Личовски: Освен војна, ништо друго не се продава толку добро колку фудбалски мундијал

Тој е фо­то­ре­пор­тер што ги ове­ко­ве­чил си­те нај­важ­ни на­ста­ни што се слу­чи­ле во не­за­вис­на Ма­ке­до­ни­ја би­деј­ќи по­че­то­кот на не­го­ва­та ка­ри­е­ра се сов­па­ѓа со фор­ми­ра­ње­то на пр­ва­та Вла­да во не­за­вис­на Ма­ке­до­ни­ја, пр­ви­от со­став на Со­бра­ни­е­то, прог­ла­су­ва­ње­то на Уста­вот, пр­во­то кре­ва­ње на ма­ке­дон­ско­то зна­ме на јар­бол, за­ми­ну­ва­ње­то на вој­ска­та на ЈНА од Ма­ке­до­ни­ја…

Ѓор­ги Ли­чов­ски, уред­ни­кот на фо­то­гра­фи­ја во не­дел­ни­кот „Ре­пуб­ли­ка“, за­ми­ну­ва на нај­по­са­ку­ва­ни­от и најг­ле­дан на­стан на све­тот, кој ќе нè пре­о­ку­пи­ра во след­ни­те 30 де­на, Свет­ско­то пр­венс­тво (СП) во фуд­бал, кое од 12 ју­ни до 13 ју­ли ќе се одр­жи во Бра­зил. Тој ќе би­де дел од ти­мот на гер­ман­ска­та Европ­ска прес-аген­ци­ја (ЕПА). Ли­чов­ски ќе би­де сме­стен во Фор­та­ле­за, во се­ве­ро­и­сточ­ни­от дел на Бра­зил, ка­де што ќе ги фо­то­гра­фи­ра сред­би­те во пр­ва­та фа­за, по­тоа од ос­ми­на­фи­на­ле­то и од че­тврт-фи­на­ле­то.

Ова ќе би­де трет фуд­бал­ски мун­ди­јал на кој ќе ра­бо­ти Ли­чов­ски, по тие во Гер­ма­ни­ја во 2006 го­ди­на и во Јуж­на Афри­ка во 2010 го­ди­на. Иску­сен е Ли­чов­ски, во сво­и­те ра­це има и европ­ски пр­венс­тва во фуд­бал, Куп на кон­фе­де­ра­ции, европ­ски и свет­ски пр­венс­тва во ра­ко­мет, ко­шар­ка, ама се­кое за­ми­ну­ва­ње на го­лем на­стан но­си и го­ле­ма воз­бу­да. Го про­па­ту­вал све­тот, но прв­пат ќе оди во Јуж­на Аме­ри­ка и тоа кај не­го пре­диз­ви­ку­ва и ра­дост, но и ма­ла скеп­са. Но, СП во фуд­бал нај­до­бро се про­да­ва во све­тот на ме­ди­у­ми­те. И вој­на­та, за жал.

Дол­го вре­ме се до­го­ва­рав­ме за овој раз­го­вор. Зна­ев де­ка и дру­ги ко­ле­ги ќе го по­ба­ра­ат за ин­терв­ју би­деј­ќи си­те са­ка­ат да слу­ша­ат за не­го­ви­те искус­тва, за не­го­ви­те па­ту­ва­ња, а Ли­чов­ски ста­ну­ва по­себ­но ин­те­ре­сен ко­га се наб­ли­жу­ва го­лем спорт­ски на­стан, ка­ков што е овој во Бра­зил. Но, јас са­кав да чу­јам и за не­го­во­то искус­тво ка­ко фо­то­ре­пор­тер што ги ове­ко­ве­чил си­те нај­важ­ни на­ста­ни што се слу­чи­ле во не­за­вис­на Ма­ке­до­ни­ја би­деј­ќи по­че­то­кот на не­го­ва­та ка­ри­е­ра се сов­па­ѓа со фор­ми­ра­ње­то на пр­ва­та Вла­да во не­за­вис­на Ма­ке­до­ни­ја, пр­ви­от со­став на Со­бра­ни­е­то, прог­ла­су­ва­ње­то на Уста­вот, пр­во­то кре­ва­ње на ма­ке­дон­ско­то зна­ме на јар­бол, за­ми­ну­ва­ње­то на вој­ска­та на ЈНА од Ма­ке­до­ни­ја…

– Мно­гу сум бла­го­да­рен на „Ре­пуб­ли­ка“, ко­ја има го­ле­мо раз­би­ра­ње за мо­и­те отсус­тва од ра­бо­та ко­га сум на те­рен во странс­тво. Сре­ќен сум што ра­бо­там во ре­дак­ци­ја во ко­ја се це­ни мо­јот труд и, на­ви­сти­на, сум бла­го­да­рен за тоа – ве­ли Ли­чов­ски.

Го поз­на­вам Ли­чов­ски по­ве­ќе од де­сет го­ди­ни и мис­лам де­ка ни­ко­гаш не сум го ви­де­ла без фо­то­а­па­рат. Ду­ри и ко­га е на од­мор. Фо­то­а­па­ра­ти­те му се во ба­гаж­ник, во авто­мо­бил, ду­ри и ко­га оди на ри­ба во Тр­пе­и­ца, со дру­ги­те фо­то­гра­фи, ка­де што оди да ужи­ва и да се дру­жи. При­ви­ле­ги­ја е да вле­зеш во тоа друш­тво на фо­то­ре­пор­те­ри, да се­диш со нив на ма­са и да ги слу­шаш нив­ни­те при­каз­ни за конф­ли­ктот во Ма­ке­до­ни­ја во 2001 го­ди­на, за ко­сов­ска­та кри­за, за вој­на­та во Бос­на и Хер­це­го­ви­на, за га­фо­ви­те од из­бо­ри­те за нај­у­ба­ва Ма­ке­дон­ка, за зго­ди и нез­го­ди од се­ка­кви на­ста­ни.

Про­фе­си­о­нал­на­та ка­ри­е­ра Ли­чов­ски ја поч­на во 1989 го­ди­на, ко­га поч­на да ра­бо­ти за „Но­ва Ма­ке­до­ни­ја“. По­тоа во 2000 го­ди­на про­дол­жи во „Вест“, ка­де што учес­тву­ва­ше во не­го­во­то соз­да­ва­ње, а по­тоа дој­де епи­зо­да­та со „Ве­чер“. Од 2013 го­ди­на е во не­дел­ни­кот „Ре­пуб­ли­ка“. Фо­то­гра­фи­ра сѐ – од спорт, пре­ку по­ли­ти­ка, естра­да, те­а­тар. Ама спор­тот го са­ка најм­но­гу.

– Бо­лен сум по спорт. Ме­не де­нот ми поч­ну­ва­ше со „Спорт“ и со „Тем­по“ и со­се­ма слу­чај­но поч­нав да ја ра­бо­там оваа ра­бо­та. Поч­нав да фо­то­гра­фи­рам за бел­град­ски „Спорт“ и фо­то­гра­фи­рав це­ла 1987 го­ди­на, без хо­но­рар. Ра­бо­тев ен­ту­зи­ја­стич­ки за­тоа што го са­кав тоа. Во 1989 го­ди­на поч­нав да ра­бо­там во днев­ни­от вес­ник „Но­ва Ма­ке­до­ни­ја“ и фо­то­гра­фи­рав сѐ, ама спор­тот ми бе­ше при­о­ри­тет. Го граб­нав со две­те ра­це. Го имам пр­ви­от гол на Зо­ран Бо­шков­ски во Сло­ве­ни­ја – ја поч­ну­ва сво­ја­та при­каз­на Ли­чов­ски.

Де­се­ти­на го­ди­на тој е фо­то­ре­пор­тер на ЕПА и бил на три фуд­бал­ски СП и ЕП и знае да ка­же де­ка СП во фуд­бал е на­стан од кој фо­то­гра­фи­и­те се нај­про­да­ва­ни.

– Освен вој­на, ни­што дру­го не се про­да­ва тол­ку до­бро кол­ку фуд­бал­ски мун­ди­јал. На­ји­скус­ни­те, нај­до­бри фо­то­гра­фи се пра­ќа­ат да фо­то­гра­фи­ра­ат спорт. Фи­на­ле на фуд­бал­ски мун­ди­јал е вр­вот. Не­ма ни­што по­го­ле­мо во спор­тот. Не збо­ру­вам за НХЛ или за НБА. Во НБА има се­дум нат­пре­ва­ри, а ова е еден меч. Дру­ги­от ден точ­но се гле­да кој на­пра­вил до­бра фо­то­гра­фи­ја. Сѐ е тим­ска ра­бо­та. На ЕП во Ав­стри­ја и во Швај­ца­ри­ја во 2008 го­ди­на имав де­сет бес­пре­кор­ни нат­пре­ва­ри, ама во фи­на­ле­то во Ви­е­на, ме­ѓу Шпа­ни­ја и Гер­ма­ни­ја, не. Сѐ бе­ше до­бро, ама на фо­то­гра­фи­ја­та ко­га Фер­нан­до То­рес го по­стиг­ну­ва по­бе­до­нос­ни­от гол не­до­сти­га­ше по­ло­ви­на гла­ва. До фи­на­ле­то имав пре­ку 30 нас­лов­ни стра­ни­ци, ама тоа ни­кој не го па­ме­ти, си­те па­ме­теа де­ка по­гре­шив на фи­на­ле­то! Еве го тој што му ја ски­на гла­ва­та на То­рес! Ќе се уби­ев, се ја­дев од­на­тре, ми се ур­на цел свет, ама тоа е – рас­ка­жу­ва Ли­чов­ски.

За до­бра фо­то­гра­фи­ја е по­треб­но го­ле­мо искус­тво.

– Во фуд­бал по­ми­ну­ва фо­то­гра­фи­ја во ко­ја има мно­гу емо­ци­ја. Кол­ку што по­ве­ќе емо­ци­ја има, тол­ку е по­до­бра. Гол да, се­ка­ко, ама ра­ду­ва­ње или та­га по­ми­ну­ва­ат мно­гу по­до­бро. Ко­га имаш емо­ци­ја на фо­то­гра­фи­ја­та, до­би­ваш по­ло­ви­на стра­ни­ца, нас­лов­на стра­ни­ца, две спо­е­ни стра­ни­ци. За фо­то­гра­фи­ра­ње фуд­бал тре­ба мно­гу искус­тво и ру­ти­на. Лу­ѓе­то што фо­то­гра­фи­ра­ат фуд­бал на мун­ди­ја­ли­те има­ат мно­гу нат­пре­ва­ри в ра­це – ве­ли Ли­чов­ски, кој во ЕПА ва­жи за фо­то­граф број еден за ко­шар­ка и за ра­ко­мет.

За да би­деш кон­ку­рен­тен во оваа про­фе­си­ја, ап­со­лут­но мо­ра да ја сле­диш тех­но­ло­ги­ја­та и да ја имаш нај­но­ва­та опре­ма.

– На го­ле­ми спорт­ски на­ста­ни не мо­жеш да одиш ако не си ком­па­ти­би­лен со опре­ма­та на дру­ги­те фо­то­гра­фи. Из­ле­гу­ва­ат но­ви, мо­дер­ни фо­то­а­па­ра­ти, по­бр­зи, и ако са­каш да си кон­ку­рен­тен, мо­ра да ја сле­диш тех­но­ло­ги­ја­та. За овие 20 го­ди­ни има не­ве­ро­ја­тен тех­но­ло­шки раз­вој во опре­ма­та, ка­ков што не се па­ме­ти во пос­лед­ни­те два ве­ка. На по­че­то­кот од ка­ри­е­ра­та фо­то­гра­фи­рав­ме на цр­но-бел филм, раз­ви­вав­ме фо­то­гра­фии, се­га пра­ви­ме ди­ре­ктен пре­нос од нат­пре­вар. Јас фо­то­гра­фи­рам, имам ка­бел во апа­ра­тот, кој ми е вклу­чен и фо­то­гра­фи­и­те ди­рект­но одат во цен­тра­ла­та од ка­де што за 30 се­кун­ди се во мре­жа. Тоа е ре­чи­си ди­ре­ктен пре­нос на нат­пре­вар. Тре­ба да ја сле­диш и да ја учиш тех­но­ло­ги­ја­та – ве­ли Ли­чов­ски.

Про­фе­си­ја­та ја учел од нај­до­бри­те фо­то­ре­пор­те­ри во вре­ме­то ко­га ја поч­ну­вал ка­ри­е­ра­та.

– На бар­дот на ма­ке­дон­ско­то фо­то­ре­пор­терс­тво Жи­вко Ја­нев­ски му дол­жам сѐ. По­ра­ди не­го сум фо­то­ре­пор­тер и по­ра­ди не­го сум ова што сум де­нес. Освен за фо­то­гра­фи­ја­та, тој ме уче­ше и за мно­гу ра­бо­ти во жи­во­тот и бе­скрај­но сум му бла­го­да­рен – ве­ли Ли­чов­ски.

ЕПА е фо­то­а­ген­ци­ја, чи­е­што се­ди­ште е во Фран­кфурт. Тоа е фир­ма во ко­ја ак­ци­о­не­ри се си­те на­ци­о­нал­ни аген­ции на зем­ји­те на ЕУ.

– Јас сум во ЕПА од 1991 го­ди­на. Таа го­ди­на ЈНА си оде­ше од Ма­ке­до­ни­ја. То­гаш дој­де еден фо­то­граф од аген­ци­ја­та „Франс прес“, кој по­ба­ра фо­то­гра­фии од на­ста­нот. Ми ку­пи две-три и след­ни­от ден ме зе­де со се­бе. Ра­бо­тев ка­ко што ра­бо­те­ше тој, фо­то­гра­фи­рав пре­ку не­го­во­то ра­мо. На крај на де­нот ми ре­че: оди, на­пра­ви фо­то­гра­фии, ќе на­пра­вам и јас и до­не­си ги во хо­те­лот. Оти­дов и раз­вив 35 фо­то­гра­фии. Тој на­пра­вил три. Ко­га ги ви­дов не­го­ви­те, си­те мои ги иски­нав. А фо­то­гра­фи­рав­ме од исто ме­сто, исти мо­мен­ти. Тој ден на­у­чив за фо­то­гра­фи­ја­та по­ве­ќе од сѐ што зна­ев прет­ход­но – ве­ли Ли­чов­ски за сво­јот по­че­ток во ЕПА.

Не­го­ва­та ин­тер­на­ци­о­нал­на ка­ри­е­ра поч­ну­ва во 2001 го­ди­на, од ко­га е дел од ти­мот на ЕПА што фо­то­гра­фи­ра на ко­шар­кар­ско­то ЕП во Тур­ци­ја во 2001 го­ди­на. То­гаш ЕПА прв­пат по­бе­ди­ла во пле­јра­прот во тр­ка со дру­ги­те аген­ции – АП, „Франс-прес“, (пле­јра­порт е из­ве­штај за тоа кои вес­ни­ци чии сли­ки од аген­ци­и­те ко­ри­сте­ле).

– Ова е пре­крас­на ра­бо­та, но си има ли­це и опа­чи­на. Фо­то­га­ле­ри­ја­та те ба­ра цел. Ако са­каш да пра­виш ка­ри­е­ра, те­шко е да имаш се­мејс­тво. Јас од­брав да имам се­мејс­тво. Имав по­ну­ди да одам во Пе­кинг, На­јро­би, Ка­и­ро, ама де­ца­та то­гаш ми беа ма­ли и од­брав да оста­нам до­ма би­деј­ќи се­мејс­тво­то ми е мно­гу важ­но. Мно­гу фо­то­гра­фи не­ма­ат се­мејс­тво. Или го има­ле, ама го за­гу­би­ле по­ра­ди ра­бо­та­та. Ако са­каш да би­деш го­лем фо­то­граф, тре­ба мно­гу да па­ту­ваш. Ова е уба­ва ра­бо­та, ама има и ло­ши стра­ни. Знае да би­де ужас­но те­шка. По­себ­но фи­зич­ки на­пор­на. Не­кој ќе си ре­че, еј па тоа е са­мо фо­то­гра­фи­ра­ње еден или по­ве­ќе нат­пре­ва­ри. Ко­га одиш на го­лем на­стан тоа не е од­мор, ту­ку ра­бо­тиш ка­ко скот. На при­мер, во Ли­са­бон, бев­ме сме­сте­ни 320 ки­ло­ме­три од гра­дот ка­де што се играа нат­пре­ва­ри­те. Тоа зна­чи ста­ну­ва­ње ра­но, па­ту­ва­ње со авто­мо­бил не­кол­ку ча­са, па до­а­ѓа­ње на ста­ди­он не­кол­ку ча­са пред по­че­то­кот, па ме­сте­ње, да се фа­ти уба­во ме­сто, па по­тоа е нат­пре­ва­рот, пра­ќа­ње фо­то­гра­фии, па по­тоа пак па­ку­ва­ње, во авто­мо­бил, во­зе­ње на­зад и утре пак исто­то – ве­ли Ли­чов­ски.

Иа­ко го про­ше­тал по­ло­ви­на свет, ви­дел сѐ и се­што, и вој­ни и убис­тва, но и пре­у­ба­ви ме­ста и гра­до­ви, ме­ѓу Тр­пе­и­ца и Ко­па­ка­ба­на ја од­би­ра ри­ба­та кај Жи­вко и Кли­ме во ре­сто­ран „Ри­бар“.

– Ако треба да из­берам ме­ѓу Тр­пе­и­ца, и ри­ба­та кај Жи­вко и Кли­ме во ре­сто­ран „Ри­бар“, и не­кое дру­го ме­сто во све­тот, се­ко­гаш ќе ја из­бе­рам Тр­пе­и­ца. Та­му се чув­ству­вам ка­ко до­ма. Ние не зна­е­ме да ја це­ни­ме Ма­ке­до­ни­ја и нејзините уба­ви­ни. Сум бил на мно­гу ме­ста на све­тот, сум ви­дел сѐ и се­што, сум ви­дел и мно­гу по­у­ба­ви ме­ста од Ма­ке­до­ни­ја, но има зем­ји во кои е мно­гу страш­но, ка­де што се чув­ству­ваш не­без­бед­но. Во 1993 го­ди­на бев во Бос­на и Хер­це­го­ви­на, ја ра­бо­тев це­ла­та ко­сов­ска кри­за, по­сто­ја­но бев та­му, из­ве­сту­ва­ње­то за конф­ли­ктот во Ма­ке­до­ни­ја ду­ри ми бе­ше нај­лес­но би­деј­ќи бев на свој те­рен. Но, по по­се­та­та на си­те тие ме­ста, мно­гу по­ве­ќе ја це­нам Ма­ке­до­ни­ја и ја са­кам уште по­ве­ќе. Во Ма­ке­до­ни­ја се чув­ству­вам без­бед­но. При­ро­да­та на ра­бо­та­та е та­ква што мо­ра да оди­ме на мно­гу не­без­бед­ни ме­ста – ре­зо­ни­ра Ли­чов­ски.

Не­кој ќе ре­че де­ка ја има нај­у­ба­ва­та про­фе­си­ја на цел свет. Ги гле­да одб­ли­зу си­те поз­на­ти спор­ти­сти, фуд­ба­ле­ри, го фо­то­гра­фи­рал и Ми­ха­ел Шу­ма­хер, дел е од си­те важ­ни свет­ски на­ста­ни, све­док на исто­ри­ја­та.

– Ко­га ра­бо­там, це­лос­но се иск­лу­чу­вам и ра­бо­там без ни­ка­кви емо­ции. Са­мо та­ка мо­же да на­пра­вам до­бра фо­то­гра­фи­ја. Не­ма емо­ции да­ли е наш или туѓ спор­тист, за вре­ме на нат­пре­вар не сум на­ви­вач. По­треб­на е це­лос­на кон­цен­тра­ци­ја, умот тре­ба да е пра­зен, не­оп­то­ва­рен со ни­што и да се фо­ку­си­раш на игра­та. Не­ко­гаш се слу­чу­ва да ја ут­неш при­каз­на­та. Во 2006 го­ди­на, на фи­на­ле­то на СП во Гер­ма­ни­ја, на за­ед­нич­ки­от со­ста­нок со си­те фо­то­гра­фи на ЕПА, пред­ло­жив еден од нас да го фо­то­гра­фи­ра са­мо Зи­не­дин Зи­дан. Ше­фот од­би. Зи­дан то­гаш „му удри гла­ва“ на Мар­ко Ма­те­ра­ци. Ни­кој од нас го не­ма­ше тој мо­мент. Го имав­ме цр­ве­ни­от кар­тон – се при­се­ту­ва Ли­чов­ски.

Иа­ко има 25 го­ди­ни стаж ка­ко фо­то­ре­пор­тер, приз­на­ва де­ка и по тол­ку мно­гу го­ди­ни уште има тре­ма.

– Пред нат­пре­вар поч­ну­ва да ми игра но­га­та, не мо­жам да ја кон­тро­ли­рам. Но, ка­ко што по­ми­ну­ва­ат го­ди­ни­те имам сѐ по­мал­ку тре­ма. Во Укра­и­на на фи­на­ле­то, по три ми­ну­ти од ме­чот ми се скр­ши стол­че­то на кое се­дев. Ед­но­став­но, про­пад­нав. А, са­мо што го опе­ри­рав гр­бот. Тоа се те­шки мо­мен­ти. Но, сѐ си има сво­ја уба­ви­на и да сле­диш нат­пре­вар на СП пред те­ле­ви­зор со друш­тво и со пи­во и да го ра­бо­тиш тоа. Ка­ко што вр­ват го­ди­ни­те тре­ба да се пре­зе­ме од­го­вор­ност. Ова е ра­бо­та за лу­ѓе во пол­на сна­га, а се­кој нат­пре­вар е до­ка­жу­ва­ње – ве­ли Ли­чов­ски.

Ко­га збо­ру­ва за нај­дра­га фо­то­гра­фи­ја, ту­ка не­ма дво­у­ме­ње.

– Без кон­ку­рен­ци­ја, фи­на­ле­то во Јуж­на Афри­ка ми е нај­дра­га фо­то­гра­фи­ја. То­гаш имав мно­гу сре­ќа. Бев на мно­гу ло­шо ме­сто, а ми се на­ме­сти го­лот на Ини­е­ста. Це­ло пр­венс­тво­то имав до­бри фо­то­гра­фии во кон­ти­ну­и­тет. Но, тоа СП ќе го за­па­ме­там по сту­дот. На по­лу­вре­ме ми отка­жу­ваа пр­сти­те од студ. Та­му ста­ди­о­ни­те се вко­па­ни во зем­ја, и сту­де­ше ка­ко да е ми­нус де­сет сте­пе­ни. Ко­га ќе дој­деш, со пол­на опре­ма, мо­ра да се спу­штиш 45 ска­ли, а по­тоа тре­ба да се ка­чиш за да из­ле­зеш.

Што те оста­ва без збо­ро­ви, го пра­шу­вам Ли­чов­ски.

– Мра­зам ко­га фо­то­гра­фи­те ма­ни­пу­ли­ра­ат, а тие го зна­ат тоа. Зна­ат да ма­ни­пу­ли­ра­ат со си­ту­а­ци­ја­та и да по­ка­жат не­што што су­штин­ски не по­стои. Зна­ат да ис­це­ни­ра­ат не­што што не по­стои и да на­пра­ват фа­ма од тоа. Тре­ба да се на­пра­ви про­це­на на си­ту­а­ци­ја и ка­ква по­врат­на ре­ак­ци­ја мо­же да има тоа. Тре­ба да се гле­да ши­ро­ка­та сли­ка. Тре­ба да се мис­ли ка­ко да се прет­ста­ви сво­ја­та зем­ја над­вор. Има­ме од­го­вор­ност кон лу­ѓе­то што ги фо­то­гра­фи­ра­ме. По­ра­ди мои фо­то­гра­фии, лу­ѓе би­ле при­ве­де­ни, отиш­ле во за­твор, за­гу­би­ле ра­бо­та. Со го­ди­ни­те до­а­ѓа и све­ста ка­ков тре­ба да ти би­де од­но­сот. Фо­то­гра­фи­ја­та мо­же да ла­же. Да, вре­ди ми­ли­он збо­ро­ви, но мо­же и да из­ма­ни­пу­ли­ра. По­ра­но фо­то­гра­фи­рав, па мис­лев, се­га мис­лам, па пра­вам фо­то­гра­фи­ја. Жи­во­тот та­ка ме на­у­чи. Ге­не­рал­но, но­ви­нар­ска­та фо­то­гра­фи­ја трае еден ден. Што е пол­за­та си­те свет­ски ме­ди­у­ми да об­ја­ват тво­ја фо­то­гра­фи­ја, ако си уни­штил не­чиј жи­вот? Тре­ба да се пра­шаш да­ли вре­ди. Не раз­мис­лу­вав ва­ка ко­га бев млад – приз­на­ва Ли­чов­ски.

Тој ја имал мож­но­ста, но и сре­ќа­та да би­де све­док и со сво­јот фо­то­а­па­рат да ове­ко­ве­чи сѐ што е пр­во во не­за­вис­на Ма­ке­до­ни­ја.

– Ја имав ре­тка­та мож­ност да фо­то­гра­фи­рам сѐ што е пр­во во не­за­вис­на Ма­ке­до­ни­ја. Ди­га­ње­то на пр­во­то ма­ке­дон­ско зна­ме на јар­бол, пре­да­ва­ње на пр­ва­та ма­ке­дон­ска ка­ра­у­ла, тоа се фо­то­гра­фии  за исто­ри­ја­та. Од ед­на стра­на по­стро­е­ни ма­ке­дон­ски­те вој­ни­ци, а од дру­га ју­гос­ло­вен­ски­те… Ги имам на фо­то­гра­фи­ја пр­ви­те пра­те­ни­ци, прог­ла­су­ва­ње­то на Уста­вот, во Со­бра­ни­е­то го фо­то­гра­фи­рав ка­чен на ма­са, го имам пр­ви­от со­став на Вла­да­та, си­те важ­ни на­ста­ни, си­те пр­ви нат­пре­ва­ри во ра­ко­мет, ко­шар­ка, од­бој­ка, Ко­ме­тал ЃП ко­га ста­наа европ­ски шам­пи­он­ки, пр­ви­от гол на фуд­ба­ле­рот Зо­ран Бо­шков­ски, пре­зе­ма­ње­то на ка­сар­ни­те, пр­ви­от со­ста­нок на офи­це­ри­те на АРМ, мои се фо­то­гра­фи­и­те ка­ко ЈНА си оди од Ма­ке­до­ни­ја – се при­се­ту­ва Ли­чов­ски.

Приз­на­ва де­ка ова не е исп­лат­ли­ва про­фе­си­ја во ко­ја има ра­бот­но вре­ме.

– Вре­ме ми е да на­пра­вам мо­но­гра­фи­ја. Тоа пла­ни­рам да го сто­рам за 25 го­ди­ни од не­за­вис­но­ста на Ма­ке­до­ни­ја и во неа ќе ги има си­те важ­ни фо­то­гра­фии – ја за­вр­шу­ва Ли­чов­ски сво­ја­та при­каз­на.

Разговараше: Александра М. Бундалевска