Сексуалните работнички – жртви на конзервативните вредности

Во Ре­пуб­ли­ка Ма­ке­до­ни­ја до­се­га се не­ус­пеш­ни си­те оби­ди за ле­га­ли­за­ци­ја на се­ксу­ал­на­та ра­бо­та. Тре­ти­ра­на ка­ко та­бу-те­ма, про­сти­ту­ци­ја­та,се­пак,по­стои и се од­ви­ва тај­но, што се дол­жи на отсус­тво­то на се­ри­оз­на де­ба­та. По­сто­јат раз­лич­ни мис­ле­ња, нај­че­сто „за“ и „про­тив“ ле­га­ли­за­ци­ја­та на нај­ста­ри­от за­на­ет

Иа­ко нај­ста­ра про­фе­си­ја, се­ксу­ал­на­та ра­бо­та во Ма­ке­до­ни­ја е сѐ уште та­бу-те­ма. При­сут­на во си­те оп­штес­тве­ни си­сте­ми, оваа про­фе­си­ја пре­диз­ви­ку­ва­ла раз­лич­ни ре­ак­ции, од мо­рал­ни осу­ди, па сѐ до за­кон­ско санк­ци­о­ни­ра­ње или неј­зи­но ле­га­ли­зи­ра­ње. Кај нас осу­да­та во нај­го­ле­ма ме­ра се дол­жи на дла­бо­ко вко­ре­не­ти­те тра­ди­ци­о­нал­ни и кон­зер­ва­тив­ни вред­но­сти. Но, нес­пор­но е де­ка во ре­ал­но­ста по­сто­јат раз­лич­ни жи­вот­ни при­каз­ни  што вли­ја­е­ле врз из­бо­рот на се­ксу­ал­ни­те ра­бот­ни­ци. Мо­ти­ви­те по­ра­ди кои се ре­ши­ле на ва­ква ра­бо­та мо­жат да би­дат раз­лич­ни, со­ци­јал­ни, лич­ни или фи­нан­си­ски.

Два­е­сет и осум­го­диш­на­та  Ти­на, се­ксу­ал­на ра­бот­нич­ка со транс­род­на се­ксу­ал­на ори­ен­та­ци­ја, ве­ли де­ка од про­сти­ту­ци­ја­та за­ра­бо­ту­ва мно­гу по­ве­ќе откол­ку од стан­дард­на­та ра­бо­та што ја има во при­ме­на­та и уна­пре­ду­ва­ње­то на се­кун­дар­на­та здрав­стве­на гри­жа. За­тоа, по­пр­во би се отка­жа­ла од ре­гу­лар­на­та ра­бо­та откол­ку од вто­ра­та, ко­ја ѝ овоз­мо­жу­ва по­го­лем ко­мо­ди­тет.

– Се вклу­чив во се­ксу­ал­на­та ра­бо­та од сво­е­то пол­но­лет­ство, со­се­ма свес­на за тоа што го из­би­рам. Мно­гу че­сто еко­ном­ски­от ста­тус игра зна­чај­на уло­га во тоа што ќе го од­бе­ре­ме да го ра­бо­ти­ме. Имам со­лид­ни ква­ли­фи­ка­ции, зна­е­ња и ве­шти­ни од об­ла­ста на ме­ди­ци­на­та и тоа и го ра­бо­там, пет де­на во не­де­ла­та. Сло­бод­на де­вој­ка сум, и ги ко­ри­стам ви­кен­ди­те за да ос­тва­рам до­пол­ни­тел­на за­ра­бо­тка – ве­ли Ти­на.

Таа по сопс­тве­на вол­ја, без ни­ка­ква при­ну­да, ре­ши­ла да се за­ни­ма­ва со нај­ста­ри­от за­на­ет. Но, факт е де­ка има и де­вој­ки што не мо­жат да из­бе­га­ат од кан­џи­те на ма­кро­а­та, тр­пат на­силс­тво, фи­зич­ка и пси­хич­ка тор­ту­ра. Не­кои се из­ло­же­ни на мал­тре­ти­ра­ње од стра­на на кли­ен­ти­те, ко­га им ги зе­ма­ат за­ра­бо­те­ни­те па­ри или не ја пла­ќа­ат до­би­е­на­та ус­лу­га.

Да­ли е по­до­бро да се ле­га­ли­зи­ра ако не мо­же да се спре­чи?

Во Ма­ке­до­ни­ја се­ксу­ал­на­та ра­бо­та е не­за­кон­ска, од­нос­но прет­ста­ву­ва пре­кр­шоч­но де­ло за на­ру­шу­ва­ње ја­вен ред и мир. Отсе­ко­гаш по­сто­е­ле по­де­ле­ни мис­ле­ња за оваа те­ма. Мно­гу­ми­на сме­та­ат де­ка со неј­зи­на­та ле­га­ли­за­ци­ја ќе се на­ма­ли опас­но­ста од се­ксу­ал­но­пре­нос­ли­ви бо­ле­сти и ХИВ/си­да,за­тоaшто се­ксу­ал­ни­те ра­бот­нич­ки ќе по­ми­ну­ва­ат одре­де­ни ле­кар­ски прег­ле­ди и, се­ка­ко, ќе мо­ра дако­ри­стат со­од­вет­на за­шти­та. Спо­ред под­др­жу­ва­чи­те наоваа ини­ци­ја­ти­ва, на ва­ков на­чин ќе се на­ма­ли на­силс­тво­то врз се­ксу­ал­ни­те ра­бот­нич­ки, ка­ко и зло­у­по­тре­ба­та на де­ца и на мла­ди де­вој­ки што ну­дат се­ксу­ал­ни ус­лу­ги за мал­купа­ри.

Во 2004 го­ди­на то­гаш­ни­те пра­те­ни­ци Иван Ана­ста­сов­ски и Есад Ра­хиќ на­пра­ви­ја обид со пред­лог-за­кон за ле­га­ли­за­ци­ја на про­сти­ту­ци­ја­та, кој за­вр­ши без­ус­пеш­но. Со овој за­кон бе­ше пред­ви­де­но да се зго­ле­ми бор­ба­та про­тив тр­го­ви­ја­та со де­вој­ки, да се про­мо­ви­ра гри­жа­та за здрав­је­то и без­бед­но­ста на се­ксу­ал­ни­те ра­бот­нич­ки и да се за­шти­тат де­ца­та.

Го­лем број ма­ке­дон­ски гра­ѓа­ни, по­ли­ти­ча­ри, со­ци­о­ло­зи и дру­ги струч­ни ли­ца, пак, сме­та­ат де­ка др­жа­ва­та со ле­га­ли­за­ци­ја на се­ксу­ал­на­та ра­бо­та би доз­во­ли­ла ши­ре­ње не­мо­рал­ни вред­но­сти. Про­тив­ни­ци­те на ле­га­ли­за­ци­ја­та твр­дат де­ка кли­ен­ти­те и ма­кро­а­та, во си­сте­ми ка­де што про­сти­ту­ци­ја­та е ле­гал­на, се  транс­фор­ми­ра­ат во биз­нис­ме­ни и ле­ги­тим­ни прет­при­е­ма­чи на се­ксу­ал­ни ус­лу­ги, а, од дру­га стра­на, не­ма да се на­ма­ли бро­јот на се­ксу­ал­ни ра­бот­нич­ки на ули­ци­те, ни­ту, пак, ќе се вли­јае врз проб­ле­мот со тр­го­ви­ја со де­вој­ки.

– Ап­со­лут­но сум про­тив ле­га­ли­за­ци­ја на се­ксу­ал­на­та ра­бо­та и отва­ра­ње јав­ни ку­ќи во Ма­ке­до­ни­ја, пр­во по­ра­ди ста­ту­сот што ќе го до­бие же­на­та што ну­ди се­ксу­ал­ни ус­лу­ги, би­деј­ќи ако тоа ста­не ле­гал­на про­фе­си­ја, же­ни­те ќе би­дат обе­ле­жа­ни за цел жи­вот – ве­ли уни­вер­зи­тет­ска­та про­фе­сор­ка по со­ци­о­ло­ги­ја, Тат­ја­на Сто­ја­нов­ска – Ива­но­ва.

Спо­ред неа, твр­де­ња­та од ме­ди­цин­ски ас­пект, за по­го­ле­ма за­шти­та на здрав­је­то на про­сти­ту­тки­те, не се оправ­да­ни би­деј­ќи тие не мо­жат по се­кој се­ксу­а­лен чин да пра­ват здрав­стве­ни те­сто­ви, а во те­кот на де­нот мо­же да има­ат 50 му­ште­рии, на при­мер. Сто­ја­нов­ска-Ива­но­ва по­со­чу­ва де­ка ХИВ/си­да се откри­ва по шест ме­се­ци, а не вед­наш по из­вр­шу­ва­ње­то на те­стот.

Таа до­да­ва де­ка во за­пад­но­е­вроп­ски­те зем­ји ка­де што се­ксу­ал­на­та ра­бо­та е ле­гал­на ста­ти­сти­ка­та по­ка­жу­ва де­ка про­сти­ту­ци­ја­та не е от­стра­не­та, на­про­тив, бе­ле­жи зго­ле­му­ва­ње. Про­фе­сор­ка­та сме­та де­ка е по­треб­но кри­вич­но го­не­ње за ма­кро­а­та или за ли­ца­та што ги при­ну­ду­ва­ат де­вој­ки­те да го пра­ват тоа. Твр­ди де­ка и са­ми­те се­ксу­ал­ни ра­бот­нич­ки, осо­бе­но улич­ни­те, не би са­ка­ле ле­га­ли­за­ци­ја на нив­на­та ра­бо­та, по­ра­ди по­ве­ќе при­чи­ни, ка­ко што се пла­ќа­ње­то да­но­ци на др­жа­ва­та или ,пак, нив­на­та емо­тив­на и фи­зич­ка исто­ште­ност за да ра­бо­тат во јав­ни ку­ќи.

Од дру­га стра­на, спо­ред здру­же­ни­ја­та за за­шти­та и уна­пре­ду­ва­ње на мар­ги­на­ли­зи­ра­ни­те про­фе­сии, во Ма­ке­до­ни­ја пре­ов­ла­ду­ва бро­јот на пол­но­лет­ни лу­ѓе што по сопс­тве­на жел­ба ја из­бра­ле се­ксу­ал­на­та ра­бо­та ка­ко сво­ја про­фе­си­ја, за раз­ли­ка од тие што се при­ну­де­ни на тоа.

Пишува: Јана Јосифоска

Фото: Игор Ангеловски

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.