Мораме ли?!

Колумнист: м-р Љупчо Пренџов

Ха­ле­е­ва­та ко­ме­та, ко­ја се ја­ву­ва на се­кои 75-76 го­ди­ни, и ед­вај и ја фа­ќа­ме опа­шка­та од неј­зи­но­то про­ле­ту­ва­ње, на ма­ке­дон­ска­та по­ли­тич­ка сце­на, сим­бо­лич­но, се пре­поз­на­ва со ини­ци­ја­ли­те ЗЗ, а ко­га ќе ус­пе­ат да ја „фа­тат“ по­ли­тич­ки­те ра­да­ри, ѝ ста­ва­ат ра­бот­но име Зо­ран За­ев. Ќе се по­ја­ви и ќе ис­чез­не на се­оп­што чу­де­ње на це­ли­от ма­ке­дон­ски на­род, кој во грч оче­ку­ва ко­ја вре­мен­ска не­по­го­да, бу­ра или ме­те­ор ќе го исфр­ли за пак да ис­чез­не без тра­га и глас.

На пос­лед­но­то пре­ле­ту­ва­ње стар­ту­ва­ше со т.н. бом­би, па ис­чез­на, а со опа­шка­та ни го оста­ви СЈО, за по­втор­но да вле­та во ор­би­та­та со „пла­тфор­ма­та“ и дво­ја­зич­но­ста во Ма­ке­до­ни­ја. Ште­ти­те се не­сог­лед­ли­ви ка­ко за др­жа­ва­та, та­ка и за иден­ти­те­тот на Ма­ке­до­не­цот. Со ог­лед на фа­ктот де­ка и За­ев е Ма­ке­до­нец, по опре­дел­ба и по по­тек­ло, не­ми­нов­но ми до­а­ѓа ед­на мис­ла од на­ши­от иде­о­лог и ре­во­лу­ци­о­нер Го­це Дел­чев, кој пре­крас­но ги опи­шал Ма­ке­дон­ци­те од тер­кот на Зо­ран За­ев: „Јас не поз­на­вам друг на­род што по­ве­ќе стра­дал од пре­дав­ства­та на сво­и­те си­но­ви-изро­ди ка­ко ма­ке­дон­ски­от. Исто­ри­ја­та не па­ме­ти друг та­ков при­мер ко­га еден ист на­род, по тра­ди­ци­ја, ја­зик, ве­ра, се раз­де­лу­ва на раз­ни спро­тив­ни стра­ни, ед­на од дру­га по­ту­ѓи“.

И та­ка раз­де­ле­ни и раз­бе­га­ни во де­бе­ла бу­си­ја, че­кај­ќи ја но­ва­та ди­ре­кти­ва од Ти­ра­на или од Бри­сел, од­вре­ме-на­вре­ме ќе се по­ја­ват со не­кој „би­сер“. Ме­ѓу­про­сто­рот го иско­ри­сту­ва­ат со нај­цр­на кам­па­ња про­тив по­ли­тич­ки­от ри­вал и акту­ел­на­та власт (па­тем и по­бед­ни­ци на пос­лед­ни­те пар­ла­мен­тар­ни из­бо­ри) пре­ку нив­ни­те кла­сич­ни ме­ди­ум­ски про­па­га­то­ри. Се раз­би­ра, ни­ка­де ги не­ма на де­ба­та, оние кои тол­ку мно­гу пла­чеа и ле­ле­каа за де­ба­ти. Са­ми со се­бе ди­ску­ти­ра­ат, се над­му­дру­ва­ат без ни нај­ма­ла по­тре­ба да го слуш­нат спор­тив­ста­ве­но­то мис­ле­ње. Ро­го­ви­те на­пред и пра­во во ѕид! За да не ис­чез­нат це­лос­но од по­ли­тич­ка­та сце­на, ќе пу­штат не­кој од КОС-ов­ски­те офи­це­ри, ка­ко Ти­то Пе­тков­ски, да ни ка­же што е след­но од мрач­но­то сце­на­рио за раз­не­би­ту­ва­ње на др­жа­ва­та. Па, ве­ли де­ка во на­ред­ни­те ме­се­ци до­маш­ни и стран­ски екс­пер­ти ќе де­ба­ти­ра­ат за про­ме­на на зна­ме­то, хим­на­та и на гр­бот на Ре­пуб­ли­ка Ма­ке­до­ни­ја?! Нѐ под­го­тву­ва за ме­ко при­зем­ју­ва­ње, она­ка ка­ко што нè под­го­тву­ва­ше Бор­јан Јо­ва­нов­ски де­ка пр­ва­чи­ња­та вед­наш тре­ба да поч­нат да учат ал­бан­ски ја­зик. И по ова, кол­ку и да зву­чи кли­ше, ре­ал­но­ста е де­ка Ре­пуб­ли­ка Ма­ке­до­ни­ја на­ви­сти­на е на­пад­на­та др­жа­ва. По­тен­ци­рам, до­маш­ни­ве ни ка­жу­ва­ат де­ка од пр­во од­де­ле­ние тре­ба да учи­ме ал­бан­ски, а стран­ци ќе де­ба­ти­ра­ат за про­ме­на на ма­ке­дон­ска­та хим­на, грб и зна­ме! Очиг­лед­но де­ка дла­бо­ко за­га­зив­ме во пси­хо­ло­шка вој­на, со не­из­ве­сен раз­вој, но фа­ктот де­ка сме на­пад­на­ти е – не­по­би­тен!

Це­ла кам­па­ња го слу­шав­ме Зо­ран За­ев ка­ко ни збо­ру­ва за 30.000 де­на­ри пла­та, 1.000 евра по се­мејс­тво, вра­ќа­ње на ДДВ кај гра­ѓа­ни­те, уки­ну­ва­ње на ра­ди­о­ди­фуз­на­та та­кса, де­ка дво­ја­зич­но­ста е са­мо во гла­ви­те на Гру­ев­ски и на Ми­јал­ков и де­ка не бил раз­бран во Швај­ца­ри­ја. За на кра­јот, се­пак, од ег­зи­стен­ци­ја­та-сто­ма­кот да удри ди­рект­но во ср­це­то. Да не беа Бу­јар Ос­ма­ни и Ар­тан Гру­би, не­ма­ше ни да зна­е­ме што нѐ че­ка би­деј­ќи Ха­ле­е­ва­та ко­ме­та кру­же­ше по ам­ба­са­ди­те кои му ја одре­ду­ваа тра­е­кто­ри­ја­та по ко­ја ќе оди, што да ка­же и што да на­пра­ви.

Ко­га сме кај ДУИ, ре­жи­се­ри­те на фил­мот „Са­мо­у­ни­шту­ва­ње“, гос­по­да­та Те­у­та Ари­фи, Изет Ме­џи­ти и Нев­зат Беј­та, оче­ку­вам да ја до­би­јат на­гра­да­та „Злат­на ма­ли­на“ на след­ни­те из­бо­ри, и тоа ло­кал­ни, ка­де што на сме­тка­та на нив­но­то са­мо­у­ни­шту­ва­ње ка­ко фе­никс ќе ги воз­диг­нат Мен­дух Та­чи и не­го­ва­та ДПА. Но, за ова во не­ко­ја мно­гу бли­ска при­го­да.

На Зо­ран За­ев му е гу­сто. Ова ра­ко­водс­тво на СДСМ знае де­ка не е 1995 го­ди­на и де­ка на­ро­дот не го да­ва сво­е­то. Се­којд­нев­но по ули­ци­те во по­ве­ќе гра­до­ви во зем­ја­ва 60-70.000 гра­ѓа­ни про­те­сти­ра­ат про­тив по­ли­ти­ка­та на СДСМ . По­ве­ќе од ед­на тре­ти­на од нив гла­са­ле или се чле­но­ви на Со­ци­јал­де­мо­крат­ски­от со­јуз. Зна­ат и оче­ку­ва­ат де­ка тен­зи­ја­та рас­те и де­ка бро­јот на не­за­до­вол­ни­те од не­го­ва­та по­ли­ти­ка ќе ста­ну­ва сѐ по­го­лем и по­го­лем.

А, ко­га на Зо­ран За­ев му е гу­сто, тој вед­наш го при­ти­ска цр­ве­но­то коп­че и СЈО пра­ви спе­кта­ку­лар­на прес-кон­фе­рен­ци­ја. На пос­лед­на­та од нив, Ка­ти­ца Ја­не­ва се по­жа­ли де­ка ин­сти­ту­ци­и­те не го по­чи­ту­ва­ат СЈО и де­ка ќе под­не­се туж­би про­тив нив. Да­ма­та ни­ка­ко да сфа­ти де­ка СЈО не го по­чи­ту­ва­ат ни­ту мно­зинс­тво­то од гра­ѓа­ни­те на Ре­пуб­ли­ка Ма­ке­до­ни­ја. Ин­сти­ту­ци­и­те не ја по­чи­ту­ва­ат за­тоа што таа не е устав­на ка­те­го­ри­ја, а гра­ѓа­ни­те не ја по­чи­ту­ва­ат за­тоа што иста­та прет­ста­ву­ва кла­си­чен ег­зе­ку­тор на по­ли­ти­ка­та на СДСМ и не­го­во­то ра­ко­водс­тво. Мно­гу по­си­лен е впе­ча­то­кот де­ка по­ле­ка СЈО се пре­тво­ра во „пе­ач­ко друш­тво“ кое пре­тен­ди­ра на „Злат­на бу­ба­ма­ра на го­ди­на­та“, кое про­пе­ју­ва ток­му на да­де­на ин­то­на­ци­ја.

Но, ра­бо­та­та кај нас е да­ле­ку од пес­на. Ду­ри по­ве­ќе, со­стој­ба­та во Ре­пуб­ли­ка Ма­ке­до­ни­ја е мно­гу се­ри­оз­на. Единс­тве­на ин­сти­ту­ци­ја во оваа др­жа­ва со полн кре­ди­би­ли­тет да­ден од гра­ѓа­ни­те, да­ден на не­по­сред­ни из­бо­ри, е пре­тсе­да­те­лот на Ре­пуб­ли­ка Ма­ке­до­ни­ја, Ѓор­ѓе Ива­нов. Ту­ка во на­ред­ни­от пер­и­од ќе се кр­шат коп­ја­та и ќе се од­мо­ту­ва клоп­че­то за тоа во кој пра­вец ќе про­дол­жи да се дви­жи др­жа­ва­та.

Ива­нов тре­ба да ја до­не­се од­лу­ка­та во сог­лас­ност со Уста­вот на Ре­пуб­ли­ка Ма­ке­до­ни­ја и во сог­лас­ност со на­ци­о­нал­ни­те ин­те­ре­си на Ма­ке­дон­ци­те и на си­те ет­нич­ки за­ед­ни­ци што жи­ве­ат во неа. Не тре­ба да го де­фо­ку­си­ра­ат ка­кви би­ло из­ја­ви од Бри­сел, оној ист Бри­сел што сто па­ти по­вто­ри де­ка не­ма да се ме­ша во фор­ми­ра­ње­то вла­да, но не из­др­жа ср­це ју­нач­ко – се за­ме­ша. Па, ни ис­пра­ти­ја абер пре­тсе­да­те­лот Ѓор­ѓе Ива­нов час по­ско­ро по­втор­но да го да­де ман­да­тот. Ср­це­то на Евро­па, слу­чај­но или на­мер­но, ка­ко да за­бо­ра­ва де­ка е сѐ по­из­вес­но оти во Фран­ци­ја ќе по­бе­ди Ма­ри ле Пен, ко­ја нај­а­ви из­ле­гу­ва­ње на зем­ја­та–ос­но­вач од Европ­ска­та уни­ја. И, за жал, гле­да­ме де­ка ва­ква енер­ги­ја ве­ќе сѐ по­ве­ќе се ши­ри и во Ита­ли­ја, Хо­лан­ди­ја и Ун­га­ри­ја… Имам чув­ство де­ка ЕУ се од­не­су­ва ка­ко да­ма на ко­ја ѝ отка­жу­ва­ат три стен­да на ср­це­то и го гу­би пул­сот, до­де­ка таа се фо­ку­си­ра на мар­ги­ни­те или на тоа да­ли има фран­цу­ски ма­ни­кир на ра­це­те. Не тре­ба да го де­фо­ку­си­ра ни­ту ми­ни­сте­рот на Ве­ли­ка Бри­та­ни­ја за Евро­па и за Аме­ри­ка, кој „слу­чај­но“ дој­де на де­нот ко­га ДУИ од­лу­чу­ва­ше да­ли ќе ги да­ва пот­пи­си­те за ман­да­тар на СДСМ?! Исти­от тој, кој ни да­де под­др­шка за пра­ве­ње ре­фор­ми со цел по­бр­зо зач­ле­ну­ва­ње на Ма­ке­до­ни­ја во Европ­ска­та уни­ја, а при­тоа не­го­ва­та Ве­ли­ка Бри­та­ни­ја ту­ку­што из­ле­зе од Уни­ја­та.

Што са­кам да ка­жам: Кра­тко­то, но и по­дол­го исто­ри­ско па­ме­те­ње го­во­ри де­ка при­ти­со­ци од ко­ја би­ло стра­на кон ма­ке­дон­ски­те по­ли­ти­ча­ри има­ло, има и ќе има. При­ти­со­ци­те се за­бо­ра­ва­ат, но од­лу­ки­те на на­ши­те по­ли­ти­ча­ри оста­ва­ат трај­ни бе­ле­зи. Кој се се­ќа­ва од ка­де сѐ не до­а­ѓаа при­ти­со­ци во 1995 го­ди­на ко­га го сме­нив­ме зна­ме­то? Ама горч­ли­ви­от вкус во уста­та и сме­не­то­то зна­ме – оста­наа. Кој се се­ќа­ва на си­те при­ти­со­ци што до­а­ѓаа во 2001 го­ди­на од екс­дип­ло­ма­ти и се­га ве­ќе за­бо­ра­ве­ни по­ли­ти­ча­ри за да се пот­пи­ше Рам­ков­ни­от до­го­вор. Ама Стру­га, Ки­че­во, а бо­га­ми и Скоп­је до­би­ја но­ва де­мо­гра­фи­ја и нов лик.

Одам­на ве­ќе не ва­жи ма­кси­ма­та де­ка се­кој на­род зас­лу­жу­ва она­ква вла­да ка­ква што си из­брал за­тоа што вла­ди­те, па и по­ли­ти­ча­ри­те, се мно­гу че­сто мен­ли­ва ра­бо­та, а на­ро­дот ги тр­пи пос­ле­ди­ци­те и мо­ра да жи­вее со од­лу­ки­те што тие ги до­не­ле во опре­де­лен исто­ри­ски пер­и­од. А, ова за Ма­ке­до­ни­ја не­сом­не­но е исто­ри­ски пер­и­од. Си­те се ед­но­душ­ни де­ка ток­му се­га ги ис­пи­шу­ва­ме исто­ри­ја­та и ид­ни­на­та. Пра­ша­ње­то е са­мо ка­ква. Онаа ко­ја ја по­са­ку­ва­ме или онаа ко­ја мо­ра­ме. Мо­ра­ме ли?!

Ставовите искажани во рубриката Колумни се лични ставови на авторите и не се автоматски и ставови на редакцијата на Republika.mk. Редакцијата на Republika.mk се оградува од ставовите во објавените колумни, а одговорноста за изнесеното во нив е исклучиво на авторот.

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.