Повеќето домашни компании се согласни што државата обезбедува субвенции за привлекување странски инвеститори, но добар дел од нив поради тоа се чувствуваат дискриминирано, беше речено на денешната дебата што ја организира Институтот за европска политика (ЕПИ).
Како што порачаа учесниците, неопходна е поголема транспарентност во однос на директната помош и на грантовите што ги добиваат странските вложувачи во земјава, а пред да се доделува каква било поддршка од ваков тип, мора да се направат детални, опсежни анализи и евалуации за очекуваните придобивки. Недоволно внимание се посветува на македонските инвеститори.
-Тие не можат или тешко добиваат помош за решавање на основните проблеми во работењето, а за привилегии какви што имаат странските фирми не може воопшто да стане збор – посочи Ристо Карајков, изнесувајќи ги резултатите од истражувањето направено врз 268 менаџери во домашните компании. Карајков додаде дека меѓу домашните и меѓу странските инвеститори постои само формално правна изедначеност.
-Придобивките од СДИ главно повеќе се базираат на вербални тврдења, отколку што се поткрепени емпириски. Ова е тема зад која најчесто застануваат политичките субјекти со тврдења дека има поволности за странците, а нема за нашите компании и обратно, додека конкретни, реални податоци и аргументи има и се изнесуваат многу малку – нагласува Карајков.
Според Весна Гарванлиева, која се осврна на анализите правени за периодот од 2007 до 2014 година врз основа на финансиските извештаи на компаниите во слободните зони, економскиот бенефит е позитивен за три од седум компании во зоните и изнесува околу 124 милиони евра. Овие компании имаат мало влијание врз додадената вредност.
-Тие се извозно ориентирани, но најголемиот дел од инпутите ги увезуваат. Нивниот удел, пак, во вкупните странски директни инвестиции годишно варираат од 20 до 30 отсто, а учеството во извозот како релевантен показател почнува да се јавува од 2010 година и во 2014 достига 27 проценти од вкупниот извоз – рече Гарванлиева.
Според неа, позитивните влијанија од странските инвестиции се одложени и треба да се очекуваат во подоцнежните години.
-Потребна е квалитетна анализа пред тие да се привлечат и за тоа, кои се очекуваните придобивки – заклучи Гарванлиева.
Пред почетокот на дискусијата се обрати британскиот амбасадор во Македонија, Чарлс Гарет, подвлекувајќи го значењето на јавните дебати. Нема здрава демократија, напомена, без здрава јавна дебата на сите нивоа.
-Информациите, податоците и доказите се важни при креирањето на политиките. Им помагаат на лидерите да донесат правилни политички одлуки, на инвеститорите да донесат вистински одлуки за вложување, а на граѓаните да видат како се трошат парите – нагласи Гарет.
Дебатата на тема „Домашните наспроти странските инвестиции во Република Македонија: политики за поддршка и нивните ефекти“ е прва од предвидените три во рамки на проектот „Дијалози за визија“, поддржан од Британската амбасада во Скопје. Останатите две, како што беше најавено, треба да се одржат овој и наредниот месец.
Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.
