| четврток, 6 декември 2018 |

Секс-аферите и криминалот под иста лупа

Ма­ке­дон­ски­те при­ват­ни де­те­кти­ви нај­че­сто ра­бо­тат на љу­бов­ни­те ин­ту­и­ции „сле­де­ње на парт­не­рот“, а не изо­ста­ну­ва­ат ни­ту кор­по­ра­тив­на­та „про­вер­ка“ за чес­но­ста на де­лов­ни­от парт­нер. Од де­кем­ври им се отво­ра мож­но­ста да би­дат дел и од истра­ги­те во кри­вич­ни­те по­стап­ки. Се­пак, нив­на­та ра­бо­та е да­ле­ку од филм­ски­те три­лер-хи­то­ви

Privatni-Detektivi-62-1Де­те­ктив­ски­те при­ка­зни при до­ку­мен­ти­ра­ње­то на до­ка­зи­те се да­ле­ку од аме­ри­кан­ски­те фил­мо­ви, ве­лат не­кол­ку­те­ми­на ма­ке­дон­ски при­ват­ни де­те­кти­ви. Де­те­ктив­ска­та ра­бо­та од до­ка­жу­ва­ње на не­до­у­ми­ци­те, пре­ку про­на­о­ѓа­ње ли­ца до при­би­ра­ње до­ка­зи по­вр­за­ни со кри­вич­ни де­ла е те­шка и на­пор­на. При­тоа, за­кон­ска­та рам­ка го стес­ну­ва оп­се­гот и ко­ри­сте­ње­то тех­ни­ки.
– Жен­ска­та ин­ту­и­ци­ја де­ка парт­не­рот има афе­ра е нај­чест слу­чај. И, за жал, нај­че­сто же­ни­те се во пра­во. Но, се­ка­ко, де­ка тоа се са­мо мал дел од ба­ра­ни­те ус­лу­ги. Сѐ по­че­сто ро­ди­те­ли ба­ра­ат ин­фор­ма­ции за сво­и­те де­ца, да про­ве­ри­ме да­ли се во ло­шо друш­тво или да­ли има­ат проб­лем со по­ро­ци­те, че­сто се про­ве­ру­ва­ат не­гу­ва­тел­ки­те на де­ца и до­маш­ни­те по­мош­ни­ци, а то­гаш се по­ста­ву­ва­ат уре­ди за сле­де­ње и за до­ку­мен­ти­ра­ње во до­мот. Не не­до­сти­га­ат и дла­бин­ски истра­жу­ва­ња за дел од сопс­тве­ни­ци­те на до­маш­ни­те ком­па­нии, за тоа ка­кви лич­но­сти се, до­кол­ку до­маш­на или стран­ска ком­па­ни­ја го по­ба­ра тоа пред да поч­не со­ра­бо­тка и вло­жу­ва­ња – пре­не­су­ва де­те­ктив Ван­чо Га­бер, кој со го­ди­ни ра­бо­тел во др­жав­ни­те без­бед­нос­ни ин­сти­ту­ции.

ПРИ­ЧИ­НИ ЗА СОМ­НЕЖ ЗА АФЕ­РА

2808-affair

Спо­ред ка­жу­ва­ња­та на де­те­кти­ви­те, си­те при­ка­ски за сом­неж за љу­бов­ни афе­ри ли­чат ед­на на дру­га. Парт­не­рот од­не­на­деж има по­и­на­ква до­маш­на пра­кти­ка, не ги ис­пол­ну­ва об­вр­ски­те, не ѝ обр­ну­ва вни­ма­ние на парт­нер­ка­та, го ме­ну­ва сти­лот на об­ле­ку­ва­ње, вни­ма­ва на се­бе, ко­ри­сти пар­фе­ми, се до­те­ру­ва, ме­ѓу дру­го­то и че­сто ме­ну­ва дол­ни али­шта, кои се мо­дер­ни, но не и ко­мот­ни ка­ко до­то­гаш. Се­ка­ко, ту­ка се и „тај­ни­те“ СМС, скри­е­ни­те те­ле­фо­ни, фо­то­гра­фии, по­да­ро­ци… И, да би­де­ме искре­ни, во нај­го­лем број слу­чаи жен­ска­та ин­ту­и­ци­ја се по­ка­жа­ла ка­ко точ­на. За раз­ли­ка од же­ни­те, ма­жи­те мно­гу по­ре­тко ба­ра­ат де­те­ктив­ски ус­лу­ги, си­гур­но им не­до­сти­га „ин­ту­и­ци­ја“, но и же­ни­те има­ат пос­пе­ци­фич­но од­не­су­ва­ње, откри­ва­ат ма­ке­дон­ски­те де­те­кти­ви.

За­кон има, ама не е спо­ред де­те­ктив­ски­те жел­би

Ма­ке­дон­ски­те де­те­кти­ви од де­кем­ври, ко­га ќе вле­зат во си­ла из­ме­ни­те на За­ко­нот за кри­вич­на­та по­стап­ка, ќе има­ат по­го­лем про­стор за ра­бо­та. Со тие из­ме­ни, од­бра­на­та со по­мош на при­ват­ни де­те­кти­ви ќе при­би­ра ко­рис­ни до­ка­зи. За­се­га, ве­лат, за­ко­нот ги огра­ни­чу­ва оп­се­гот и де­те­ктив­ски­те тех­ни­ки. На при­мер, не се доз­во­ле­ни ни­ка­кви прис­лу­шу­ва­ња (што, пак, се че­сти ба­ра­ња од кли­ен­ти­те), или фо­то­гра­фи­ра­ње, што е на гра­ни­ца на на­ру­шу­ва­ње на сло­бо­ди­те и на пра­ва­та, под­мет­ну­ва­ње еле­ктрон­ски уре­ди за сле­де­ње, сни­ма­ње, фо­то­гра­фи­ра­ње. Та­ка, пра­шу­ва­ат тие, ка­ко би до­ку­мен­ти­ра­ле до­ка­зен ма­те­ри­јал.

ПРИВАТНО СЛЕДЕЊЕ

Privatni-Detektivi-62-4

На ин­тер­нет се ну­дат комп­ју­тер­ски про­гра­ми за прис­лу­шу­ва­ње на мо­бил­ни­те те­ле­фо­ни „за при­ват­ни це­ли“ пре­ку кои, без зна­е­ње на прис­лу­шу­ва­ни­от, се сни­ма­ат не­го­ви­те раз­го­во­ри, по­ра­ки­те, се сле­ди не­го­во­то дви­же­ње, се има увид во бро­е­ви­те со кои ко­му­ни­ци­рал. Тие про­гра­ми овоз­мо­жу­ва­ат ду­ри и акти­ви­ра­ње на те­ле­фон­ски­от ми­кро­фон ко­га тој не е во упо­тре­ба. Тех­но­ло­ги­ја­та е ту­ка, пре­ду­пре­ду­ва­ат струч­ња­ци­те, па со­ве­ту­ва­ат те­ле­фо­ни­те се без­бед­ни са­мо ко­га им е из­ва­де­на ба­те­ри­ја­та. Но ни­ту тоа не е га­ран­ци­ја.

Де­те­кти­вот Бран­ко Ми­лев­ски, по­ра­не­шен дел од од­бран­бе­ни­те стру­кту­ри, по­со­чу­ва де­ка од ма­те­ри­јал­ни­те до­ка­зи пред ма­ке­дон­ски­те су­до­ви им би­ла приз­на­та са­мо фо­то­до­ку­мен­та­ци­ја во бра­ко­раз­вод­на пар­ни­ца.
– И ду­ри и то­гаш не би са­ка­ле да го спо­ме­ну­ва­ат ка­ко до­каз обез­бе­ден од де­те­кти­ви, ту­ку де­ка се фо­то­гра­фии од вклу­че­ни во про­це­сот, се­мејс­тво­то, при­ја­те­ли­те – додава Бранко Милевски.
Иа­ко За­ко­нот за де­те­ктив­ска деј­ност во Ма­ке­до­ни­ја е до­не­сен уште во 1999 го­ди­на, а из­ме­ни се на­пра­ве­ни во 2007 го­ди­на, пр­ви­те де­те­ктив­ски ли­цен­ци од МВР се из­да­де­ни во 2010 го­ди­на. Деј­но­ста ту­ка сѐ уште се сме­та за но­ва, за раз­ли­ка од др­жа­ви­те во ре­ги­о­нот. Ду­ри и ин­сти­ту­ци­и­те и фир­ми­те те­шко да­ва­ат ин­фор­ма­ции, иа­ко се за­кон­ски об­вр­за­ни. Гра­ѓа­ни­те, пак, ба­ра­ат ус­лу­ги што не се оп­фа­те­ни со За­ко­нот, па се пов­ле­ку­ва­ат. При­чи­на за тоа е и це­на­та од око­лу 20 евра за еден час. Мно­гу се по­ска­пи ба­ра­ња­та на ли­ца со скри­ен иден­ти­тет во странс­тво, па по­ра­ди тоа тие истра­ги се ре­тки. Ме­ѓу раз­ли­ки­те, на при­мер, со Сло­ве­ни­ја, ка­де што по­стои и Ко­мо­ра на де­те­кти­ви, на­ве­де­ни се и пре­по­ра­ча­ни це­ни за ус­лу­ги­те, око­лу 70 евра за еден час, но и дру­ги олес­ну­ва­ња што, пред сѐ, се од­не­су­ва­ат на ди­скре­ци­ја­та, ко­ја се га­ран­ти­ра.
Privatni-Detektivi-62-2– Нај­те­шко е стран­ки­те да ја пре­ми­нат пси­хо­ло­шка­та преч­ка, да се до­ве­рат пред де­те­ктив, до то­гаш стра­нец, на при­мер во од­нос на вер­но­ста на парт­не­рот, или, пак, на не­го­ва­та се­ксу­ал­на ори­ен­та­ци­ја. Ко­га ќе се спо­ме­не де­ка тре­ба да за­ве­рат на но­тар до­го­вор и ов­ла­сту­ва­ње за де­те­ктив, стран­ки­те се пов­ле­ку­ва­ат. При­каз­на­та за ди­скре­ци­ја­та – ос­но­ва за на­ша­та ра­бо­та – из­ле­гу­ва од тие рам­ки. Се по­ја­ву­ва­ат пред но­та­рот, има дру­ги стран­ки во че­кал­ни­ца­та, вра­бо­те­ни­те, а ова е ма­ло ме­сто, во кое лу­ѓе­то се поз­на­ва­ат и не са­ка­ат да би­дат дел од „јав­на те­ма“ – ве­ли де­те­кти­вот Јо­ван Ди­ми­тров­ски.
Дру­га преч­ка што ги огра­ни­чу­ва во ра­бо­та­та е не­мож­но­ста да би­дат ан­га­жи­ра­ни од до­маш­ни или стран­ски др­жав­ни ор­га­ни. На при­мер, да ги ан­га­жи­ра ам­ба­са­да во слу­чај на ис­чез­нат стран­ски др­жав­ја­нин или, пак, откри­ва­ње из­ма­ми по­вр­за­ни со со­ци­јал­на­та по­мош или бо­ле­ду­ва­ња­та.
– Во Сло­ве­ни­ја ли­цен­ци­те ги из­да­ва ко­мо­ра­та, ка­де што се по­ла­га­ат ис­пи­ти за тие што не по­тек­ну­ва­ат од др­жав­ни­те без­бед­нос­ни служ­би, ту­ку се дип­лом­ци од со­од­вет­ни­те фа­кул­те­ти. За­се­га ма­ке­дон­ски­те де­те­кти­ви се по­ра­неш­ни вра­бо­те­ни во без­бед­нос­ни­те служ­би, кои мо­ра да по­че­ка­ат две го­ди­ни за да до­би­јат ли­цен­ца за де­те­ктив­ска деј­ност – објаснува Димитровски.

Де­те­кти­ви­те во служ­ба на оси­гу­ри­тел­ни­от биз­нис

Во овие не­кол­ку го­ди­ни, ма­ке­дон­ски­те де­те­кти­ви најм­но­гу се ан­га­жи­ра­ни од оси­гу­ри­тел­ни­те ком­па­нии и од де­лов­ни­от се­ктор. Де­лов­ни­те парт­не­ри мно­гу че­сто пред да вле­зат во за­ед­нич­ки вло­жу­ва­ња ба­ра­ат дла­бин­ско истра­жу­ва­ње за ид­ни­от со­ра­бот­ник. Под лу­па е бо­ни­те­тот на ком­па­ни­ја­та, што е тра­ди­ци­ја во ка­пи­та­ли­стич­ки­те др­жа­ви. Се ис­пи­ту­ва­ат од­не­су­ва­ња­та на сопс­тве­ни­кот на ком­па­ни­ја­та, се про­ве­ру­ва не­го­ви­от ста­тус, скло­но­сти, по­ра­не­шен биз­нис и со­ра­бо­тки, мож­ни ма­ни, ка­ко коц­ка или не­мо­рал, по­тоа по­вр­за­ност со раз­ни сом­ни­тел­ни гру­пи.
policyОси­гу­ри­тел­ни­те ком­па­нии, кои се на удар на из­мам­ни­ци­те, се ре­дов­ни кли­ен­ти на де­те­кти­ви­те. Гло­бал­на­та ста­ти­сти­ка ве­ли де­ка на из­ма­ми от­па­ѓа­ат ме­ѓу два и пет про­цен­ти од вкуп­на­та пре­ми­ја во оси­гу­ри­тел­ни­от па­зар. Во ма­ке­дон­ски ус­ло­ви, тоа зна­чи три до пет ми­ли­о­ни евра пре­то­че­ни од оси­гу­ри­тел­ни­те ком­па­нии кај, ка­ко што по­со­чу­ва де­те­кти­вот Јо­ван Ди­ми­тров­ски, до­бро ор­га­ни­зи­ра­ни гру­пи.
– Нај­че­сто се фал­си­фи­ку­ва ме­ди­цин­ска до­ку­мен­та­ци­ја за исп­ла­та за не­ма­те­ри­јал­на ште­та при ис­це­ни­ра­ни со­о­бра­ќај­ни нез­го­ди на ре­ги­о­на­лен пат во кои при­чи­ни­тел е не­поз­на­то во­зи­ло. По­тоа, слу­чаи на „на­ме­сте­ни“ со­о­бра­ќај­ни не­сре­ќи во кои на­стра­дал мо­то­цикл, а „ви­нов­ник“ се во­зи­ла оси­гу­ра­ни во раз­лич­ни ком­па­нии. Оште­те­ни­те де­ло­ви на мо­то­цик­лот се мон­ти­ра­ат пред „со­о­бра­ќај­на­та не­сре­ќа“, па за исти­те де­ло­ви се зе­ма­ат не­кол­ку­крат­ни пре­мии. Сле­ду­ва­ат на­ме­сте­ни краж­би на ска­пи во­зи­ла оси­гу­ра­ни ка­ско, а нај­те­шки за до­ка­жу­ва­ње се не­сре­ќи­те и исп­ла­ти­те на оси­гу­ру­ва­ње­то имот – до­да­ва Ди­ми­тров­ски.

Текстот е објавен во Неделник Република бр. 62

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.

Top