Пожар, поплава или кражба е нешто што може да им се случи на нашите соседи или на некој друг, но не и нам! Вака најчесто размислуваат граѓаните, кои се убедени дека нема потреба за осигурување на сопствениот имот или живот. Поплавите што се случија во нашето опкружување, како и поројните дождови кај нас, внесоа страв кај луѓето и ги натераа да сфатат дека незгодите и штетите влегуваат во нивните домови без тропање на врата, без најава. Па дури и не мора да има елементарна непогода. Доволно е станот да биде поплавен од соседниот или, пак, сопствениот да биде извор на поплава. Осигурувањето ги покрива штетите и во вакви случаи. Некои почнаа да сфаќаат дека е многу подобро да се издвојат малку средства за да се осигури сопственоста, отколку потоа да се дава вреќа пари за нешто да се гради одново. Потребата за осигурување на имотот полека станува реалност, па Македонците стануваат свесни дека осигурувањето е единствен начин да се одржи и обнови тоа што се поседува и се создавало со години. Во согласност со ова, осигурителниот пазар во Македонија во изминативе години бележи пораст и лани оствари вкупна пласирана бруто-премија од 7,19 милијарди денари. Сепак, во осигурителните компании велат дека и понатаму има слаб одѕив кај граѓаните за осигурување на имотот или за осигурување на животот. Македонскиот пазар на осигурување сѐ уште е недоволно развиен, а најголем дел од пазарот го опфаќа задолжителното осигурување од автоодговорност, посочуваат од осигурителните компании. Според нив има голем потенцијал во незадолжителните осигурувања, кои во Македонија немаат големо учество во вкупното осигурително портфолио. Примерот, пак, на светските ѕвезди за осигурување на делови од телото, како што се задник или нозе, нашите јавни личности се уште не го следат.
- Доколку се направи споредба на резултатите во неживотно осигурување од првиот квартал во 2014 година со тие од првиот квартал во 2013 година, може да се забележи одреден позитивен тренд. Имено, во првиот квартал од 2014 година бруто-премијата на полисите во доменот на неживотно осигурување изнесуваше вкупно 1.786.828.000 денари, што е речиси 10 проценти повеќе од истиот период минатата година. Благ позитивен тренд може да се забележи и во поглед на бројот на склучени договори, кој во првиот квартал од годинава покажува 2,4 проценти подобар резултат, во споредба со првиот квартал од 2013 година, додека, пак, просечната премија по договор е за 7,25 проценти подобра од таа во истиот период минатата година. Овие резултати покажуваат позитивно раздвижување во осигурителната индустрија во Македонија, но се сѐ уште далеку од состојбите во осигурителната индустрија во регионот – вели Сања Танчевска, извршна директорка на „Триглав осигурување“.
Според неа, македонскиот пазар е исклучително концентриран и конкурентен, но сѐ уште не е доволно развиен, особено поради фактот што најголемиот дел од пазарот сѐ уште припаѓа на задолжителното осигурување од автоодговорност, кое заклучно со првиот квартал од 2014 година има учество во вкупното неживотно осигурување од 40 проценти.
- Голем потенцијал гледаме во незадолжителните осигурувања, кои во Македонија сѐ уште немаат значително учество во вкупното осигурително портфолио. Ова, пред сè, се должи на фактот дека свесноста за потреба од осигурување кај нас е на многу пониско ниво во споредба со земјите во регионот и во Европа. Кај нас осигурувањето на имот сѐ уште се доживува како трошок, место како инвестиција. Покрај тоа, предрасудите дека осигурувањето чини многу дополнително влијаат на развојот на оваа индустрија. Сепак, се забележува позитивен тренд речиси во сите класи на осигурување, кој само го потврдува фактот дека пазарот на осигурување во Македонија има голем потенцијал. Во овој контекст е важно да се спомене и осигурувањето во земјоделството. Имено, Агенцијата за финансиска поддршка на земјоделство и на рурален развој во 2008 година воведе Програма за субвенционирање во премијата за осигурување на примарното земјоделско производство од основните ризици град, пожар и гром во износ од 60 проценти. Со воведувањето на програмата може да се забележи зголемен интерес и позитивен тренд кај овој вид осигурување, но имајќи го предвид бројот на регистрирани земјоделци, учеството на тие што се осигуруваат е сѐ уште многу мал. „Триглав осигурување“, меѓу другото, е и лидер во овој вид осигурување, а со цел да им излеземе в пресрет на потребите на нашите клиенти, вложуваме напори да овозможиме висококвалитетна услуга и брзо решавање штети, ја поддржуваме програмата за субвенционирање од самиот почеток, и на индивидуалните земјоделци дополнително им даваме можност овие средства да ги плаќаат на рати – додава Танчевска.
Сепак, според извршната директорка на „Триглав осигурување“, зголемениот број странски инвестиции во земјава влијаат позитивно врз подобрувањето на деловната клима, како и менување на навиките и на потребите од осигурување.
- Сето ова придонесува во државата сѐ повеќе да се менуваат навиките и потребите за осигурување. Ова е особено важно поради тоа што еден од предусловите за успешна долгорочна и одржлива инвестиција е задолжителното осигурување на имотот, вработените, како и осигурувањето на можните финансиски загуби поради прекин на работа – вели Танчевска.
„Триглав осигурување“ е долгогодишен лидер на пазарот, со прогноза за пораст и за углед на стабилна финансиска институција.
- Неодамна, во рамките на независното истражување на пазарот Медал за квалитет (Qуality meDAL – QUDAL) на швајцарската организација и на Меѓународното здружение за сертификати (ICERTIAS), македонската јавност го оцени „Триглав“ како осигурителна компанија што нуди апсолутно најдобар квалитет на македонскиот пазар, што е огромна сатисфакција за вложените напори, потврда за исправноста на предвидената стратегија, но и голем поттик да работиме уште повеќе на подобрување на вкупните карактеристики на компанијата – вели Танчевска.
„Триглав осигурување“ во првиот квартал од 2014 година ја зацврсти својата позиција како лидер на македонскиот пазар на неживотно осигурување и го зголеми своето пазарно учество на 16,54 проценти, во споредба со истиот период минатата година.
- „Триглав осигурување“ континуирано работи на подобрување на постојните продукти, како и на развој на нови продукти, кои се во согласност со потребите на пазарот. Така, минатата година го воведовме „Триглав комплет“, пакет-производи што обезбедува осигурување дом, осигурување семејство и каско-осигурување автомобили, со вклучени дополнителни поволности. На почетокот на мај оваа година ја воведовме сезонската промотивна понуда за здравствено патничко осигурување, во чиишто рамки на нашите клиенти им овозможуваме заштеда од 20 проценти за сите дестинации во светот. Разгледуваме и можности за развој и за воведување други производи и услуги, кои сметаме дека ќе одговорат на потребите на пазарот и ќе придонесат за уште поголемо задоволство на клиентите – вели Танчевска.
Фактот дека 22,78 проценти од вкупно исплатените штети во Македонија во 2013 година припаѓаат токму на „Триглав осигурување“, што е воедно убедливо најдобар резултат на пазарот, само дополнително говори за брзото и ефикасно решавање на штетите, за сигурноста што ја нудат, како и за финансиската стабилност на компанијата.
- Тоа се најважните фактори што треба да се земат предвид кога донесувате одлука која осигурителна компанија ќе ја изберете. Клиентите го препознаваат тоа, а истражувањата докажуваат дека пазарот го оценува „Триглав“ како компанија со највисок квалитет, финансиска сигурност и доверливост – додава Танчевска.
Според првите луѓе од оваа осигурителна компанија, развојот на осигурителната индустрија кај нас и во регионот зависи и од тековните економски состојби, кои влијаат на стопанските активности и на куповната моќ на граѓаните.
Статистичките податоци на Агенцијата за супервизија на осигурувањето (АСО) го илустрираат растечкиот тренд на осигурување имот или земјоделските посеви, иако во последно време расте и интересот за осигурување на животот. Најкористен производ од осигурителните друштва останува осигурувањето од автоодговорност, и тоа од причина што тоа е врзано со регистрација на возилата.
- Животното осигурување во Македонија е со просечна стапка на пораст од 20 проценти на годишно ниво и со тоа ние сме на врвот во однос на земјите од Централна и од Источна Европа, додека во Словенија и во Хрватска има пад. Тоа се должи на фактот што граѓаните сѐ повеќе ги прифаќаат придобивките од животното осигурување, со оглед на тоа дека има и штедна компонента и инвестициска вредност и е препознаено од банките во делот на долгорочното кредитирање. Така, секој потрошувачки кредит подолг од две години ќе биде покриен (осигурен) со полиса на осигурување од ризик на смрт на барателот на кредит. Тоа засега кај нас го нуди само Охридска банка – Сосиете женерал, но постои иницијатива за вклучување на уште две-три банки: НЛБ Тутунска банка, Комерцијална банка и Стопанска банка – информираат од АСО.
Во земјава четири друштва нудат осигурување на живот и сите се со странски капитал. Од АСО велат дека меѓу нив се води реална конкуренција во привлекувањето на осигуреници. Во 2013 година износот на бруто-премијата на полисите (БПП) кај осигурувањето живот изнесувала 729 милиони денари, во 2012 година е 598 милиони, а во 2011 година била 469 милиони денари.
Според податоците на АСО, за 4,5 проценти се зголемила покриеноста со полиси во делот на неживотното осигурување каде што лани БПП во овој сегмент достигнала 6,41 милијарда денари, во кој доминира осигурувањето од автоодговорност. Исто така, двојно се зголемени полисите кај земјоделците, а со сѐ поголемиот влез на странски компании и инвеститори во земјава се очекува и силен пораст на бројот на полисите за осигурување на транспорт и на финансиски загуби. Минатата година во Агенцијата за супревизија на осигурувањето пристигнале 148 претставки, од кои 50 проценти од поплаките биле решени во корист на осигурениците и се однесувале во делот на автоодговорност во однос на европскиот записник. Во моментов на осигурителниот пазар функционираат 15 друштва од кои 11 во делот на неживотно и четири во делот на животно осигурување. Предизвик е воведување приватна здравствена заштита, која би се темелела на три столба, партиципација во јавното здравство, добивање повисоко ниво на услуги и простор за работа со приватните клиники.
- Зголемената понуда на осигурителни полиси од странски инвеститори е една од причините за пораст на нашиот осигурителен пазар бидејќи го препознаа потенцијалот. На тоа му кумува и подобрената финансиска едукација на граѓаните, но и макроекономската стабилност на земјава изразена преку ниската инфлација и стабилниот курс на денарот – оценуваат од АСО.
За да се одржи ваквата стабилност, странските стручњаци советуваат да се засили супервизијата.
- Една економија може да се развива ако има силен осигурителен пазар. Супервизијата на осигурувањето е особено важна бидејќи во дел од европските земји поради недоволна супервизија голем број од осигурителните компании ја загубија солвентноста, а со тоа и довербата на осигурениците – изјави неодамна Карл ван Хуле, универзитетски професор од Белгија.
Во Македонија вакво сценарио е невозможно, сметаат од Агенцијата за супервизија на осигурувањето.
- Солвентноста на нашите осигурители компании е четири пати поголема од поставените маргини. Осигурителната индустрија е солидна, компаниите се капитализирани и имаат финансиска сила да ги финансираат преземените обврски и да ги сервисираат настанатите штети – сметаат од АСО.
Сепак, сѐ уште не може да се каже дека македонскиот осигурителен пазар е развиен. Премијата по жител изнесува 3.401 денар (55 евра) и е една од најниските во регионот, но се движи нагоре и е многу блиску до Бугарија, Турција и до Србија, Црна Гора е на наше ниво, а зад нас се само Албанија и Косово.
И од Здружението за осигурување при Стопанската комора на Македонија укажуваат дека расте интересот за животно осигурување.
– Друштвата за осигурување во 2013 година исплатиле штети во висина од 2,96 милијарди денари или околу 48 милиони евра, што во споредба со 2012 година, кога биле исплатени 3,01 милијарди денари, има намалување од 1,81 процент – анализираат од СКМ.
Податоците на Здружението покажуваат дека лани осигурителниот сектор остварил добивка од 228 милиони денари, по две години прикажана загуба. Оттаму сметаат дека 2013 година е година на пораст на осигурителниот сектор во Македонија.
– Остварена е бруто-премија на полиси во износ од 7,19 милијарди денари, што е за 2,60 проценти повеќе во однос на остварената во 2012 година. Во делот на осигурување на животот е забележан пораст од 21,96 проценти – велат од Стопанската комора.
Во Здружението велат дека првпат во Македонија осигурувањето на животот ја надминало границата од 10 проценти учество во вкупната бруто-премија на полиси на осигурителниот сектор.
Според одговорните, друштвата за осигурување се важни институционални инвеститори на домашниот финансиски пазар, со вкупни вложувања од 8,7 милијарди денари. Главни извори од кои се генерираат вложувањата се капиталот и техничките резерви. Во 15 друштва лани биле вработени 1.569 лица, или 7,4 проценти повеќе од 2012 година. Во осигурителната индустрија дополнително се ангажирани 669 застапници со лиценца, а на пазарот има и 334 осигурителни брокери со лиценца.
(Пишува: Александрија Стевковска
Текст објавен во 95. број на неделникот „Република“, 27.06.2014)
Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.