Предраг Димитровски
Ако е точно, најновото креативно предлог-решение за спорот, што Република Грција го има со името на нашата држава, е „Република Илинденска Македонија“. Велам ако е точно, зашто ништо не е официјално соопштено пред домашната јавност, иако предлогот бил понуден од македонска страна. Но, тука е премиерот Зоран Заев да ни објасни се. Не само за предложеното име, туку и за останатите прашања непосредно поврзани со идентитетот, јазикот, културата… Значи, во општеството треба да следува јавна дебата, чија крајна цел би бил општ политички консензус за конечно решавање на спорот во што влегуваат и уставните измени за севкупна употреба на новото име.
Прво што јавноста треба да дознае е кој е кумот. Конкретно, со име и презиме. И како што е редот, да му се одадат сите почести, а ако „ја дадеме невестата„ и громогласно да му викнеме „куме, ти изгоре ќесето„. Чисто да ја видиме неговата позиција и општествен статус во државата, но и неговата дарежливост. Што да правиме, таков е обичајот, барем оној христијански. А, потоа следува одговорот како од географска се прејде на временска или, подобро речено, празнична одредница со која Република Македонија ќе се разликува од грчка Македонија и одеднаш ќе ги снема сите иредентистички грчки стравови. Тука ќе бидат потребни и одредени допрецизирања околу тоа што се подразбира под Илинденска? Дали Илинден 1903 или Илинден 1944 година или работава е две во едно?
Ако е 1903, ќе треба да се очекува реакција од бугарска страна. Зашто, за Бугарите нема Илинденско, туку Илинденско-Преображенско востание. А, со нив, нели, со потпишувањето на Договорот за добрососедство и пријателство, имаме „заедничка историја„. Па, лани заедно го чествувавме Илинден. Додуша, не на Мечкин камен во Крушево, туку на гробот на Гоце Делчев во „Св.Спас„ во Скопје. Да не излезе работава сега од „заедничка историја„, преку заедничко чествување до заедничка држава!? Онака, според чисто рускиот проект, голема, Сан-стефанска!? Богами, според Договорот, ќе имаат аргумент за тоа. Зашто, за нив Република Македонија и македонската нација постојат од 1944 година. Што би значело дека ова најновото Илинденска за нив се подразбира само како АСНОМ-ска Република Македонија. Никако две во едно. А, премиерот Зоран Заев во неговото Велигденско интервју за државната МИА не убедуваше дека на Договорот ништо не му фали и имал толку прецизни реченици, што не може дамка да му се најде. В ред, чашата и натаму ќе ја гледаме полуполна. За негов атер и од чисто прагматични причини за да не не става, според неговата најнова класна, марксистичко-ленинистичка поделба во општеството, во редот на оние регресивни сили, кои не сакаат промена на името, посебно не на Уставот, а со тоа и се некаква пречка на патот кон ЕУ-интеграциите. Ууу, таман работа.
Предлогот Република Илинденска Македонија бил прифатлив за грчкиот премиер Алексис Ципрас. Сигурно има многу причини за тоа. Една е историска. Та било 1903, та 1944 година. Република Македонија нема што повеќе да бара од тоа. Точка. Сега нека се расправа со Република Бугарија. Околу „заедничката историја”, де. Чиста пингпонг игра. Со нашава Македонија. Но, има многу поумни глави, што размислуваат далеку подлабоко и политички, и историски, и филозофски, и социолошки и… Ќе имаат што да кажат. За тоа зимаат и плата.
со Република Бугарија, Илинден и што ќе прави е нов предлог за името кое според дипломатски извори е понудено од македонската страна во преговорите. Според истите извори, било кое име, па и “Република Македонија“ ќе мора да биде за севкупна употреба како што инсистира Грција, пишува А1ОН.
Иако како најблиско решение досега се спомнуваше името „Република Горна Македонија“, напишано одвоено и со превод на англиски, извори за А1он тврдат дека „Република Илинденска Македонија, предлог по последниот сет разговори кои се одвиваа помеѓу двете страни. Според досегаш информации, доколку дојде до договор за меѓународно име на државата, тоа треба да биде Обединетите нации, а по уставните измени, се предлага да биде име за севкупна употреба.
– Грција и Поранешната Југословенска Република Македонија (ФИРОМ) направија прогрес за името, но сè уште не се во позиција да зборуваат за договор, изјави грчкиот премиер Ал средбата со премиерот Зоран Заев во Софија, пренесе „Катимерини“.
Од друга страна, Зоран Заев Заедно кажа дека со Ципрас разгледале можни опции за креа кои македонската страна ги презентирала во последната фаза од преговорите.
– Следуваат консултации во двете земји, со релевантните политички фактори, информира конференцијата во Софија.
Премиерот нагласи дека со Ципрас суштествено разговарале за неколку опции, при што утврдиле една опција, која може да биде прифатлива за двете страни. Продолжуваат консултации на домашен терен во двете земји. Заев нагласи дека доколку е можно практично спроведување на тоа решение, тогаш всушност има решение. Премиерот не прецизираше за какво решение станува збор, ниту директно одговори дали на средбата станало збор за промена на македонскиот Устав.
Ставовите искажани во рубриката Колумни се лични ставови на авторите и не се автоматски и ставови на редакцијата на Republika.mk. Редакцијата на Republika.mk се оградува од ставовите во објавените колумни, а одговорноста за изнесеното во нив е исклучиво на авторот.
Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.
