Што очекува ЕУ од Македонија за да започнат преговорите најрано во 2019 година

Високиот комесар на Европската унија за заедничка надворешна политика и безбедност Федерика Могерини и еврокомесарот за проширување Јоханес Хан денеска ќе ја презентираат Стратегијата на Европската комисија за Западен Балкан.

Могерини и Хан ќе ја објават Стратегијата за кредибилната перспектива за проширување кон Западен Балкан, во која се предупредува на две важни прашања, кои се однесуваат на целиот регион, а кои треба да се решат пред пристапувањето на која и да е земја во ЕУ: дијалогот меѓу Србија и Косово и билатералните спорови.

Во најновата верзија на Стратегијата за Западен Балкан, се наведува дека земјите од регионот ќе станат членки на ЕУ, „но не во состојбата во која се наоѓаат денес“.

овата стратегија на ЕУ всушност е фокусирана на Србија и Црна Гора, кои добиваат конкретни датуми за влез во Унијата – 2025 година. За сите други земји, меѓу кои и Македонија, сите датуми се отворени како можни, но нема фиксен датум.

Единствено се споменува 2019 година како можна за старт на преговорите на Македонија со ЕУ, ако претходно се спроведат крупни реформи како решавање на спорот за името, добрососедски односи, владеење на правото, борба против корупцијата и организираниот криминал, обезбедување одржлив економски раст, функционална демократија и стабилни институции.

„Албанија и Македонија, под услов да ги исполнуваат потребните услови, пред се во областа на владеењето на правото, потоа прашањето за името на Македонија во спорот со Грција, Европската комисија има намера да препорача отворање на преговорите, најверојатно во 2019 година“, стои во Предлог-стратегијата која ќе биде презентирана во Брисел.

Босна и Херцеговина, исто така, отвора шанса да стане земја-кандидат за членство – со “постојани напори и ангажирање”.

Во Брисел овој вид „откажување“ на Европската комисија од одреден датум, освен кога станува збор временска рамка за пристапување на Србија и Црна Гора во ЕУ, се гледа како потег кој треба да даде поттик доволно за напредокот, а не да биде ограничувачки фактор или фактор со контрапродуктивен притисок.

„Целта на проширувањето е земјите кои сакаат да се трансформираат за членство да имаат квалитативно ниво во државите со функционална демократија и одржлива економија и како такви да се способни да придонесат за Унијата. Ако поставувањето на датумот и штети на таа цел, тоа ќе донесе повеќе штета отколку добро, не само за политиката на проширување, но исто така и во земјите на патот за евроинтеграција“, предупредуваат аналитичарите.

Европската комисија во својата нова стратегија треба да стави посебен акцент на реформите на владеењето на правото во регионот како „најитните прашање за земјите од Западен Балкан“.

Независен и ефикасен судски систем, борбата против корупцијата и организираниот криминал и силните демократски институции на државата се клучни за влез на земјите од Западен Балкан во ЕУ.

Зајакнување на економијата, со помош на структурни реформи во оваа област, исто така се смета од суштинско значење за земјите од Западен Балкан “, да се целосно подготвени да влезат во ЕУ и да “придонесуваат за раст на економијата на ЕУ.”

An image taken on April 24, 2015 a woman walking outside the European Commission building in Brussels. AFP PHOTO / PHILIPPE HUGUEN / AFP PHOTO / PHILIPPE HUGUEN

Стратегијата, исто така, треба да објави “постепено зголемување” на претпристапните (ИПА) фондови за Западен Балкан до 2020 година.

Посебен дел од стратегијата се однесува на предлогот “зголемено учество на сите партнери од Западен Балкан во неформалните Совети на ЕУ и други формации на Советот кои се фокусираат во областите од заеднички интерес”, како што се надворешната политика, безбедноста, одбраната, имиграција и транспортот.

„По самитот на земјите од Западен Балкан во мај во Софија, треба да се предвидат понатамошни средби со лидерите на земјите од Западен Балкан во контекст на релевантните состаноци на Советот на Европа“, стои во Предлог-стратегијата, пишува Танјуг увид.

Новата стратегија уште еднаш треба да се фокусира на помирување и добрососедски односи во регионот.

Уште еднаш ќе се нагласи дека сите билатерални спорови мора да се решат пред земјите да се приклучат кон ЕУ. Европската комисија бара граничните спорови да се решат преку меѓународна арбитража.

Предлогот нова Стратегија за проширување на ЕУ со земјите од Западен Балкан, која ќе биде усвоена утре во Брисел, не се споменува 2019 година како временска рамка за воспоставување на сеопфатно нормализирање на односите меѓу Србија и Косово, пренесува Танјуг.

Според неофицијални информации на Танјуг, наместо тоа, се нагласува дека двете страни треба што е можно поскоро да склучат сеопфатен, правно обврзувачки договор за нормализирање на односите, што значи дека Европската комисија на време се откажа од „временско орочување“ на тие обврски.

Според дипломатски извори, конечниот текст на Стратегијата за проширување предвидува дека Косово може да напредува на европскиот пат “преку спроведување на Договорот за стабилизација и асоцијација”, и тоа кога ќе “овозможат објективни околности”.

Оваа промена на речник, посебно на пристапот на Европската комисија, во дипломатските кругови во Брисел се смета за намалување на амбициите кои постоеле – “прогресот на Косово на патот кон ЕУ.”

Тоа е, всушност, на што се повикува и Шпанија, Косово – со влегување во сила на Спогодбата за стабилизација и асоцијација, всушност, дојде до крајот на својот сегашен потенцијал во евроинтеграциите.

За секој следен чекор на Косово кон ЕУ, ќе биде потребен консензус од сите земји-членки за статусот на Косово како независна држава.

Не постои таков консензус, а прашањето е дали и кога тој ќе се постигне.

Освен тоа, во согласност со претходните проценки и очекувања, Србија добива специфичен временски рок за приклучување кон ЕУ – до 2025 година.

Иако Европската комисија истакнува дека стратегијата се однесува на целиот регион на Западен Балкан, се очекува дека само Србија и Црна Гора, кои се перцепирани како лидери на процесот на европска интеграција, да добијат јасен краен рок за можен влез во ЕУ.

„Со силна политичка волја, тие ги задоволуваат одржливи реформи и трајни решенија на спорови со соседите, Црна Гора и Србија треба да биде подготвена за членство до 2025 година“, се вели во текстот на Предлог-стратегијата.

Другите земји во регионот не добиле конкретни временски рокови, но Европската комисија ја најави својата намера секоја од нив да напредува на патот кон ЕУ.

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.