Бор­че Ста­мов: Дојран прераснува во модерно летувалиште (видео интервју)

Во­да­та се вра­ти во езе­ро­то, Оп­шти­на­та се по­све­ти на пла­жи­те и на сме­сту­вач­ки­те ка­па­ци­те­ти. Гра­до­на­чал­ни­кот на До­јран, Бор­че Ста­мов, ве­ли де­ка се ра­бо­ти на про­мо­ци­ја на До­јран ка­ко ту­ри­стич­ко ме­сто.  Отво­ре­на е веб-стра­ни­ца dojrana.mk ка­ко пла­тфор­ма на ко­ја тие што са­ка­ат да дој­дат мо­жат да се ин­фор­ми­ра­ат за сѐ, од сме­сту­ва­ње, до ме­ста за ис­хра­на, за ше­та­ње. Ту­ри­стич­ко­то брен­ди­ра­ње на До­јран е про­ект што до­пр­ва сле­ду­ва. Ќе се изра­бо­ти ло­го, ќе се ра­бо­ти на збо­га­ту­ва­ње на ви­зу­ел­ни­от иден­ти­тет на До­јран, брен­ди­ра­ни про­из­во­ди што ќе се ку­пу­ва­ат ка­ко су­ве­ни­ри од До­јран.

До­јран се под­го­тву­ва за но­ва ту­ри­стич­ка се­зо­на. Ми­на­то­то ле­то има­вте 180.000 ту­ри­сти. Кол­ку оче­ку­ва­те го­ди­на­ва?

Ста­мов: До­јран е ве­ќе под­го­твен за оваа се­зо­на. Цел­та од 180.000 ту­ри­сти што ја по­ста­вив­ме ла­ни, прет­ста­ву­ва цел и за го­ди­на­ва. Ве­ру­ва­ме де­ка ќе се над­ми­не таа број­ка. Тоа е и ре­ал­ни­от сме­сту­вач­ки ка­па­ци­тет на До­јран. За не­ко­ја по­го­ле­ма број­ка во До­јран има по­тре­ба од про­ши­ру­ва­ње на сме­сту­вач­ки­от ка­па­ци­тет, не­што на што ра­бо­ти­ме и оче­ку­ва­ме овој тренд на зго­ле­му­ва­ње на бро­јот на ту­ри­сти­те да би­де сле­ден и од ин­ве­сти­то­ри­те, да про­ја­ват ин­те­рес за ин­ве­сти­ра­ње во но­ви хо­те­ли.

До­јран пред мно­гу го­ди­ни бе­ше поз­нат по го­ле­ми­от број дет­ски од­мо­ра­ли­шта, хо­те­ли на прет­при­ја­ти­ја. Што се слу­чу­ва со тие об­је­кти?

Ста­мов: Ре­чи­си се­кое по­го­ле­мо прет­при­ја­тие има­ше свое од­мо­ра­ли­ште. Со тран­зи­ци­ја­та го­лем број од тие фир­ми и ин­сти­ту­ции не по­сто­јат. Об­је­кти­те во До­јран вле­гоа во еден пра­вен ла­ви­ринт, не се зна­е­ше чи­ја сопс­тве­но­ста се. Во со­ра­бо­тка со Вла­да­та и со­од­вет­ни­те ин­сти­ту­ции се оби­ду­ва­ме да ги ре­ши­ме тие прав­ни ла­ви­рин­ти. Нај­го­лем дел од нив ве­ќе се про­да­де­ни. За дел има ин­те­рес за ре­кон­струк­ци­ја од прет­при­ја­ти­ја­та во чи­ја­што сопс­тве­ност се. Пред де­се­ти­на де­на бе­ше про­да­ден еден по­го­лем хо­тел, на „Ограж­ден“ или Сто­пан­ска бан­ка. Се­га тој хо­тел до­би нов сопс­тве­ник и од на­ред­но­то ле­то ќе би­де во функ­ци­ја. Ту­ка би ги спом­нал „Авто­ма­ке­до­ни­ја“ кој до­би нов сопс­тве­ник, од­мо­ра­ли­ште­то на „Во­до­вод“, на УЈП. Ка­ко Оп­шти­на раз­ра­бо­тив­ме план во кој ну­ди­ме ло­ка­ции за из­град­ба на но­ви хо­тел­ски комп­ле­кси. Има­ме про­да­де­но две та­кви ло­ка­ции и на­е­сен ќе поч­нат да се гра­дат но­ви об­је­кти.

Во функ­ци­ја се се­дум пла­жи и три и пол­ки­ло­ме­тар­ска па­те­ка за пе­ша­че­ње.

Ста­мов: До­јран ка­ко ни­ко­гаш до­се­га има про­стор за пла­жи­ра­ње, со пла­жи уре­де­ни по  нај­мо­дер­ни стан­дар­ди. Се­дум пла­жи во До­јран и ед­на во Нов До­јран. Во функ­ци­ја е ке­јот во Стар До­јран. За­вр­шен е тен­де­рот за из­град­ба на до­пол­ни­тел­ни три ки­ло­ме­три пе­шач­ка па­те­ка, не­што што ќе ги по­вр­зе Нов и Стар До­јран и со што ќе до­би­е­ме шест и пол­ки­ло­ме­тар­ска пе­шач­ка и ве­ло­си­пед­ска па­те­ка.

Езе­ро­то бе­ше ед­на од глав­ни­те при­чи­ни по­ра­ди ко­ја До­јран го за­гу­би сво­јот сјај. Пов­ле­че­на и не­чи­ста во­да. Ка­кви се ре­зул­та­ти­те од пос­лед­ни­те ис­пи­ту­ва­ња?

Ста­мов: Све­че­но од­бе­ле­жав­ме це­лос­на ре­ха­би­ли­та­ци­ја на До­јран­ско Езе­ро, од­нос­но се вра­ти ни­во­то на езе­ро­то ка­ко пред еко­ло­шка­та ка­та­стро­фа. Со тоа се соз­да­доа по­до­бри ус­ло­ви за уре­ду­ва­ње на пла­жи­те, но и по­до­бри ус­ло­ви за на­та­мо­шен раз­вој на ту­риз­мот во До­јран. Ми­на­та­та го­ди­на комп­лет­но ја ре­кон­стру­и­рав­ме пре­чи­сти­тел­на­та ста­ни­ца, пре­ку про­ект со ме­ѓу­гра­нич­на со­ра­бо­тка со Гр­ци­ја. Де­нес, мо­же­би, има­ме нај­со­вре­ме­на пре­чи­сти­тел­на ста­ни­ца во Ма­ке­до­ни­ја.  Во те­кот на мај стиг­наа ис­пи­ту­ва­ња­та за ква­ли­те­тот на во­да­та, кои по­ка­жу­ва­ат де­ка нај­го­лем дел е од пр­ва ка­те­го­ри­ја, а на­ме­ста во­да­та е од вто­ра ка­те­го­ри­ја. Тоа е не­што што во пос­лед­ни­те 5-6 го­ди­ни не се слу­чи­ло. 

Сле­ду­ва „Д Фе­сти­вал“ за­ка­жан за 17 ју­ли.

Ста­мов: За ова ле­то има­ме под­го­тве­но од­лич­на кул­тур­но- за­бав­на про­гра­ма. Поч­на ли­ков­на­та ко­ло­ни­ја, за се­кој ви­кенд има­ме до­го­во­ре­но кон­церт на до­маш­ни за­бав­ни и фолк­лор­ни из­ве­ду­ва­чи. Цен­тра­лен на­стан е „Д Фе­сти­вал“, кој го­ди­на­ва се ор­га­ни­зи­ра по пет­ти пат, а прв­пат трае три де­на. Ре­зер­ви­ра­ни се над  1.000 ме­ста за кам­пу­ва­ње. Ве­ќе се пол­ни сме­сту­вач­ки­те ка­па­ци­те­ти. Ма­ну Чао е глав­на ѕвез­да на 19 ју­ни, по­тоа Ки­рил Џај­ков­ски, бри­тан­ска­та гру­па „Вил­ки­сон“, „Фол­тин“, „Љу­бој­на“, „Еле­ктрич­ни ор­га­зам“… Има 30 из­ве­ду­ва­чи, му­зи­ка за се­чиј вкус.

Што е со пат­на­та ин­фра­стру­кту­ра?

Ста­мов:  За До­јран, ка­ко и за по­го­лем дел од оп­шти­ни­те во источ­на Ма­ке­до­ни­ја, пат­на­та ин­фра­стру­кту­ра бе­ше проб­лем, не­што што бе­ше оста­ве­но на­стра­на. Но, по­мог­на­ти од Вла­да­та и од Ми­ни­стерс­тво­то за транс­порт и вр­ски се­ко­ја го­ди­на се асфал­ти­ра дел од при­стап­ни­от пат од Ва­лан­до­во до До­јран. За нас е важ­но гра­де­ње­то на авто­па­тот од Де­мир Ка­пи­ја до Смо­кви­ца. До­јран ќе би­де по­лес­но по­вр­зан, пред сѐ, за ма­ке­дон­ски­те ту­ри­сти, но и за срп­ски­те ту­ри­сти што тран­зи­ти­ра­ат низ Ма­ке­до­ни­ја. Ве­ќе е при крај тен­дер­ска­та про­це­ду­ра за асфал­ти­ра­ње на ре­ги­о­нал­ни­от пат Ни­ко­лиќ-До­јран, не­што што тре­ба да поч­не кон кра­јот на август. Со тоа це­лос­но ќе се по­вр­зе до­јран­ско­то крај­бреж­је, што до­пол­ни­тел­но ќе да­де пот­тик за раз­вој и на тој дел од До­јран­ско Езе­ро, ка­ко и раз­вој на кам­по­ви­те од таа стра­на. Во тек е изра­бо­тка на ур­ба­ни­стич­ки план за Ни­ко­лиќ, за кој има­ме пред­ви­де­но и по­ве­ќе ло­ка­ции за из­град­ба на ви­кенд-ку­ќи. Ста­ну­ва збор за по­од­да­ле­че­но ме­сто од Стар До­јран и мис­лам де­ка це­ни­те ќе би­дат атра­ктив­ни и ло­ка­ци­и­те бр­зо би се рас­про­да­ле. Од дру­га стра­на, има­ме под­го­тве­но и про­ект за уре­ду­ва­ње пла­жа. Ап­ли­ци­ра­ме со тие про­е­кти до фон­до­ви­те кои ни се на рас­по­ла­га­ње и мис­лам де­ка на­ско­ро ќе има­ме до­бро уре­де­ни пла­жи и на тој по­тег.

Ка­ков е ин­те­ре­сот на ло­кал­но­то на­се­ле­ние? Ве­ру­ва ли де­ка До­јран во це­лост ќе го вра­ти сво­јот стар сјај? Ин­ве­сти­ра­ат во сме­сту­вач­ки ка­па­ци­те­ти, уго­сти­тел­ски об­је­кти?

Ста­мов: Ко­га се збо­ру­ва за ста­ри­от сјај, мо­ра да се спом­не де­ка на­чи­нот на кој се во­дел ту­риз­мот то­гаш и се­га е це­лос­но про­ме­нет. Го­лем дел од при­ват­ни­те сме­сту­вач­ки ка­па­ци­те­ти се пре­у­ре­де­ни. Со­би­те се пре­на­ме­ну­ва­ат во сту­ди­ја или во апарт­ма­ни. Ту­ри­стич­ко­то би­ро има склу­че­но до­го­вор со над 250 при­ват­ни сме­сту­вач­ки ка­па­ци­те­ти. Ве­ру­ва­ме де­ка таа број­ка до­пол­ни­тел­но ќе рас­те, има ин­те­рес за гра­де­ње и на но­ви об­је­кти, но и за до­пол­ни­тел­но зго­ле­му­ва­ње на ка­па­ци­те­тот на по­стој­ни­те об­је­кти.  Ло­кал­но­то на­се­ле­ние ве­ру­ва во свет­ла ид­ни­на за До­јран и се­кое ле­то се гле­да раз­ли­ка и се чув­ству­ва бе­не­фит од по­до­бру­ва­ње на ту­ри­стич­ка­та се­зо­на.

Се­пак, на фо­ру­ми­те мо­же да се про­чи­та­ат мно­гу по­фал­би за пла­жи­те, но и мно­гу кри­ти­ки за хи­ги­е­на­та во гра­дот. Се со­о­чу­ва­те ли со проб­ле­ми со ка­на­ли­за­ци­ја­та? Има ли ка­па­ци­тет „Ко­му­нал­но­то прет­при­ја­тие “ да се спра­ви со зго­ле­ме­ни­от смет по­ра­ди го­ле­ми­от број ту­ри­сти?

Ста­мов: Има­ме проб­ле­ми, пред сѐ, со хи­ги­е­на­та и со ка­на­ли­за­ци­ја­та. Тоа е не­што во кое не се ин­ве­сти­ра­ло дол­ги го­ди­ни. Пре­чи­сти­тел­на­та ста­ни­ца е за­вр­ше­на, ра­бо­ти­ме на глав­на­та ко­ле­ктор­ска ли­ни­ја, има­ме до­би­е­но око­лу 3 ми­ли­о­ни де­на­ри за са­ни­ра­ње на таа ли­ни­ја. Са­ма­та ли­ни­ја е из­гра­де­на во 1988 го­ди­на и от­то­гаш ка­па­ци­те­тот кој го опс­лу­жу­ва, во нај­ма­ла ра­ка, е де­сет­па­ти зго­ле­мен. Ќе ја про­ши­ру­ва­ме глав­на­та ко­ле­ктор­ска ли­ни­ја, со што ќе се соз­да­дат ус­ло­ви за до­пол­ни­тел­но про­ши­ру­ва­ње на се­кун­дар­на­та ка­на­ли­за­ци­ска мре­жа. Не­ка­де око­лу 60 про­цен­ти од  Стар До­јран е по­вр­зан на ка­на­ли­за­ци­ска мре­жа. Око­лу 40 про­цен­ти сѐ уште функ­ци­о­ни­ра со ја­ми, за кои има­ме со­од­вет­на ме­ха­ни­за­ци­ја за чи­сте­ње. Око­лу хи­ги­е­на­та, пак, во март на­ба­вив­ме но­во во­зи­ло за со­би­ра­ње ко­му­на­лен от­пад. Пос­лед­но­то та­кво во­зи­ло кое би­ло на­ба­ве­но во До­јран е во 1980 го­ди­на. Зго­ле­ме­на е фре­квен­ци­ја­та на чи­сте­ње на сме­тот, но не мо­же 35 вра­бо­те­ни во „Ко­му­нал­но­то прет­при­ја­тие“ да го по­стиг­нат тоа што 10.000 гра­ѓа­ни во еден ден мо­жат да го оста­ват зад се­бе. За­тоа сме­там де­ка и кул­ту­ра­та на лу­ѓе­то е ед­на од при­чи­ни­те за не­хи­ги­е­на­та. По­ста­ве­ни се 50 но­ви кан­ти за от­па­до­ци. Го уре­див­ме До­јран хор­ти­кул­тур­но. По­са­див­ме око­лу 5.000 цве­ќи­ња, 100 пал­ми, уре­де­ни се зе­ле­ни­те по­вр­ши­ни. Се оби­ду­ва­ме да има­ме чист и хор­ти­кул­тур­но уре­ден До­јран, град кој ќе би­де при­ја­тен за пре­стој и за про­ше­тка.

Има за­бе­ле­шки и за освет­лу­ва­ње­то на гра­дот.

Ста­мов: Се ра­бо­ти за го­ле­ма мре­жа на улич­но освет­лу­ва­ње. Спе­ци­фич­но во Стар До­јран е што освет­лу­ва­ње­то функ­ци­о­ни­ра со ка­па­ци­тет за 500 до 800 жи­те­ли. Во те­кот на ле­то­то исти­от тој ка­па­ци­тет опс­лу­жу­ва 30.000 жи­те­ли. Во лет­на­та се­зо­на те­шко е на­ед­наш да се по­стиг­не во си­те сег­мен­ти она што зна­чи ко­му­нал­на ус­лу­га. Кон­ти­ну­и­ра­но ра­бо­ти­ме, из­ми­на­ти­те две го­ди­ни има­ме но­ви три ки­ло­ме­три улич­но освет­лу­ва­ње. Се ра­бо­ти за за­ста­рен си­стем. Има­ме под­го­тве­но не­кол­ку про­е­кти за на­ма­лу­ва­ње на по­тро­шу­вач­ка­та на улич­но­то освет­лу­ва­ње, што ќе ни до­не­се и за­ште­да, но и до­пол­ни­тел­но ин­ве­сти­ра­ње – се ра­бо­ти за за­ме­на на све­тил­ки­те со ЛЕД све­тил­ки. Но­ва­та па­те­ка што ќе се пра­ви ќе има со­од­вет­но улич­но освет­лу­ва­ње, та­ка што цен­трал­ни­от дел ќе би­де до­бро­о­свет­лен, а на­та­му ка­ко доз­во­лу­ва­ат фи­нан­си­и­те, та­ка ќе би­де по­до­бре­но освет­лу­ва­ње­то и на дру­ги­те ме­ста.

Разговараше: Билјана Зафирова
| Фото: Але­ксан­дар Ива­нов­ски

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.