При пр­ва­та мо­ја по­се­та Ма­ке­до­ни­ја ја по­чув­ству­вав ка­ко свој дом

Ана Кон­дра­тен­ко е врв­на ви­о­ли­нис­тка од Ру­си­ја, ко­ја жи­вее и ра­бо­ти во Ма­ке­до­ни­ја. Таа е пр­ва ви­о­ли­на, од­нос­но кон­цер­тен мај­стор во Ма­ке­дон­ска­та фил­хар­мо­ни­ја. Ана за „Ре­пуб­ли­ка“ откри­ва де­ка Ма­ке­до­ни­ја се­ко­гаш ја по­вр­зу­ва­ла со Але­ксан­дар Ма­ке­дон­ски, зем­ја на ле­ген­ди и на ми­то­ви. Таа ве­ли де­ка по­ра­ди ду­шев­на­та ор­га­ни­за­ци­ја и сло­вен­ски­те ко­ре­ни на Ру­си­ја и на Ма­ке­до­ни­ја, но и по­мо­шта од се­мејс­тво­то ов­де и при пр­ва­та по­се­та на зем­ја­та се по­чув­ству­ва­ла ка­ко да е до­ма. Ја са­ка ма­ке­дон­ска­та тра­ди­ци­ја, оби­ча­и­те. Пре­за­до­вол­на е од ма­ке­дон­ска­та пуб­ли­ка, ко­ја ја сле­ди на неј­зи­ни­те кон­цер­ти, но, се­пак, сме­та де­ка кул­ту­ра­та и обра­зо­ва­ни­е­то во оваа зем­ја не се до­вол­но це­не­ти

Ко­га прв­пат ја за­поз­на­вте Ма­ке­до­ни­ја?

Прв­пат слуш­нав за по­сто­е­ње на Ма­ке­до­ни­ја во 2000 го­ди­на, за вре­ме­то на мо­и­те сту­дии во Келн (Гер­ма­ни­ја) ка­де што се за­поз­нав со не­кол­ку мои ко­ле­ги-му­зи­ча­ри што имаа по­тек­ло од Ма­ке­до­ни­ја. Ме­ѓу нив бе­ше и мо­јот иден со­пруг – Олег. Срам ми е де­ка не бев свес­на за по­сто­е­ње на та­ква зем­ја ка­ко Ма­ке­до­ни­ја, ама имам оправ­ду­ва­ње-олес­ну­ва­ње што јас не бев единс­тве­на што се чу­де­ше де­ка Ма­ке­до­ни­ја сѐ уште по­стои и е дел од по­ра­неш­на­та Ју­гос­ла­ви­ја. За по­ве­ќе­то од нас тоа бе­ше са­мо ка­ко не­ко­ја зем­ја од ле­ген­ди и ми­то­ви за Але­ксандр Ма­ке­дон­ски.

До­а­ѓа­те од зем­ја со по­и­на­ква тра­ди­ци­ја и кул­ту­ра од ма­ке­дон­ска­та. Ка­ко ус­пе­а­вте да се адап­ти­ра­те на но­ви­от на­чин на жи­вот ов­де?

Во тоа мно­гу ми по­мог­наа не­кол­ку фа­кто­ри. Прв и нај­ва­жен од нив е мо­ја­та све­кр­ва Бла­га, ко­ја мно­гу се тру­де­ше за ов­де да се чув­ству­вам ка­ко до­ма, да ми нај­де друш­тво, да ми ги об­јас­ни и да ме на­у­чи на ма­ке­дон­ска­та тра­ди­ци­ја и оби­чаи. Со еден збор, таа ми бе­ше ка­ко ѕвез­да-во­дил­ка во пр­ви­те ме­се­ци на жи­ве­е­ње ов­де. Втор би­тен мо­мент беа сло­вен­ски­те ко­ре­ни на на­ши­те на­ро­ди. Слич­ност на ду­шев­на ор­га­ни­за­ци­ја, мно­гу поб­ли­ска ме­ѓу Ма­ке­дон­ци и Ру­си, откол­ку, на при­мер, ме­ѓу Ру­си и Гер­ман­ци. Во Гер­ма­ни­ја жи­ве­ев и учев че­ти­ри го­ди­ни, ама се­пак не ја по­чув­ству­вав таа зем­ја ка­ко мој дом. Ме­ѓу­тоа ов­де, во Ма­ке­до­ни­ја, тоа чув­ство ми дој­де уште при пр­ва­та по­се­та во 2002 го­ди­на.

Ка­ко се ре­ши­вте да оста­не­те да жи­ве­е­те ов­де?

По вол­ја на суд­би­на­та, отка­ко се зе­мав­ме со Олег (свад­ба­та бе­ше во Ру­си­ја), тој до­би по­ка­на за ме­сто до­цент на Му­зич­ка­та ака­де­ми­ја во Скоп­је. Јас бев ре­ше­на да го сле­дам не­го ка­де и да нѐ од­не­се жи­вот.

Има­те за­вид­на ка­ри­е­ра во Ма­ке­до­ни­ја, а ма­ке­дон­ска­та пуб­ли­ка­та со ра­дост е дел од си­те Ва­ши кон­цер­ти и про­фе­си­о­нал­ни по­ја­ву­ва­ња, за­до­вол­ни ли сте од тоа кол­ку во оваа зем­ја се це­ни Ва­ша­та ра­бо­та?

Јас лич­но сум пре­за­до­вол­на од пуб­ли­ка­та, ко­ја ме знае и ме сле­ди на мо­и­те кон­цер­ти ов­де, во Ма­ке­до­ни­ја. Ме­ѓу­тоа, ако збо­ру­ва­ме ге­не­рал­но, има не­до­стиг од раз­би­ра­ње кај лу­ѓе што по­ре­тко се ин­те­ре­си­раaт за кла­сич­на му­зи­ка (по­себ­но по­ли­ти­ча­ри) за тоа кол­ку на еден му­зи­чар-из­ве­ду­вач му тре­ба труд, ин­ве­сти­ци­ја на па­ри и на вре­ме, кол­ку тре­ба отка­жу­ва­ње и жр­тву­ва­ње од нај­ма­ла­та во­зраст за да се раз­вие до не­кое сред­но ни­во на сви­ре­ње со кое мо­же да се оби­де да нај­де ра­бо­та ка­ко му­зи­чар. Да не збо­ру­вам за тие по­е­дин­ци што ќе ус­пе­ат ка­ко ре­но­ми­ра­ни со­ли­сти. Еден про­се­чен ви­о­ли­нист (кла­ви­рист, ви­о­лон­че­лист) за да дој­де до дип­ло­ма за ви­со­ко обра­зо­ва­ние во сво­јот жи­вот ќе тре­ба да по­ло­жи 70 ис­пи­ти са­мо по струч­ни пред­ме­ти. Ту­ка не ги бро­јам кон­цер­ти­те што тре­ба да се сви­рат нај­мал­ку два­па­ти го­диш­но. Плус на­ста­пи на раз­лич­ни нат­пре­ва­ри, а во сред­но и во ви­со­ко му­зич­ко обра­зо­ва­ние до­а­ѓа­ат на ред и мно­гу­број­ни ау­ди­ции. За спо­ред­ба, Пра­вен фа­кул­тет со пет го­ди­ни обра­зо­ва­ние има 45-50 ис­пи­ти вкуп­но. А це­ли­от овој на­пор и труд во Ма­ке­до­ни­ја се вред­ну­ва со нај­ви­со­ка пла­та на му­зи­чар кол­ку пла­та на хи­ги­е­ни­чар­ка на Пра­вен фа­кул­тет. Во ни­кој слу­чај не са­кам да го пот­це­нам тру­дот на тие ра­бот­ни­ци, јас са­кам да ка­жам са­мо де­ка еко­ном­ска­та си­ту­а­ци­ја на ед­на зем­ја се про­це­ну­ва и по про­сеч­на­та пла­та на вра­бо­те­ни­те во кул­ту­ра­та и во обра­зо­ва­ни­е­то. Со тоа се по­ка­жу­ва кол­ку тие про­фе­сии се це­нат и на кое ни­во е јав­на­та свест за кул­ту­ра­та и за обра­зо­ва­ни­е­то. За жал, во Ма­ке­до­ни­ја еден му­зи­чар или учи­тел не се чув­ству­ва­ат до­вол­но це­не­ти…

Ка­ко врв­на ви­о­ли­нис­тка и чо­век што ја не­гу­ва му­зи­ка­та, ко­ја е ва­ша­та оце­на за ма­ке­дон­ска­та му­зи­ка?

Ка­ко снаа на еден од до­а­је­ни­те на ма­ке­дон­ска на­род­на сце­на, мо­жам да ка­жам де­ка ма­ке­дон­ска­та му­зи­ка е бо­га­та со пре­у­ба­ви ме­ло­дии и пре­поз­нат­ли­ви рит­ми, кои се поз­на­ти во це­ли­от свет („Јо­ва­но, Јо­ван­ке“, „Ма­ке­дон­ско де­вој­че“), ама не се знае до­вол­но де­ка тоа се ма­ке­дон­ски ме­ло­дии. Сме­там де­ка мо­ра да се ра­бо­ти на про­мо­ви­ра­ње на ма­ке­дон­ска­та му­зи­ка над­вор, ама и ов­де, до­ма.

Ви се до­па­ѓа ли ма­ке­дон­ска­та тра­ди­ци­о­нал­на куј­на?

Искре­но, ми бе­ше по­треб­но не­кое вре­ме за да се на­вик­нам на не­кои од спе­ци­ја­ли­те­ти ка­ко на при­мер, тав­че –грав­че… Ама од пр­ви­от за­лак се вљу­бив во ма­ке­дон­ски­те пи­пер­ки на си­те мож­ни на­чи­ни. По­себ­но ко­га се на­пра­ве­ни од Бла­га. Про­бав да ѝ се доб­ли­жам во умет­ност на го­тве­ње за да им на­пра­вам не­што од вкус­ни­те ја­де­ња на мо­и­те род­ни­ни во Ру­си­ја, ама тоа со­вр­шенс­тво од пин­џур сѐ уште не сум го по­стиг­на­ла.

Кол­ку има­те сло­бод­но вре­ме за да ја истра­жи­те Ма­ке­до­ни­ја?

За жал, во бр­зи­от ри­там на де­неш­но­то жи­ве­е­ње, ме­ста­та во Ма­ке­до­ни­ја што ги по­се­тив за овие 15 го­ди­ни мо­жат да се пре­бро­јат на пр­сти.

Спо­ред Вас, кое е ме­сто­то што се­кој што до­а­ѓа од дру­га зем­ја тре­ба да го по­се­ти?

Не­ма да би­дам ори­ги­нал­на и ќе ка­жам де­ка мо­ра да се по­се­ти Охрид. Ко­га дој­дов прв­пат во Ма­ке­до­ни­ја, Олег ме од­не­се пра­во та­му. Се­ка­ко, има уште мно­гу ме­ста низ це­ла­та зем­ја ка­де што мо­жат да се до­жи­ве­ат не­за­бо­рав­ни мо­мен­ти.

Да­ли Ви не­до­сти­га род­на­та зем­ја?

Се­ка­ко.

Кои се Ва­ши­те пла­но­ви, оста­ну­ва­те ли во Ма­ке­до­ни­ја?
За­се­га, да.

Пишува:К.Н.К

(Тектот е објавен во Неделник Република)

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.