М-р Нермин Теловска, логопед, dпецијалист за дисфлуентни нарушувања на говорот
Раната детска возраст е клучна за говорно јазичкиот развој кај децата. Затоа, од голема важност се активностите со кои родителите можат да допринесат, што е и најчесто нивно прашање и грижа.
Во текстот кој што следи опишани се препорачаните активности со детето на одредена возраст, кои ќе помогнат во неговиот успешен говорно јазички развој.
- Активности со детето на три месечна возраст
Додека вашето бебе лежи, изговарајте му го името од страна се додека не ја сврти главата кон звукот. Насмевнете му се и пофалете го за добро завршената работа. Повторете го истото од другата страна. Земете една од тропалките на вашето бебе или музичка играчка и ставајте ја на двете страни од него и видете дали тоа ќе се сврти кон звукот. Ова помага децата да научат да го локализираат звукот. Зборувајте му на вашето бебе по мелодично, охрабрувајќи го да вокализира. Вашето бебе треба да е во близина на вашето лице кога му зборувате. Тоа треба да биде околу 25 см од вашето лице за да може да се фокусира на вас. Зборувајте му на вашето дете за се она што го правите околу него.
Зборувајте му за деловите од неговото тело додека го бањате. На пр. „Ова е раката, мама ја мие раката”, итн
- Активности со детето на 4 до 6 месечна возраст
Огледалата се одлична алатка за оваа возраст. Прашајте „Кое е ова бебе?” Мафнете со рака или направете некоја мимика за да видите како тоа се смее и ужива.
Играјте игра „Каде е играчката?” Земете крпа или шал и покријте ја играчката.
Побарајте: „Каде е играчката?” Потоа ја разоткривате. Со ова детето учи концепт наречен „Трајност или перманентност на објект‘‘ што му овозможува на вашето бебе да разбере дека и нешто што не може да види не значи дека не е таму.
Имитирајте го секој звук што го прави вашето бебе. Ова го охрабрува да вокализира. Вокализациите ќе се претворат во зборови.
Ако вашето бебе започнува правење зборови, ги преземате овие зборови и ги продолжувате. На пример, ако бебето вели: „Мама”, може да се каже „Да, јас сум мама”. Ова ги охрабрува за земање на ред и е почеток на конверзација.
Повторно, деловите од телото се прекрасен концепт за учење. Можете да му пеете или да му кажувате со ритам и рима покажувајќи на дел од телото, како на пример, „Допри, допри, допри го носот” итн.
- Активности за возраст од 6 до 9 месеци
Изложете го вашето бебе на различни звуци како џагорења, потпевнувања, сирена, кашлица, кликнување со вашиот јазик, па дури и пукање со вашиот образ. Ова ќе го охрабри да истражува со јазикот и устата и да научи што се може да направи. Игра „Каде е музиката” со музичка играчка. Ставете ја играчката некаде во собата и видете дали тоа ќе може да ја најде. Песните, римите, броенките, придружени со движења на рацете, како што е играта „Jавање коњче” на колено. Користете различни варијации на вашиот глас и различни интензитети, да се покаже што може да се направи со глас и да ги истакнеме различните концепти: внимавај, полека, побрзо, горе, долу и сл. Игра „Куку”, со крпа или шал. Ова е уште една игра со која се зајакнува концептот “Постојаност на објектот”, но сега тоа го правите со покривање на неговото или вашето лице. Ова помага бебето да го разбере концептот на постојаност на луѓе, како и на објекти. Читање книги со кратки реченици и едноставни илустрации. Можете дури да ги вртите страниците и само да ги именувате сликите.
- Активности за возраст од 9 до 12 месеци
Играјте надвор. Именувајте го секое нешто за кое е заинтересирано детето и разговарајте со него за тоа. Започнете учење на предлози „во”, „на”, „над” и „под” со помош на кутија или вреќа и омилената играчка. Покажете му на детето да погледне слика на некој од семејството и зборувајте за него и кажете му го името. Потоа со шамија покријте ја сликата и прашајте”, „каде е (мама, тато, бато, дада, баба, дедо, итн)?” Повторно песните, движењето и музичките игри се одлични во оваа возраст. Се користат книги кои имаат копчиња на кои ако се притисне произведуваат звуци.
- Активности за возераст од 12 месеци до 2½ години
Децата на оваа возраст започнуваат да разбираат едноставни прашања. Можете да играте игри „Каде е …?” Додека сте во кујната, готвите или за време на вечера, можете на пример да поставувате прашања од типот „Каде е лажицата?” и сл. Вашето дете треба да започне да идентификува објекти на слика. Изложете го детето во различни опкружувања и различни зборови односно богат вокабулар. Правете заеднички прошетки, шопинг, растителни градини, пикник, чистење на куќа или двор. Разговорајте за нови ситуации пред да се случат, додека тие се случуваат, и откако ќе се случат. – Прашувајте го детето за да се стимулира неговата мисла и јазик. Кога тој кажува за нешто што го прави, пофалете го за неговите напори во комуникацијата.
- Активности за деца од 2½ до 3 години
Кога играте со коцки или други објекти, тоа треба да биде во можност да го разбере концептот на еден. Ако тоа има 6 коцки и вие ќе побарате една, тоа треба да биде во можност да ви даде со рака само една коцка. На оваа возраст, треба да започнете воведување на поими „големо” и „мало”. Додека играте со него, има неколку различни големини на коцки и барајте од него мала или една голема. Играње едноставни мемориски игри со вашето дете е добро во оваа возраст. Тоа треба да биде способно да запамети две цифри или букви. Кажувате два броја, односно 2 и 5 и ќе видите дали тоа може да ги повтори. Вашето дете треба да разбира употреба на предмети. Прашајте го: „Што користиме за чешлање на коса?, Со што пиеме млеко?, итн.
Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.
