ди­ра­ше и за ед­но­то и за дру­го­то и го освои и ед­но­то и дру­го­то.

Се­га дос­лед­но ја спро­ве­ду­ва иде­ја­та и про­гра­ма­та. Таа што по­ми­на кај Цр­вен­ков­ски. До не­кој сле­ден пар­ти­ски кон­грес. Мо­же­би то­гаш ќе се пре­ре­дат коц­ки­те и на чел­на­та по­зи­ци­ја ќе сед­не не­кој што ќе смог­не ви­стин­ски си­ли доб­лес­но да се из­ви­ни и за овие гре­шки. За се­га, та­кви изг­ле­ди не­ма. СДСМ дос­лед­но „ќе ги џва­ка жи­ви­те лу­ѓе“, кои се спро­тив­ста­ву­ваа на оваа дос­лед­ност.

„Ко­га вла­да­та ве­ли де­ка не­ма да ги зго­ле­му­ва да­но­ци­те, тоа е огром­на ла­га, би­деј­ќи зго­ле­му­ва­ње­то на јав­ни­от долг над ка­па­ци­те­тот на еко­но­ми­ја­та зна­чи од­ло­же­но зго­ле­му­ва­ње на да­но­ци­те и тоа ќе се слу­чи по­доц­на, да­ли под оваа вла­да или це­ли­от ме­теж ќе ѝ би­де оста­вен на не­ко­ја дру­га вла­да“, ве­ли Петар Го­шев. Оста­ну­ва пра­ша­ње­то ка­ко ќе се пол­ни тогаш др­жав­ни­от бу­џет со но­ва­та пред­ло­же­на да­ноч­на про­гра­ма на СДСМ? Или и да­но­ци­те на СДСМ дос­лед­но ќе се по­ка­чат?

Пишува: Наум Стоилковски
(текст објавен во 68. број на неделникот Република)

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.