Уметнички инсталации што не се забораваат

Си­те ние сме раз­лич­ни, не­кои по­ве­ќе са­ка­ат сли­ки ка­ко умет­нич­ки екс­по­на­ти, не­кои скулп­ту­ри, а не­кои умет­нич­ки ин­ста­ла­ции. Ин­ста­ла­ци­и­те са­ми по се­бе прет­ста­ву­ва­ат ком­би­на­ци­ја од раз­ни ме­ди­у­ми на изра­зу­ва­ње и, по де­фи­ни­ци­ја, за­зе­ма­ат го­лем про­стор. Ин­ста­ла­ци­и­те нај­че­сто се пол­ни со искус­тво, ин­те­ра­ктив­ни и на по­се­ти­те­ли­те им пру­жа­ат до­жи­ву­ва­ње во по­ве­ќе ни­воа, спо­ју­ва­ат не­што што не се спо­ју­ва – ка­ко раз­лич­ни ма­те­ри­ја­ли, на при­мер. Тие се по­себ­ни би­деј­ќи, со ог­лед на го­ле­ми­на­та, че­сто се изра­бо­те­ни са­мо за ед­но ме­сто, вре­ме, ин­сти­ту­ци­ја или са­мо за ед­на цел. Тоа ги пра­ви уни­кат­ни.

Ви ги при­ка­жу­ва­ме нај­у­ба­ви­те и најс­пе­кта­ку­лар­ни­те умет­нич­ки ин­ста­ла­ции што беа при­ка­жа­ни низ све­тот во ми­на­та­та го­ди­на.

Ша­ре­на ули­ца од ча­до­ри за дожд во Пор­ту­га­ли­ја

Се­кој ју­ли пор­ту­гал­ско­то грат­че Аге­да ожи­ву­ва на по­се­бен на­чин, и тоа со по­мош на ша­ре­ни ча­до­ри за дожд кои се обе­се­ни над не­го­ви­те ули­ци. Ед­на про­ду­цент­ска ку­ќа инс­пи­­ри­ра­на од иста­та иде­ја, по по­вод умет­нич­ки­от фе­сти­вал „Аги­та­гу­е­да“, соз­да­де ве­се­ла ин­ста­ла­ци­ја со­ста­ве­на од ил­јад­ни­ци ча­до­ри за дожд кои ви­сеа над глав­ни­те ули­ци на овој град за да го по­до­брат чув­ство­то на ку­пу­ва­чи­те до­де­ка па­за­рат.

Фа­са­да што се лиз­га

„Од ко­ле­на­та на мо­јот нос до сто­ма­кот на мо­и­те пр­сти“ (From the Knees of My Nose to the Belly of My Toes) е име­то на ин­те­рес­ни­от на­дре­а­лен при­каз на бри­тан­ски­от ди­зај­нер Алекс Чи­нек, кој на­пра­ви фа­са­да што се лиз­га. Тој на увер­лив на­чин при­ка­жу­ва фа­са­да што изг­ле­да ка­ко да се лиз­на­ла од згра­да­та. Чи­нек од­бра ед­на на­пу­ште­на че­ти­ри­кат­на згра­да во Анг­ли­ја, во ко­ја ни­кој не жи­ве­ел 11 го­ди­ни. Тој на ин­ста­ла­ци­ја­та ра­бо­тел ед­на го­ди­на. Фа­са­да­та што се лиз­га прив­ле­ку­ва огром­но вни­ма­ние.

Пад­на­ти лу­ѓе

Бри­тан­ски­те умет­ни­ци Ен­ди Мос и Џеј­ми Ворд­ли се авто­ри на впе­чат­ли­ва­та умет­нич­ка ин­ста­ла­ци­ја ко­ја ги прет­ста­ву­ва де­нот Д и на­па­дот на Нор­ман­ди­ја. Ин­ста­ла­ци­ја­та ја ре­а­ли­зи­раа на пла­жа­та Аро­манш во Фран­ци­ја. Оваа умет­нич­ка двој­ка го ос­мис­ли це­ли­от кон­цепт под име­то „Пад­на­ти“, и тоа по по­вод Свет­ски­от ден на ми­рот, кој се од­бе­ле­жу­ва на 21 сеп­тем­ври. Пад­на­ти­те лу­ѓе по­ка­жу­ва­ат што се слу­чу­ва ко­га го не­ма ми­рот.

Во ор­би­та­та

Нај­го­ле­мо­то и нај­ам­би­ци­оз­но де­ло во ка­ри­е­ра­та на ар­ген­тин­ски­от умет­ник То­мас Са­ра­це­но е огром­на­та кон­струк­ци­ја ко­ја е по­ста­ве­на во му­зе­јот „Стан­де­ха­ус“ во Ди­сел­дорф, Гер­ма­ни­ја.

По­се­ти­те­ли­те мо­жат да се ка­чат на 25 ме­три ви­со­чи­на сто­еј­ќи на огром­на­та ме­тал­на кон­струк­ци­ја ко­ја се про­те­га на три ни­воа, а те­жи три то­на. Над кон­струк­ци­ја­та има огром­ни ПВЦ ба­ло­ни кои по­се­ти­те­ли­те, исто та­ка, мо­жат да ги ко­ри­стат.

Веч­ни ве­ло­си­пе­ди

Ки­не­ски­от умет­ник и акти­вист Аи Ве­и­ваи по­ста­ви но­ва вер­зи­ја на сво­ја­та поз­на­та ин­ста­ла­ци­ја „Веч­ни ве­ло­си­пе­ди­сти“ во То­рон­то. На­ста­нот се од­ви­ва це­ла ноќ, на ули­ци­те на То­рон­то и точ­но 3.144 ве­ло­си­пе­ди беа дел од ин­ста­ла­ци­ја­та на Ве­и­ваи.

Ку­ќа во ку­ќа во ку­ќа

На­ци­о­нал­ни­от му­зеј на мо­дер­на и со­вре­ме­на умет­ност во Се­ул бе­ше до­ма­ќин на ин­ста­ла­ци­ја­та со ко­ја умет­ни­кот До Хо Су ги прет­ста­ви две­те ку­ќи во кои жи­ве­ел по­ра­но. Ку­ќи­те се на­о­ѓа­ат ед­на во дру­га и се прет­ста­ве­ни во раз­мер 1:1. Пр­ва­та е тра­ди­ци­о­нал­на ко­реј­ска ку­ќа во ко­ја авто­рот израс­нал, а вто­ра­та е мо­дер­но и го­ле­мо зда­ние од не­го­ви­от прв дом во Аме­ри­ка.

Бе­ско­неч­на со­ба – ду­ши од­да­ле­че­ни ми­ли­о­ни свет­лос­ни го­ди­ни

Ин­ста­ла­ци­ја­та „Бе­ско­неч­на со­ба – ду­ши од­да­ле­че­ни ми­ли­о­ни свет­лос­ни го­ди­ни“ е умет­нич­ка ин­ста­ла­ци­ја на умет­ни­кот Ја­јои Ку­са­ма и вклу­чу­ва сто­ти­на ша­ре­ни лам­пи со ЛЕД обе­се­ни на раз­лич­на ви­си­на – од та­ва­нот до по­дот – и ѕид од ог­ле­да­ла кои пра­ват про­сто­ри­ја­та во ко­ја е по­ста­ве­на ин­ста­ла­ци­ја­та да изг­ле­да ка­ко веч­ност. На по­дот се на­о­ѓа пли­ток ба­зен со во­да во ко­ја се реф­ле­кти­ра­ат лам­би­те. Про­сто­ри­ја­та е со об­лик на коц­ка и е об­ло­же­на со ог­ле­да­ла.

Дожд­ли­ва со­ба

„Дожд­ли­ва со­ба“ е ин­ста­ла­ци­ја на лон­дон­ски­от умет­нич­ки ко­ле­ктив „Ран­дом ин­тер­неш­нел“ ко­ја на по­се­ти­те­ли­те им овоз­мо­жи да ужи­ва­ат во дож­дот без да се на­во­де­нат и да би­дат мо­кри. Пр­во бе­ше при­ка­жа­на во цен­та­рот „Бар­ба­кан“ во Лон­дон, а по­тоа во Њу­јорк, во при­вре­ме­на­та га­ле­ри­ја ко­ја се на­о­ѓа по­крај Му­зе­јот на со­вре­ме­на умет­ност.

Не­до­пре­на свет­лост

Умет­нич­ка­та га­ле­ри­ја на Уни­вер­зи­те­тот „Рајс“ во Хју­стон, Те­ксас, на по­се­ти­те­ли­те им пру­жа умет­нич­ки екс­по­нат кој ги но­си во све­тот на свет­ли­на­та, сен­ки­те и на бо­и­те. Леб­деч­ка­та ин­ста­ла­ци­ја под име­то „Не­до­пре­на свет­лост“ е де­ло на умет­ни­кот Со Са­ни Парк, кој ја на­пра­вил од пар­чи­ња же­лез­ни прач­ки и пле­ксиг­лас. По­се­ти­те­ли­те на га­ле­ри­ја­та имаа мож­ност да вле­зат во про­сто­рот за да ви­дат ка­ко се ме­ну­ва при­род­на­та свет­ли­на ко­га се гле­да од одре­ден агол или во раз­ли­чен дел од де­нот.

(Пишува: Але­ксан­дра М. Бун­да­лев­ска
Текст објавен во 72. број на неделникот „Република“, 17.01.2014)

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.