Битката за Украина се води со разни средства – со остри зборови и мека дипломатија, со природен гас, оружје и со разузнавачки агенции. Сепак, се чини дека најважните инструменти што ги користи Москва се интернетот, весниците и телевизијата, вклучувајќи ги и наводно неутралните новинари и експерти кои се испратени низ светот за да го пропагираат ставот на Кремљ.
– Се наоѓаме среде немилосрдна пропагандна војна – вели Ендрју Вајс, заменик- претседател за студии на Фондацијата за меѓународен мир
„Карнеги“, влијателна „фабрика“ за идеи од Вашингтон.
Вајс ја објаснува оваа пропаганда како неопходна алатка на Русија во реализацијата на нејзината надворешна политика.
– Москва не е заинтересирана за краткотрајно, туку за долготрајно влијание во ставовите и создавање алтернативен дискурс и во западните земји – вели Маргарита Симонијан, главна уредничка на РТ, странски медиум на Кремљ, претходно познат како „Раша тудеј“, кој е сопственик на „Раптли“.
Кремљ инвестира околу 100 милиони евра (136 милиони американски долари) годишно во руски медиуми во странство за да влијае врз јавното мислење на Западот. Таквите обиди го објаснуваат и директното обраќање на Путин кон Германците во неговиот говор по повод припојувањето на Крим. Нагласувајќи дека Крим го поддржа обединувањето на Германија, тој повика и Германците да го поддржат повторното обединување на Крим со Русија. Популарноста на Путин во Германија значително опадна со текот на годините, но неговите погледи на светот сè уште уживаат голема популарност.
Победоносен медиумски напредок
Извори од Кремљ деновиве изразуваат задоволство од информациската политика на Москва.
„Можеби извојувавме победа во Грузија во 2008 година, но убедливо загубивме во пропагандната битка против Америка и Западот. Благодарение на РТ и на интернетот, таа разлика сега се намалува“, наведуваат извори од Кремљ.
Додека „Раптли“ се обидува да се наметне како алтернатива за „Ројтерс“ и за „Асошиејтед прес“ во доменот на видеозаписи, РТ во своето деветгодишно постоење веќе постигна огромен успех, надминувајќи го дури и „Си-Ен-Ен“ во гледаност на видеа на „Јутјуб“. Единствено „Би-Би-Си“, која има гледаност од 1,2 милијарда, е пред РТ. РТ во Британија има повеќе гледачи од „Евроњуз“, а во некои од големите градови во САД овој канал е најгледан странски медиум. Во РТ има 2.500 вработени кои известуваат и емитуваат вести на руски, англиски, шпански и на арапски јазик, а наскоро и на германски јазик.
Победоносниот напредок на Путиновиот медиум почна со работа во северно-источна Москва. Симонијан имаше само 25 години кога Путин ја назначи за уредничка на РТ. Рускиот претседател ѝ додели задача да го урне монополот на англосаксонските масовни медиуми. Оттогаш, таа успешно ја сработува таа задача.
– Има голема побарувачка за медиум кој нема само механички да ги повторува западните медиуми. Дури и во западните земји – вели Симонијан.
РТ одвојува многу повеќе време за емитување на проруските претставници од источна Украина отколку за поддржувачите на киевската влада, а дури и Симонијан не го оспорува тоа.
– Ние сме на иста бранова должина со руското Министерство за одбрана – велат нејзините колеги, без да се гордеат со тоа.
„Раптли“ и РТ се најочигледните инструменти што ги употребува Кремљ. Другите пропагандни методи се подискретни.
Кога, на пример, руски новинари се поканети да зборуваат за кризата во Украина во германски емисии, тоа речиси секогаш се експерти испратени директно од одделот за пропаганда на Кремљ. Уредниците на таквите емисии со задоволство ги покануваат таквите гости бидејќи тие предизвикуваат жестока и провокативна дискусија. Истовремено, експертите што ја критикуваат Владата не сакаат да зборуваат или, пак, се спречени да го прават тоа. На пример, Сергеј Сумлениј, кој до јануари беше германски известувач за руското списание „Експерт“, порано често се појавуваше во германски емисии, интелигентно и прецизно критикувајќи ја Путиновата политика, но оттогаш тој е отпуштен од списанието.
На негово место сега е Ана Розе, позната како известувач за „Росијскаја газета“, претставник на руската перспектива во германските емисии. Името звучи доволно безопасно, но веѓите се креваат веднаш штом оваа „сериозна“ руска новинарка ќе почне да зборува дека украинската армија би можела да почне да пука во жени и во деца и дека руските војници мораат да ги заштитат. Нејзините ставови станаа многу појасни веднаш откако се дозна дека „Росијскаја газета“ е официјален весник на руската влада.
Манипулирање со коментари и со социјални медиуми
Тие што ги читаат коментарите под написите за Украина на новинските веб-страници можат да забележат дека во последните месеци тие содржат пораки кои како да следат иста аргументациска насока. Независниот московски дневен весник „Ведомости“ неодамна објави дека од самиот почеток на украинската криза, претседателската администрација на Москва постојано истражува начини за манипулација на јавното мислење во САД и во Европа користејќи ги интернетот и социјалните мрежи. Весникот изјави дека најголем дел од професионалните коментатори од Германија се руски имигранти кои ги објавуваат своите проруски коментари на „Фејсбук“ и на новинските веб-страници.
Покрај тоа, новинарите и уредниците на германските веб-страници речиси секој ден информираат за примањето писма и пораки кои нудат „експлозивни информации за кризата во Украина.“ „Изворите“ често споменуваат дека имаат докази за десничарската природа на Владата во Киев. Писмата се пишуваат на германски јазик, но се чини дека вклучуваат директни преводи од руски фрази. Како да ги пишувале Руси.
Во последниве месеци се шират и други облици на пропаганда. На пример, често, инцидентите при прекинатите разговори на западните дипломати или киевските политичари се објавувани според интересите на Русија. Од изјавата на Викторија Нуланд, висок американски дипломат во Европа, за „Ебати ЕУ“, па сè до изјавите дадени од страна на естонскиот министер за надворешни работи, кој требаше да докаже кој е одговорен за смртта на демонстрантите на плоштадот „Мајден“. Руските медиуми, исто така, се чини дека уживаа во известувањата кон средината на април за тоа дека шефот на ЦИА, Џон Бренан, допатувал во Киев.
Постои голема веројатност дека овие доверливи информации и содржината на прекинатите комуникации доаѓаат од руските разузнавачки служби. Официјални претставници на западните разузнавачки служби претпоставуваат дека дури и комуникациите дешифрирани од страна на украинската армија се прекинати од страна на Русите.
Кремљ, исто така, вешто го експлоатира антиамериканското расположение на многу западни Европејци, тврдејќи, на пример, дека американските платеници и консултанти се распоредени во источниот дел на Украина. Дури и денес не постои доказ што би ги потврдил тие тврдења. Но, фактот дека Вашингтон, исто така, шири сопствена антируска пропаганда го влошува кредибилитетот на Америка.
Поддржан од страна на рекламната кампања на конзервативната „Фокс њуз“, републиканскиот сенаторот Џон Мекејн ја повикува американската влада да им обезбеди активна помош на прозападните сили, вклучувајќи и оружје. Во меѓувреме, магазинот „Форбс“ праша дали Путин е новиот Хитлер. Покрај тоа, американската Агенција за меѓународен развој (УСАИД) во почетокот на мај објави дека ќе обезбеди 1.250.000 долари за поддршка на украинските медиумски организации пред претседателските избори. Вашингтон веќе подолго време обезбедува поддршка за мрежата на опозициските групи, коишто биле активни за време на Портокаловата револуција и коишто сега се мобилизираат против Москва.
Еден медиумски центар, основан од страна на новата влада во киевскиот хотел „Украина“, е делумно финансиран од Меѓународната фондација за ренесанса на Џорџ Сорос. Репортерите секој ден емитуваат интервјуа со министри и со лојални политички научници кои ги толкуваат настаните во источна Украина како што владата во Киев би сакала да бидат прикажани.
Сепак, обидите на Москва претставуваат апсолутен контраст со активностите на независните европски медиумски компании. Многу весници и телевизии го намалија бројот на канцеларии во Москва или целосно ги затворија во последниве неколку години. Тоа создаде недостиг од експерти што можат да го пробијат штитот на пропагандата и да обезбедат точна анализа за она што, всушност, се случува.
Појавувањето на германскиот министер за надворешни работи, Франк-Валтер Штајнмаер, пред европските парламентарни избори на плоштадот „Александер“ во Берлин, сведочи за тоа дека перењето мозок функционира. Левоориентирани активисти извикуваа и свиркаа по министерот за надворешни работи и носеа натписи на кои пишуваше: „Запрете ги нацистите во Украина!“ Москва задоволно го регистрираше протестот, а проруските медиуми опширно известуваа за тоа.
Најуспешната пропаганда на Русија
Целта на оваа глобална битка за обликување мислења не е само да се претворат Европејците и Американците во фанови на Владимир Путин. Рускиот претседател, исто така, цели и кон сопствениот народ, сѐ со цел да се направи себеси несоборлив во Русија.
Најуспешната пропаганда на Путин е фактот дека мнозинството од Русите веруваат оти Киев е управуван од фашисти. Предизвикувањето на Втората светска војна на овој начин се покажа како многу ефективна за Русите. Еден член на рускиот парламент, Думата, дури и отиде толку далеку што го нарече пожарот во Одеса, каде што загинаа 30 проруски активисти, „новиот Аушвиц“. Во меѓувреме, претседателот на парламентот зборуваше за геноцид во Украина. Со машина за перење мозоци во полна пареа, можеби, доаѓа како мало изненадување тоа што според една неодамнешна радиоанкета околу 89 проценти од слушателите се согласиле со идејата дека учесниците во масовното убиство во Одеса треба да се најдат и да се погубат без судење.
Новинари од руските државни медиуми често сакаат да ги цитираат германските политичари и експерти. За жал, тие изгледа секогаш ги избираат од истиот пакет експерти. Еден од нив е биографот на Путин, Александар Рахр, поранешен руски специјалист во Германскиот совет за надворешни односи (ДГАП) и актуелен консултант во германскиот енергетски гигант „Винтершел“, којшто има длабоки врски со Русија.
– Западот никогаш не го преболи враќањето на Путин – вели Рахр, објаснувајќи го ставот на Германија за Кремљ.
Тој, исто така, тврди дека приватните мислења на германските политичари се различни од нивните јавни изјави. Тие, вели тој, зборуваат отворено за Русија само откако ќе излезат од канцеларија.
– Успешната пропагандна кампања за која сведочиме во моментов околу кризата во Украина е единствена и високософистицирана, дури и во споредба со советските стандарди. Кремљ успеа да разбуди чувства длабоко вкоренети во руската психа: копнежот за царската величественост, чувството на антиамериканизам и гордоста за победата на Русија над Хитлеровата Германија – вели Гудков.
На крај, припојувањето на Крим кон Русија беше тоа што ги замолчи критичарите на Путин. Пред настанот, незадоволството од Путин постојано се зголемувало. Тогашните анкети покажуваат зголемување на бројот на Руси што не го сакале претседателот. Во ноември 2013 година, околу 53 проценти рекле дека ќе гласаат за друг кандидат на следните избори. Но, Путин доживеа метеорски пораст на популарноста по припојувањето на Крим, така што сега околу 86 проценти од Русите велат дека повторно ќе гласаат за него.
Извор: Шпигел
Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.