Дваесет и четири години државност и предизвици

Дел од нас сме­та­ат де­ка, со ог­лед на ре­ал­на­та по­ли­ти­ка и на исто­ри­ски­те окол­но­сти на до­ма­шен, ре­ги­о­на­лен и на ме­ѓу­на­ро­ден план, са­мо­то по­сто­е­ње ма­ке­дон­ска др­жа­ва е огро­мен ус­пех. Дел сме­та­ат де­ка е про­пу­ште­на шан­са уште пред 20 го­ди­ни да се би­де ре­ги­о­на­лен ли­дер во се­кој пог­лед. Дел се пе­си­ми­сти де­ка ва­ка гра­де­на др­жа­ва во­оп­што мо­же да оп­ста­не пред на­ле­тот на ре­ал­ни пре­диз­ви­ци што сто­јат пред нас, а не­кои, пак, ди­рект­но ра­бо­тат на ис­пол­ну­ва­ње на ва­кви цр­ни сце­на­ри­ја. Обич­ни­от Ма­ке­до­нец, се­пак, не се во­ди од нив, ту­ку од сво­и­те ста­во­ви и на­деж и е уве­рен де­ка си­те опас­но­сти што ќе нѐ снај­дат ќе би­дат над­ми­на­ти та­ка ка­ко што пра­ве­ле илин­ден­ци­те, пар­ти­за­ни­те и си­те дру­ги што со сво­ја­та хра­брост, по­жр­тву­ва­ност, ум, итри­на, стра­те­ги­ја и ви­зи­ја се вгра­ди­ле во ма­ке­дон­ска­та др­жав­ност. А обич­ни­от Ма­ке­до­нец, во­ден од сво­и­те ин­стин­кти, ра­ци­о­нал­ност, искус­тво од нај­те­шки пре­мре­жи­ња и пред­во­ден од раз­ум­ни ли­де­ри ни­ко­гаш не мо­же да гре­ши.

Би­тка­та за не­за­вис­ност ни­ко­гаш не­ма да за­пре

Соз­да­ва­ње­то не­за­вис­на др­жа­ва ка­ко сон на ге­не­ра­ции Ма­ке­дон­ци не зна­че­ше лес­но вле­гу­ва­ње во свет­ско­то се­мејс­тво на на­ро­ди­те ка­ко што се слу­чи со мно­гу дру­ги др­жа­ви, кои сво­и­те со­ни­шта ги ос­тва­ри­ја со под­др­шка од ме­ѓу­на­род­ни спон­зо­ри. За Ма­ке­до­ни­ја не­за­вис­но­ста зна­че­ше по­че­ток на еден трн­лив пат, кој сѐ уште не е за­вр­шен и кој до­пр­ва тре­ба да до­не­се га­ран­ции де­ка ба­рем за де­се­ти­на на­ред­ни ге­не­ра­ции е обез­бе­де­но ме­сто на свет­ска­та ма­па на ста­бил­ни др­жа­ви, кои се во бла­го­со­стој­ба. Раз­лич­ни се при­чи­ни­те за тоа зо­што Ма­ке­до­ни­ја и по­крај на­пре­до­кот што, об­је­ктив­но, го по­стиг­на не дој­де на ни­во на сред­но бо­га­ти­те европ­ски зем­ји. Де­лум­но за тоа мо­же да се об­ви­ни ма­ке­дон­ска­та по­ли­тич­ка ели­та, осо­бе­но таа што ги уди­ра­ше те­ме­ли­те на не­за­вис­на Ма­ке­до­ни­ја, де­лум­но со­се­ди­те, де­лум­но ге­о­стра­те­ги­ска­та по­зи­ци­ја на зем­ја­та. Без­дру­го, гре­шка е ако во овој кон­текст се иг­но­ри­ра­ат и ин­те­ре­си­те на го­ле­ми­те си­ли, кои нај­до­бро ги илу­стри­ра из­ја­ва­та на аме­ри­кан­ски­от др­жа­вен се­кре­тар Џон Ке­ри, кој Ма­ке­до­ни­ја ја по­со­чи ка­ко зем­ја на „ли­ни­ја на ог­нот ме­ѓу САД и Ру­си­ја“.

Син­дро­мот Бел­град – Бри­сел

Не­за­вис­но­ста од Ју­гос­ла­ви­ја, за жал, не зна­че­ше де­ка Ма­ке­до­ни­ја це­лос­но ги от­стра­ни лин­ко­ви­те кон Бел­град и ја над­ми­на по­тре­ба­та да би­де за­вис­на од не­ко­го. За жал, ре­чи­си де­се­ти­на го­ди­ни тра­е­ше ап­сти­нен­ци­јал­на­та кри­за што вла­да­та во Скоп­је ја пре­жи­ву­ва­ше отка­ко ста­нав­ме не­за­вис­на др­жа­ва. И тоа ток­му во вре­ме­то ко­га се по­ста­ву­ваа те­ме­ли­те на ин­сти­ту­ци­и­те и на прин­ци­пи­те на кои се­га по­чи­ва­ат за­ко­ни­те, оби­чај­ни­те пра­ви­ла и мен­та­ли­те­тот. И ме­сто по па­дот на Ми­ло­ше­виќ и ко­сов­ска­та кри­за, ко­неч­но, да се от­трг­не­ме од бел­град­ска­та пре­гра­тка и да гра­ди­ме сво­ја автен­тич­на по­ли­ти­ка и др­жав­на стра­те­ги­ја, вед­наш вле­гов­ме во но­ва пре­гра­тка. Ме­сто кон Бел­град, очи­те ги впе­рив­ме кон Бри­сел. Ме­сто иде­ја­та за Европ­ска­та уни­ја да ја вгра­ди­ме во на­ша­та на­ци­о­нал­на стра­те­ги­ја, поч­нав­ме про­цес во кој на­ши­те ста­во­ви и ре­ше­ни­ја беа ис­пра­ќа­ни на про­вер­ка во Бел­ги­ја, ка­ко цен­тар на ЕУ. Скеп­ти­ци­те ќе ре­чат де­ка во вре­ме на гло­ба­ли­зам ни­ту нај­бо­га­та­та европ­ска др­жа­ва Гер­ма­ни­ја не е во мож­ност да ка­же де­ка е це­лос­но не­за­вис­на од САД, па за­тоа ни­ту Ма­ке­до­ни­ја не тре­ба да се за­ла­жу­ва де­ка мо­же да би­де ви­стин­ски не­за­вис­на. И, на­ви­сти­на, ре­ал­но­ста е су­ро­ва, во си­ту­а­ци­ја ко­га од око­лу 2.500 ет­нич­ки гру­пи на све­тов има са­мо око­лу 200 др­жа­ви, го­лем е ри­зи­кот да се ка­же „не“ на САД, Ру­си­ја, Ки­на, Гер­ма­ни­ја или на Бри­та­ни­ја. Пос­лед­ни­те на­ста­ни во Ку­ма­но­во и одо­ле­ва­ње­то на си­те при­ти­со­ци да се сме­ни име­то, се­пак, по­ка­жаа де­ка ко­га е во пра­ша­ње на­ци­о­нал­ни­от ин­те­рес, ко­га прав­да­та е на на­ша стра­на, ко­га се има здра­ва аген­да и план, за­чу­ву­ва­ње­то на су­ве­ре­но­ста е мож­но ду­ри и ако моќ­ни цен­три се про­ти­ват на ва­ши­те од­лу­ки.

Че­ти­ри фа­зи на ма­ке­дон­ска­та др­жав­ност

Ма­ке­до­ни­ја во овие 24 го­ди­ни по­ми­на низ че­ти­ри хро­но­ло­шки фа­зи. Пр­ва­та е од ре­фе­рен­ду­мот, пов­ле­ку­ва­ње­то на ЈНА и фор­ми­ра­ње­то на пр­ва­та вла­да на че­ло со ака­де­ми­к Ни­ко­ла Кљу­сев, сѐ до по­ра­зот на СДСМ на из­бо­ри­те во 1998 го­ди­на. За овој пер­и­од во кој вла­де­е­ја пр­ви­от пре­тсе­да­тел Ки­ро Гли­го­ров и пре­ми­е­рот Бран­ко Цр­вен­ков­ски е мно­гу пи­шу­ва­но. Си­те зна­е­ме за швер­цот со на­фта, за срам­ни­от на­чин на кој бев­ме при­ме­ни во ООН, за ка­та­стро­фал­на­та при­ва­ти­за­ци­ја во ко­ја ра­бо­та­та ја за­гу­би­ја сто­ти­ци ил­ја­ди лу­ѓе. Тоа за што до­се­га мал­ку се пи­шу­ва­ло е не­до­сти­гот од зна­е­ње и ви­зи­ја да се пре­бро­ди кри­за­та и во исто вре­ме да се соз­да­дат ус­ло­ви за на­пре­док. Во­де­ње­то по­ли­ти­ка по прин­ци­пот „ку­пи ден про­дај“ ни те­о­рет­ски не мо­же­ше да соз­да­де ус­ло­ви за под­бра ид­ни­на, ко­ја ние де­нес ја жи­ве­е­ме. То­гаш­на­та по­ли­тич­ка но­менк­ла­ту­ра го иско­ри­сти мо­мен­тот ко­га нај­го­лем дел од гра­ѓа­ни­те го за­ме­ни­ја мар­ша­лот Ти­то со му­дри­от Гли­го­ров и во си­ту­а­ци­ја ко­га ни­кој не зна­е­ше ка­ко, на­ви­сти­на, функ­ци­о­ни­ра ре­ал­на па­зар­на еко­но­ми­ја, го при­фа­ти ха­о­сот на со­ци­јал­де­мо­кра­ти­те на Цр­вен­ков­ски и на ли­бе­ра­ли­те на Ан­дов и не­кри­тич­ки ги гол­таа огром­ни­те гре­шки во еко­но­ми­ја­та и во гра­де­ње­то на ме­ѓу­ет­нич­ки­те од­но­си. Мно­гу­ми­на се­га се уве­ре­ни де­ка да се доз­во­ле­ше ра­бо­та­та на Те­тов­ски­от уни­вер­зи­тет и то­гаш­но­то ра­ко­водс­тво да има­ше ви­зи­ја за проб­ле­мот со Ал­бан­ци­те, во 2001 го­ди­на ќе не­мав­ме во­ен конф­ликт. Уште по­ве­ќе се уве­ре­ни де­ка тие што вла­де­е­ја од 1991 го­ди­на до 1998 го­ди­на да зна­е­ја ба­рем „е“ од еко­но­ми­ја и во исто вре­ме да имаа чес­ни на­ме­ри, во 21 век ќе вле­зев­ме со до­бар по­тен­ци­јал, а не со ил­јад­ни­ци бан­кро­ти­ра­ни фир­ми и за­гу­бе­ни па­за­ри во по­ра­неш­на Ју­гос­ла­ви­ја и во Источ­на Евро­па. Дол­го­го­диш­но­то одр­жу­ва­ње на др­жав­ни­те мо­но­по­ли, кои по­ле­ка, но си­гур­но про­па­ѓаа, не са­мо што ја тро­шеа др­жав­на­та ка­са, ту­ку и го прод­ла­бо­чу­ваа со­ци­ја­ли­стич­ки­от мен­та­ли­тет спо­ред кој нај­до­бро вра­бо­ту­ва­ње е во др­жав­ни­от се­ктор.

Вла­да­та на Љуб­чо Ге­ор­ги­ев­ски

По из­бо­ри­те во 2008 го­ди­на и фор­ми­ра­ње­то на вла­да­та на ВМРО-ДПМНЕ и на ДА се слу­чи­ја ни­за про­ме­ни во при­ста­пот кон ре­ша­ва­ње на проб­ле­ми­те. Беа про­да­де­ни го­ле­ми ком­па­нии на стран­ски ин­ве­сти­то­ри ка­ко те­ле­ко­мот, „Окта“, скоп­ска­та це­мен­тар­ни­ца и дру­ги ка­па­ци­те­ти. Бе­ше на­пра­вен обид да се сме­ни на­чи­нот на раз­мис­лу­ва­ње со во­ве­ду­ва­ње ни­за дес­ни­чар­ски фи­ло­зо­фии во еко­но­ми­ја­та, но освен ус­пеш­но­то во­ве­ду­ва­ње на ДДВ и кам­па­ња­та за ку­пу­ва­ње до­маш­ни про­из­во­ди, кои го втур­наа се­гаш­ни­от пре­ми­ер Ни­ко­ла Гру­ев­ски во нај­ви­со­ки­те кру­го­ви на по­ли­ти­ка­та и на по­ли­тич­ка­та по­пу­лар­ност, вла­да­та на Ге­ор­ги­ев­ски не мо­же­ше да се по­фа­ли со ре­ал­ни ре­фор­ми, кои, ако ве­ќе не мо­жеа да го по­ка­чат жи­вот­ни­от стан­дард, ба­рем мо­жеа да соз­да­дат пре­дус­ло­ви за дол­го­ро­чен на­пре­док. За­бр­зу­ва­ње­то на при­стап­ни­от про­цес кон Европ­ска­та уни­ја, кој поч­на прем­но­гу доц­на во вла­де­е­ње­то на СДСМ, е единс­тве­ни­от про­цес што мо­же да се прог­ла­си за ви­зи­о­нер­ски и по­крај тоа што пот­пи­шу­ва­ње­то на До­го­во­рот за ста­би­ли­за­ци­ја и за асо­ци­ја­ци­ја во За­греб мо­же да се пре­пи­ше на оби­дот на Бри­сел да ја на­ма­ли тен­зи­ја­та на ме­ѓу­ет­нич­ки план сре­де во­о­ру­же­ни­от конф­ликт. Што се од­не­су­ва до ре­фор­ми­те и до зна­е­ње­то во ад­ми­ни­стра­ци­ја­та, то­гаш­на­та вла­да, со чес­ни иск­лу­чо­ци, кои дон­ки­хот­ски се оби­ду­ваа да вне­сат за­пад­ни стан­дар­ди и при­стап во ра­бо­та­та, не­ма­ше ни­ка­ков ус­пех. На ни­во на вла­да не­ма­ше јас­на про­гра­ма ка­ко зем­ја­та ќе ги над­ми­не де­це­ни­ски­те проб­ле­ми во обра­зо­ва­ни­е­то, зем­јо­делс­тво­то, бан­кар­ски­от си­стем. Мно­гу­ми­на од др­жав­ни­те функ­ци­о­не­ри на сво­и­те фо­тел­ји сед­наа без ни­ка­кво прет­ход­но зна­е­ње и сѐ уште сво­и­те ста­во­ви ги гра­деа врз ос­но­ва на со­ве­ти­те на по­пу­лар­ни про­фе­со­ри, кои прет­ход­но, во не­кол­ку на­вра­ти, ѝ ста­ваа јам­ка на ма­ке­дон­ска­та еко­но­ми­ја со сво­и­те те­зи, кои ни­ка­де не беа до­ка­жа­ни.

Пос­тконф­ликт­на Ма­ке­до­ни­ја

Са­ми­от факт де­ка вла­да­та фор­ми­ра­на по конф­ли­ктот во 2001 го­ди­на и из­бо­ри­те во 2002 го­ди­на за две го­ди­ни сме­ни трој­ца пре­ми­е­ри (Бран­ко Цр­вен­ков­ски, Ха­ри Ко­стов и Вла­до Буч­ков­ски) јас­но го­во­ри ка­ко би­ла во­де­на Ма­ке­до­ни­ја во овој пер­и­од. Со иск­лу­чок на то­гаш­ни­от Се­кре­та­ри­јат за евро­ин­те­гра­ции, кој по­ве­ќе од ус­пеш­но ја за­вр­ши ра­бо­та­та со од­го­во­рот на пра­шал­ни­кот од ЕУ ка­ко пре­дус­лов за по­че­ток на про­це­сот за до­би­ва­ње кан­ди­дат­ски ста­тус, по­доц­на во дру­ги­те ин­сти­ту­ции не­ма­ше ни­ка­ков на­пре­док во смис­ла на во­ве­ду­ва­ње но­ва пра­кти­ка и по­ли­ти­ка. По­ве­ќе од ед­на де­це­ни­ја во др­жа­ва­та сѐ уште има­ше мо­но­по­ли во не­кол­ку важ­ни гран­ки, без го­ле­ми на­по­ри да се про­ме­ни со­стој­ба­та. Се раз­би­ра, се­то тоа на то­вар на гра­ѓа­ни­те, кои пла­ќаа огром­ни це­ни за ин­тер­нет, на при­мер. Го­ле­ми­те скан­да­ли, ка­ко тој со про­даж­ба на зем­ји­ште во цен­та­рот на Скоп­је, кои се ба­зи­раа на ди­скре­ци­ско­то пра­во на ми­ни­стри­те, се нај­до­бар по­ка­за­тел за не­до­сти­гот од жел­ба ра­бо­ти­те да се сре­дат, се раз­би­ра, за да мо­же да се про­дол­жи со ко­руп­тив­но од­не­су­ва­ње на си­те ни­воа. Кол­ку е по­губ­на по­ли­ти­ка­та во ко­ја пла­но­ви­те на Бри­сел и на Ва­шин­гтон има­ат пред­ност во од­нос на на­ци­о­нал­ни­те ин­те­ре­си на ма­ке­дон­ски­те гра­ѓа­ни, се ви­де со Ре­фе­рен­ду­мот за те­ри­то­ри­јал­на по­дел­ба со кој ги за­до­во­лив­ме САД и ЕУ, а за на­век ги оса­ка­тив­ме ур­ба­ни­те лу­ѓе во Стру­га и во Ки­че­во, не­што што не­ма да би­де за­бо­ра­ве­но ни­ко­гаш и по­ра­ди што СДСМ се­ко­гаш ќе има цр­на дам­ка на сво­ја сме­тка.

Де­сет­та го­ди­на вла­де­е­ње на Гру­ев­ски

Не­го­ви­те кри­ти­ча­ри ќе ре­чат де­ка единс­тве­на при­чи­на за дол­го­то вла­де­е­ње на Гру­ев­ски е не­го­ва­та стра­те­ги­ја за суб­вен­ции на зем­јо­дел­ци­те, за трет­ман на пен­зи­о­не­ри­те, за фи­нан­си­ра­ње на ме­ди­у­ми­те, за вли­ја­ние во јав­ни­от се­ктор или во судс­тво­то. Мал­ку­ми­на од тие што са­ка­ат да го сим­нат од власт раз­мис­лу­ва­ат за на­чи­нот на кој тој со хи­рур­шка пре­циз­ност им се обра­ќа на спе­ци­фич­ни цел­ни гру­пи. Се раз­би­ра, и во вла­де­е­ње­то на Гру­ев­ски и на но­во­то ВМРО-ДПМНЕ има ни­за гре­шки и по­пу­ли­зам ка­ко што има се­ка­де во све­тот, вклу­чи­тел­но и во ста­ри­те и во­деч­ки де­мо­кра­тии, но ни­кој не мо­же да ка­же де­ка во вре­ме­то на оваа вла­да Ма­ке­до­ни­ја не се сме­ни ка­ко др­жа­ва. Всуш­ност, са­мо мал­ку­ми­на ја сфа­ти­ја иде­ја­та на Гру­ев­ски во сво­јот ман­дат да ја про­ме­ни, да ја де­кон­стру­и­ра по­ли­тич­ка­та остав­ни­на од со­ци­ја­лиз­мот, по­доц­на пре­зе­ме­на и од СДСМ, во ко­ја ми­ни­стер мо­же да би­де са­мо не­кој од „до­бра фа­ми­ли­ја“, ди­ре­ктор са­мо не­кој што е дел од де­лов­но­то ло­би гра­де­но уште во ко­му­низ­мот, до­ктор во скоп­ски­от кли­нич­ки цен­тар мо­же да би­де са­мо син на до­ктор, про­фе­сор на фа­кул­тет да би­де са­мо ќер­ка на про­фе­сор, ам­ба­са­дор да би­де са­мо внук на го­лем ди­ре­ктор или по­ли­ти­чар и та­ка на­та­му. И по­крај ни­за­та гре­шки во из­бо­рот на дел од др­жав­ни­те функ­ци­о­не­ри, се­пак, Гру­ев­ски ус­пеа во сво­ја­та на­ме­ра и за­кон­ски и ка­дров­ски да ја де­кон­стру­и­ра оп­шта­та сли­ка и со по­ста­ву­ва­ње ни­за мла­ди лу­ѓе на важ­ни по­зи­ции да соз­да­де по­тен­ци­јал што ќе би­де ко­ри­сен и ко­га тој ќе за­ми­не од власт. Мно­гу­ми­на на по­че­то­кот на 2007 го­ди­на се ше­гу­ваа со од­лу­ка­та на вла­да­та да се каз­ну­ва­ат сопс­тве­ни­ци­те на об­је­кти­те што не­ма да се гри­жат за хи­ги­е­на­та на сво­и­те то­а­ле­ти, ка­ко што се пра­веа ше­ги и за кам­па­ња­та за тре­то де­те или за мно­гу­дет­ни се­мејс­тва. Мно­гу­ми­на не ги за­бе­ле­жу­ва­ат про­ме­ни­те на­пра­ве­ни во зем­ја­та за­тоа што нај­го­ле­ми­от дел од гра­ѓа­ни­те па­ме­тат до три де­на, а уште по­го­лем дел се за­ни­ма­ва­ат со днев­на по­ли­ти­ка ме­сто со ре­ал­ни жи­вот­ни ра­бо­ти од кои најм­но­гу за­ви­си ква­ли­те­тот на жи­во­тот.

Гру­ев­ски, иа­ко во пос­лед­ни­ве де­се­ти­на ме­се­ци мо­ра­ше да пов­ле­че ни­за про­е­кти, ка­ко за­ко­нот за хо­но­рар­ци или за ви­со­ко обра­зо­ва­ние, во прет­ход­ни­ве де­вет го­ди­ни ус­пеа да спро­ве­де ни­за за­ко­ни за кои Цр­вен­ков­ски, Ге­ор­ги­ев­ски, Ко­стов или Буч­ков­ски не­маа ни иде­ја де­ка тре­ба да би­дат спро­ве­де­ни. За­ко­нот за пу­ше­ње во зем­ја што е на вр­вот во Евро­па спо­ред бро­јот на пу­ша­чи е еден од при­ме­ри­те што ка­жу­ва де­ка ду­ри и не­по­пу­лар­ни про­е­кти од кои се гу­би реј­тин­гот мо­ра да се спро­ве­дат ако со тоа се пре­ве­ни­ра­ат бо­ле­сти и ако ди­рект­но се ште­ди. Со­о­чу­ва­ње­то со „бе­ла­та чу­ма“ од ко­ја стра­да це­ла Евро­па, ка­ко и проб­ле­мот со еми­гра­ци­ја­та во странс­тво, се уште две од пра­ша­ња­та од кои бе­гаа си­те прет­ход­ни­ци на Гру­ев­ски. Ни­кој од нив не са­ка­ше ни­ту да раз­го­ва­ра на овие те­ми иа­ко уште пред рас­па­дот на Ју­гос­ла­ви­ја овие про­це­си поч­наа да ги оса­ка­ту­ва­ат ма­ке­дон­ски­те се­ла и гра­до­ви. За­пи­ра­ње на про­це­сот на исе­лу­ва­ње е, пра­ктич­но, не­воз­мож­но за­тоа што на не­го вли­ја­ат фа­кто­ри ка­ко гла­дот на Гер­ма­ни­ја и на ЕУ за све­жа ра­бот­на си­ла по­ра­ди ко­ја зем­ји ка­ко Бу­га­ри­ја, Ал­ба­ни­ја, Ко­со­во и Ро­ма­ни­ја оста­наа без ед­на че­твр­ти­на од сво­е­то на­се­ле­ние. Сѐ по­ли­бе­рал­ни­от на­чин на жи­вот сил­но го на­ру­ши и тра­ди­ци­о­нал­но­то се­мејс­тво што вли­јае и на сѐ по­мал број но­во­ро­де­ни де­ца. Во дру­ги вре­ми­ња вла­ди­те мол­чеа и се на­де­ваа де­ка ни­кој не­ма да се се­ти на овие пра­ша­ња и та­ка бе­ше. За жал, по­крај об­је­ктив­ни­те преч­ки да се ре­ши проб­ле­мот со сѐ по­ма­ли­от број но­во­ро­де­ни, зем­ја­та се со­о­чи со од­лу­ка на Устав­ни­от суд спо­ред кој пад­на вла­ди­но­то ре­ше­ние да се да­ва фи­нан­си­ска по­мош на се­мејс­тва­та на но­во­ро­де­ни де­ца во ме­ста­та ка­де што има по­мал на­та­ли­тет. Нај­го­ле­ми­от дел од овие ме­ста се до­ми­нант­но на­се­ле­ни со Ма­ке­дон­ци.

Се раз­би­ра, сто­ти­на ре­до­ви се пре­мал­ку за да се на­пра­ви до­бра ана­ли­за на 24 го­ди­ни не­за­вис­на Ма­ке­до­ни­ја и овој текст тре­ба да се чи­та ка­ко суб­је­ктив­на оце­на на авто­рот за со­стој­би­те за кои лич­но све­до­чел од сво­е­то пол­но­лет­ство. Мно­гу ра­бо­ти се про­пу­ште­ни, но за­тоа нај­го­лем дел од вас, чи­та­те­ли­те, има­ат при­стап до евтин ин­тер­нет пре­ку кој мо­же­те да ги про­ве­ри­те фа­кти­те за ма­ке­дон­ски­те вла­ди и за нив­на­та уло­га во соз­да­ва­ње на Ма­ке­до­ни­ја за ко­ја се бо­ри­ме, ста­бил­на, бо­га­та, со среќ­ни лу­ѓе, отво­ре­на за све­тот. Тоа што не смее да се за­не­ма­ри при оце­на­та на кој би­ло по­ли­ти­чар е де­ка во зем­ја ка­ко Ма­ке­до­ни­ја, ка­де што си­те се „ква­ли­фи­ку­ва­ни“ за пре­ми­е­ри, ми­ни­стри, се­ле­кто­ри на ре­пре­зен­та­ции и ка­де што си­те зна­ат сѐ, а ре­тко кој по­чи­ту­ва ту­ѓи ус­пе­си и на­по­ри, е на­ви­сти­на те­шко да се би­де по­ли­ти­чар. Во зем­ја во ко­ја од ет­нич­ки­те про­цен­ти из­бро­ја­ни на по­пис за­ви­сат ко­ле­ктив­ни чо­ве­ко­ви пра­ва, ка­де што одре­де­ни по­ли­тич­ки ли­де­ри ра­бо­тат по ком­ши­ски ин­те­ре­си и ка­де што на­ци­о­нал­ни­от ка­нал има об­вр­ска да об­ја­ву­ва еми­сии на се­дум раз­лич­ни ја­зи­ци, во­оп­што не е лес­но да се би­де по­ли­ти­чар.

(Текст објавен во 157. број на неделникот Република, 4.09.2015)

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.