Нѐ пречека во својот стан со шише смути, во друштво на својот татко, маестро Џамбазов, и мачката Емилија. На телевизија одеа снимки од веќе покојната Уснија Реџепова… Колку убава жена беше. Се сеќавам кога настапувавме, таа пееше, јас бев водител на некоја лотарија… Навираат спомените. Поводи за разговор има многу, а на почеток се неизбежни оние милион муабети што ги слушаме за него, а се далеку од реалноста и од вистината.
Слушнавме разни верзии за тоа што му се случи на Џамбазов во јуни, кога заврши кај Жан Митрев…
Џамбазов: За мене тоа, навистина, беше голем шок. Не дека јас не очекував дека ќе ми се случи такво нешто во животот поради стилот на живот што го имав. Знаев дека ќе ми се случи. Но знаев дека е подобро да се случи порано, барем да знам на што сум. Вистинска среќа е што отидов на вистинско место, односно кај тој доктор кому бескрајно му се заблагодарувам, д-р Хаџи Николов од Гевгелија, кој само ми ги виде нозете и ми рече итно да одам за Скопје. Откако отидов таму, не поминаа ни 24 часа кога од моите најблиски стигнаа 17 сценарија за тоа што, навистина, се случило, од кои ниту едно не беше точно – од тоа дека сум се предозирал со хероин, до тоа дека сум имал алкохолно труење, па сум урнал семафор, сум се тепал со полицаец… Сценарио дека имам рак, па мозочен удар, срцев удар.. Некои колеги, меѓу кои и ти, ми забележија што дозволував да ме фотографираат таков никаков во болница, но тоа беше моја одлука само за да им покажам на луѓето дека мене ми се случило тоа што му се случува на секој втор-трет човек денеска, кој има повеќе од 50 години и што имал нередовен живот, исхрана, ментална хигиена. Од тоа нема бегање. Но, сфатив едно – од можеби 20.000 пораки што пристигнаа, од сите разни вести, со моите најблиски не успеавме да пронајдеме повеќе од три што, иако не беа навредливи, беа од типот „преку глава веќе со тој Игор Џамбазов“… Тогаш видов колку луѓето ме сакаат. Мислев дека полека, полека си ја расипувам „петката“ и дека полека, полека доаѓаат некои други, млади. Се покажа дека тоа што сум го правел со години се врежало и во мислите на оваа средна генерација, на постарата да не зборувам, а најголемо изненадување за мене беше оваа млада генерација за која мислев дека нема поима кој сум јас. Благодарение на социјални мрежи, бев фрапиран колку дечиња од 19 до 20 години знаат за мене, ме почитуваат, ги знаат моите книги, стихови, мисли…
Мислите на Џамбазов… Секојдневно на „Фејсбук“ се појавува по некоја твоја мисла пренесена од корисниците на оваа социјална мрежа…
Џамбазов: Еве, јавно да кажам, ниту еден профил на „Фејсбук“ на Игор Џамбазов не е мој. Постои еден клуб на обожаватели за кој дадов одобрување, го водат неколку деца, кои ги замолив да објавуваат што било, само да нема политички контекст, бидејќи јас сум аполитичко суштество веќе 13 години. Единствено место каде што јас ги искажувам моите ставови е страницата на „Фејсбук“ на мојата мачка, Емилија Џамбазова Бавчанска. Сѐ друго е лажно. Ги молам сите што сакаат да објават моја мисла со моја фотографија, да проверат прво дали, навистина, е тоа моја мисла. Многу е смешно да видам моја фотографија и оздола да прочитам мисла на Толстој или на Ниче. Мене тоа ми годи, и си се смеам, меѓутоа не се чувствувам добро затоа што во оваа држава има многу луѓе што се начитани, а има и една друга група луѓе, кои едвај чекаат да те фатат во нешто такво. Јавно изјавувам дека никогаш во животот не сум објавил туѓа мисла со моја фотографија. Тоа го прават некои деца и јас ги замолувам да престанат.
Здравствениот проблем во јуни ги собра сите твои најдраги и најблиски околу тебе. Твојата сестра Тања дојде да биде со тебе.
Џамбазов: Да, дојде Тања, дотка, дојде Гуру Харе, дојде Весна Бејби… Таа беше најредовна од сите. И покрај сѐ што ни се случи во животот, знаеш, годините си го прават своето, кога сега знаеме дека двајцата заедно имаме 100 години, не можеме да се однесуваме како да имаме по 20 години. Некои работи во животот се простуваат, ама не се забораваат, ама мислам дека ние си простивме, но и забораваме. Знаеш дека јас многу често сум ѝ гостин дома, ѝ ги обожавам децата. По Нова година ние двајца ќе направиме нешто што никој не го очекува.
Се враќаш во театар?
Џамбазов: Весна Бејби ме убеди да се вратам, не во театар, но да се вратам на сцена. Да направиме една претстава, монодрама. Еве го текстот, но не смеам ништо повеќе да ти кажам.
Ми рече дека ако се вратиш на сцена тоа ќе биде со Тони Михајловски.
Џамбазов: Да, ама Тони Михајловски е многу зафатен. Но Тони и неговата сопруга, преку нивната фирма со која го прават „Опуштено“, ќе ми бидат продуценти на концертот.
Нов концерт – на последниот, пред две години, вети дека секоја година ќе правиш концерт.
Џамбазов: Да, нов концерт, кој ќе се одржи на 26 декември во „Метрополис арена“ под наслов „Џамбо фестивал“. Моја стара идеја, која требаше да се прави секоја година во „Борис Трајковски“. Ветив, но од оправдани причини минатата година не се направи. „Џамбо фестивал“ ќе трае шест часа, ќе бидат сите мои групи, групи со кои сум настапувал и настапувам, сѐ уште кога ќе отидам се собираме и свириме, дали за настап или за ќеф. Тоа ќе бидат специјални гости, ќе има еден голем женски хор и неколку мултиталентирани луѓе, инструменталисти, за кои никој во Македонија не слушнал, а кои се, на пример, светски првак во хармоника или, не знам, најдобриот гитарист на Балканот… На овој концерт јас сум најмалку битен. Јас сум само човекот што ја дава идејата. „Џамбо фестивал“ ќе биде фестивал не само на музиката, правиме муабет за акустична музика, туку ќе биде собир на сите млади и талентирани уметници во друштво на веќе познати и афирмирани уметници – сликари, скулптори, арт дизајнери, музичари, писатели, поети… Сѐ на едно место. Кога ќе влезеш во „Метрополис арена“, ќе влезеш во место на една наша подзаборавена „македонска култура“, каде што ни малку нема да мириса на турбофолк, на кич и на шунд. „Џамбо фестивал“ нека биде како што е „Таксират“, голем фестивал што се бори со таа „рак рана на Балканот“ што ни ги труе децата, ги тера младите девојки да се облекуваат како проститутки, младите момчиња да носат „долче и габана“ шалче и „луј витон“ чантичка… Навистина е гревота тоа што ѝ се случува на Македонија – да не знае да си ги цени своите уметници. Има толку многу талентирани луѓе во Македонија. Кога ќе се запознаам со некој и ќе ми предложи да видам нешто негово на „Јутјуб“ се прашувам како овој човек досега никој не го споменал во Македонија.
Се случува на твојот, односно на профилот на „Фејсбук“ на Емилија да промовираш некој наш млад талентиран музичар.
Џамбазов: Апсолутно. Александар Коловски, светски првак во хармоника. Имаше концерт во Пекинг, во Кина е голема ѕвезда, дури има и девојка Кинеска. Мартина Блажевска, млада охриѓанка, џезерка, блузерка, која студира во Америка. Потоа Натали Башовска, која студира режија, фотографија во Њујорк… Ништо не значи што јас и Емилија ќе објавиме нешто нивно. Но не треба јас да го правам тоа, но и тие сами кога го прават тоа, џабе им е. Треба да се најде еден институт што ќе го решава тој проблем. Еве „Џамбо фестивал“ нека биде првиот таков неофицијален институт, кој ќе го решава проблемот на пробивот на талентираните ѕвезди. „Метрополис арена“ е создадена за тоа, времето е идеално, 26 декември, предновогодишна еуфорија, расположени луѓе со пари, подготвени за добра забава. Ќе ги пуштам билетите во продажба за 15 дена, па да видиме што ќе се случи.
На „Фејсбук“ со Емилија најавивте и нова книга, „Умрен човек“.
Џамбазов: Три дена пред концертот, на 23 декември, ќе биде промоцијата на новата книга „Умрен човек“, со работен наслов „Неславен крај на една трилогија“. Ја заокружуваме трилогијата „Гол човек“, „Облечен човек“ и „Умрен човек“.
Зошто „Умрен човек“?
Џамбазов: Тоа што е многу интересно за „Умрен човек“ е тоа што не почнав да ја пишувам откако се случи здравствениот проблем, туку многу порано. Промоцијата на „Облечен човек“ беше на крајот на декември, а јас пронајдов дека документот сум го отворил на 1 јануари под тој наслов. По „Бубамара“ заминав за Охрид каде што бев два месеца, каде што ги направив првите контури, кога се вратив тргнав на пат низ Македонија, се подготвував за концертот, за кој од тогаш знаев дека ќе го правам и тогаш ми се случи ова и ми дојде како „кец на десетка“, да се заокружи сето ова.
Која ти беше симболиката на „Умрен човек“?
Џамбазов: Има една реченица што ја објавивме со Емче без да кажеме дека е од новата книга, која гласи „Некои луѓе се умрени пред да се родат“. Јас верувам дека не сум умрен пред да се родам и сум го докажал тоа, ама сега се раѓаат луѓе, кои, по тоа што го прават, подобро и никогаш да не се роделе. Или, како што знае Емче да коментира за Америка: „Земјата што немаше потреба да се открива“. Книгата ќе биде прво забавна, духовита, фикција е… Почнува со реченицата „дента кога се родив беше понеделник“ и што се случува потоа, како одам на небото, не можат горе да се договорат дали во рајот или во пеколот, па пробно три дена ваму, три дена таму. Стигнувам таму до тунелот, до светлината некаде, го видов гробарот со лопатата, му го видов и десното око и дел од косата и се вратив назад во моментот кога ме будат по анестезијата, по втората операција. Дури и не е црн хумор, само ја третирам смртта на не толку трагичен начин. Во книгата има и една реченица: Ние, всушност, сме умрени тој момент кога ќе се родиме, само не знаеме колку долго ќе го одолжуваме тоа, дали за два месеци, не дај боже, дали за осум, 20 или 90 години. Ние сме живи само во стомакот на мајката, штом ќе излеземе од таму, почнува нашата смрт. Колку повеќе ќе ја одолжуваме, толку повеќе ќе уживаме во животот, ако воопшто тој, ваков каков што е, е за уживање.
Ќе биде ли и оваа книга еден вид енигматика, читателот да ги препознава ликовите?
Џамбазов: Не, овде има точно определени ликови, ве има сите во книгата со вистински имиња, а најзабавни ќе бидат моите средби на небото со Џими Хендрикс, Ејми Вајнхаус, со Тито, Даме Груев, со Гоце, Ченто… Со Хитлер. Дедо ми Петре ми е главен водич горе, се има етаблирано горе, има добиено орден , има влез на сите забави, ќе успее да ме однесе секаде и да ме запознае со сите. Нема само да успеам да влезам кај другарот Тито бидејќи има седница на ЦК, чекаме јас и Милошевиќ кај него пред врата, но нема да нѐ прими. Тоа се едни такви мали скеч-ситуации, многу убаво поврзани, едно патување до непознатото и враќање назад во реалноста… Ќе направам голема промоција, да може секој да дојде. Сега во книгата ќе има повеќе уметници, да направи по една сцена од книгата на свој духовит начин – јас и луѓето што ќе ги споменам. Така што додека ја читаш книгата ќе гледаш слики, илустрации, стрип-верзии на сцени од книгата, направени од разни уметници. Тие уметници ќе имаат изложба на концертот, во тие два часа, додека свират предгрупи, додека народот влегува. Тогаш ќе биде таа прошетка на публиката.
Пак ли ќе потпишуваш книги по концертот? Минатиот концерт заглави со потпишување книги, па два дена не стана од кревет.
Џамбазов: Дај Боже пак да потпишувам. И да знаеш дека по тој прв концерт, јас првпат почувствував болки во нозете, кои траеја неколку дена, но сметав дека тоа е само од премор, двомесечно трчање, нервози, концерт, потпишување… Ми се случи уште еднаш минатата година, на 30 декември кога свиревме. Баба Маца ми даде некои апчиња што ги пие таа за циркулација на крвта, ми помина и мислев сѐ е во ред, а не било. Страшна беше ситуацијата, уште не е наивно и затоа решив да си го продолжам животот колку што можам.
Сега Џамбазов води здрав живот?
Џамбазов: Не бев дисциплиниран, ги прекршив сите правила, дојде сестра ми од Америка, правеше 50. роденден, ги собра сите свои другари од основно, средно, факултет, поранешни момчиња со фамилиите, а ги имала многу… Не можев да одолеам, се отпуштивме максимално, бев неколку дена во Маврово, во Скопје. Тоа беа прекрасни денови , кога се видов со некои луѓе што ги немам видено по 15-20 години. Имав една таква алкохолна менструација, убаво се чувствував во неа, но сфатив дека апсолутно ми е непотребна. Со здравата храна ми е непотребно да се напијам алкохол и еве веќе петти, шести ден како не сум пробал ништо друго, освен здрава храна.
Маестро Александар Џамбазов пред ова интервју ти донесе ладно цедено маслиново масло.
Џамбазов: Да, да, многу е смешен. Ме пофали минатиот пат дека сум на здрава храна, и ми донесе чварки… И еве ја Емче не може да стане од што е прејадена од чварки. И еве денеска ми донесе ладно цедено масло, кое смеам да го консумирам. Криво ми е за тие денови кога бев недисциплиниран заради Жан Митрев, заради докторката, затоа јавно се извинив. Имам 52 години, иако немам лична карта, полнолетен сум, и знам што правам со себе. Имаше шанса да ме фати некаква депресија, но веројатно тој младешки дух во мене ме одржа во живот.
Пред четири-пет години ми рече дека ова е последната шанса што ти ја дава животот. Некако сериозно си го сфати тоа.
Џамбазов: Да, но требаше да ми се случи ова за ептен сериозно да го сфатам. Треба да бидеш карактер. Се шегувам дека сум карактер, ама „гомно карактер“, овој пат ќе се обидам да бидам карактер.. „Здраво живо“ се грижат за мене повеќе од татко ми. Бев на прв официјален тренинг, на Мирко не му се веруваше колку издржувам на лента и на велосипед. Најважно е да го издржам овој напор со книгата и со концертот, за по Нова година да го направиме и тоа со Весна, ќе дојде март – април, и ете ме назад во Слепче.
Разговараше: Билјана Зафирова
Фото: Александар Ивановски
(Интервјуто со Игор Џамбазов е објавено во 162. број на неделникот Република, 9.10.2015)
Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.