| четврток, 6 декември 2018 |

Ли­де­ри­те во бу­ни­ло, Европа на крстопат

Из­бо­ри­те за Евро­пар­ла­мен­тот се слу­чи­ја во мно­гу нез­год­но вре­ме за европ­ски­те би­ро­кра­ти и ли­де­ри, кои се на­о­ѓа­ат во ран­ли­ва по­зи­ци­ја по не­кол­ку­те го­ди­ни еко­ном­ска кри­за. Со ре­кор­ден број евро­скеп­ти­ци во европ­ски­от прет­став­нич­ки дом, го­ле­ми­те пар­тии мо­ра­ат да по­ка­жат од­го­вор­ност и, во ин­те­рес на тоа што е пра­ве­но по­ве­ќе од по­ло­ви­на век, да по­ка­жат единс­тво, нас­про­ти тие што зе­ма­ат пла­та од иста­та ин­сти­ту­ци­ја за ко­ја со­ну­ва­ат да би­де уки­на­та. Про­це­сот во кој ќе би­дат нај­важ­ни три збо­ро­ви што поч­ну­ва­ат на бу­ква­та К (ком­про­мис, ком­би­на­ции и ко­а­ли­ции) ќе би­де те­жок, но да­ле­ку од ре­ал­но е да се оче­ку­ва де­ка сто­ти­на ра­ди­кал­ни и че­сто кон­фуз­ни при­пад­ни­ци на евро­скеп­тич­ни пар­тии мо­жат да ја ур­нат иде­ја­та што го до­не­се нај­дол­ги­от пер­и­од на мир на ста­ри­от кон­ти­нент

Aktuelno91-1

По не­дел­ни­те из­бо­ри за нов со­став на Евро­пар­ла­мен­тот дел од европ­ски­те ли­де­ри се нај­доа во не­бра­но. Да­ли да се ле­та на кар­та­та на по­пу­лиз­мот и да се при­фа­ти ре­то­ри­ка­та из­ник­на­та од ре­зул­та­ти­те на из­бо­ри­те или да се оди про­тив ве­трот и да се ин­си­сти­ра до крај на за­ед­нич­ки­те европ­ски­те вред­но­сти? Да­ли да се ри­зи­ку­ва гу­бе­ње на под­др­шка­та од не­о­пре­де­ле­ни­те на кои ан­ти­е­вроп­ско­то рас­по­ло­же­ние им е нај­ло­гич­но во ус­ло­ви на кри­за? Фран­цу­ски­от пре­тсе­да­тел Франсоа Оланд го на­пра­ви ток­му тоа, и по­крај по­ра­зот оста­на да во­зи на сѐ по­тес­ни­от евро­а­вто­пат. Бри­тан­ски­от пре­ми­ер Дејвид Ка­ме­рон не го из­др­жа при­ти­со­кот и поч­на да игра по но­ти­те на вто­ри­от нај­мо­ќен дес­ни­чар на остро­вот, ли­де­рот на Бри­тан­ска­та пар­ти­ја за не­за­вис­ност Нај­џел Фа­раџ, кој на евро­из­бо­ри­те лес­но ги по­бе­ди и ла­бу­ри­сти­те и кон­зер­ва­тив­ци­те.

Нај­го­ле­ма­та опас­ност за ид­ни­на­та на Евро­па, се­пак, не ле­жи во зго­ле­ме­на­та под­др­шка за ан­ти­е­вроп­ски­те пар­тии ту­ку во нив­но­то вли­ја­ние на на­ци­о­нал­ни­те по­ли­ти­ча­ри. Тие не­ма­ат мож­ност да го про­ме­нат ге­не­рал­ни­от курс на ЕУ, но мо­жат да ста­нат фа­ктор, фи­гу­ра­тив­но ка­жа­но „стра­ши­ло“ во европ­ска­та ни­ва од кое ќе се пла­шат си­те што до­не­су­ва­ат про­е­вроп­ски од­лу­ки во зем­ји­те-член­ки. Се­га на ше­фо­ви­те на др­жа­ви и на вла­ди што ќе се сре­ќа­ва­ат во Бри­сел ќе им би­де по­те­шко да про­мо­ви­ра­ат па­не­вроп­ски идеи и про­е­кти зна­еј­ќи де­ка се­кој нив­ни че­кор ќе би­де буд­но сле­ден од евро­скеп­ти­ци­те, кои со на­па­ди на „евро­оп­ти­ми­сти­те“ мо­жат да ја за­си­лат по­зи­ци­ја­та на на­ци­о­нал­но ни­во.

Не е прв­пат во Европ­ски­от пар­ла­мент да вле­зат не­о­фа­ши­сти или ра­ди­кал­ни на­ци­о­на­ли­сти, кои про­мо­ви­ра­ат ан­ти­е­вроп­ски по­ли­тич­ки аген­ди, ве­ту­ва­ат јав­но про­те­ру­ва­ње Ро­ми и дру­ги „не­е­вроп­ски“ вред­но­сти од нив­ни­от двор. Ун­гар­ско­то Јо­бик – Дви­же­ње за по­до­бра Ун­га­ри­ја, пар­ти­ја­та на Фа­раџ и ќер­ка­та на не­ко­гаш­ни­от фран­цу­ски не­о­фа­шист Жан Ма­ри Ле­пен со сво­јот На­ро­ден фронт со го­ди­ни се дел од европ­ски­от прет­став­нич­ки дом. Тоа што е се­га по­и­на­кво, а за мно­гу­ми­на за­гри­жу­вач­ко е тоа што со Ли­са­бон­ски­от до­го­вор Евро­пар­ла­мен­тот има зна­чи­тел­но про­ме­не­ти ин­ге­рен­ции, кои ако еден ден дој­дат под кон­тро­ла на евро­скеп­ти­ци­те и на ра­ди­кал­ни­те дви­же­ња, кои се­га се во мал­цинс­тво, мо­жат од те­мел да ја ур­нат европ­ска­та ку­ла. Нај­за­гри­жу­вач­ки е што од из­бо­ри во из­бо­ри рас­те бро­јот на пар­тии, чи­ја­што аген­да е ан­ти­е­вроп­ска, а се на­ма­лу­ваа бро­јот на пар­ти­и­те и на ли­де­ри­те што се без­ус­лов­но про­е­вроп­ски на­стро­е­ни.

Во сог­лас­ност со Ли­са­бон­ски­от до­го­вор Европ­ски­от пар­ла­мент до­би­ва по­го­ле­ма моќ ка­ко за­ко­но­да­вец за­тоа што се­га се ја­ву­ва ка­ко кос­пон­зор на за­ко­ни во 40 но­ви по­драч­ја ка­де што има исти пра­ва ка­ко и Европ­ски­от со­вет. Ме­ѓу нив се зем­јо­делс­тво, енер­ге­ти­ка, ими­гра­ци­ја , ред и вна­треш­ни ра­бо­ти, здрав­ство и стру­ктур­ни фон­до­ви. За­ед­но со со­ве­тот, ЕП ќе до­не­су­ва од­лу­ки и за бу­џе­тот на ЕУ. Евро­пра­те­ни­ци­те со но­ви­те пра­ви­ла има­ат но­ва уло­га во од­но­си­те со дру­ги­те ин­сти­ту­ции на ЕУ. Отсе­га ре­зул­та­ти­те од из­бо­ри­те ди­рект­но ре­ша­ва­ат за из­бо­рот на ли­де­ри­те на ЕУ.

 

И Ма­ке­до­ни­ја ме­ѓу мож­ни­те жр­тви на рас­по­ло­же­ни­е­то во ЕУ

По­ли­тич­ки­от зем­јо­трес, ка­ко што го­лем дел од вли­ја­тел­ни­те европ­ски ме­ди­у­ми и по­ли­ти­ча­ри ги на­ре­коа ре­зул­та­ти­те од из­бо­ри­те, мо­же да го по­чув­ству­ва­ат зем­ји­те-член­ки, но и зем­ји­те-кан­ди­да­ти ка­ко Ма­ке­до­ни­ја. Еден од пр­ви­те ком­про­ми­си што мо­же да ги на­пра­ват во­деч­ки­те лу­ѓе во Европ­ска­та ко­ми­си­ја е со лес­но­ти­ја да ги спро­ве­дат ме­ха­низ­ми­те за по­втор­но во­ве­ду­ва­ње ви­зи за зем­ји­те од за­пад­ни­от Бал­кан. Нај­го­лем дел од ра­ди­кал­ни­те евро­скеп­ти­ци се про­ти­ват на ими­гран­ти или на ази­лан­ти од зем­ји­те-кан­ди­да­ти и за­тоа мо­же да се оче­ку­ва уште на по­че­то­кот на ра­бо­та­та во но­ви­от со­став да би­де по­ста­ве­но ва­кво ба­ра­ње, кое, со ог­лед на проб­ле­ми­те со не­вра­бо­те­но­ста во евро­зо­на­та и на при­ти­со­кот на на­ци­о­нал­но ни­во, го­ле­ми­те пар­тии те­шко ќе мо­жат да го из­бег­нат без пос­ле­ди­ци по сво­јот на­ци­о­на­лен реј­тинг.

Ед­на од пр­ви­те жр­тви на из­бо­ри­те за Евро­пар­ла­мен­тот, се­ка­ко, мо­же да би­де и про­ши­ру­ва­ње­то, кое и та­ка со го­ди­ни е ста­ве­но во втор план ка­ко ре­зул­тат на „за­мо­рот“ со кој се прав­да­ат дел од по­ли­тич­ки­те ли­де­ри во ЕУ.

 

Aktuelno91-2

ГЕРБ и СИРИЗА ста­наа нај­моќ­ни пар­тии во Бу­га­ри­ја и во Гр­ци­ја

Вле­зот на ра­ди­кал­ни еле­мен­ти од со­сед­на Бу­га­ри­ја и Гр­ци­ја во Евро­пар­ла­мен­тот мо­же да ја про­ме­ни ре­то­ри­ка­та на бу­гар­ски­те и на грч­ки­те ек­стре­ми­сти­те во Бри­сел и во Страз­бур, но не мо­же зна­чи­тел­но да ја вло­ши по­зи­ци­ја­та на Ма­ке­до­ни­ја. Тоа што мо­же ка­ко но­ви­тет да го гле­да­ме е по­ра­ди­кал­на сце­но­гра­фи­ја ко­га ќе се раз­го­ва­ра на те­ма Ма­ке­до­ни­ја, при што се­кое спо­ме­ну­ва­ње на тер­ми­нот „Ма­ке­до­ни­ја“ и на „ма­ке­дон­ски­от по­се­бен иден­ти­тет“, ќе би­де на­па­ѓан од Злат­на зо­ра и од БНД на Красимир Ка­ра­ка­ча­нов, кои за да го зго­ле­мат до­маш­ни­от реј­тинг ќе пра­ват цир­ку­си во Бри­сел и во Страз­бур. Тоа што ка­ко ин­ди­ре­ктен ре­зул­тат мо­же да до­не­сат овие евро­из­бо­ри е ба­ра­ње за но­ви пар­ла­мен­тар­ни из­бо­ри и во Гр­ци­ја и во Бу­га­ри­ја ка­де што се­га по­бе­ди­ја опо­зи­ци­ски­те пар­тии ГЕРБ на Бој­ко Бо­ри­сов и СИРИЗА на Алексис Ци­прас. Ако овие ре­зул­та­ти би­дат по­вто­ре­ни на евен­ту­ал­ни на­ци­о­нал­ни из­бо­ри, ду­ри то­гаш ќе мо­же­ме да ви­ди­ме да­ли по­ра­ки­те за под­др­шка од Бо­ри­сов, кој во Скоп­је ги да­де на три де­на пред пос­лед­ни­те бу­гар­ски из­бо­ри, би­ле са­мо мар­ке­тинг или цврст по­ли­тич­ки став. Исто ка­ко што ќе мо­же­ме да про­ве­ри­ме да­ли кон­стру­ктив­но­ста на Ци­прас во одре­де­ни пер­и­о­ди од не­го­ва­та ка­ри­е­ра за ма­ке­дон­ско­то пра­ша­ње би­ла са­мо оби­чен блеф или ви­стин­ска жел­ба да се за­тво­ри пра­ша­ње­то.

Не по­бе­ди се­ка­де ек­стрем­на­та дес­ни­ца

И по­крај тоа што ак­цен­тот на европ­ски­те и на свет­ски­те ме­ди­у­ми, а осо­бе­но на бал­кан­ски­те ме­ди­у­ми бе­ше ста­вен на вле­зот на ек­стрем­на­та дес­ни­ца во ЕП, се­пак, ге­не­рал­но, во Евро­па до­ми­нант­ни оста­ну­ва­ат на­род­ни­те пар­тии, со­ци­ја­ли­сти­те и со­ци­јал­де­мо­кра­ти­те и ли­бе­рал-де­мо­кра­ти­те. Нас­про­ти оп­шти­от впе­ча­ток, во шест др­жа­ви по­ли­тич­ки­те трен­до­ви се прид­ви­жи­ја кон ле­ва­та оп­ци­ја.

Во Шпа­ни­ја, по­крај На­род­на­та пар­ти­ја, од­ли­чен ре­зул­тат ос­тва­ри­ја и со­ци­ја­ли­сти­те, но и мла­да­та ПОДЕМОС фор­ми­ра­на са­мо пред не­кол­ку ме­се­ци од лу­ѓе­то што про­те­сти­раа во Ма­дрид во 2011 го­ди­на. Ус­пех по­стиг­на и ма­ла­та Обе­ди­не­та ле­ви­ца, ко­ја освои че­ти­ри евро­ман­да­ти.

Во Гр­ци­ја, по­крај фан­та­стич­ни­от скок од 0,5 про­цен­ти за Злат­на зо­ра во 1999 го­ди­на, на 9,37 про­цен­ти, го­ди­на­ва ге­не­ра­лен по­бед­ник, се­пак, е ле­ви­ца­та. По­крај по­бед­ни­кот СИРИЗА, до­бар ре­зул­тат по­стиг­наа и дру­ги­те ле­ви­чар­ски пар­тии, што по­ка­жу­ва де­ка грч­ко­то оп­штес­тво оди кон по­ла­ри­за­ци­ја со пра­ктич­но ис­чез­ну­ва­ње на по­ли­тич­ки­от цен­тар.

Ита­ли­јан­ски­от пре­ми­ер Ма­тео Рен­ци се сме­та за глав­ни­от „ви­нов­ник“ за по­бе­да­та на не­го­ва­та цен­трал­но­ле­ви­чар­ска Де­мо­крат­ска пар­ти­ја. И вто­ра­та нај­по­пу­лар­на пар­ти­ја на овие из­бо­ри Дви­же­ње­то пет ѕвез­ди, ко­ја ја во­ди ек­ско­ме­ди­јант, е од гру­па­та ле­ви­чар­ски пар­тии.

Во Пор­ту­га­ли­ја опо­зи­ци­ска­та Со­ци­ја­ли­стич­ка пар­ти­ја освои нај­го­лем про­цент од гла­со­ви­те. Во Сло­вач­ка гла­саа са­мо 13 про­цен­ти од гра­ѓа­ни­те, а тие, глав­но, гла­саа за вла­де­јач­ка­та пар­ти­ја СМЕР.

Во Ро­ма­ни­ја убед­ли­ва по­бе­да од­не­се вла­де­јач­ка­та али­јан­са на Со­ци­јал­де­мо­крат­ска­та пар­ти­ја на Ви­ктор Пон­та со 37,3 про­цен­ти од гла­со­ви­те.

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.

Top