Гечевски: Се радувам на секој збор на син ми Божидар

фото: Фејсбук

За еден родител најтешко е ако не може да му помогне на своето дете, вели ко­шар­кар­ска­та ѕвезда Тодор Гечевски, кој веќе шест години се бори со аутизмот. Тој за Вест зборува за неговото син­че Божидар (8,5) кое се родило како здраво и нормално бебе, но откако наполнило ед­на година, Тоше и неговата сопруга Даниела почнале да забележуваат невообичаени дви­же­ња. И двајцата велат дека не сакале да поверуваат оти нивното првенче има ау­ти­зам, но по првичниот шок, станале свесни дека пред нив стои долга и макотрпна бор­ба. Велат, знаат дека борбата им трае шест години, но не знаат уште колку ќе трае и да­ли некогаш ќе заврши, дали со нивното синче еден ден сe ќе биде во ред. По­ми­на­ле многу разочарувања, но и убави моменти. Надежта во ниеден момент не ја изгубиле.

– До една година, Божидар нормално се развиваше. Знаеше зборови колку децата на не­го­ва­та возраст. Викаше и мама и тато. Кога имаше една година, тогаш живеевме во За­дар, му ставивме вакцина, и по неколку месеци заминавме за Кавадарци. Дека неш­то не е во ред прв забележа татко ѝ на сопругата Даниела. Рече: „А бе зошто детево не ни обрнува внимание кога го викаме?”. Тогаш му рековме дека можеби ги за­бо­ра­вил. Ни на крај памет не ни беше што значи неговото однесување. Но кога се вра­тив­ме во Задар, тој почна и со нас да се однесува така. Ни вртеше грб, како да ни се лу­ти за нешто. Почна да си игра сам, да не комуницира со никого. Јас тоа лето од Ка­ва­дар­ци за Задар заминав порано, а тие дојдоа по еден месец, и мислев затоа мене ми се лути. Случајно, пак, на пат во авион, сопругата Даниела во весник прочитала за сим­пто­ми­те на аутизам и во симптомите препознала некои од движењата кај Божидар. Ама на почетокот си викавме не, не, не е можно тоа нам да ни се случи. Па тој сосема нормално се од­не­су­ва­ше првата година. Но по некое време сфативме дека, сепак, нашето дете ги има ско­ро сите симптоми на аутизам. Освен агресивност. Никогаш не бил агресивен, ама пра­вел постојани и необични движења. Престана и да зборува. Место да кажува сe по­ве­ќе и повеќе зборови, тој престана да вика и мама и тато, а ако кажеше некој збор, тој не беше целосен – вели Гечевски за Вест

Тој вели дека откако дознале пр­во две недели биле во шок, но потоа се созеле и почнале да се ин­те­ре­си­раат што понатаму.

Бевме во Белград, на испитување и на психолог. За чудо, таму кога док­тор­ка­та викна по него, тој се сврте. Таа ни рече дека возраста од една и пол го­ди­на е мала за да се каже точно дали е аутизам или не. Дека треба уште малку да по­рас­не. Но јас и Даниела не можевме да седиме и да чекаме Божидар да расте со проб­ле­мот. Зашто сметавме дека тоа што го виде докторката е само момент, а ние сме постојано со него и знаеме дека нешто не е во ред. Дека нашето дете не е како што беше. Направивме тестови од урина и ги пративме во Норвешка. Оттаму ни рекоа де­ка не треба да прима продукти со глутен. И почнавме со диета, да не јаде ништо што содржи глутен. Божидар е на диета до ден-денес. Сопругата почна да чита многу кни­ги за да се информираме, оти ниеден доктор не можеше да ни помогне. Нај­за­до­вол­на е од книгата “Детето што ги сакаше прозорците”, во која се искажани искуства на една мајка што имала аутистично дете. Се зборува за терапии, диети, за методи. Тоа ни помогна многу, но и сами почнавме да се информираме. Ни препорачаа “флор тајм”, тоа се игри на под, со што би го заинтересирале и би му предизвикале некаква емо­ци­ја. Почнавме сите по дома да трчаме и да правиме работи за да му пре­диз­ви­ка­ме внимание. Еден професор ни рече дека кога има ваков проблем, не е само детето ау­тис­тич­но туку и целото семејство. И има право. Во тоа се уверивме бидејќи целото се­меј­ство максимално сме му посветени нему, и тоа не само јас и Даниела туку и на­ши­те родители. И тие знаат да се однесуваат според потребите на Божидар. Дури и на­ша­та помала ќеркичка Сара учи со него. Пред нешто да му даде, прашува дали ба­то смее да го јаде или не. По едно испитување ни кажаа и дека има кандида во цре­ва­та. Тогаш почнавме и друга диета за кандидата, која беше уште поригорозна од прет­ход­на­та. Не смееше да има ни тестенини ни конзервирана храна, шеќери, соја. Ма ниш­то. Но, ете, со време и тоа го научивме. Мислам дека тогаш ги постигнавме нај­го­ле­ми­те резултати, зашто оттогаш почна и по малку да зборува. Тогаш почна да ни од­го­ва­ра на прашања од типот “Како прави магарето”, “Како прави пожарната” и слич­но. Одговараше на прашањата, без оглед што одговорите беа само самогласки. Пр­ви­те зборови му беа: “Ајде, тато”. Мама уште цела следна година не можеше да каже. Не можеше буквата М да ја изговори. Прв логопед што се нафати да работи со него, ко­га Божидар имаше само две години, е Силвана од Неготино. Цело лето додека бев­ме во Кавадарци, работеше со него. Ми беше жал со само две години да го гледам со ран­че­то на грб, секој ден на логопед. Првите две недели кај неа само врескаше и пла­че­ше, ама после се навикна и со неа и со сите други логопеди, зашто кога се вра­тив­ме во Задар, и таму веднаш ангажиравме логопед. Божидар сега има 8,5 години и од негови две години сме со логопеди, дефектолози и со еден куп други терапии.

На прашањето „Што му помогна за овие години?“ вели:

– Не знам. Веќе и не знам што сe не направивме. Разни тестови, испитувања, суп­ле­мен­ти еден куп, хомеопати, психолози, диети, арт терапија и не знам што уште не нап­ра­вив­ме и што уште ќе направиме. Но мислам дека најмногу помогна работната те­ра­пи­ја. Силвана беше најупорна, иако Божидар првично не сакаше да соработува. Ама по­доц­на ја засака, и секој ден му се зголемуваа минутите кај неа. Еве сега во школо, на едно место може да седи и по 5-6 часа. Ама со него постојано работиме. И нему ве­ќе не му е проблем нешто да научи, само му е проблем комуникацијата. Сака да ко­му­ни­ци­ра, ама не знае како. Во тоа многу му помага и помалата сестра Сара. Тој, пак, ја слу­ша можеби повеќе одошто треба. Сe што сака да му земе, му зема, а и тој $ дава. Сe што ќе посака сестра му, ѝ дава, дури и му викаме да не ја слуша сe што ќе му ка­же. Божидар воопшто не е агресивен. Најмногу што направил досега, е што скина лист од боенка, а потоа нe молеше да го залепиме. Како помал плачел и не знаел да ни ка­же што го боли. Само плаче, и не зборува. А сега тоа знае да го каже. Има деца што не чувствуваат болки, а Божидар не е до толку. Само не знае да го објасни тоа што го ма­чи.

Бо­жи­дар минатата година тргна на училиште. Со него постојано има дефектолог, зашто, според закон, има еден на ниво на оп­шти­на, ама тој не може да постигне во сите училишта.

-Затоа ние ангажиравме еден само за него. Божидар знае сам да се облече, да оди сам во тоалет, сам да јаде, сам да из­ва­ди книги, ама ние не знаеме како тој во одреден момент нешто ќе испланира. Не зна­е­ме што ќе одлучи, зашто не кажува ништо. Затоа никогаш не смееме да го ос­та­ви­ме сам. Со Даниела сме задоволни од училиштето “Кузман Јосифовски – Питу”. Де­ца­та го прифаќаат и знаат дека е поразличен од нив. Божидар, од една страна, чита и пи­шу­ва и латиница и кирилица, знае компјутери, сака плејстејшн, ама зборувањето и ко­му­ни­ка­ци­ја­та му се многу тешки. Ги меша времињата. Множина и еднина. Работи од прво лице ги кажува во второ. Кога ќе дојде од школо, го прашуваме како поминал, ама одговорите, главно, се многу кратки. Математика некако подобро му оди, ама та­му каде што треба да раскаже или да прераскаже, многу му е тешко. Навистина имав­ме среќа со школата, и од минатогодишната и од сегашната наставничка. Не сме има­ле проблем од родителите, а од децата е прифатен. Многу му помагаат. Ама мачно му е. Станува, појадува и му даваме суплементи, околу 30 секое утро, па капки, па таб­ле­ти, па доаѓа дефектологот и седи со него на сите часови. Многу труд за малку по­доб­ру­ва­ње. Ние сме среќни да препише или да излаже, ако во нешто се снајде. Ама тој тоа не го знае. Да направи такво нешто, за нас би било голем напредок. Има моменти ко­га се радуваме. Ете, децата во школо се поделени по групи каде најмногу се ис­так­ну­ва­ат. Кој за што го бива. Божидар е во група за компјутери. Минатата година на при­ред­ба кажа две строфи. Многу време за мало подобрување – раскажува Гечевски и додава:

– На почетокот се прашувавме зошто баш ние. Иако одамна не сме си го поставиле тоа прашање. Тоа го помислувавме првите две недели, кога си во шок. После тоа ба­раш лек, бараш начин како да му помогнеш на детето. Сега само се радуваме на секој не­гов нов збор. Среќни сме што работите брзо ги учи. Знае некои зборови на ан­гли­ски, и тоа од цртани филмови, зашто на училиште уште немаат учено. Знае да си на­пи­ше на Јутјуб што сака да гледа. Едно време ги знаеше сите регистрации на познати што имаа автомобили. Којзнае зошто го паметеше тоа. Ги знае сите песни на дивиди под кој број се. Ама, од друга страна, од него досега не сме слушнале, на пример, ма­мо или тато, што правиш. На сe што ќе го прашаме, одговара многу кусо. Кога ќе се вра­ти, не знае да каже каде бил, а знае да каже каде сака да оди. Тешко му оди по­вр­зу­ва­ње на цели реченици.

Иако тато е познат кошаркар, Божидар не сака кошарка и не сака да гледа. Се нервира кога има кошарка на телевизија. Са­ка лулашки, тобогани, трамбулина, трча, скока, ама топка никако.

-Веројатно кошарката го потсетува дека мене ме нема дома, и затоа не ја сака. Мислам дека му недостигам, а можеби и си ласкам. Не знам што точно мисли. Иа­ко Даниела ми кажува дека плачел кога ме нема дома и не давал да гледаат ко­шар­ка. Сопругата е повеќе со него. Таа е дипломиран лекар, ама по 10 години, дури се­га е на специјализација, оти повеќе му е посветена нему. И таа постојано е во пот­ра­га по методи што би можело да му помогнат.

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.