Акните се лекуваат многу успешно ако со терапиjа се почне навреме

Проб­ле­ма­тич­на­та ко­жа, со ак­ни на ли­це­то, осо­бе­но во ти­неј­џер­ски­от пер­и­од, мо­же да би­де го­лем проб­лем ако не се ле­чи на­вре­ме. Дер­ма­то­ло­зи­те нај­че­сто ги со­ве­ту­ва­ат па­ци­ен­ти­те да се ја­ват во нив­на­та ор­ди­на­ци­ја уште при пр­ва­та по­ја­ва на ак­ни­те за на­вре­ме да се одре­ди по­треб­на­та те­ра­пи­ја. По­сто­јат не­кол­ку те­ра­пи­ски мо­да­ли­те­ти што да­ва­ат од­лич­ни ре­зул­та­ти при тре­ти­ра­ње­то луз­ни од ак­ни. Нај­до­бри ре­зул­та­ти се по­стиг­ну­ва­ат со ком­би­ни­ра­ни трет­ма­ни, ве­ли во ин­терв­ју­то за „Ре­пуб­ли­ка“ дер­ма­то­ве­не­ро­ло­гот д-р Искра Пе­тров­ска-Ше­шо­ва.

Ко­га е ви­стин­ско­то вре­ме за па­ци­ен­ти­те што има­ат проб­ле­ми со ак­ни на ли­це­то прв­пат да по­се­тат дер­ма­то­лог? Да­ли тре­ба да по­ми­не ти­неј­џер­ски­от пер­и­од, па по­тоа да се тре­ти­ра ли­це­то или, пак, ко­га ќе по­ја­ват ак­ни­те прв­пат?
Пе­тров­ска-Ше­шо­ва: Еден од нај­че­сти­те проб­лем во ти­неј­џер­ски­от пер­и­од е по­ја­ва­та на ак­ни­те. Од осо­бе­на важ­ност е па­ци­ен­тот да се ја­ви на дер­ма­то­лог при пр­во­то по­ја­ву­ва­ње на ак­ни­те би­деј­ќи со на­вре­ме­на ди­јаг­но­за, со­од­вет­на ин­ди­ви­ду­ал­но спро­ве­де­на те­ра­пи­ја, и со по­чи­ту­ва­ње и спро­ве­ду­ва­ње на со­ве­ти­те од дер­ма­то­лог ќе се на­ма­лат на ми­ни­мум не­са­ка­ни­те ефе­кти и комп­ли­ка­ции.

Ка­ко нај­че­сто без­бол­но и со го­лем ус­пех се тре­ти­ра­ат луз­ни­те од ак­ни­те на ли­це­то?
Пе­тров­ска-Ше­шо­ва: Те­ра­пи­ски­те мож­но­сти на луз­ни од ак­ни се мно­гу­број­ни, а нај­че­сто се ком­би­ни­ра­ни, ин­ди­ви­ду­ал­ни и мно­гу ус­пеш­ни. За ка­ков вид те­ра­пи­ја ќе се опре­де­ли­ме за­ви­си од мно­гу фа­кто­ри. Од ти­пот на луз­ни­те (да­ли се атро­фич­ни или хи­пер­тро­фич­ни), од мо­мен­тал­на­та со­стој­ба на па­ци­ен­тот, од не­го­ви­те оче­ку­ва­ња и од искус­тво­то на дер­ма­то­ло­гот. Ина­ку, по­сто­јат не­кол­ку те­ра­пи­ски мо­да­ли­те­ти што да­ва­ат од­лич­ни ре­зул­та­ти кај луз­ни од ак­ни. Поч­ну­вај­ќи од ло­кал­на те­ра­пи­ја кај по­лес­ни луз­ни, ми­кро­дер­мо­а­бра­зив­ни трет­ма­ни, кри­о­те­ра­пи­ја, ин­тра­ле­зи­о­ни сте­ро­и­ди, по­тоа хе­ми­ски пи­лин­зи со са­ли­цил­на ки­се­ли­на, гли­кол­на, ре­ти­но­ич­на, ТЦА (по­вр­шин­ски, сред­ни, дла­бо­ки пи­лин­зи), ИПЛ (ин­тен­зив­на пулс­на свет­ли­на), по­лу­аб­ла­тив­на ра­ди­о­фре­квент­на тех­но­ло­ги­ја Пи­џел, ла­сер­ски абра­зив­ни трет­ма­ни со јаг­ле­ро­ден ди­о­ксид и со Ѕаг ла­сер. Нај­до­бри ре­зул­та­ти се по­стиг­ну­ва­ат со ком­би­ни­ра­ни трет­ма­ни. Ме­ѓу­тоа, до­се­гаш­ни­те на­ши искус­тва по­ка­жу­ва­ат де­ка има од­лич­ни ре­зул­та­ти кај луз­ни од ак­ни кои поч­ну­ва­ат да се ле­ку­ва­ат на­вре­ме­но.

Што е псо­ри­ја­за и мож­но ли е це­лос­но ле­ку­ва­ње на оваа кож­на бо­лест?
Пе­тров­ска-Ше­шо­ва: Псо­ри­ја­за­та е хро­нич­на инф­ла­ма­тор­на бо­лест со фа­ми­ли­јар­на пре­дис­по­зи­ци­ја, при што три­гер-фа­кто­ри­те од сре­ди­на­та, ка­ко што се ба­кте­ри­ски ин­фек­ции, тра­у­ми, стрес­ни со­стој­би, ле­ко­ви, мо­же да до­ве­дат до ма­ни­фест­на бо­лест. Нај­че­ста кли­нич­ка ка­ра­кте­ри­сти­ка на псо­ри­ја­за­та е огра­ни­че­на ери­тем­на па­пу­ла со сре­бре­ни­ка­ва ко­руп­ка. Нај­че­сто ло­ка­ли­зи­ра­на на ек­стен­зор­ни­те по­вр­ши­ни на ек­стре­ми­те­ти­те (ла­кти и ко­ле­на), кос­ма­ти­от дел на гла­ва­та, са­крал­на­та ре­ги­ја, но мо­же да се ма­ни­фе­сти­ра и ка­де би­ло на те­ло­то. Кли­нич­ка­та сли­ка е ва­ри­ја­бил­на и раз­лич­на од па­ци­ент до па­ци­ент. Со ог­лед на бр­зи­от раз­вој на ме­ди­ци­на­та, мож­но­сти­те за ле­ку­ва­ње на псо­ри­ја­за­та се сè по­со­фи­сти­ци­ра­ни. Но­ва­та иму­но­ло­шко-би­о­ло­шка те­ра­пи­ја, ко­ја овоз­мо­жу­ва дол­го­трај­на ре­ми­си­ја, да­ва ед­но олес­ну­ва­ње во жи­во­тот на па­ци­ен­ти­те со по­те­шки об­ли­ци на псо­ри­ја­за, ка­ко што се пла­кар­ни­от и псо­ри­ја­тич­ни­от ар­три­тис.

Ка­ко се тре­ти­ра ато­пич­ни­от дер­ма­тит, кој мо­же да се ја­ви на мно­гу ма­ла во­зраст, а по­тоа и да се пров­ле­ку­ва низ го­ди­ни­те?
Пе­тров­ска-Ше­шо­ва: Ато­пич­ни­от дер­ма­тит е хро­нич­на, по­вто­ру­вач­ка бо­лест ко­ја се вбро­ју­ва во гру­па­та нас­лед­ни за­бо­лу­ва­ња што нај­че­сто се ја­ву­ва­ат во ра­ни­от дет­ски пер­и­од, ме­ѓу­тоа не е иск­лу­че­но и ја­ву­ва­ње­то на бо­ле­ста кај во­зрас­ни. Прет­ста­ву­ва ед­на фор­ма на ато­пич­ни­от син­дром, поз­нат ка­ко ато­пи­ја. Оста­на­ти кли­нич­ки ма­ни­фе­ста­ции на ато­пи­ја­та мо­же да се алер­ги­ски­от ри­нит, алер­ги­ска­та ас­ма, га­стро­ин­те­сти­нал­на­та алер­ги­ја и алер­ги­ски кон­ју­кти­ви­тис. Глав­ни симп­то­ми кај ато­пич­ни­от дер­ма­тит се си­лен ја­деж и су­ва ко­жа. Од осо­бе­на важ­ност кај те­ра­пи­ја­та е пра­вил­на ди­јаг­но­за, на­вре­ме­но ели­ми­ни­ра­ње на фа­кто­ри­те од над­во­реш­на­та сре­ди­на што ја пре­диз­ви­ку­ва­ат бо­ле­ста, ка­ко што се прав, вол­на, по­лен, хра­на (млеч­ни про­из­во­ди, јај­ца, леш­ни­ци, ба­де­ми, ри­ба, пор­то­ка­ли, ман­да­ри­ни). Кај ато­пич­на ко­жа од осо­бе­на важ­ност е еду­ка­ци­ја­та на ро­ди­те­ли­те, кон­сул­та­ци­ја со пе­ди­ја­тар и со ну­три­ци­о­нист. Не­оп­ход­на е по­сто­ја­на пра­вил­на не­га на де­ца­та со ло­си­о­ни и кре­мо­ви кои се на не­у­трал­на ба­за, а пре­па­ра­ти­те што со­др­жат ли­нол­на ки­се­ли­на ќе по­мог­нат во по­лес­на хи­дра­та­ци­ја на су­ва­та дет­ска ко­жа. Во слу­чај ако се ја­ви инф­ла­ма­тор­на ком­по­нен­та, за кра­ток пер­и­од мо­же да би­де пре­по­ра­ча­на кор­ти­ко­сте­ро­ид­на, ан­ти­би­от­ска и ан­ти­ми­ко­тич­на те­ра­пи­ја. Ме­ѓу­тоа, за да се из­бег­не тоа, од осо­бе­на важ­ност е не­га­та на та­ков тип ато­пи­ска ко­жа. Ина­ку, но­ва­та иму­но­ло­шка ан­ти­иф­ла­ма­тор­на те­ра­пи­ја со ма­кро­ли­ди, ка­ко што се та­кро­ли­мус и пи­ме­кро­ли­мус, ни да­ва од­лич­ни ре­зул­та­ти кај ато­пич­ни­от дер­ма­тит, а на тој на­чин ни овоз­мо­жу­ва да ги из­бег­не­ме кор­ти­ко­сте­ро­и­ди­те кои, од сво­ја стра­на, ако по­дол­го се ко­ри­стат, да­ва­ат не­са­ка­ни ефе­кти (атро­фии, про­ши­ре­ни ка­пи­ла­ри и стрии).

Ка­ко да ја за­шти­ти­ме ко­жа­та во зим­ски­те ме­се­ци?
Пе­тров­ска-Ше­шо­ва: Во зи­ма на ко­жа­та ѝ е по­треб­на до­бра ек­сфо­ли­ја­ци­ја, од­нос­но пи­линг ед­наш не­дел­но. Пи­лин­гот овоз­мо­жу­ва от­стра­ну­ва­ње на мр­тви­те кле­тки, а со тоа се за­бр­зу­ва про­це­сот на ре­ге­не­ра­ци­ја. Не­оп­ход­на е се­којд­нев­на хи­дра­та­ци­ја на ко­жа­та со кре­мо­ви кои има­ат го­ле­ма моќ на хи­дри­ра­ње, кре­мо­ви со ли­нол­на ки­се­ли­на, уреа, ви­та­мин А, хи­ја­лу­рон­ска ки­се­ли­на. Во зи­ма е по­треб­но да се из­бег­ну­ва­ат дол­го­трај­ни ту­ши­ра­ња со топ­ла во­да, ко­ја до­пол­ни­тел­но ја су­ши ко­жа­та. Нај­до­бро е ту­ши­ра­ње­то да би­де со мла­ка во­да. Во зи­ма се пре­по­ра­чу­ва и ко­ри­сте­ње бал­сам за ус­ни. Ако сте на пла­ни­на и се из­ло­жу­ва­те на сон­це, ко­ри­сте­те кре­мо­ви со за­шти­тен фа­ктор. Иа­ко е зи­ма, не за­бо­ра­вај­те фи­зич­ки да би­де­те актив­ни, нај­мал­ку 20-30 ми­ну­ти днев­но.

(Пишува: Александра М. Бундалевска | Фото: Игор Ангеловски
Текст објавен во 129. број на неделникот „Република“, 20.02.2015)

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.